A Halkın görüdür: Halk bununla .a.n..] TELEFON: MÜDÜRLÜK 20203 NÜSHASİ HER YERDE SK 20 Temmuz 1931 PAZARTESİ 'No. /358, ST STA Halkın kulağıdır: Halk bununla işitir. STA Halkın dilidir: Halk bununla söyler. 1DARE: İSTANBUL NURÜOSMANIYE'$ŞEREF-SOKAĞI HERGÜN NEŞROLUNUR - | ; Hükümetin Hazırladığı Matbuat Lâyihasında Meclisin Mühim Tadilât Yapacağı Anlaşılıyor.. Yeni Matbuat |RıÂAtım Lâyihası M. Meclisinin Çarşamba İçtimaında Müzakere Edilecek Ankara, 19 (Hususi) — Mil- let Meclisi yeni Matbuat Kanu- nu lâyihasının müstacelen inta- cına karar verdi. Bu sebeple Tâyiha Adliye ve Dahiliye en- cümenleri azasından — seçilen muhtelit bir encümene havale edildi. Muhtelit Encümen dün öğ- leden sonra taplanarak projeyi umum! olarak - tetkik etti, fa- kat esaslı tetkikat için lâyiha- yı gazeteci meb'uslardan Hakkı Tarık, Haydar Rüştü, Ziya Gev- her, Hukukçulardan Sait Azmi Münür (Çorum) Abdülmuttalip, Vasfi Raşit ve Sait Beylerden imürekkep ihzari bir encümene verdi. İhzari encümen tetkika- tını yarın bitirecek ve kuvvetli bir ihtimale göre kanun çar- şamba günü Mecliste gürüşü- lecektir. Lâyiha Değişecek Lâyihanın Encümende mü- bim tadilâta maruz kalacağı anlaşılıyor. Azadan bir kısmı lâyihadaki teminat esaslarının fazlalığından bahsetmektedirler. Fakat Çok Ağırdır.. Teklif Kabul Edilirse Bir Nevi Haraç Kabul Şirket vazifesini yapsa Edilmiş Olur idi, bu sahiller kâmilen rıhtım olacaktı.. *İstanbul limanını kim öldü- rüyor?,, sualine alâkadarların verdikleri cwıclu bir nokta- da birleşiyor: Şirketi. — Bu meselede ağır ithamlara maruz kalan Liman Şirketi “benim vazifem limanda mav- na ve romorkör işletmektir.,, cevabile işin içinden sıyrılmak- ta, limana ait islabatın ve asri vasıta tedarikinin — mukayele mucibince Rıhtım Şirketinin başlıca vazilesi olduğunu ileri sürmektedir. İstanbul İimaninın ölmçek, transit ticaretini kaybetmesi demektir. (Devamı 6 ıncı sayfadaj Alman Bankaları Muntazaman Para Veriyorlar Hükümet Bu Bankalara Vadesi Gelmiyen Borçlarını Tediye Ediyor Vazi yet Anlâşılıncıya Kadar Bankalar Tatili Faaliyet Fikrindedirler Almanyanın geçirmekte ol- duğu mali buhranın gerek dahili| — Taypsar YANKASI ve gerek harici piyasalarımız- * da hüsule getirdiği tahavvülle- rin ehemmiyeti nazarı dikkate alınarak icap eden çarelere tevessül edilmiştir. Hükümeti- miz, şehrimizdeki iki Alman bankasında mevcut mevduatın, sahiplerine tamamen iadesini temine çalışmaktadır. Çünkü, —mezkür bankalar tarafından, mevduatın sahip- lerine iade edilmemesi etrafın- da baş gösteren teşebbüsler, piyasadaki aksi tesirleri büs- tün alevlendirmişti. Halbuki Alman bakaları, merkezlerinden para celbine imkân bulamadıkları icin, tedi- yatı muvakkaten tehir etmek istiyorlarlardı. Fakat bunun Türk piyasasında vücuda geti- recği mühim aksülâmel nazarı dikkate alınmış ve tediyatın devamına — karar — verilmiştir. Fakat para temini pek müş- gikAn Bono — mukabili — Almn bankalarına — yardım eden Ziraat Bankası kül bir hal aldığı için, banka müdürleri bunu, Türk banka- larının halletmesini - istemişler- dir. Dün Doyçe Oriyent Bank ve Doyçe Banka müdürleri, Kon- sorsiyom Reisi Âdil Beye mü- racaat ederek bu müşkülün hallini rica etmişlerdir. Âdil *Bey Ziraat Bankasile temasa geçmiştir. Neticede bu bankalara hükümetin mevcut hesabına mukabil para veril- mesi — kararlaştırılmıştır. —Bu borçların vadeleri benüz