2 Nisan 1931 Tarihli Servetifunun (Uyanış) Dergisi Sayfa 2

274 UYANIŞ Rahmetli Ve Mister Gibb ile Mister Browne Servetifünun ailesi vefakâr bir arkadaş daha gaip etti. Müderris Halil Halit Bey, bir küç Halil Halit aydir oğradığı hastalıktın kendini kurtarmak için sicak cenup güneşi ve afiyet aramak üzre Kahi- reye kadar gitmişti. Orada rahatsızlığı ziyadeleşti; san- ki yabana diyarda gözleri- ni kapamak istiyormuş gibi hasta hasta sekiz gün evvel memleketine döndü. Halil Halit Bey Akdenizi yatakta aşip buraya geldi ve iki gün sonra ebediyen gözle- rini kapudı. Halil Halit Bey alimi; çalışkan ve vatanımı çek sever bir zat idi; aramızdan eksilmesi (çok acınacak ve yerine güç konacak acıklı bir vakadır. Servetifünunun OHali! Halit Beyle münasebeti bu ilim adamının İondra'da Cambridge (Kembriç) Da- rülfünununda Türkçe muallim muavinliği yap- tığı zaman yani otuz seneden evvel başlar. O tarihte oOCambridge Darülfünunundan Mistre D.J.Gibb isminde bir Türk edehiyat tarihi müderrisi var idi ve bu zatın yanında Fd- ward G. Browne isminde bir arkadaşı ayni vazifede çalışır di. Halil Halit merhum bu iki Türk edebiyat aliminin yanında darülfünunda Türk edebiyatını İngilizlere öğ- retmek vazifesine iştirak et- mişti. Mister Gibb altı büyük oilt olarak 4. Hilory of Ot toman Poetry ünvanında büyük bir eser yazmıştır. Eserin 1930 tab'ı ikmal edilmişti. Avrupa lisanile edebiyatımız hakkında mevcut eserlerin en iyisi budur. Bu edebiyat Merhum Halil Halit Bay Mister D.J, Gibb No .1807— 122 Gıncı cildindeki merhumun kaleminden çıkmıştır, ve ooill aşağıdakı sözlerle başlar: tarihinin Halil Halit Bey mukaddime Rust hümayun eshabin- dan, mektebi hukuku osma- ni mezunlarından ve Ca bridge darülfünunu Master Ol Arts ünvani ilmisi erba- bından ve İngiltere'nin cemiyeti Asiyaiyeyi Meli- kiyesi azasından umuhibbi kadimim Halil Halit Efendi vukubulan talebini üzerine mukaddimei atiyeyi talirir eylemiştir. Edward Browne Fi 99 Muharrem 1827 Eser ve müellifi hakkında bazi hatırat ve mülâhazat Malümatı beşeriyenin her hangi şubesine ait olursa olsun vücuda getirilen asar kalemiyeye İngiliz lisanında (edebiyat) tesmiyesi caizdir. Edebiyatı tarıhiye, edebiyatı siyasiye; edebiyatı fenniye gibi. Bizde (edebiyat) kelime- sinin manasi pek mahduttur; yalnız osarı şiriyeye edebiyat itlâk ediyoruz. Filhakıka fıhiık gibi, tarih gibi mebahise mü- tenllik Obazı asarı müharrire istisna oedilirse lisanımızda yarım asır evvellerine gelin- ceye kadar asari mariztiümeden başka edebiyat namına belli başlı o müdevvemit vukua gelmemiştir. Binaenaleyh edebiyatı osmaniyenin tarihi- ni yazmık isteyen bir mu- harrir asarı manzumeden mada mevzuu bahsedecek şeylere pekte tesadüf eyleyemez. Edebiyatı osmaniyenin en mufassal ve en müdek- kikane tarihi İngiliz lisanında |