Ramazanın Gelmesi Betll Ef.ye Yeni| Bir. Din Esası Kurmak Fırsatını Vermişti YAZAN: M. KÂZIM se M 5 — Ön bir ay mideyi yor- duktan sonra birdenbire boş bırakıyorsunuz, diyordu. Fakat ba bo: irmi dört saat devam dıt % mahzursuz görüle bilir. Fakat 12 saat yemek yemedikten, yani mide- ye istirahat verdikten sonra geceleri tıka basa — yiyor, sahurları yine dolduruyor ve bu suretle midenize tahammül edilemiyecek bir yük tahmil ediyorsunuz. Bu, gayrı — sıhhi- dir. Kendi hesabıma ben öğle Özeri sadece bir bardak süt içeceğim, Akşamları ile sahur- ları da yalnız cüz'1 sebze ile iktifa edeceğim. Bu suretle Mmidemi istir: ettirmiş — ola- =u|lıı efendiler, ün bi- rinde yeni bir din İcat eder- sem ben de senede bir ay oruç tutulmasını emredeceğim, fakat söylediğim şekilde... Filhakika bir müddet sonra Prensin beynelmilel muhabbet esasına müstenit bir din pro- ü hazırlamakta — olduğunu İşittik. Fakat politika dediko- duları ile okadar meşgul idik ki esasını anlamıya vakit bu- lamadık. - x Emirin ramazan hayatını nasıl geçirdiğini merak ettim ve anladım ki: Efgan hükümdarı 11 ayın seyyiatını bir ay ibadet ile telâfiye karar vererek sarayını bırakmış ve şehir haricinde çimenlik denilen yerde bir çadırlı ordugâh kurarak oraya nakli mekân etmişti. Orada gündüzleri uykuda geçen sa- atlerle — oruç — tutmakta, sak- şamları — cemaatle — iftar et- mekte, yine cemaatle namaz kılmakta ve ibadet faslı bitin- €e musahabe faslına geçmek- tedir. * Ramazan ayında — Emirin başlıca eğlencesi yemek pişir- mekti. Şehzadeler de dahil olmak Üüzere hekâs öğleden sonra çadırlı ordugâhın muüt- fağına inmek ve mutlaka Bir tencere yemek pişirmek mec- b riyetindeydi. — Beceriksizler- den altın olarak bir lira ceza alınırdı. « Kabil ,, de Bayram Ramazan hayatı bizim için pek sakin geçti: Emir ile bir- likte şehzazadeleri ve bütün devlet ricali çadırlı ordugâhta bulundukları için hiç kimseyi göremiyor, hiç kimse ile ko- muşamıyor, biçbir faaliyet ibraz edemiyorduk. Bir köşede bıra- kılmış, unutulmuş gibi idik. Fakat nihayet Ramazan bitti. Bayram geldi: Bereketullah Efendi ile ben mihmendarı- mızın - refakatinde hususi bir arabaya binerek bir süvari takımının muhafazası altında namazgâha gitmiştik; emirin de dağil olduğu cemaat arasında namazımızı - kıldık ve namaz- dan sonra İmam efendi ile bayramlaşarak ikametgâhımıza döndük. Vakla — namazı — mütcakip £ | ı Bugünün Meselelerinden l ı İ e Kui İ Efgan Emirinin biraderi Naibülsaltana — Nazrul- lah Han Emir bir divan kurdurmuş ve eşrafın tebrikâtını kabul etmiş- ti. Fakat biz Emirin huzurma resmi surette kabul edilmemiş olduğumuz için tebrik mera- siminde bulunmayı — münasip görmemişlik. Maamafih köşke K feyi bir mektap ile ifa ettik merak ettik, sorduk. O zaman ve Emirden de mihmandarımız | Efganistanda iki gencin nişan Hacı Mahmut Han vasıtasile şifahi bir mukabele gördük. Bayramın ikinci günü “Kâ- bil, de yaşıyan vatandaşları- mız bizi tebrike keldiler, Bu