16 Kasım 1930 Tarihli Son Posta Gazetesi Sayfa 6
ENVER PAŞA Buharada Ruslar Tarafından Nasıl Öldürüldü? Anlatan: Agabekof :4 Enver paşanın Buharada ölü- | de ve pek kısa bir zamanda | hiddetinden deli gibi oldu, müne dair Sovyet siyasi teşkilâtı sabık şark şubesi müdürü ( Aga- bekofjun hatıralarını neşre başla- dık. Dünkü kısım, kazıl ördü sü- varilerile Enver paşa kataatının Bahattin köyündeki müsademesini nakletti. Bugün Şarki Buhara ha- rekâtından bahseden kısma geçi- yoruz: Bir Zembil Para Ve Sahte Pasaport Benim için artık yola çık- | mak zamanı gelmişti. O zaman-| lar (Buhara)da geçen paralar- dan bir zembil dolusu verildi. | Azadof namı altında bir pasa- port ve ayni nam altında çar ordusu ile Kızıl ordularda hiz- met etmiş olduğuma dair ayrı iki vesika tanzim edildi. Yol | için en lüzumlu olan eşya da | bunlardı. Komünistliğimden | en ufak bir şüphe edilmesi, Buhara ordusuna ilelebet gire- memekliğimi intaç edebilirdi. Halbuki havale edilen mühim işi görebilmekliğim için behe- mehal Buhara ordusuna gir- mekliğim icap ediyordu. Buha- ra hükümeti bize karşı dost görünüyordu, Fakat hakikat bu- nun tamamen aksi idi. Zira elinden gelse bizi bir bardak su içinde boğacaktı. Bütün bu hazırlıkları bitirdikten — sonra ilk trene atlıyarak Buharaya doğru yollandım. Vazife arka- daşlarım olan Okotof ve Ya- kovlef ikinci bir tren ile gele- ceklerdi. Buharaya geldikten sonra asker olmaklığım dolayısile (1) kendime bir vazife bulmak için müracaat citiğim yer tabi Bu- hara ordusu karargâhı oldu. Taliim yardım eti ve beni ordu istihbarat şubesine tayin | ettiler. Sonradan gelen arka- daşlarımdan Okotof ordu ka- | rargâhında kâtiplik vazifesine tayin olundu. Yakovlef ise Sovyet — mümessilliğine kâtip olarak yerleşti. Buhara harbiye nazırı Arifof idi. Bu zat Buhara ihtilâlinden sonra koömünist fırkasına geç- mişti. Harbiye müsteşarı ise vaktile çar ordusunda zabitlik etmiş olan tatar Tamari idi. Karargâh komiseri komünist Kutzaer idi. Bu zat ile pek çabuk ahbap oldum ve birkaç gün sonra Kutzner'den vâsi salâhiyet aldım. Bir taraftan çalışkanlığım, diğer taraftan komiser Kutz- nerin yardımı beni, bir hafta gibi inamlmıyacak kısa bir zaman içinde ordu istihbarat şubesi umumi reisliğine kadar yükseltmişti. Artık elimde vâsi salâhiyet vardı. Hemen Mosko- va'ya şifreli bir telgraf çekerek “ Çeka , memurlarından birkaç kişi istedira; istediğim adam- lar geldiler ve bunları Buhara- nın diğer şehirlerindeki istih- barat şubelerine tayin ettim. Bu suretle Buhara ordusunun istihbarat —makinesi — elimize geçmişti, ve istediğimiz gibi serbes hareket edebiliyorduk, İki hafta sonra istihbarat makinesi tam manasile işe baş- lamış — bulunüyordu. Hariçten Buhara hükümeti namına ge- len bütün evrakı kolayca elde edebiliyordum. Her evrakın bir suretini kopye ederek (Moskova)ya hariciye komiser- liğine gönderiyorduk. Bu saye- | kalâde bizzat harbiye mazırı (Arifof) un Enver paşaya ve diğer Sov- yet düşmanlarına birçok yar- dımlarda bulunduklarını — öğ- renmiş oluyorduk. Ayni zamanda Arifof va- sıtasile (Buhara) daki Efgan sefiri (Mehmet Resul) hanın da (Enver) paşaya yaptığı yar- dımlar tesbit edildi. Peters Geliyor Bu sırada Türkistan fev- komiseri Peters Tür- kistan cephesi erkânı