26 Mart 1932 Tarihli Son Posta Gazetesi Sayfa 6

Kari Mektupları Tasarruf Mu? İşte Mühim Bir Tasarruf Membaı Ankarada Lütfi Bey isminde bir karilmiz bize bir mektup gönderdi. Kariimiz, tasarruf ça- releri düşünülen şu sırada şayanı dikkat bazı tekliflerde bulun- maktadır. Karilmiz diyor ki: *“Her fırsatta köylünün mem- leketin efendisi olduğunu söyle- riz. Buğday fiatini yükseltmek için çareler arıyoruz. Köylü buğ- day kadar arpa da islihtihsal eder. Arpa gerçi bazı sınal mü- esseseler tarafından kullanılırsa da bu miktar nihayet mahduttur. Arpa fiati de Gdüşkündür. Bu yerli mahsulümüzün — eskiden olduğu gibi istihlâki şekillerini çoğalta- rak sürümünü ve fiatini yüksel- telim. Meselâ hükümet merkezi olan Ankarayı göz önüne getirerek #öyle bir mukayese yapabiliriz: Ankarada hususi, — resmi, taksi, otomobil ve kamyon ola- rak bine yakın makine ile müte- harrik vesaiti nakliye vardır. Bir teneke benzin 4 lira olduğuna göre 4,000 lira benzin parası, bir teneke yağ 40 kuruş oldu- ğuna göre 400 lira yağ pa- rası, bilhesap 1600 lira lâş- tBk parası, otomobillerin amor- tisman bedeli de 2800 lira oldu- ğundan, ceman yekün Ankaranın bir günlük otomobil — masrafı 8800 liradır. Ankaradan ecnebi memleketlere bu yüzden senede 3,212,000 liramız gidiyor. Halbuki mezkür vesaiti nak- liye hayvanla cer edildiğine göre, şehirde iki bin hayvan beslene- cektir. Beşer okka arpa azaml yedi kuruştan arpa masrafı 700 liradır. Arabaların — amortisma- mı da 840 lira olduğuna ve diğer — masraflar için — de yevmi 500 lira korsak, vesaiti makliye — masraf yekünu 2000 Kradır. Bir senede 744,600 lira tutan bu masraf memlekette ka- lacak, köylü arpasımı iyi HFiatla satacak, ayni zamanda nalbantlar, arabacılar, araba tamircileri de para kazanacaklardır. Araba ile vesaiti nakliyenin süratle tahrik edilemiyeceği itirazını serdeden- lere şu cevabı veririm: *— Belediye talimatnamesi mucibince — otomobiller — şehir dahilinde — zaten 20 — kilomet- reden fazla gidememek lâzım- gelmektedir. Arabalar da — aşağı yukarı — bu sürati temin etmektedirler. Konfor meselesine gelince iyi yaylar kullanarak sar- sıntıya mâni olmak, tekerleğe bir dinamo takarak, elde edilecek elektrik ceryanile geceleri lâmba yakmak kabildir. Otomobil ka- zalarından kurtülmak ta — ayrıca memleket için büyük bir faidedir. Memleketin efendisi olan köy- lü kağanıisını çekecek hayvanı te- darikten acizkea - bizim şehirde otomobille gezmemiz biraz da garipçe oluyor, derim. Ankara ve İstanbul otobüs imtiyazlarını eline alan Ankara ve İstanbul Belediyeleri makina ile müteharrik otobüs| getirte- ceğine beygirli omünibüs getirtse | her halde âaha iyi eder. Lütf SON POSTA Beşiksiz Evler Bugünün En Mühim Derdidir Bir İngiliz Âlimi Irka Mutlaka Sarı lrkm Beyaz Galebe Edeceğini Söylüyor Medeni dünyada içtimal bir ihtilâl başladı ve ilk iş olarak da aile ocaklarında yer aldı: Bu ihtilâi gürültü ile kan ile ve ateşle değil. Bilâkis boşluk ve sessizlik ile kendini göstermekte, evlerin çocuksuz ve beşiksiz kalması ile tezahür etmektedir. Medeni dünyada bütün âlim- lerin nazarını kendine çeken bu ihtilâl, bu içtimal inkilâp evlenen çiftlerin çocuk yapmaktan çekin- meleri ve evlerin günden