aa aei d a aann aöi el b d Sa B SA G ea | Bkelerin önüne Hergün Hükümet — Gazeteleri De Beğenmiyor ——— M. ZEKERİYA Yeni Matbuat Kanunu pro- jesinin, hayata, matbuat hür- riyetine, ve nihayet cümhu- riyet prensiplerine uygun ol- i6dığı noktasında hükümet gareteleri de bizimle - hemfikir görünüyorlar. Dün çıkan “Milliyet,, gazete- sinde Ahmet Şükrü Bey yeni Matbuat Kanununun - birçok noktalarda — ifrata — vardığını, azı — vatandaşları — gazeteci olmak hakkından mahrum et- tiğini, — tatbikat — itibarile de yanlış hükümleri ihtiva etti- Zini yazdıktan sonra diyor ki : “ksmet Paşa, Meclisin geçen haftaki celsesinde matbuat mese- lesini büyük bir devlet adamına î'klw bir lisanla teşrih etmişti. stihdaf edilen gayenin husulü İçin kanunu, © güzel nutkun ma- na ve medlülü ile hemahenk olarak tanzim etmek kâfidir.,, * “Yeni Gün,, refikimiz, kanü- nun ameli bir kıymeti olma- dığını izah ederek diyor ki: *Bize öyle geliyor ki, bugün Meclis encümenlerinde k edilmekte olan lâyiha, bazı neşriyattan doğabilecek teh- eçecek tedbirler almak mıl(ııâım kısmen te- min etse bile, diğer taraftan Türk gazeteciliğini esas mak- sada fıydıu olmıyacak birçok bağlarla bığlıyıcıî:. henüz baş- langıcında bulunduğu inkişaf yolunda — ilerlemekten alıko- yacaktır.,, * *“ Cumhuriyet , gazetesinde şu mütaleaya tesadüf ediyoruz: “Hak ve hakikat, her za- man, hükümetin tarafında ol- maz, bilhassa her zaman ikti- dar mevkinde İsmet Paşa gibi matbuat hürriyeti umde- sine riayetkâr insanlar bulun- maz. Bazan da, Meşrutiyet ve mütareke doviılol;iııdo ıığ:ı: üüğümüz ibi, — mati ürriyetini ıevm'llyınlıı. samimi tenkidi, dürüst, temiz ve mem- lekıle faydalı samim! muhale- eti de istemiyenler hüküme- tin başına geçebilir. *“Çok sıkı ve sert bir Mat- buat Kanunu, bazan bu gibile- rin elinde yazı — hürriyetini idam eden bir balta olur. Böy- le bir silâhı kendi elimizle :lloyip matbuat — hürriyetine şman olanların eline teslim etemk hatasına düşmemeliyiz.., * lefetin — susturulmasını İsti: , yine hükümet mat- buatı idi. Matbuatta disipilin temini için bulunan tedbiri, hükümet gazeteleri bile ağır ve şiddetli bulursa, © tedbirin fikirden ziyade hisle yapıldı- gına hükmetmek lâzımgelir. Gıkı:'l:lırlı .;'ı(uııı ııqr:ynı- fına muvakkat mahiyette ir tedbir almak başka, bir un yapmak yine başkadır. Kanun, hükmü her vakit cari olacak olan ve değişmesi za- mana mütevakkıf bulunan da- imt bir tedbirdir. Bu itibarla kanun yaparken yalnız dünü ve bugünü değil, arını da düşünmek İâzımdır. unlar mazi için değil, is- tikbal için yapılır. Bugün mem- bamı, ani, ve geçici heyecan- lardan aldığına şüphe olmiyan yeni kanun lâyihasının, değil yarımı, bugünü bile tatmin et- mediği görülmektedir. Yeni Matbuat Kanunu lâyi- hasının — Meclisten — geçmesi, $ümhuriyetin efkârına muadil birşey olacaktır. Bu memleket- te ileri hareketlere daima öna- =nlın, Büyük Millet Mecll- lnin, böyle geri bir harekete fövaz — vereceğine — inanmak ON LOSUAİ V ” Son Posta'nın Resimli Makalesi — *« Dimağımızın Benzini x ıl 1 — Dolma yazı kalemleri, içine mürekkep koymadıkça kullanılamaz. 