harbi- yesile beraber Buhara'ya gel- mişti. Buhara hükümeti Peterse büyük istikbal merasimi yaptı ve güzel nutuklar söylendi: Ayni gün Peters beni nezdine çağıtrarak Buharadaki vaziyet hakkında — malümat istedi. Arifolun, Envere yardam | em.;ım soyıedig vakit Petu—ı Üsküdar tramvayının Kadı- | ceğin: köyüne kadar uzatılması hak- kında gazetelerde bir çok şey- ler yazıldı, tahminler yapıldı. Mütehassıslar bu hat için 2,5 miyon lira kadar bir masraf tahmin etmişler. İnşaat için bazı gruplar da talip olmuş, tediye şartlarında ve teminat akçelerinde uyuşulamamış. Dün bu hususta Üsküdar tramvay- ları şirketi murahhası azasın- dan Necmettin Sahir beyi gördük, bize şu — malümatı verdi: — Şirketimiz 1928 sene- sindenberi Üsküdar dahilinde 10,5 kilometrelik bir şebeke kurmuştur. İmtiyunuıeye gö- re Haydarpaşa - Kadıköy, Kı- zıltoprak, Feneryolu ve Ka- dıköy - Moda hatlarım da yapmıya — mecburuz. — Gerek Kadıköy ve gerekse Üsküdar- da bazı ihtiyari hatların yapı- ması da imtiyazımız dahilinde- dir. Kısıklı - Alemdağı ve Fe- nerbahçe - Bostancı — hatları bu cümledendir. Şirketimiz ilk mesai sene- sinde Üsküdar - Kısıklı hattmı yapmıştır. Bu hattı Kadıköyüne temdit için de Bağlarbaşı-Hay- darpaşa ve Üsküdar-Haydar- paşa kısımları yapıldı. Hat geçen sene Kadıköyüne isal | edilmek lâzımdı; fakat Haydar- paşada yapılacak olan köprü. nün gecikmesi bizi bilmecbu. riye teehhüre sevketmiştir. Ma- amafih bu teehhürden istifade ederek yapılacak bütün kısım- ların — projelerini — hazırladık, Köprüyü yapacak olan Devlet demiryolları - idaresile İstanbul belediyesi bu sene bütçelerine Tâzımgelen tahsisatı koymuştur. Son günlerde Köprü ayak- larının — sondaj ımeliyui de yapılmıştır. Fakat b ameliye ancak 1,5 iki sencd- bitece- çünkü Arifoftan böyle birşey Kapıdan çıkarken de arkam- dan şöyle bağırdı: — Bu gibi işler için ben adamı kurşuna da dizdiririm. Petersin yanından çıkar çık- maz derhal odama gittim ve eşyalarımı toplamıya başladım. Ertesi gün Taşkende hare- ket edecektim. Gece Peters | tekrar beni nezdine çağırttı. Ve beni görür görmer: — Yoldaş, - söyledikleriniz doğru imişl Harbiye naarı Arifof bu akşam kaçtı, dedi. Ve diğer nazırlar hakkında tahriri rapor yazıp vermemi emretti. O gece hazırladığlım rıporlın Peîı:ne hkdıln ettim. Haydarpaşa - Kadıkoy Tramvayı 'Bugüne Kadar Niçin Yapılamamıştır?.. Şirketin Umumi ni Vaziyeti Ne Halde? ceğine nazaran biz İbrahim- ağadan bir yol ve geçit bulduk, Şimdi buradan işe başlıyacağız. Şirketimizin vesaiti nakliyesi çok rağbet bulmaktadir. 1928 ikâ iakadiğ bilnk şani bidayetine kadar 1147389 kişi nakletmişken 1930 sene- sinde ayni müddet zarfında yolcu adedi 984282 fazlasile 2131671 e baliğ olmuştur. Yani vasati bir hesapla günde 3238 yolcu fazla taşınmıştır. Binaenaleyh hasılatımız da bu nisbette artmıştır. Bu hatların inşası 2 ay evel münakasaya kondu. Beş grup müracaat etti. Fakat verilen fiatları çok yüksek bulduk. Şimdi yeniden beş grup daha müracaat etmiştir. Bilhassa ikisi ile müsait bir hava içinde mi- zakerelerimiz ilerliyor. Müsbet bir netice alırsak ilkbaharda faaliyete başlıyacağız. Üskü- darda bugün işliyen hatları da çift yapmıya çalışacağız. Cenup'ta 35 Kişilik Bir Çete İmha — Edildi Mardin 14 — Vilâyetimizin Nusaybin ve