8 Kâmmusani —— GAND Şarkın Yeni Pe İ KI SON POSTA amberie D Li gS a A Hâkimlerden Biri, Hemen Bütün Hintli- lerin Nikâhlarını Kanunsuz Addetmişti İR? — G8 — Tam bu sırada bilâ ıstisna bötün — Hintli kadınların bize muzahir olmalarını temin eden bir hâdise zuhür etli: Hindistandan “Natal,, a ge- len işçiler arasında bir çokları evliydi. Bir çokları da cenubi Af- rikada evlenmişlerdi. Hindistanda izdivaçların bele- diye dairesinde tescil edilmesi için her hangi bir kaide mevcut değildir. Dinl merasim kâfi ve kanuni kıymeti haiz görünür. Fa- kat buna rağmen bir dava mü- nasebetile Cenubt Afrika mah- kemesi bıristiyan usulüne tevfi- kan yapılan ve belediyeye tescil edilenler müstesna olmak üzere din! merasimle yapılmış bütün evlenmelerin hükümsüz oldukla- rını tesbit eden bir karar sureti kabul etti. Bu kararla Cenubi Afrikada yaşıyan hemen hemen bilümum Hintli kadınlar bir dakika içinde meşru zevce sıfatını kaybederek alelâde metres derecesine düşü- yorlardı. Çocukları da veraset hakkını kaybediyorlardı. Bittabi bütün Hint cemaati kökünden sarsılacak derecede mütessir oldu, Bu hâdise 14 mart 1913 tarihinde Cereyan etmişti. * Âdetim — veçhile valiye bir mektup yazarak hâkim * Mistr Sexarle ,, in bu şekilde bir hüküm vermiye salâhiyeti olup olmadı- ğımı ve kendisinin de Hintlilerin dini izdivaçlarını kanunileştirecek bir kanunun kabulüne tavassut etmeyi düşünüp düşünmediğini sordum, Hükümet — cevap vermedi. Hintlilerin bukukunu muhafaza için teşkil ettiğimiz “ mukavemet cemiyeti ,, toplanarak — hâdiseyi perotesto edip etmemeyi düşün- dü ve bu mahiyette bir mesele münasebelile perotestonun kıy- meti olmıyacağına — hükmetti. Perotesto ya doğrudan doğruya bükümet — tarafından, yahut ta hükümetin muzaheretine mazhar olmak şartile — bizzat Hintliler tarafından yapılma'ıydı. Binaen- aleyh perotestoya lüzum kalma- dan doğrudan — doğruya menfi mukavemet — kaidesini — tatbika başlamaklığımız - zaruri idi. » Taraftarlarımızın adedini he- saba katmadan derhal ve şiddet- le tatbikata girişmiye karar ver- dik. Artık mücade'e başlıyordu ve bu mücadele yalmız erkekleri değil kadınları da ihtiva ede- cekti. İlk iş olarak çiftlikte yaşıyan hemşireleri çağırdım. Davete bü- yük bir memnuniyetle icabet ettiler. Fakat iştiraklerini kabul etmeden evvel mücadele esnasın- da yiyecek, giyecek ve kat'i karar hususlarında — katlanmaları icap edecek olan fedekârlıkları an- lattım, harse atılabileceklerini, fazla olarak ağır işlerle tavzif edilebileceklerini söyledim. Fakat bu hemşireler çok cesurdular. Herhangi bir tecziyeden çekinmi- yorlardı. — İçlerinden — bir tanesi yakında anne olacaktı, altı ta- nesinin kollarında da bebekleri vardı. Beni dinlediler, sonra da müttehiden kararlarında sebat ettiklerini söylediler. * İnsan bir cürüm irtikâp ederse hapishaneye — kolaylıkla — gider. Fakat — masum olduğu — za- man hapishaneye kabul edilmesi müşküldür. Zabıta caniyi arar, bulunca yakasına yapışır, fakat kendisini — bililtizam — tutturmak istiyen bir masumu kolay kolay tutamaz. Binaenaleyh hermşirelerin ilk teşebbüsleri hiçbir. muvaffakıyet ğâ(er Ve Kahve Fiatleri vermedi. Bunlar ellerinde hiçbir vesika olmadan (Verooigin) mü- essesesine girdiler. Fakat tevkif edilmediler. Belediyeden ruhsat almadan sokakta seyyar satıcılık yaptılar, Hiçhir. mukavemet gör- mediler. Zabıta bunları görme- mezlikten geliyordu. Binaenaleyh kendilerini tevkif ettirmeleri bir muamma halini almıştı. Erkeklere — gelince: Onların arasında kendi arzuları ile bapis- haneye gitmek - istiyenler çok değildi. Fakat buna razı olanlar da kendilerini tevkif etlirmiye muvaffak olımıyorlııdı. (Mabadi yarın) Mütemadiyen Yükseliyor Bilhassa Her Nevi Şeker Piyasası, Dün Ani Surette Fırlamıştır ( Baş tarahı 1 inci sayfada) 2 — İstanbul ihtiyacı için kâ- nunusani kontenjanına 240 vagon şeker konulduğu (halde, ancak 15 vagon çıkarılmasına müsaade edilmesi ve bu malın satilması. (Dün bir şayia, bu miktarın 30 vagona iblâğ edileceğini bil- diriyordu. ) Salıdan evvel Avrupanın (100) kiloluk şeker sandıkları (39-93,5) lira arasında satılırken, şimdi bu fiat (43 - 23,5) liraya, Alpul- la küp şekerinin torbası da, (36,60) liradan (40) Hiraya fırla- mıştır. 