2 — Motör, dıkça İşliyemez, içine benzin Iıoı-ı-|, 38 — Dimağ da motör ve dolma kalem gibidir. Dimağınızın benzinini ve mürekkebini veriniz. BUGÜNÜN TELGRAF HABERLERİ GAZi HI. Yarın Sabah Şehrimize Muvasalat Buyuracaklar Ankara, 20 (Hususi) — Gazi Hz. dün beşe doğru Halk Evin- de Türk Tarihi Cemiyetinin içtimamna riyaset buyurmuşlar, müzakere —ve — münakaşaları idare etmişlerdir. Ayni zamanda mektepler için hazırlanan tarih kitapları ve haritaları hakkında müta- lealarını serdetmişlerdir. Gazi Hz. bu akşam 6 da buradan kalkacak husus! bir trenle İstanbula hareket ede- ceklerdir. Kazanç Vergisi Yeni Kanun Dün Kabul Edildi Ankara, 20 (Hususi)— Me- murlardan Kazanç vergisi ke- silmesine ait kanun dün Mec- listen çıktı. 100 lira maaşlı memurlardan 96 5, 200 lira- dan 96 6, 300 liradan 96 7, 400 liradan *t 8, daha Fazlasından ** 9 kazanç kesilecektir. Bu vergi umum! ve bususi bütçelerden ne namla olursa olsun para alan herkesten ke- silecektir. Yalnız dul ve ye- timlerle 50 Hiradan aşaği ay- hkh mütekaitlerden, barcirah- lardan, her nevi yem bedelle- rinden, malüliyet veya vefat masraflarından, satış İkrami- yelerinden, 20 lHira ve daha aşağı maaşlılardan ve meb'us- lardan vergi kesilmiyecektir. Bir İstifa İzmir Halk Fırkası Reisi Çekildi İzmir, 20 (Hususi)— Doktor Behçet Salih B. Fırkası idare heyeti rı n İştifa etti, İsti Umumt kâtipliğe gönderdi, sebebi meçhuldür. Fırka riyasetini meb'us Hacim Muhittin Bey işgal edecektir. Almanların Bir Müracaati Bazı Alman grupları Tica- ret odasına müracaat ederek İstanbulda daimi bir sergi aç- mak istediklerini bildirmişler, için müsaade istemişler- dir. Müracaat tetkik ediliyor. Parmağını Kaptırdı Beykoz kundura - fabrika- sında amele Mehmet Efendi baş parmağını makineye kap- tırmıştır. Dün Mecliste Gümrük Umum * * * Müdürü Epey Hırpalandı Ankara, (Hususi) — Millet Meclisi dün varidat bütçesile Posta ve Gümrükler bütçelerini tetkik ve kabul etti. Posta bütçesi görüşülürken Posta ve Telgraf memurlarının Millt Mücadelede ve Şark ve Menemen hâdiselerinde göster- dikleri — fedakârlıklar — şükranla yadedilmiş, meb'uslar bu arkadaşların terfihi lâzımgeldiğini söylemişler, Dahiliye Vekili de buhran dolayısile bu sene bunu yapamadıklarını, gelecek sene bu hususta bir kanun hazırlanacağını #öylemiştir. Rüşvet Mi Var? Gümrük bütçesinin müza- keresi çok hararetli ve müna- kaşalı olmuştur. Sıvas meb'usu Remzi Bey gümrüklerde mura- kabe azlığından, suiistimal ve rüşvet — haberleri aldığından bahsetti. Ve: “ Kontrol mü- kemmel olursa bugünkü vari- dat 10 milyon kadar artabilir., dedi. Maliye, Vekili, teftiş yapıldı- bahsetti. gından Sonra meşhur motörler meselesi ortaya atıl- dı. Ordu. meb'usu Hamdi B, gazetelerde bunları bir. işe yaramadığını okuduğunu, eğer yalan idise niçin tekzip edi- mediğini söyledi. ... Meaşhur - Motörler Bu sırada Rüsumat Umum Mü- dürü İhsan B.in motör almak üzere Avrupaya yaptığı