havalisinin azılı ve canavar eşkiyasından olup senelerdenberi buraların huzur ve sükünunu ihlâl etmekte bulunan Mahmut partisi reisi Ali Ahmet, Ahmet İsmail 38 avenesi ile birlikte bilmüsü- deme meyyiten elde edilmiş- lerdir. Bu otuz, otuz. beş kişilik müsellâh çetenin takip ve tenkilinde vali Talât B.le takım küumandanı Salih Beyin büyük himmetleri görülmüş, herikisi de bizzat müsademeye iştirak etmişlerdir. Vilâyetimis halkı bu şeririn ve avenesinin bu suretle tenkilinden fevkalâ- de memnun olmuşlar ve âdeta şenlik yapmışlardır SON POSTA — - sİkinci Kur'amızda Muknfat Kazanan Numaralarımızın Tam Listesi AA 1 ediee kazanmıştır. 8809 1 eşbiyenie Bir Altın Kazananlar 6657 7166 7633 8780 8829 Yarım Altın Kazananlar 6622 6625 7290 7442 7584 7990 8023 8172 8312 8415 — Bir Çeyrek Altın Lira Kazananlar 3318 3342 — 3345 3368 — 3370 3375 6633 6681 — 6700 6729 6736 6745 6776 6792 6811 6816 6844 6852 6860 6871 6877 6884 6892 6901 6905 6928 6986 7189 7499 7680 7929 BOT7T 8213 8330 8391 8418 8491 8520 8556 8501 8T11 8739 8789 8822 8873 8490 8548 8586 8641 8727 8785 8841 8887 — 8891 8897 — 8898 Halk Fırkasında Dün Mühim Müzake- reler Cereyan Etti teşkilât heyeti bu akşam da saatlik bir içtima aktetmiştir. İçtimada çok ehemmiyetli müzakereler cereyan etmiştir. nizamname ve program 'encü- birçok zevat, — mütalealarını beyan etmişlerdir. Öğrendiğime göre vilâyet- lerde teşkilâta memur edilmiş heyetler, pazardan sonra ha- Ankara, 14 — Halk fırkası | İsmet paşanın riyasetinde dört | Teçkilât ve intihabat encüme- | ninin tanzim ettiği rapor ve meninin raporu ile iş ve işçiler | encümeninin hazırladığı esaslar | büyük bir alâka ile dinlenmiş | ve bu esaslar etrafında azadan | Önümüzdeki pazartesi akşamından itibaren : Son zamanlarda emsalsiz muvaffakiyetlerle MÜTTEHEM... KALKINIZ MUAZZAM FRANSIZCA SÖZLÜ F“'ıı ARZU VE TALEBİ UMUMİ ÜZERİNE ELHAMRA SİNEMASINDA tekrar iraesine başlanacaktır. 19 teşrinisani çarşambadan itibaren SİNEMASINDA MAJ İK) ııncmııuıdı esine başlanacak - olan ve gayet kuvvetli ve ihtiras- h sahnelerle malâmal pek mükemmel sözlü ve şarkılı ŞEHVET KADINI filmi sehhar ve dilber yıldız MYRNA LOY tarafından temsil edilecektir. Mümessilenin taganni e- deceği şehvetegiz şarkı bıı- rada herkesin ağrında do- laşacaktır. MÜY l , LÂ DOUCEUR BÜ AAA ve Rznsı Devillers luıiındıı Tamamen Fransızca SEVGİLİNİN zı-:vıd yekayi Büyük gala müsameresi olarak la- mamen Fransızca Gözlü hakiki bir san'at bedlasıe HENRY BATAİLLE'in müstesna - piyesi ŞK ÇOCUĞ Heyeti temsiliyesi başında JEAN ANGELO, EMMY LYNN, JAOVUE CATE- LAIN ve MARY GLORY vardır Eserin kudreti ve artislerin maharetl san'atküranesi bu filmi emsalsiz bir sinema şaheseri mertebesine çıkar- maktadır. Loca ve numaralı koltuk iletleri şimdiden satılmaktadı Bugün, son matineye kadar GAZBANT KIRALI Filminin son temsilleri reket edeceklerdir. Merkezde kalan encümen azaları — faaliyetlerine devam eyliyeceklerdir. Lüzum görük- düğü takdirde bu azalar, müş- terek içtimalar aktedeceklerdir. Hakikt bir bülbül W meşhuür — tenor ALFRED PICCAVER cepbeti |)| ERST YOHANNSEN eseri 1918 Şark yı.l' Si İktısat vekâleti kilât kanunu Bu münasebetle w , kalı lardan birinin ü . man umum ıııullırl | hak - bir Wİ“W/ | umum müdüriye! rının bıııcıhıW