güne tenhalaşması, sessizleşmesidir. Yapılan bir ııııhıl;ğe göre bugün — İngilterede, Tansada, Almanyada ve Amerikada on üç milyon tane beşiksiz ev vardır. Bu on üç milyon be- #ikşiz evin ( 5 ) milyonu Amerika- da, (4) milyonu Almanyada, (2) şer milyonu da Fransa ile İngilte- redei.. Bu nisbet gittikçe çoğalmak- tadır. Fakat çoğalmasa, bu- günkü yürüyüşte bile yine; 1975 senesinde meselâ Alman- yanin nüfusu (15.000.000) milyon diğerlerininki de bu nisbette ek- silecektir. Geçen hafta başında İngilte- renin (meşbur içtimaiyat ölimle- rinden Sir Brus-Porter bu mevzu Üzerinde mühim bir koferans vermiştir. İngiliz âliminin bu koferansında — istinat ettiği — resmi istatis- tiklere göre İngil- terede — çocuksuz ailerin miktarı1911 ile 1921 se- nesi arasın- da eski nis- betlere gö- re bir misli —© ü ziyadeleş- miştir. Bu mikdar İngilterede mev- cut ailelerin umumuna nisbet edi- lecek olursa görülür ki 100 ailede 16) sı çocuksuzdur. (1911) ile 1921 ) arasma ait olan bu nisbet ( 1921 ) den — sonra yüzde ( 32 ) yi, nihayet son za- manlarda da yüzda (38)i buk muştur. Yani bugün İngilterede yüz ailede (38) inin çocuğu yoktur. Sir Brus - Porter istatistikle- rini birer birer teşrih ettikten sonra demiştir ki: — Aile hayatının an'anevi merkezi olan İngiliz adaları sü- ratle ocaksız bir toprak halini almaktadır. ve bugünün en ciddi meselesi budur. Varziyetin en ciddi şudur: — Beyaz ırkların bu halda olmalarına mukabil sarı ırk - ile beyaz ırkların dün aşağı addedi- len cinsleri gittikçe — çoğalmakta, irfanen de gittikçe yükselmek- tedir. Bu itibarla günün birinde dünyada faik bir mevki kazan- maları ihtimalinden endişe edile- bilir. İngiltere için ileriye sürdüğüm bu mülâhaza Almanya, Fransa ve Amerika için de aynen, hat- ta fazlası ile vardır. Alman istatistik âlimlerinden Doktor Ernest Kahn'ın yaptığı bir hesaba göre bu gidişle 1975 senesinde — Almanyanın — nüfusu (ISLımlyoı eksilecektir . Halbuki arebeden evvel Alman ırkı dünyanın en bereketli bir ırkı halindeydi. Fakat bugün tevel- noktası lüdat yüzde 47 düş- müştür.Berlin şehrin- de (100) ailenin (54) tanesi çocuksuz- mik dur. Fransada ise bugün (2) ğ ç adet rakama yon aile çocuksuzdur ve muharebeden — evvelki nazaran (200) bin tane fazladır. Amerikaya gelince: nüfus iş- lerinde müstesna bir mütehassıs olan profesör Eugen Fischerin hesaplarına nazaran 1 sene- sindenberi Amerikada tevellüdat muntazaman eksilmektedir. Ve bu eksiliş Amerika tari- hinin hiçbir devrinde bu günkü kadar büyük bir sürat iktisap etmemiştir. Rakama . bakınız: Bugün Amerikada çocuksuz aile- lerin adedi 19 uncu asırdakilere nazaran tamam altı defa fazladır. e- * İngiliz âlimi konferansı biti- rirken sormuştur: Beyaz ne oluyor ?. Kzııdı hesabımıza biz de s0- ruyoruz : — Acaba biz ne haldeyiz? Maşallah istatistiklerimiz. pek muntazam olduğuna göre bilme- yiz bu suale cevap vermek acaba mümkün müdür ? Tayyarelere Hücum Eden Kartallar Amerikan — tayyarecilerinden Mis Griffit Loit cesur bir kadın tayyarecidir.Geçenlerde Kolorado eyaleti — dahilinde bir tecrübe uçuşu yaparken iki büyük kar- talın bir koyun sürüsüne doğru süzülüp saldırdıklarını görmüştür. Kartalların koyunları kapma- larına mani