4 Ekim 1930 Tarihli Son Posta Gazetesi Sayfa 2
- 2 Sayla z Halkın Sesi İki Fırka Bir Mi, Ayrı Mı, Halk Ne Düşünüyor? Diyorlar ki Halk ve Serbest Cümhuriyet fırkaları prensip itibarile ayni porgrami kabul etmişlerdir. Şu halde birdirler ve bir- leşsinler, ayni akidelerle çalışan insanların ayrılmaları — mantık- sızdır. Bu, bazı Halk fırkası erkânının iddiasıdır ve ne dere- ceye kadar doğrudur? (|Burası pek çok münakaşaya taham- mül edebilir. Maamafih bize lâzım olan bu iddia karşısında halkın ne düşündüğüdür? Bu düşünceyi ifade edebilmek için dün tesadüf — ettiğimiz bazı kimselerle görüştük. Bize söy- kedikleri şunlar — oldu: Mehmet İhsan B. (Hukuk fakültesi son sınıf talebesinden) — Kim ne derse desin; iki fırka birbirinden ayrıdır. Ve yeni fırkanın prensipleri, orta- da vuzub olmamakla beraber, efkârı umumiyece taayyün et- miştir. Fethi B., siyasette, ik- tısatta hürriyetçi ve ilimcidir. Yalnız onun iktısattaki hürri- yetçiliği klâsik liberalizm de- gildir. Ve ona bu noktada hücum etmek haksızlıktır. Fethi bey ne istiyor?: — İş, söz, siyaset hürriyet- teri. 2—Reyiâm ile intihap edilmiş bir reisicümhur. 3 — Hayatta ve parlâmento- da siyasi gurupların karşılıklı murakabeleri ve siyasi müva- zeneler. Bütün bu prensiplere bir isim verilirse: o da: parlâmen- tarizmdir. Halk fırkasına gelince : Şimdiye kadar gördüğünüz karakteri: 1— Varidat endişesile Devlet inhisarcılığı. 2 — Bir nevi meclis hükü- metçiliği. 3 — Devlet otoriteciliği. 4 — Tek fırka kadroculuğu ilâh.. Bu meseleler ve bu pren- sipler iki fırkayı birbirinden ayrı, kategorik birer fırka balinde görmiye kâfidir. * Kâmıranj bey (Anadoluhi- sarında) Halk fırkası şimdiye kadar; 1 — Tek fırkacılık. 2 — Bir nevi meclis hü- kümetçiliği ilâh. Prensiplerini yürüttü. .- Mensucat Komisyonu 'Ticaret Odası Bu Heyeti Büyülttü İstanbul Ticaret odasında iki hafta evvel faaliyete geçen mensucat sanayii komisyonu büyütülmüştür. Yarın, komityo- na çorapçıların, trikotajcıların mümessilleri de iştirak ede- cektir. Komisyon tipleri, fiatları ve ameleleri tayin ve tahdit et- miye çalışmaktadır. Mensucat sanayicileri arasın- daki rakabet yıkıcı bir şekil almıştır. Bunun önüne geçile- cektir. Mum Fabrikasında Yangın Asmaaltında Papazoğlu hanımda — Hüsamettin — Beyin mum> fabrikasından dün gece yangın çıkmış, fabrikanın ah- şap kısmı yandıktan sonra söndürülmüştür. Cevat Abbas Be Y Boluda Bolu meb'usu Cevat Abbas bugünlerde thy_;bg; hürriyet, mecliste ve hayatta murakabe; kuvvetlerin tefriki ile tevazününü istiyor. Bunlar sarahaten söylenmemiştir. An- cak fırkanın ortaya attığı bir kısım prensiplerin mantıki ne- ticeleri bizi buralara götürü- yor: İki fırka birbirinden prensip itibarile ayrıdır. * Hamza bey (Cihangir, Sü- heyl bey mahallesinde 13 nu- marada misafir) Halk fırkası ile Yeni fırka birbirlerinden prensip itibarile çok ayrıdır. . Ve bu ayrılık Cümhuriyeti- mizin tekâmülünden ileri geli- yor. Yeni bir Türk burjuvazisi doğuyor. Her'yerde olduğu gibi buzjuvazi doğarken: İş, siyaset, söz, fikir, kalem hürriyetleri ister. Bizde de istiyor ve bu tabiidir. Bu fikirleri karakte- ristik bir şekilde Fethi beyin fırkası temsil ediyor. v ST S oî“!