seyahate geçil- di, Bu seyahate mütahassıs sıfatile iştirak eden İstanbul meb'usu Hamdi Beyin gayri mes'ul vazi- yetüileri sürülerek tenkit olundu. ca Mazhar Müfit B. bu seya- hatten dolayı Gümrük Umum Müdürünü muahaze etti ve “Ahbapça bir seyahat, fuzuli bir seyahât,,— kelimelerini kul- landı. Hulâsa Gümrük Umum Müdürü dün birçok meb'uslar tarafından hayli hırpalandı ve #onra bütçe kabul edildi. Va- ridat bütçesi 186,705,580 — ve imasraf bütçesi de 186,582,45 lira olarak kabul olundu. Mec- lis b“ğ“ müzakerelere de- yam edecektir. Matbuat Lâyihasında Mühim Tadilât Yapıldı Ankara, 20(Hususti)—Matbuat kanununun tetkik eden Encü- men büyük tadilât yapmıştır. Lâyiha adeta yeni bir şekil almıştır. Malt mükellefiyetler kaldırılmıştır. Gazete kapatma hakkı, fevkalâde ahvalde Vekiller heyetine verilmiştir. Yalnız gazete sahiplerinde aranan ehliyeti ahlâkiye kayit- leri ipka edilmiştir. Tahsil ve yaş meselesi bakkında henüz kat'? karar verilmemiştir. Mecliste, Lüyihada tadilât icrasını Recep ve Vasfi Raşit Beyler müdafan etmişler, Encümen kabul etmiştir. Muaddel kanun ikmal edilmiştir. Öğleden sonra Muhtelit Encümene sevkedilecek, çarşamba günü Meclisten geçmesi çok muhtemeldir. / İ İster el'nan, Bir karlimiz yazıyor: *“Geçen gün Zonguk- daktan 45 liralık bir bo- nonun tahsili için milli bankalarımızdan — birine müracaat ettim. Münasip — dediler, masraf — karşılığı — olarak beş lira bırakınız. Bu işin masrafı olsa olsa (40 - 50) kuruş kadar bir şeydir. İtiraz ettim. UÜsulümüz — budur, dediler. Oradan çıktım. Diğer İyet İster Inanma! bir milll bankaya gittim. Aynl cevabi aldım. Niha- Osmanlı Bankasına müracaat ettim. Benden masraf — karşılığı — olarak birşey istemediler. — Muamele bitsin de, Mmasrafını sonra keseriz. Dediler.,, Bu muameleye baka- rak bazı millt bankaları- mızin halka kolaylık gös- termenin ne demek oldu- ğunu anladıklarına, İster İnan, İster İnanmal! İ If HARİGİYEDE Büyük Memurlar Ara- sında Tebeddülât Var Ankara, 19 (H.M.) — Ha- riciye Vekâletinde merkez ve hariç kadrolarında büyük me- murlar - arasında — tebeddülâl yapılacaktır. Protokol Umum Müdürü Fuat Simavi Bey İs- kenderiye şehbenderliğine tayin edilmiş ise de kabul etmiyerek istifasını — vermiştir. — Üçüncü daire Umum Müdürü Nuri Beyin Lâhi Müsteşarlığına, İs- kenderiye Şehbenderi Basri eşit Beyin Protokol Umum Müdürlüğüne, Müsteşar Muavini Server Cemal Beyin Üçüncü daire Umum — Müdürlüğüne, merkez memurlarından — Zati Beyin Barslon Konsolosluğuna tayinleri söylenmektedir. MüskiratKadrosu Yeni Aylıkların Miktarı Tesbit Edildi Ankara, 20 — (Hususi) — Tütün ve müskirat kadroları hazırlandı, bütçeler yarın mec- liste görüşülecektir. Tütün in- hisarından bir hayli memurun açıkta — kalacağı — anlaşılıyor. Müskirattan Aaçıkta kalanlara her hizmet senesi için bir maaş ikramiye verilecektir. Yeni Müskirat kadrosuna göre Umum müdür 500, mua- vini 300, husust kalem müdürü 175, neşriyat âmiri 125, teftiş reisi 300, — müfettişler 175, 200, 225, 250, —muavinleri 