resmini müteakıp izdivacın son muamelesini nikâha takdim edebildikleri meselesini anlat- tılar. * Emirin klarına gelince bunlar bir. haftadan da daha kısa bir zaman içinde doğarlar. Efganistanda Nikâh ve Düğün| Size bir rakam zikredeyim 1 Efganistanda Evlenmek, her yerde —olduğu gibi nam- müddeti esnasında nişanlı er- hfiı bütün hevesi kimsenin bulunmadığı bir zamanda kı- zın evine girmekten ibarettir, Buna muvaffak olduğu tak- dirde İzdivacın son muamele- sini nikâha takdim edebilir. Ve Efganistanda en tatlı izdivaç- lar bu şekilde yapılanlar sa- yılırmış! * Biz Efganistanda iken Ser- dar Ömercan adını taşıyan bir şebzadenin — nikâbı apıldı. Fakat nikâhın icr: an bir hafta sonra şehzadenin bir çocuk babası olduğunu işittik, Ve Efganistanda kızların böyle bir hafta içinde çocuk doğur- avdetimizi müteakip bu vazi- | malarının sebebini anlamayı Ecnebi Sermayedarları Kimler Dolandırıyorlar (Baş tarafı İinci sayfada) Fakat şimdilik mektüm tutu- yoruz. — Hükümetçe — takibat yapıldığı zaman, bü isimleri vermiye hazırız. * Bir diğer misal: Galatada Yuvakimyan ha- nında bir Fransız şirketi var- dir. Bu şirketin müdürü Yu- nanlıdır. Muhtelif kimselerden maden ruhsatnameleri - almış- lardır. Üç sene evvel Çanak- kalede civa madeni aldılar. Sahiplerine imtiyazları devret- tiler. Fakat hiçbirine haklarını tamamen — vermediler. - Şimdi bu madeni karşılık göstererek mali mücaseselerden para çe- kiyorlar. Fakat bunların en kurnaz- ları ve en büyükleri, Amerikan Petrolecom — kumpanyasını — tu- zağa düşüren şebekedir. Bunlar — biri İngiliz, biri Rusyalı iki eenebidir. Ellerinde petrol taharri ruhsatnamesi bulunduğunu — iddian ederek Amerikalıları aldatmış, onlar- dan külliyetli para almış, hatta birçok — masraflar — ihtiyarila buraya taharri makineleri ge- tirmelerine sebep olmuşlardır. Nihayet beş yüz bin lira kadar bir para sarfedildikten sonra hakikat anlaşılmış ve muta- vassıtlar ortadan kaybolmuştur. İşte memleketimizin servet membalarını — intifa — vasıtası olarak kullanan ve şiddetle muhtaç olduğumuz ecnebi ser- mayesini ürkütenler böyle in- sanlardır. Ve bunlar isimleri ile, cisimleri ile, teşkilâtları ile malüm kimaelerdir. Fakat hernedense haklarında kanuni takibat yapılmamakta ve pi- yasamız bu tufeylilerden kur- tarılamamaktadır. ... Buhran Piyasamıza Da (Baş tarafı 1 inci sayfada | dün sabah KLondra Borsa- sında (21,25) ten açılmıştır. Markan mahsus derecedeki bu yükselişi, İstanbul Kambiyo Borsasında hiçbir tesir husule getirmemiştir. Dün borsada mark üzerinden hiçbir muame- le cereyan etmemiştir. Yalnız Alman bankaları tediye et- mekte oldukları mevduatı tah- dit etmişlerdir. Doyçe Oriyent Banka mü- racaat edenlere ancak mev- duat nisbetinin yüzde onu kadar, Doyçe Bankta bilâ tef- rik her müracaat edene ancak Tesir Etti 300) Hira tediyat yapmakta, Lırıgım îıııııı,nlmı ıheı;uinı iade etmemektedir. Hü üN Bunmari SA . onsor! yomdan Doyçe Oriyent Bank Lü) bin, Doyça Bank ta (25) in İngiliz lirahk Türk parası almışlardır. Halkın bu banka- ların gişelerine olan tehacümü elân devam etmekle beraber, diğer bankalardan da mahsus şekilde para çekilme teşeb- büsleri göze çarpmaktadır. (Hariç vaziyetine ait tolgraf haberleri dördüncü sayfadadır.) Bizim “ Kabil , de bulun- duğumuz — müddet — zarfında Emirin kız, erkek tamam 809 çacuğu — dünyaya — gelmiştir. Artık Emirin nikâblı nikâhsız kaç tane karısı olduğunu siz düşününüz. Şurasını da kayde- deyim ki: Nikâhlı kadınlardan doğan çocuklar ile nikâhsız kadınlardan doğan — çocuklar arasında mevcut yegâne farkı Nikâhsız kadınlardan doğan- ların saltanat hakkına malik olmamalarıdır. Ramazanı ve bayramı mü- teakip — Efgan — payıtahtında siyasi manevralar tekrar baş- ladı: Emirin maiyetinde bu- lananlar — İngiliz taraftarı ve İngiliz aleybitarı olmak üzere iki kısma ayrılmışlardı. (Mabadı yarın) Şayanı Hayret Bir Su İstatistiki (Baş tazafı 1 inci sayfada) letek halde değildir. Rakama istinat eden vaziyeti halkın ve belediyenin nazarı dikkati- ne koyuyoruz: İstanbulun içme suları (13) membadan temin edilmektedir. Bu memabalardan günde(1291) ton su akmaktadır. Bu maden solarının iyiliği, ihtiva ettikleri kireç miktarının azlığile ö- çülmektedir. — İstanbulun — en nefis suyu Karakulaktır. (Mik- yasülmaya) göre bu suda bir derece kireç vardır. Bu miktar Terkosta 11,5, Halkalı sayunda || 3,5 çıkar. Nefaset itibarile Tomruk ikinci, Taşdelen üçün- cü, Köztepe dördüncü ge- mektedir. İstanbul membala- rından (24) saatte şu miktar tonda su çıkmaktadır. Karakulak - (20), Taşdelen (39), Çırçır (6), Sırmakeş (40), Göztepe (20), Kayışdağı (120), Kanlıkavak — (60), — Hamidiye (800), Çubuklu (50), Keçesuyu (50), Küçükçamlıca (60), Bü- yükçamlıca (10), Tomruk (25) Bu sulardan en çok piyasaya çıkarılan — Taşdelendir. — Bu membadan (24) saat mütema- diyen su alınırsa ancak 39 ton su doldurulur. Halbuki su ge- celeri boşuna — akmaktadır. Günde yalnız 12 saat bu mem- badan su alınıyor ki günde 19,5 ton su — damacanalara konulmaktadır. Bizim öğren- diğimize göre günde yalnız üç vagon Taşdelen — suyu - suyu Ankaraya ve Anadoluya gön- derilmektedir. Üç vagon as- gari (30) ton su taşıdığına göre bu suların — Taşdelen olduğunu kabul etmek müm- kün değildir. Bu İşlerde dalavera — ya- Resminizi Bize Göndcriîıiz,' * * * Size Tabiatinizi Söyliyelim... | Resininiti bize gönderirseniz »i tablatinizi — söyliyebilirin. Fakat bur için gönderilecek rezimler iyi ve posda çıkmış olması İâzımdır, Taki mlitehassısımıa — mütaleasında —hataya düşimesin. * Tablatlerini Danlamak Üzere — bize resin gönderem karilerimiz - hakkında mütehasrısımızın — mütaleasrm — açağıki satırlarda — okuyabilirsinim * Rakım bBeç Ciddi ve ve» kurdur. — Usul ve nizam hari- cindeki — teklif miye mütemayildir. Menfaat- lerini ve samimiyetini israf etmez. * Halil bey VONT Zeki ve mü- — SÜ tecessistir. Ses- " çalışır, —© men faatlerini müdriktir. Ha- valyatla meş- güul