38 liraya #satılan Alpullu toz kristal şekerleri de (40,5) li- raya yükselmiştir. Bu fiatler, ta- bit toptan satışa aittir. Bakkallar- da, fiat, bu suretle (54-55) kuru- şu bulmuştur. Bu fiat fırlaması hakkında maruf bir şeker taciri bize dedi ki: —“Alpullu fabrikası dünden itibaren çiyasaya küp şeker sat- mamıştır. Tereffüde ihlikâr yok- tur. Ta'ep karşısında kâfi miktar arzolmazsa yükse'iş tabi bir ik- tısat kaidesidir. Alpullu fabrikası şekere zam yapmıyacağını söyle- mişli. Şimdi bunun toz şeker fi- atine ait olduğu — bildiriliyor. Kontenjan meselesi halledilmezse bu tereffü devam edecektir, , Kahva Vaziyeti Kahve vaziyetine gelince: İstanbulun aylık ihtiyacı(3000- 3500)çuval — arasındadır.. Umum Türkiye ihtiyacı için kânunusani kontenjanına — (180) bin kilo konmuştu. Bunun yüzde ellisi İstanbula aitti. Halbuki bu ay için ancak ( 300 ) çuval çıkarıl- mıştır. Tahditten —evvel azami | (90-100) kuruşa satılan kahvenin okkası bugün ( 150-180 ) kuruş- tur. Ve istenilen mal da buluna- miyor, İkisi İzmir, dördü İstan- bul kahvecilerini temsil eden altı kişilik bir heyet Ankaraya gitti ve tatminkâr cevp alarak iki gün evvel döndü. Dün bunlardan birisile görüş- tük, bize dedi ki:; —-“Buyün İstanbulda bir kahve piyasası yoktur. (300) kadar kahvecinin vaziyetleri de tehlike- dedir. Tahdittenberi fiatler okka da (€0 - 70) kuruş artmıştır. Elyevm İstanbul piyasasındaki kahve ise (10) günlük ihtiyacın mukabele- sidir. Ondan sonra belki birçok kahveciler dükkânlarını kapıya- caklardır. ,, —— Müthiş Fırtınalar Şarki Hint Adalarında Facialar Oluyor Batavya 7 — Hint — Feleme- ğinde vukua gelen fırtıma müthiş tahribat ve zarar yapmıştır. Bir- çok adalarda Pehir suları yük- selmiştir. Bali Lombok adasında on üç ceset bulunmuştur. Müna- kalat üç gün durmuş bugün baş- lamıştır. Bu mıntıkalardaki — tahtelba- hir kablo da işlememektedir. Bir tayyare, felâketin dere- cesini keşfe çıkarılmıştır. Amerikada Gümhur Reisliği Vaşington, 7 Amerika Cümhur - Reisliğine namzetliğini koyan M. Rozvelt, Reisicümhur M. Hooverin — siyasetini — tenkit etmiştir. . * . d . Şirketi Hayriyeden: Ramazanın birinden nihayetine kıdar köprüden 15,20 de bir vapur hareketle doğru R. Hisarı ve ondan yukarı Rumeli iskele- lerine uğrıyarak Kavaklara kadar gideceği ve gece seferlerine ait tarifenin de vapurlara ve iskelelere talik edildiğyi ilân olunur. 8 Kânunusani 932 Cuma İstanbul — (1200 metre, 5 kilovat) 18 gramofon ile opera parçaları, 19,5 birinci kısım alaturka sar, 20 gramofon neşriyatı, monoloğ, Anado- lu Ajansı haberleri, 21 Ikinci kasım alaturka saz, 22 orkeslra, Heilsberg — (276 metre, 75 kilo. vat) 19,35 E'n Noafzer Kling, 20,45 Kamerad Fferd. Brüno — (341 metre, 36 kilovat) 19,30 Jakobiner operası Mühlaker — (360 metre, 75 kilo- vat) 20,20 büyük musiki salonundan mak'en könser. Bükreş — (394 metre 16 kile- vat) 20,30 Romanya nakilk Belgrat — (429 metre, 2,5 kilovat) 20,30 Varşovadan nakil. Roma — (441 metre, 75 kilovat) Herzogovin von tabarin opereti. Viyana — (517 metre, 20 kilovat) 19,40 Senfoni, 272 akşam konseri. Peşte — (550 metra, 23 kilovst) 20,20 — gramofon — plâkları, — 20,45 orkestra. Varşova—(1411 metre, 156 kilovat) 20 musikili musahabe, 20,15 senfoni. Berlin— (1635 metre, 