—'_ip OSTA DAHİLİ HABERLER | Gazi Hazretleri.. Reisicümhurlukta Amerika Siste- mini Memlekette Tatbik Etmeyi Hiç Hatırıma Getirmedim, Dediler. Ankara, 3 — Dün Millet meclisinin — celsesinden sonra bazı meb'uslar Gazi Hz. ni ziyaret — etliler. Reisicümhur Hz. nin geçenlerde : —İsmet Paşa Kabineyi teşkil etmemekte israr etseydi kabi- neyi bizzat ben teşkil ederdim. cümlesi ile vaki 'olan beyanat- larına temas edildi. Gazi Hz. vaziyeti aşağıya kaydettiğimiz cümleler ileglı.u- — Arkadaşlarımız — içinde başvekillik yapacak zevat çok- tur. Fakat bütün bu arkadaş- Dün Evinin Önünden Sırroldu Küçük — Ayasofyada Şevki Paşanın evinde oturan Behice Hanımın çocuğu dün akşami kaybolmuştur. Adı Naciyedir. Komşuda cereyan eden kav- gayı merak ederek kapı önüne çıkmış, az sonra validesi aras dığı zaman bulamamıştir. Yankesiciler '_d.s;blk.h IMIA Bllılk- mine lLlele bir ” kaznal (18) lirasını çalarken yakalan- 2 — Asma altında Güzin Hanımın çantasından (22) lirası aşırılmıştır. SERBEST FIRKANIN KONFERANSLARI Kadıköyde, Süreyya Bdçnl:ıım ç Iıiriııeıîyy le;i’:!ı: cü günü akşamı saat yi mi birde umuma mahsus x rak Nezihe Muhittin, cumar- fesi çürü e2at on yedide Kak- Amerika sistemini memle- ketimizde tatbik ermeyi hiç hatırıma getirmedim. Sistemsiz ve kanunsuz tarzda Reisicümhur- lukla Başvekâleti birleştirmeyi asla düşünmedim ve düşünecek adam olmadığım bütün millet- çe malümdur zamederim. Bugünkü şerait içinde bir bükümetin, millet ve memle- ket menfaati için takviyesine masruf herhangi sözümü bin türlü — malâyanilerle — istismar etmiye kalkışmak istiyenler çok bedbaht adamlardir, ,, Gazi Hz. beyanatlarının so- nunda, geçenlerde İsmet Paşa- nın kabine teşkil etmemekte =ı sırzda Reisicümhur Hz. d İsmet Paşa ile Fethi Bey yanyana bulu- nuyorlardı. Bira Lokantacılar Ucuzla- masını İstıyor... Zahire Borsasında arpa fi- atları epeyce düştüğü halde bira- hâlâ ucuzlamamıştır. Lo- kantacılar cemiyeti bir içtima aparak biranın ucuzlatılması Lin Bomontiye müracaata ka- rar vermişlerdi. Fabrika bi- rayı ucuzlatmazsa — Lokanta- İıı bira alıp satmıyacaklar- . Hırsızlıklar 1 — Taksimde oturan Ar- tin Efendinin evine giren hır- sız elbise çalıp kaçmıştır. 2 — Beyoğlunda terzi ma- dam İstefo'nun hizmetçisi Ma- rika bir altın tabaka çalmış ve yakalanmıştır. 3 — Tekirdağ vapuru farmlini Balies! Dlemdisin" v biselerini çalan ayni vapurda .ısg' Kâzım tutulmuştur. mis apartımanında gene umu- ma üzere Ne- zihe Muhittin ve Suat Derviş Hanımlar tarafından konferans verilecektir. l | Bir Tröst Yapıldı Çimento Fiyatı Budan Yüseliyor İstanbulda cenebi sermaye- sine —dayanan Kartal, Eski Hisar, —Zeytinburunu, Aslan çimento fabrikalarının araların- da bir birlik yaptıklarını yaz- mıştık. Bu birlik — çimento fiyatlarının yükselmesine sebep olmuştur. Piyasada - söylenil- diğine göre 120 kuruşa - satı- labilecek 50 kiloluk “ çimento torbaları 160 kuruşa kadar satılmaktadır. Bu pahalılık için Ticaret odasına birçok şikâ- yetler yapılmıştır. Önümüzdeki Pazartesi günü Ticaret oda- sında bir toplantı yapılarak mesele tetkik edilecektir. Şoför Şoförü Yaraladı Erenköyde Şoför Bedalet ile şoför Arif bir alacak mese- lesinden kavga etmişler. Arif Bedaleti yaralamıştır. Kazalar Son (24) Saatin Vukuatı — 1— Şoför Sebakattin Efnin idaresindeki otomobil, Üskü- darda Topanelioğlu camiü &- nünden geçerken tülün ame- lesidden İbrahim Ef. ye çarpa- rak yaralamıştır. 