9 Ocak 1931 Tarihli Serbes Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 1

hal 9 Kânunusani 1931 e esi e e e m amma m mmm ELİ mil ll mm mam amam nk Nİ Halk için mücadeleden yılmaz Mefküre Gazetesidir İdürehanesi: İzmir > Gazi Bulvarı “Yeni Asır, yukdi 15 Nüshası - Heryerde" 5 kuruş Bizde Devletçilik (Cumhuriyeti koruma kaununu Etatizmin ruhunu değil, yalnız zahiri şekillerini almıştır (o| 3İ marttan Menemen irtica hareketine kadar İptida şunu söyleyelim ki biz etatizme - muh ,. Fakir, ve binaenaleyh il için ferdi faaliyetlerin çok fazla sarfedil- mesine muhtaç bir memlekette, liberalizmin, bilhassa iktisadi li- beralizmin mümkün olduğu ka- dar geniş bir nisbette tatbikine lüzum görenlerdeniz. Diğer mem leketler bü sayede zengileşmiş- lerdir. Halbuki etatizm, kimse iddia edemez ki ferdi fazliyet- leri kuvvetlendirmiye saik ol- sun. Maalesef © bizdeki | sisteme etatist demek te güçtür: İş ban- kasının muhterem müdürü Ce- lil bey Ticaret odasındaki bir içtimada * Halk fırkasının mute- dil etatist olduğunu söylemişti. Fakat bu kelimenin arkasında gizlenen mana nedir? Hakikatte etatizm sosyaliz- min bir mahsulüdür. Ferdi fan. iiyetlerle yükselen memleketler. de büyük sermayeler göze bat- mıya başlamış ve büyük bazı İşlerin umumun menfaatine tah- sisi lüzumu ileri sürülmüştür. Meselâ, İngilterede, Fransa- da, veya Almanyada sosyalistler madenlerin * millileştirilmesin e m “devletleştirilmesini,, dev-| yani umum . malı olmasın . Bu suretle ameleye daha kâr ve iş temin edilebile- ceğint ileri sürerler. Aynı siste- mi, şimendiferler hakkında da tatbilk etmeğe mütemayildirler. Sosyalizmin ilk merhalesi bütün büyük sanayiin fertlerin elinden alınarak Devletin inhisarı altına konulması, umumun menfaatine dir: Son merhalesi ise, mülkiyetin ilgası ve herşeyin müşterek olmasıdır. hakkaktır ki, nazariyeleri büyük! bir mantıkla birbirine bağlıdır. Sosyalist sisteminde Devletçiliğin bir manası vardır, zira büyük servetlerin başlıcası olan sanayi Ik merhalede sosyalize edilmiş, elatize edilmiş, umumun, Devle- tin mahı olmuş olacaktır. Halk fırkasımn siyasi tema- Yülât iibarile sosyalist olduğu- Bu zanmetmiyoruz. İktisadi te- mayülâtının sosyalist © olmadığı ise meydandadır. Filhakika bu- günkü halde Türkiyede - sosya- lizmin fikir ve kanaat sahasında Yeri şüphesiz varsa da, tatbikat sahasında pek az mevkii bulu- vabilir. Sermayesi hiç denecek kadar az olan memlekette #osyalizm, fakirliğin idamesinden başka bir'mana ifade © etmez. Bizdeki “mutedil, £ vasfile gösterilen. fakat pek © mutedil de görünmiyen Devletçiliğin sos- Yalizmden ilham almadığı anla- sıldıktan sonra ne gaye | takip ettiğini öğrenmek isterdik. Sos- yalist mefküresi içinde etatiz- win mantıki bir mevkii olduğu- hu arzetmiştik. Teraküm etmiş #ermayelerin teuzii için ilk ba- #amaktır. Komünist * mefküresi İçinde de etatizme itiraz edil- mez. Fertleri feda ederek ce- Miyeti kurtarmak için bir | va- İnen e öl xe bütün isyanlarınmenbaı tekke ve tarikatlerdir Ke er Yeni ve şedit tediirlerin alınmasına intizar olunuyor lakâtı için çok paraya muhtaç) | İstanbul 