14 Kasım 1929 Tarihli Servetifunun (Uyanış) Dergisi Sayfa 18

820 UYANIŞ No. 1735—50 Anne olacaklara : a Mİ). maz Çocuk üşütülmeyecek — Temiz tutulacak Temizlik çocuğun sıhhatidir : — Saf hava hayatıdır . Burada” hayvanların taarruziyle çocukların parçalanmasına meydan verilmemek üzere beşik- lerin alçak (sepet beşik — moize)'olmamasındaki ehemmiyeti hatırlatmak isteriz. Oda geniş pencereli olacak soğuk havada iyi çeker bir ocakle, çini bir odun sobasiyle ısıtılacaktir; günde birkaç defa beşi$i mahfuz bir köşeye cektiklen veya çocuğu başka bir tarafa götürdükten sonra pencereleri ve kapiyı açarak odayı havalandırmalı. Çocuk dişarda gezdirilirken (her defasında) hararet derecesi ne olursa olsun pencereleri ardına kadar açma- lıdır. Çocuk, odasında asla hava cereyanlarına mârüz olmayacaktır. Bu cereyanları çocuğu üşütmek gibi fenalıktan başka tozlarla yavrunun üzerine türlü, türlü hastalık mikroplarını gotü- rürki bunun tehlikesi çok büyüktür. Çocuğu bu gibi tesirlerden korumak üzere cereyanların ne yolda vukua geldiğini ve ne istikamet aldığını araştırmalıdır. Hava cereyanı,hararet derecesinin itilâfından hemen daima zemine yakın, yazın kapıdan * pencereye, kışın söbadan pencereye, doğrudur. Bu halde yüksek bir beşiği odada hava cereyanları haricinde bir mahalle yerleştirmek güç değildir. Havanın bu yolda yenilendirilmesi çok mü- , himdir; halbuki bizde, hıfzı sıhhatin bu en mü- him: esası ihmal' edilmekte ve bü suretle biçare Çocuk te- mizlenip giydirildikten, kundaklardıktan sonra yatağına, terse soluna olsun mutlaka yana yatırılmalıdirki buğazında kalan sümük, balgam ve ya kay ettiği halde ağzına gelen kusmuk gibi şeyler nefes boru- larına girip çocuğu boğmasın, öldürmesin. Temiz- leme, giydirme, emzirme haricinde çocuk be- şiğinde kalmalı ki ister uyusun ister uyanık bu- - lunsum yatağına, beşiğine alışabilsin ve bu suretle annesi, dadısı,sütninesi rahat edebilsin. Daha son- ra çocuk kucağa alınıp gezdirilir, oynatılır; bazı şeyler öğretilerek tâlim ve terbiyesine başlanır. Her halde çocuk uyku zamanını beşiğinde geçirecek, “hiçbir yerde, ne annesi ve ne süt ninesi yatağında uyumayacaktır. yavrular havasiz bırakılmaktadırlar. beşiğine konulurken ister sağına is- Çocuk için yalnız odanın yahut apartımanın havasını yenilemek elvermez; ona daha pek erken bol hava, açık hava lâzımdır. Çocuğu daha pek küçük iken bol havaya çıkarmalı, açık ve temiz havalı yerlerde gezdirmeli. Çocuk umumiyetle yaz mevsiminde doğumdan bir hafta yahut on gün, kışın ve ya fena havalarda daha geç on beş yahut yirmi gün sonra çıkarılır. Bu yolda hava verilmeğe başlandığı zamandan itibaren çocuk olabildiği kadar hergün ve muntazam zamanlarda çıkarılmalıdır. Bol havada gezdirme küçük çocuklara bir sükünet Verir, uyku getirir, aynı zamanda hazım işlerini nizamına kor ve iştehayı ziyade- leştirir. Çocuk bu yolda gezdirilirken üşütülmemek için iyi sarılacak, başına bir takke, münasip bir şapka geçirilecek ve vücüdü uzun bir espap, bir körük ile sıcak tutulacaktır. Gezinti. saatleri. mevsime göre değişir: kı- şın sabahları saat on birde, akşamları üç, yazin ise sabahları dokuzdan on bire, akşamları dört- ten altıya kâdar olmalı. Çocuk evvelâ bir yahut iki saat, daha sonra daha ziyade gezdirilir. Hiç şüphesiz köylerde büyütülen çocuklar bütün gün açık havada bulunduklarındandırki şehir çocuklarından ziyade gürbüz ve kuvvetlidirler. İşte bu sebepten dolayıdırki şehirlerde doğan, yaşayan çoçukların ( gezdirilmeleri, havalan- dırılmaları. için çocuk bahçeleri, çocuk eğlence yerleri meydana getirilmiştir. Çocuk çok ağaçlı, çok gölgeli binaenaleyh rutubetli o yerlerden ziyade güneşli mahallerde bulunmalı, oynamalı, eğlenmelidir; yalnız buralarda sirayet vasıtaları, tamameh bertaraf edilmelidir. Çocuk gezintiden getirildiğinde soyulacak, espapı değiştirilecek ve üşümüş ise ısıtılacaktır. Bir yaşına gelmeyen çocuk hemen daima kucakta taşınır. Ondört aylık oluncaya kadar çocuk çok defa annesi, sütninesi, dadısı kuca- gındadır. Bu halde çocuğun bel kemiği eğril- memek için taşınırken her iki kol üzerinde tutulmasına dikkat etmelidir. Bazı dadılar ço- cukları sol kolları üzerinde taşıdıklarındandırkı yavruların sol bacakları sağı üzerine binmekle azçok eğrilir. Çocuk velev büyücek olsun gezinti esnasında uyuduğu zaman iki kol üzerine yatırılmalıdır. Alü aydan itibaren çocuğu gezdirmek için küçük arabalara müracaat olunurki bu Suret anne ve dadıyı yorulmaktan korur. Lâkin her halde fena yay, fena araba, fena kaldırım, fena hava ve mevsim itibarile çocuk sarsılımamalı, üşütülmemeli, kendisine bir uyuşukluk getiril- memeli, — Devam edecek — Dr. Besim Ömer