2 — Şoför Mustafa EF, nın idaresindeki (3448) numaralı kamyon Balıkı dan ge- çerken Emine ma çarpa- rak yaralamıştır. 3 — Şoför Mustafa Ef. nin idaresindeki 1519 No. otomo- bil Galatadan Fram sız vapuru nakinisti M. Jaka yaralamıştır. 4 — 1873 numaralı otomo bil Feriköyden en bir koyuna çarparak öldürmüştür. 2,000 - Lira b Sııl(ı;ınılıı:ıettîl oturan F:dt ey Çarşı içinden geçerken iki şahıs hrıg:dın 2,000 lira- sı dolandırılmıştır. Maarif Müfettişleri Ve Mıntakaları İstanbul İlk mektep müfet- tişleri şu muıntakalara veril- mitir : Âümet Semi et Sami Hshle Edip yman Tevfik 3 Ömer Lütfü t et t dil : Ziya Üa Kıymet H. : Beyoğlu B.: ı l Dört - Bankacı Davet Üzerine — Ankaraya Gitti Osmanlı, Selânik, Kommer- çiyale, Memaliki şarkiye, Fransıt | bankası müdürleri davet üzerine Ankaraya gitm şlerdir. Bu davetin mühim mali iş- lerle alâkası olduğu söylen- mektedir, f İzmir intihabı esnasında bir hadise çıkmış, Serbest fır- kadan Osman beyle Halk - fır- kasından Cemal Şahin ve Fikri beyler arasında münazaa vu- kua gelmiş, halk “ siz çıkınız, biz rey vereceğiz,, diye bağı- rışmıştır. Karşıyaka intihabatı durdurulmuştur. 4 Urla cinayeti — Hâkim İbsan Ziya Beyin katlinden dolayı kendi aleyhlerinde şe- hadette bulundukları iddiasile maznun Zeynel zade Hüseyin, Seyit zade Muharrem, Değir- menci oğlu Mehmet Ef. ler tarafından — polis — Hayrettin, Selânikli Hayri, bakkal Niğ- deli Mahmut Efendiler aleyhi- ne dava ikame edilmiştir, 4f Esnaf bankası müdürü — Faik B. Almanyaya gitmiştir 4 Kurtuluş bayramı — 5- tasbulun kurtuluş bayramına ait program hazırlanmıştır. Ma- lüm olduğu üzere bayram Ğ teşinievvele tesadüf etmektedir Bugünkü Maçlar Bugün Taksim stadyomunda İstanbul futbol şampiyonu Fe- nerbahçe ile İstanbul muhteliti arasında bir maç yapılacaklır. Oyuncuların ekseriyetini Ga- latasaraylılar teşkil edeceğine göre bu maç bir nevi Fener - Galatasaray maçı mahiyetinde olacaktir. Bundan başka Ga- latasaray ve diğer kulüplerin tekalitleri de bir oyun oynıya- caklardır. Bu arada şampiyon ve şilt galibi Fenere kupalar — | verilecektir. Ş Muallimlerin Memnun Olmadığı Bir Kanun Yeni çıkan ve bu ayın bi- rinde mekteplere gönderilen Muallimler Kanunu muallimler — rin canını sıkmıştır. Sebebi: kanunda terfi meselesine af, ceza meselesine çok ehemmi* yet — verilmesidir: Kanunun dörtte üçü ceza maddelerile doludur. I Son Posta'nın Resimli Hikâyesi: Pazar Ola Hasan B. Ve İntihap Listesi ı 1: Hazan Bey — Benim ismimi bu listeye yaz- mamışlar, ben rez vermiyecek miyim ? —a 3: Hâkim — Hasa Bey, mahallenin ilmühaberi seni birkaç sene evvel ölmüş gösteriyor. 4: Hasan Bey — Demek ben ahirette rey vErE” ceğim ha? Ben de ahirette düşmanıraa rey verir onu da ahiret belediyesine intihap ettiririm.