olmaz. Gü- © rültü:ü ve kav- değildir. Anlaşmıya mü- temayildir. * Ali Rıza bey: Tevarua, sa- deliğe ve ka- naatkârlığa mü- | - temayildir. Şar- $ latanlıktan ve alâyişten müç- teniptir. -Men- faatlerini — ve samimiyetini is- raf etmez, a- Si ) takhık ve atık- V) ganlık göster- mez, « Tonelde Ahmsi 3, Fofoğrafı dercedilm'yecektir Acul ve atılgandır. Şöbret ve ikbali sever, Kadın ve sev- zi maceralarına lâkayıt kalmaz, suk muameleye — mukabeleya - ve serkeşliğe mütemayildir. | Tarık bey: Tok gözlü neş'elidir. T 9 kitten müt sir olur, münkesir © ( Sükütf ve ) siz Münakaşaj! müÜtehassısımızın cevabi. geciktiği sabırsızlanıyor ve mektup , fotoğrafilerinin akibelimi öğrenmek tiyorlar. — Bu fotoğrafiler intişar tir. Ba hususta müsterih olmalarım ederiz. Şehitlerimizin Hatı- | . ..| ralarını Taziz — İçin| 27 Ağustos Perşembe Günü | Gülcemal Vapurile Bir Ça- | nakkale Seyabati Yapılacak | Seyâhat — Şehitlikleri Imar| Cemiyeti — tarafından — tertip olunmuştur. — Herkes — İştirak edebilecektir. Bi'etler Sirkecdk de Nemli “zade Comal Beyin yazıhanesinde, Şekerci “Hact Bekir ve Tülbentçi Hacı Mu hiddin ticaretmnelerinde satıl: maktadir. Avrupaya Hareket İstanbulun piyano profesb lerinden Mösyö Adinolfi Patı vapurile Avrupaya hareket et” miştir. Ağustasun iptidasındi avdet ederek eskisi gibi derfil lerine devam edecektir. Hariçte Neler Oluyor?) Almanlar Kâğıt Para Çıkarıyor (Baştarafı 4 üncü sayfada) Londra Piyasasında Londra, 15 (A.A.) — Maliye mehafili İngiliz bankalarına para yatırmış olanların sükü- netini ehemmiyetle kaydet- mektedirler. Bu sükünet İngiliz Bankalarının — sağlamlığından ileri gelmektedir. Lonra, 15 (A.A) — Barsa- da heyecan devam ediyor. Av- rupa kıt'asına altın gideceğin- den korkuluyor. Öğleden sonra 123,50 çıkan İsterling 122,90 pıldığı, kuyu ve sanrıç ve Terkos sularının da memba suyu diye satıldığı anlaşılmak- dır. Esasen belediye sıhhat işleri müdürlüğü bu ay içinde (82) muhtelif yerlerden su almış bunlardan (16) sının içi- miye salih olmadığı - tesbit edilmiştir. (64) memba suyu şişesi almış bunlardan üçü memba su çıkmamıştır. 13 çeşmeden alınan sular tahlil edilmiş, bunlardan (12) çeşmenin suyu içilmiye salih olmadığı anlaşılmıştır. na düşmüştür. Londra Borsasında Londra, 16 (ALA) — Lom borsasında mark 22,50 de açi mış, 21,25 te kapanmıştır. M. Stimson Parista — Paris, 15 (A: A.)— rika l;lıariciye n:ı_:mb M. 4 son ile zevcesi 1440 ta Rımııüıı gelmişlerdir. İşsizlerin Bayramı Berlin, 15 (A.A) — İşsizle” rin milli günü dolayısile kö” münistler - birçok — şehirli alaylar tertibine teşebbüs mişlerdir. Bunun üzerine bi” takım karışıklıklar - olmuştur. — İspanyada Vaziyet — Mndrit, (A.A.) — P: ç to öğleden sonra aktettiği Ce sede intihap kâğıtlarının ’,; dikı ve dahilt nizamnamesi” tanzimi için bir encümen Htf kil olunmuştur. Yarına b“v, tasdik olunacak intihap kalarının adedi parlâmentofi!" Müessesan —Meclisine inki | için kâfi dereceyi bu y Ümit olunmaktadır.