8(S.C) « Cum -ledileceği anlaşılmıştır. — jmen tesbit olunmuştur. huriyeti: koruma» kanu- Sie dir. Fakat ii zn te , büriyeb» idaresini “muha Yapılan tetkikata göre| Buitibarla ( tekke velnunda esasen mevcut ka- edir. Fakat bu sistem 7 tarikatlara karşı (daha|nunlarımızla memnu bu- sayesinde Sovyet idaresi birçok|faza ve takviye için alı” Türkiyede 31 mart irtica müteyakkız bulunmak vellunan şeyhlikler, mürit değilse yarın, umumi refah se- sermayeleri kendi. elinde birik-İnacak tedbirler etrafında hâdisesinden Menemen ir- tirmekte ve bu sayede, bugünİşçilil. , ni İdi sesine İade z z be ye e es vi e daha cezri kararlar almak)|likler ve bunlara ait ce- viyesini yükseltecek olan muaz-|t€dir. Yeniden > vi ke bed evdağı “cile i bazi sü fahalkalar ka pakladır Me |rarların alınacağını” velların hensinin o menbayZârureti meydana | çık-İreyanlar hususunda sela bu sene köylüye 100,000İbunların « Cumhuriyeti|tekkeler ve tarikatların |mıştır. kararlar alınmasına inti- esi ei edeceğini ajans dün|k oruma » kanunile tesbit;tahrikâtı olduğu tama-| Bundan dolayı « Cum-İzar olunmaktadı er verdi. #reraserrasasenssaraersesaseresssesesenssğe. . Bizpeki etatizmin, ayni pren- İ ktrik a if | a Pi Sİ Yü dl ilerden mem im ve) EE Mielri Örfi idare mıntakasında| Sis Yüzünden binaenaleyh £ esasından kabili . : : : ni Ciheti askeriye tarafından idare! de meselâ tütün inhisan vardı-tesi günü tekrar . elektirkler yoruz, Bizdeki inhisarlar ağır) (Elektirk ücretini tesbit içimiz malümata göre örfü id in üçüncü maedesinin delâle- Bu inhisarların ve bu inbi-İdürü Şükrü makine mühendisi'heti askeriyeye | İntikali icap|2 - Tecemmü ve İçtimaiyatın,Jderi İngilterenin birçok tarafla» sanayi işlerinde © inhisar. eden) mürekkep tarife komisyonu ikin- İkararlar ittihaz olunmuştur yevmi mevkut, risale ve her nevi |yüzünden dün Londrada gündüz nın temin ettiği varidatı bandrol İmiserliğinde aktedecektir. müsteniden Menemen (kazasile|4—Hususi ve gayr resmi aleli- |vapur Sungenersde karaya otur- tütün sanayii ve ticareti daha) esastan biri olan kambiyo mese- |miş olduğundan teşkilâtı esasiye |ittihaz ve icrası idarei örfiyenin |bir vapur dabi yolunu şaşırarak işlemiş olurdu. selâhiyet talep edeceğini ve an- bizde de bulunması / için ileri devam kabil oldağunu beyan et Parlamenter bir ida müdafaa olmadığı muhakkak o- komisyoncumar vapurlar karaya tunın tütün ziraat ve sanayiinin edilecek meseleler nelerdir? bir vergi mahiyetini geçme-İNafia komiseri Emin belediyelilin edilen mintakalarda mülki-|tile merkür karsmame hüküm- yakıldı / sarlâra, yani vatandaşların pek|Kâmuran Sırrı beylerle şirketledenler hakkında heyeti vekile-(3 - İdarei örfiye mıntakası da-)rında kesif sisler ve şiddetli s9- Devletçiliğin faydası “ oladığını ci. içtimaımı Cumartesi günü sas) | .Teşkilâti. esasiye kanununün| evrakın idarei örfiye -mıntakası |elektirkleri yakmak mecburiyeti usulü aynen temin edebilirdi.) O Geçen içtimada şirket mü-/Manisa ve Balıkesir merkezlmum muhaberat ve müraselat |mutur. Times nebrinde işliyen fazla inkişaf ederdi. Vatandaş-|lesi etrafında münakaşaya