olmak ve onları kor- kutmak için derhal üzerlerine doğru gitmiş, fakat bu defa ayni hücu- ma kendisi uğramıştır. Koyun sürüsünü bırakan yırtıcı kuşlar, garip bir hırıltı ile kendilerine doğru gelen bu garip kuşun üze- rine atılmışlardır. Kendisi için büyük bir tehli- kenin belirdiğini gören tayyareci hemen motörüne basarak yüksel- miye başlamış ve ancak bu su- retle yırtıcı kuşların elinden kur- tulmuıya muvaffak olmuştur. Acaba Neden Öldü? Londradan bildiriliyor. Gok den İşbil isminde ihtiyarca bir kadın, damadınım piyangodan 10 bin İngiliz Krası kazndığını duyar duymaz asabi bir buhrana tutul- müş, az sonra kalbi durarak ölmüştür. Kadının sevinçten mi, yoksa damadının zengin olmasına haset ettiğine müteessir — olduğundan mı öldüğü anlaşılmamıştır. Ruhun Resmini Alan Bir Makina Paristen yazılıyor; Vero şeh- rinde toplanan tıp kongresinde Profesör Tukki, senelerce uğraş- tıktan sonra vücuda getirmiye muvaffak olduğunu iddia ettiği bir keşfini heyeti umumiyeye arzetmiştir. Profesörün iddiasına göre bu keşfi bir fotoğraf ma- kinesidir. Fakat öyle bir fotoğraf makinesi ki ölen bir adamın cesedini terketmekte olan ruhu- nun resmini alabilmektedir. Mew« cut doktorlar, profesörün bu iddiasını pek te ciddi telâkki etmemişlerdir. Profesür, yakında tecrübeler yapacaktır. Amerikada —— —— |Buhran Dünyada Harp Hazırlığı Çin - apon Harbının Verdiği Dersle Her Devlet Hafif Tanklar Yaptırıyor Son Çin- Ja- pon harbı, yeni bir silâhın ehem- miyet ve tesiri- ni herkes naza- rında — gösterip isbat etmiştir. Bu silâh, hafif tank- lardır. Bir yere asker çıkarmak icabettiği zaman, vapurlar müm- kün olduğu ka- dar sahile yak- laşmakta, tank- lar dubalara yükletilmekte ve ateş ede ede sahile — getirilip karaya — çıkarıl maktadır. — Ja- ponlar, Çinlilerle — yaptıkları son harpte bu silâhtan pek ziyade istifade ettikleri için şimdi diğer * devletler de ordularını mümkün olduğu kadar hafif tanklarla techiz etmek yolunu tutmuşlardır. Fransa, tank — fabrikala- rına mühim — si- parişler verdiği gibi İspanya, İn- giltere, İtalya da faydası görülen bu yeni silâhtan mebzul — mıktar- da tedarik heve- sine düşmüşlerdir. Resmimiz, İs- panyol — ordusu için alınan bu küçük tankların - ki bunlara Ba- bytank da di- yorlar - tecrübe- lerinin yapılma- sını gösteriyor. Devletler - silâh- larını — azaltmak iddiasında bulu- nurlarken düştükleri bu yeni &- l lâhlanma meyli karşısında artık ne diyebilirseniz deyiniz. Mücadelesi Vaşington, 25 — Hazine Na- zırı M. Mils evrakı nakdiyenin kıymetlendirilmesi aleyhinde M. Hooverin neşrettiği beyanname- den sonra tedavül mevkiünde bu- lunan evrakı nakdiye yekünunun geçen aydan beri tenezzül etti- ğini ve 157 milyon dolara düş- tüğünü beyan eylemiştir. Bu miktar, takriben bankalara iadeten tevdi olunan ve buradan da ihraç bankalarına geçen mik- tara tekabül etmektedir. 16 —Kânunusanide — nihayet bulan hafta zarfında gişelerini kapıyan 95 bankaya mukabil 29 martta hitama eren hafta içinde yalnız $ banka tatili tedi- yat etmiştir. İlk Aşk Rus - İhtilâlini hazırlıyan meşhur Rus ediplerinden Turgeniyefin eseridir. Haydar Rifat Beyin kuvvetli kalemile tercüme edilmiştir. Tefeyyüz lotaphanesinde fiatl bir llra,