150, hukuk müdürü 300, şube müdürleri 300-250, muavinleri 150-200 lira maaş alacaklardır Taşrada birinci sınıf baş müdür 260, ikinci sınıf 230, üçüncü sınıf 200 Jlira Aaylık alacaklardır. — Bir İddia Sinema Makinesi Ça- lınmış Mı, Alınmış Mi? Şehzadebaşında Millet tiyat- rosu müsteciri Rasim Bey, Sarıyerde oturan Rahmi Bey tarafından sinema makinesinin çakadığını polise bildirmiştir. Polis Rahmi Beyi yakalayıp makineyi geri almıştır. Moçhul Bir Ceset İzmir, 20 (H. M.) — Bir saat evvel Manisanın Hacılar Sözün Kısası DÜ d MPA Meseleleri | Etrafında Memlekette bir mide mese- lesi var. Büyük Millet Meclisi, türk — midesinin — bastalığını teşhis için evvelâ dilini muna- yeneye lüzum gördü. Büyük- lere dil uzattığını ileri sürerek muhalif gazeteleri sigaya çekti. Halkın dili olan bu gazeteler- deki acılık veya ekşilik, mem- leketin midesinden geliyordu. Yoksa bu dilin kabahati yok- to. İsmet Paşa bu dilde kan- ser olmadığını ve — ameliyat lâzım gelmediğini söyledi. Kısa bir zamam için matbuat meselesi bir tarafa bırakıldı. bu sefer bir encümenin dilini muayeneye sıra gelmişti. En- cümen azası Mecliste ağzını açar açmaz, meb'uslar, birçok şeyler yalayıp yutan ve bu arada bazı naneler de yemiş olan bu dili görünce : Kapa, kapa.. Diye bağırdı. lar ve Dil Encümeninin ağıı kapandi. Çoktandır. dile gelen bu encümeni kapıyarak, Büyük Millet Meclisi hayırlı bir iş gördü. Müstakil ve hür millet- lere lâyık bir Matbuat Ka- nunu vücuda getirerek türk diline ikinci ve büyük hizmeti yapmasını da ondan bekli- yoruz. l Kişi Yaralı Dün Bir Otobüs Kazası Daha Oldu Belediyenin yeni bir talimat- name yapmasına rağmen oto- büs kazaları sıklaştı. Zabıta dün de şu kazayı tesbit etti: Abdullah ismindeki şoförün idaresinde bulunan 3697 nu- maralı otubüs dün sabah Ba- lattan 14 yolcu ile haraket et- miş, fakat Ayayorgi kilisesinin önüne gelince evvelâ ufak bir asma fidanmma çarpmıştır. Bu küçük — hâdiseden — heyecana düşen şoför direksiyonu kulla- namamış ve biraz ilerdeki ağaca bütün hızile yüklenmiş- tir. Netice şudur: Otobüs — adamakıllı harap olmuş ve yolculardan yedi kişl yaralanarak — hastaneye — kal- dırılmıştır. Şoför de yakalan- mıştır. Profesör Tirchot (Baş tarafı 1 inci sayfada) dün Fransız konsoloshanesine teslim — edilmiştir. Adliye henüz tahkikatına nihayet — vermemiştir. Profe- sörün paristeki babasına inti- har edeceğine dair mektup göndermiş olmasına rağmen yapılan tahkikatta bütün ihti- maller nazarı dikkate alın- maktadır. Rüşvet Teklif Etmiş Liman Şirketi kaptanların- dan İhsan Ef. yi ölümle tehdit eden Kadri isminde biri ken- disini karakola götüren polise rüşvet vermek istemiştir. Goys Hava Filosu Tallin, 18 (A.A.) — Goya köyü yanındaki bir köyde bir |hava filosu, saat 8,45 te Rigaya ceset — bulunduğu — zabıtaya haber verildi. Hâdise mahalline jandarmalar — gitti. Tahkikat l yapılıyor. aç BETSDASİ < MERESE müteveccihen haraket etmiştir. (Son Posta: Jeneral de Goys Filosile birlikte memle- ketimize de gelecektir.) KEk l