14 Temmuz 1932 Tarihli Servetifunun (Uyanış) Dergisi Sayfa 13
iş 1874—189 mez. Çünkü tarihi İhadiseler gıkı. bağlarla birbirine bağlıdır. Onun için terihi” tehavvül hadiselerini beşeriyetin umumi) tarihi menşeinden bugüne kadar bir levha halinde ve yukardan bir bakışla mütalea etmek icap eder. Ancak bu sayede büyük fikir ve medeniyet (ocereyanlarının gna hatları üzerinde yürümek müm- kün olur. Kongrede Yusuf Ziya bey de bir nutuk irat etmiştir. Yusuf Ziya Bey konferansında medeniyetin Turan yeylasına ve Altay eteklerine kadar yükseldi- ğini ve dünyaya intişan eden ilk medeniyetin Turan yaylasından çıktığını ispat eden arkeolojik ve antrolojik delaili muhtelif iytikadat ve sanat ile ve lisani delillerle de F teyit ve takviye etmek mümkün bulunduğunu söyliyerek bilhaasa Mısır iytikat ve ilâhlarıng intikal etmiş ve bu iytikatların Türk iyti- kadı olduğuna ve ilâh isimlerinin hemen de kâmilen Türk kelimele- riyle ifade edildiğini göstererek Mısır medeniyetini vücude getiren akvamın da turani kavimler oldu- gunu iyzah eylemiştir. Şemsettin bey de bir konferans vermiş ve demiştir ki: «Türklerin kılıçları ile başardık- ları inkilabı fikirleri ile yükselt- meğe koyulduklarını ve ilk fikri hareketin Türk kütlesinin keşif bulunduğu Basrada başladığını ve bu hareketin başında (Btpoğlu deni- len Ömer İbniabit) adlı bir Türk aliminin bulun- duğu bu türkün kurduğu mektebe Avrupalılann (İslam nasyonalizm) yani (İslam akliye mektebi) adını verdikleri, bir türk olan (Ebülhüzeyil) in arka- daşları ile bugün (Atomizm) denilen meşhur (Cüzü İayatecezza) nazariyesini kurduklarını, Fıkıh yani hukuk sahasında yeni birçığır açan Ebu Hanifenin (Zota) adlı birtürkün torunu olduğunu söy: Jemiştir. (Makoun)un tesis ettiği (Beytülhikme) adlı akademinin başında Havarzımlı (Ebu Ab- dullah Mehmet bin Musa) adlı bir türk bulunuyordu. Bu alim Bağdatta Şemmasiye mevkiinde, Suriyede Cebeli Kusun da ilk def& olarak iki rasathane kur- muştur. Ve rasadata dair mey- dana getirdiği eser islam heyet p» Ankara'da tarih kongresine iştirak eden Hanım muallimler. Tarih kongresinde konferans veren Dr. Raşit Galip B. SERVETİFÜNUN ooo, 105 alimlerine rehber olmuştur. Memun zamanında Sin- car sahra heyetinin başında bulunan Ahmet bin Kesir de Fergane'li bir türktür. Kongrede Türk tarihi tetkik cemiyeti azasından Sadri Maksudi bey «Tarihin amilleri» ve Budapeşte - şehir kitaphanesi şark eserleri mü- dürü M. Zayti Ferena tarafındanda «Hint akrab akavimleri arasında» mevzulu birer konferans verilmiştir. Sadri Maksudi bey halk ve futu- hatın da diğer âÂmillere inzimam suretiyle tesiri olduğunu ve müs İ takillen bir cereyan yaratan, halka tesir eden şahsiyetlere büyük şah- siye namı verildiğini ve büyük şahsiyetin tecessüm etmiş bir mef- , küre, milletin veya beşeriyetin aym zamanda bir rehberi olduğunu söyledikten sonra maddi âmillerin mefkürevi âmiller tarafından mağ- lup edildiğini ve beşetiyet tari- linde mefküre için kurban olanlar adedinin maddi menfaat için ölen- lerden fazla olduğunu ilâve etmiştir. Profesör Zayti de: Mensubiyetiyie müftehir olduğu Macarların da Altay ırkından ge- çen (Wo-Sua) Türklerinden oldu- gunu ve bu itibarla bütün mana- siyle hepimizin Türk camiasında Ea söylemiş ve tetkik Mn müteallık resimler gös- rek herbiri hakkında izahat Saliç, Kongreye iştirak edenler 8 Temmuz günü Anka- ra'nın görülecek yerlerini gezmişlerdir. Akşam üstü de kongre azaları şerefine Marmara köşkünde bir çay ziyafeti verilmiş ve ziyefette Gazi Hz. bütün muallimlerle tarihi mevzular üzerinde görüşüp cümlesine iltifatlarda bulunmuşlardır. Kon- grenin hitamı üzerine bütün muallimler pazertesl mühim bir akşamı Ankara'dan ayrılmışlardır.