giri Jkanununun 78 ye 81 inci madde|devam ettiği müddetçe ciheti (karaya. oturmuştur. e Bir çok memleketlerde tü-|cak kömür fiyatları ile amele) sürülecek / biricik (© sebeptir.) miş ve şirkete amele ücretleri Hamki kulüpler-| Yonca Tohumu tolikel iniş z makla beraber, netice itibarile ... ye. oturdu.Gündüz nkişafına sarfedildiğini gör.) Oo toplanıyor Ankara 7 (A.A ) — Aldığı- tarihli idarei örfiye kararname mektedi murahhasları teftiş heyeti mü-İye ve zabıta vazifelerinden ci-)lerinin tatbiki ve İ Seyrüsefer 8 (A.A) — Birkaç gün- âlâ yapabilecekleri ticaret velmüdürü müsyö Gormezanodaninin bugünkü içtimamda atideki|hilinde ve haricinde neşredilen İğuklar hüküm sürmektedir. Sis iddia edebiliriz. Tütü inhisar-Jat onbirde mücssesatı Nafia ko-| seksen altıncı maddesi hükmüne | dahilinde | duhul > ve intişarl, İhâsıl olmuştur. 6 bin tonluk bir Fakat mukabilinde memlekette |measili — formülde mevcut üç kazalarında örfi idare ilân edil hakkındada icap eden kararların |ve içinde 400 yolcu bulunan ufak ların iş sahaları dalacağına ge-| şeceğini, bunun için merkezinden Ileri mucibince ve 20 eylül 293 askeriyeye intikal etmiştir. RİN e imar mer nan zler niz mine Mili takıma Kayseriden Bir çok memleketlerin eyi usül-|ile kömür fiyatlarını gösterir he- . > “13: lerini kabul etmedikten sonra |saplarını ibzar içir sekiz gir) “den kimler Gönderildi ili BALAYI ME fena usüllerini kabuldeki istica- |mühlet verilmişti. Kiye Le ğdadiğa A) —E limiz can sıkıcı bir şeydir. Tü-| (o Şirket hesaplarını tamamen) * alınacak eyer ziraat o müdürlüğü) konferansı azasından Sir. Hoare ancak müstakbel Hint parlamem- tosuna karşı meş'ul | bir Hint kabinesinin teşkili meselesi hak» kındaki o Hint noktai nazannı konferansa bildirmiştir. Kendisi böyle bir Hint kabinesinin zifesini sulistimal etmiyeceğine ve Hindistanı anarşiye uğratmı- İyacağına dair muhafazakârların sağlam teminat istediğini söy- lemiş ve bu teminatın bilhassa Hindistan maliyesinin tarzı ida- resine Hint harici istikrazlarımn tamamen ve muntazaman tedis yesine ve Hindistandaki akalli- yetlerin . muhafazai | hukukuna ait olmak lâzım geldiğini ilâve eylemiştir. Hoare beyanatının sonuna doğru Hindistandaki ve ingilteredeki ahval ve şerait arasında kısa bir mukayese yâ- parak muhtelif ve mütebayin binlerce mensup yüzden | fazla akvam ile meskün Hindistanda parlementer © hayatını © ihdasa i a. tarafından şehrimiz ziraat ml tün inhisarımı tipik © bir misal hazırlamıştır. Bu içtimada iki) © Ankara 8 (5.C) — Kongrede iriyatine' elit külü yonca taba olarak söyledik. Hepsi için aynı |mesele komisyon tarafından mü-|İzmir mıntakası murahhasların” i ii ii i dan Saim beyin riyaseti altındaki mu gönderilmiştir. Zürraa tevzi * akiyıma Dean lek ii <imen tarahndan mill takıma olunacak ve alacak neticeler mrs İİ zi . “ya alınacak oyuncular hakkında ya- |iktisat vekâletine bildirilecektir. difer yapmasını ve işletmesim Vergi tadilâtı yilan tedkikat hitam bulmuş ve| Aynı tecrübeler ziraat © mekte. anlarız. Bana. başaracak hansi üğreze arı olununtar. binde de yapılacaktır sermaye mefkuttur. Fakat