75 kilovat) 20 Kolanyadan naklen Goothe, 21 dana havaları. operasından Bu Akşam adyoda Dinliyeceksiniz Sayf Nelr 9 Kânunusani 932 Cumartesi İstanbul— (1200 metre, $ kilovat) gramofon ile opera parçaları, 19,5 birinci kısım alaturka sar, 20 gramofon meşriyatı, Aanadolu Ajansı haberleri, 21 ikinci kısım alaturka sar, 22 orkestra, zahire — borsası baberleri. Heilsberg — (276 metre, 75 kile vat) 20,05 öperet parçaları, 22,10 Zırka. Brüno — (341 metre, 36 kilovat) 20 den itibaren Çek istasyonlarım dan nakil. Mühlaker — (360 metre, 75 kilovat) 20,15 königin opereti, 22,50 Franke furttan naklen dans havaları. Bükraş — (394 metre, 16 kilovat) 20 gen aaat, 20,45 şarkı konseri, 21,05 Rumea orkestrası Belgarat — (429 metre 25 kilovat) 19,50 milli Sırp havaları, 20,50 kos medi, 21,30 keman konser'. Roma — ( 4d1 metre 75 kilovat ) 20,30 gramofon plâkları, 21 - operar dan nakil. Viyana — (S17 metre, 22 kilovat) 20,20 Ingoborg komedi 3 perde 22,30 akşam konseri. Peşte — (550 metre, 23 kilovat ) 21,20 cazbant, 22,30 konser. Varşova— (1411 me're, 158 kilo- vat) 20 musahabe, 20,15 hafif musiki, 20, Sopen konseri, Berlin — (1635 metre, 75 kilovat) 20 Kolonyadan naklen şen gece. Dikkat; Dercelmekte olduğumuz programların Avrupıya alt olan kısmı vasati Avrupa saatine göro tanzim ed imiştir. İstanbul saatine tatbikı İçin Avrapada s#aat (12) olduğu zaman İstanbulda (1) « geldiği farzedilmelidir. wİzmirde Bir Haftalık İhracat İzmir ( Hususi) — Ticaret oda- sının tanzim ettiği bir cetvele çöre, kânunvevvel ayının son haf- tasında şehrimizden yapılan ih- racat miktarı şudur: Mazı 11700 kilo,Üzüm 241365, Haşhaş 26000, Pamuk 20500, | İncir 60858, Afyon 3640, Arpa 30,000, Akdarı 5000, Kestane 58089, Meyankökü 46013, Halı 16272, palamut 501154, Tütün 107828, Karpuz çekirdeği 1700, Hurda İncir 45300, — Yumurla 1800, Helva 892, Barsak 168, Ceviziçi 1000, Sığır 276, Ceviz 4500, Bal 200, Zeytin tanesi1648, Balmumu 1025 Burçak 90612, Nohut 50037, Hardal 50045 kilo ve Keçi, Koyun 838 Av domuzu G adettir. Büyük Bir Tayyare Roterdam 7 — Bir tayyare fabrikası Almanların (DO.x) tay- yaresinden iki def'a büyük ve Bahrimuhit seyahatlerine tahsis edilecek bir tayyare yapmak ni- yetindedir. Bu tayyarede bin beygirlik (10) motör bulunacaktır. Sür'ati (120) kilometre olacak ve (42) ton eşya alabilecektir. Tayyare çok büyük olduğundan Bahriye tezgâhlarında yapılacaktır. Manş Deanizinde Londra, 7 — Bahrimuhit ve Manş denizinde şiddetli fırtınalar büküm sürmektedir. Havaların fenalığından dolayı İngiliz donan- masmın talimleri tehir edilmiştir. Fransız Kabinesinde Değişiklik Var Paris 7 — Elyevm hasta bu- lunan Harbiye Nazırı M. Mujino- nun yerine bir başkasının gelirile mesi lüzumu ve birçok beyneb- milel müzakerelerle yorulan M. Briyanın yerine bir diğerinin ta- yini hakkında muhtelif gazeteler- de birtakım faraziyeler ileri sü- rülmektedir. Bu suretle kabinede bazı tadilât yapılması muhtemel görülüyar, Maten gazetesi, M. — Lavalın hariciyeyi üzerine alarak Harbiye Nezaretini M. Pol Bonkura ver- mesi — ihtimalinden bahsediyor. Övr gazetesi ise başvekilin kabinenin istifasını vermeyi ter- cih edeceğini ileri sürüyor. Bu münasebetle M. Majino- nun hayatından bahsedilmektedir. 1877 de doğan ve 1910 danberi fasılasız surette meb'usluk yapan bu zat büyük harbe çavuş olarak iştirak etmiş ve ağır surette ya- ralanmıştır, muhtelif askeri nişan- ların hepsini hâmildir. Potoğraf Tahlili Kapyna Tabiatinizi Öğrenmek İat'yorsumı fotoğrafınını G ade' kapon ila bir- Hikte gönderiniz. Fotojrah na sıraya tabidir. ve iade edil mez. kslm, meslek veya san'at ? Hangi suallecim gevabi ? Fetoğraf intiyar göecek mil ? — Fotoğrafın klişesi 30 kuruştuk pul mukabilinde gönderilebilir. s