hulül etmemişse de hükümet yardım- (Devamı 6 inci söyfada) Şı'rket_ı'İ_mt_i_gazmı Satıyor| İktısat Şartları Pek Bütçesi Görüşülürken Mecliste Hararetli Mü- nakaşalar Oldu; Ordu- muz Şiddede._Alkışlandı Ankara, 19 (Hususi) — Mil- let Meclisi dün İktısat ve Milli Müdafaa bütçelerini tetkik etti İktsıat bütçesinin müzakeresi hayli hararetli oldu. Müzakere esnasında müsta- kil meb'uslardan Sırrı (İzmit) ve Rüştü (Bursa) Beyler birkaç defa söz aldılar, tenkitler yap- tılar. Rüştü B. otomobillerin şi- mendifere rekabet ettiği, şi- mendifer — hatlarında otomo- billerin menedilmesini — istedi ve 1200 İiraya ipek mütehas- sısı getirildiğini, bu ecnebile- rin tek bir böcek görme- diklerini söyledi ve dedi ki: — Bu adamlara niçin para veriliyor ; anlamıyorum. Tica- ret Odalarımız Zümrütüanka İküşü gibidir. Yanlış istatistik- Terle tacirlere zarar veriyorlar. İktısat Vekili Mustafa Şeref B. bütün bu suallere iki buçuk saat süren bir cevap verdi, Buhran hakkında söz söyledi. Bu arada Sırm B. bir sual daha sordu. Fakat müzakere- nin kâfi görüldüğü hakkında verilen bir takrir kabul edile- rek suale geçilmedi. Sıhhat bütçesine verem için (1500) lira konduğu halde iktı- sat bütçesine tiftik cemiyeti tahsisatı olarak (15) bin lira konması — itirazlara sebep oldu. ve —bunün — kaldınl- ması — iştenildi. Fakat bu teklif kabul edilmedi. Neticede İktısat bütçesi 8,515,280 lira olarak kabul olundu. (Devamı 3 üncü sayfada) Mecliste Gazete Müzakereleri (Dünkü nüshadan Devam ) Efendiler; büyük milletime bu kürsüden hitap ederek ba- ğiriyorüm; herşeye inanmayınız yalandır, bir takım tezvirattan ibarettir. İnanmayınız! Efendiler; bugün İsviçrede matbuat serbesttir. Fakat efen- diler; orada böyle birşey neş- rolunursa okuyucular onları el- lerino aldıkları zaman — güler, atarlar. , Bizde ise hakikat zannolunur. İsviçrede her okuyucu okudu- ğunu bilir. Her yazıcı da yaza- cağını düşünerek yazar efendi- ler; orada da pek çok ağır ce- zalar vardır. Onları tatbik et- mek için hâdisat enderdir. (Deyamı 7 inci sayfada ) Bügünün Meselelerinden Servet Membalarımız Niçin İşletilmiyor ? Madenlerimizi İşletmek İxtı'yen Ecnebiler, Ne- reden Ve Nasıl Malümat Tedarik Ederler? Türk amele, maden kuyusunda işini bitirip çıkarken Maden işletmek üzere mem- Teketimize gelmek istiyen ec- nebi sermayesinin nasıl ka- çırıldığı hakkına birkaç gün- denberi yapmakta olduğumuz neşriyat, alâkadarlar nezdinde mühim akisler yapmıştır. Bu münasebetle maden işle- rile meşgul bir karlimiz gön- derdiği bir mektupta dikkate şayan malümat vermektedir. Bu mektup, birçok madenleri- mizin — niçin — işletilemediğini, ecnebi sermayesinin niçin kaç- tığını kısa, fakat kat'i bir ifade ile izah etmektedir: DİL ENÇÜMENİ Dil Encümeninin Akibeti *“Gazetenizin , memleketin bu hayati meselesine gösterdi- ği alâka şayanı takdirdir. Biz öyle bir servet memba: Üzerin- de oturan fakir insanlara ben- zeriz ki, bu gafletimizi idrak ettiğimiz. gün kendimize en ziyade kendimiz — acıyacağız. Bu gaflet perdesini ilk defa yırtmıya çalışan siz oldunuz. Bu münasebetle size atideki nokta- ları bildirmeyi faydalı buldum: 1 — Türkiye menabii. ma- deniyesi tahmin ve takdirin fevkinde zengin ve vâsidir. ( Devamı 6 ıncı sayfada ) — Besim Atalay Beyle İshak Rafet Bey çok öttüler amma fayda etmedi, Dil Encümeni sizlere ömür... — Bülbülün çektiği dili belâsıdır. j |