Dev-| P> una nazaran i iy. ADS etin atünctlğü, saka, ça || TREE Odası tetkikata Joan Veki ,Kenal Lai, Fer| Hilâliahmer rapçılığı, şekerci Petrolen- eden İsmet, Alaettin, Kad- A a akıl erdirilemez. Ticaret odası tarafından tet-nü, Beykoz kulübünden Burhan) ( Hilâliahmer balosu faaliyeti Fakat, ankyamadığımız 8€-|kikatı ikmal edilmiş'olan musak- beylerin millt takıma girmelerini |devam etmektedir. Haber aldı- beplerle bu güya mutedil dev-|kafat, arazi, muamele ve tamga |höngre kabul eylemiştir. ğımıza göre bu sene baloda tu- letçilik bir zaruret bile olsa, o vergi ve resimlerine dair rapor- valetlerin ekserisi yerli kumaş- vakıt hiç olmazsa ticaret vellar maliye vekâleti heyeti tefti- H Gaz lardan olacaktır. Balo gecesi ya- sanayi serbestisinin tahdidi su-|şiye | riyasetine gönderilmiştir. ava I Pılacak olan İzmir güzellik mü- retile fertlerin zararına olarak|Pazar günüde £ tetkikatı henüz İ yy sabakasına bir çok genç kızlar. elde edilen veridndr, ieisadi ve İkmal edilmemiş olan yeşil mukaveleyi im da iştirak için hazırlanmakta ve sınai kudretimizin tezyidi husu- |tetkikine devam edilecektir. zaladılar ati tuvaletler hazır- sunda bır memba olarak kullan- o akan yâ 0 m 'amaktadırlar. malz. Eatim bir şekilde Pariste yeni bir be Kaleli ziyade bir gaye olmak lâzımge- lir. İktsat vekâletimizin çiftçi teşekkül 1200 hava gazı fenerine ait be- Iran Sergisinde lediye ile şirket da akdı lerimize * 10,000 traktör dağıta-| | Sorbon darülfünumdaki Bal-| dilen mekezele a a de çağın haber alırsak, bu ve bu-İkan hükümetleri talebeleri ta-liki tarafça imza ve teati olun 0$ MİLYONLUK mun gibi, eserler karşısında ik-|rafından bir “Konfedrasyon Bal müşter sadi hürriyetin tahdidinden|kanik, teşkili teminen bir ce : güzel eserler kalkişmak © bizzat Hindistan mütesell olabiliriz. miyet vücude getirdikleri haber Teftişden avdet) “Tondra 8 (44) — han güclisin pek tehlikeli bir | tecrübe YILMAZ. Jalınmıştır. edi enli zel san'atlar sergisi açılmıştır. olacağı noktası üzerine israr v Gi Fransız hükümeti bu mura-| er Sergide 5 milyon İngiliz tiras |etmiştir. Muallimler birliği İİAB Jcsata gayet mumaşatkâr bulu) Jandarma alay kumandan ve iymetinde fevkalâde nadide) Sandğe > ei “ene aa narak Sorbon'un konferans sa-|kili İbrahim bey teftişatından| eserler teşhir olunmaktadır. Bu heyeti istifa gf | (iomumu avda bir gün bu cemi |avdet eylemiştir eserlerden bazıları İngiltere kra |:20dıktan ve mücevherlerden iy yetin emrine terketmiştir. İktisat vekâleti müfettişle-|lna ve İran şahına aittir. Şahın #ıtadır. Bunun misalini Rusyada Börüyoruz. Bugün Rusyada halkın istırap, Menekşe renginde alevler saçık Muallimler birliği idare heyeti ik konferans Lahey beynel-|rinden Naci bey İsparta, Burdur, mücevheratı geceli © gündüzlü| maktadır. Bunlardan | intişar istifa etmiştir. Yeni heyeti idare|milel mahkemesinde bulunan bir |Denizli ve Aydın civarındaki tef-|gayri mer'i şualar ile tenvireden esirin tesirile sergideki intihabatı on iki o kânunusanide| Yunanlı profesör tarafından ve- tişatını ikmal: ederek şehrimize |edil yapılacaktır. rilmiştir,