21 Mayıs 1931 Tarihli Servetifunun (Uyanış) Dergisi Sayfa 18

No: 1813—129 nebatat ve hayvanatia yavaş yavaş gn ve mutavasat bir şekil otralıuda de 1 ve vernseile hiç bir zaman intikâl etme- yilâti, mutation da temamile ayırıyor. TE bnizi ehemmiyet olan mutation 2 zaman müsbet bir faideyi haiz değildir. Bunda yı böyleşe yühur eden izi yeni neviler be whitin şermitine mukavemet edemeyip inki- m bulunur, İşte burada mubite İntilink a vin tahaariyatından sonra nebatat ve hay- i ye tiştirilmesi esnasında pek çök defa ve whtelif surflar da tekrar görülmüştür. #Drosophib» mensup küçük sirke sineği gimdiye kadar miutağion göstermesi itibürile şöhret kazanmıştır. Cin diğer sevileri dahi üretilmiş ve müfe ii mutetion lar elde edilmiştir. Zulecnalında, lerde, kişriyelerde, naimelerde, bahıklarda, memelilerde mntationlar biliyoruz. Nebatat &limleri musırda, pirinçte, datırada, pamukta, ilâ, ve hatla ankara Xe. yosunlarda Oymtatlon müşübede İki sina övvel Cenevreyi ziyaretini esnasında olr .nebatat âlimi profemeur Ohodat bir tek “hücreden ürettiği aşamı sımftan bir nebatin bir wra “kültürlerini mii Aynı şerait dahilinde yapılan “bu kültürlerde günün birinde bir mutation husule ie geliyor Ya aslından büsbütün başka bir nevi tevellüt , .ediyor ve bn yeni nevin seciyeleri mütenkıp kül ii türlerde sebat eyliyordu. Aym balonda, aym kültür n vasat üzerinde, bu kolonilerin her birinden tesrit ri münferit birer bilerenin iki muhtelif numune e tevlit etiğini gördük. Bu keyliyet mutafionün İe sulünde harici âmillerin tesirini emen kati bir surette reddettirir, i Mamafih bununla harici kuvvetlerin Mülatior © düzerine hiç bir tesiri olmadığını söylemek istemiya- yas. X Şünatı, elektrikiyet, hürayet ve ziya samimi i sciyeleri değiştirmeden bu tahavvülüt husulünü tehir veya teşhil ediyor, Bu vakıaları nazarı mülü- © hazaya alan plemhai Mazmi envam tehavvülünde ye tekömülde esaslı milin bizzat uzviyet dahilinde 0 mukümer bulunduğunu İstinlaç etmişlerdir. Meselâ © ekiremesome ın ihfinml pek cüzü, tehavvülân müs "ün #akbel uzviyette mühim değişiklikler tevlit delik iyor, Bu tebeddiller dabili amillerden ileri geliyor, . “Bunların. faldesi her zeman aşikâr oltundığından hakikatta gayet mugdil bir döterminisime den böşkü bir şey olmyau, tesdülün malanli gibi telâkki ediliyor. Filvaki biz bügün bazi fizik kanunları hasebile biliyoruz ki mebdeinde tesadülü gibi görü nen hadisat, hesabı ihtimali kaidelerine teban daha yüksek (abokadaki yakınlara münder olen kati bir determinisime düsturu tabi oluşorlar, , mi için şüphesiz mesele böyledir. Yer yi de mükenimel meveudatın az mükemmel olanları tiğini görüyoruz, Tekümül aşağıdan yukarıya * nebafatın dulmi değip i farkediliyor. ii Bir gök biologi üleması tekimülün mütalensile elde edilen malümisti socloloğie ve ethigne . bahis- Jerindeki ehemmiyeti idrak ettiler.amarek tesnnüdü İçtimai hayatın esma sdediyordü, Lamaroka göre gerek efrat. ve gerek mulitelii cemiyetler rasında mütekabil menfsatların tevafuku hayır unsurulu ve bu menfcatlar arasında ki uygunsuzluk şer una: tuna teşkil eder. Darwin ise ahlâk İşiesini esisen içtimai grizelerle bir addediyor, ve göyle wütüler yürütüyür * «İçtinmi grizeler Jinyviru arkadaşlarının gemiyetiile bir zevk anunağa, owadan bir nevi haz duymağn, ve onlara muhtelif lizmetlerde bulun- mağa sevkeder. Vo toplu yaşımakta bir zevk duyan gtrat muhtelif tehlikelerden korunmak işin bir dali iyi mücehhez bulunur.» İşte içlimni grizede gbiâkın esası burüda geliyor. «Sociolognes ür büun beizer fikirler dermeyan, ebmişlerdir. Spencer eemiyeti bö şeriye İle hayvani uzviyetin büriyesi arasında yapınış olduğu mükaveseye ehemmiyet ütfediyorlu. “Fukat bu amuikayese her İhatyzi bir ilmi kiymeti höiz gibi telâkki olunumaz. Bir çok müellifler gibi müstulırmç malümatlanı ahlâki çıkarılabileceğine küntüm İnsanda «dahi, diğer hayvanlarda olduğu gibi, tekümül yolunda kendisini ileriye sevkeden bu dahili amilin mevcudiyeti şüphesiz görünüyor. Bu kuvvete tekâmül ve tekenimül hamlesi tesmiye olunabilir. Bu hamlenin zamanla bir tekâmül grizesi haal ek mesi tabiidir. Beşer ruhunun meş'ir kısmında biz grizenin tezahüratı bulunup buhunmadığımı gok defu araştırdım, ve mevcudiyetine kanaat getirdim. Bir gok Âlim ve sanslkörlarm xmenfcat hissinden aznde taharriyatında izhar etmiş olduğu aşk bünun bir delilidir. Derhal fnidesi kabili ispat olamıyan ilmi ye bedii bir bülikmin keşfine vu için tnlnrriyat İle uğrasanların katlanmış olduğu büyük fedukürlkk ancak tekemmül grigesi ile kolay kabili izalıtır. Yalkın zamanda tesadüfen kahramanca menülbe- sini öğründiğimiz kâşif Anmlre ve rüfekasının bü teşebbüsünü İctimai grize, yalnız başına, izah edemez, Közülik bir hasalığın esrarnma nüfuz için bilihtiyar sirayet tehlikesine vicutlarım arzeden bir çok dok- torların Tevkalbeşer fedakârlıkları mami izah olunü- bilir * Yüzlerce misaller arasında size atidekileri gikredeceğim: Olizanım girayerini tahkik için Danielsen ye Bocek kendi vücutlarisn bu korkuug illetimüsüp hustalardan alınan misli ganyii şırınga etmişlerdir. Kolera vibriyönlarım yutan Meğnikçt ve nuhbelit iliçların tesir derevesini tayin için, bazen ülüm tehlikesi tahtında, gelirli madüeleri olan bir çök Alimler yarılır. Benin için muhakkaktır ki ba kahrımanen bi raketlerin menba, bize ayni zattandu ahlâki hisside telkin edatı, tekmil grizesinil& mündemiş bilunuyor. Vazife, hayır, isar ve tesantit fikirleri tabiatile bil prizaden südür ediyor. Rü gün bir çek imenmların şunrunda bu yrizenin hakim görülmemesi tekâmik tümüzün beyuz kâfi derecede İlerilemeyiş Düln- masına ntfedilmeliğir. Yer yüzünde takriben 30000 “— Devami 400 üncü sülilsade Sile beride bu ioütalenlurdan ve İçtimmi esaslar