12 Kasım 1930 Tarihli Serbes Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 1

o Yine Blok — Gaziyi, hiç bir fırkanın tek başına, kendine mal et- mesine müsaade edilemez. - Milletin içinden çıkan o büyük insan, bütün mille- teaittir. - Blokun Gazinin muazzez şahsiyeti etrafın- da toplanmasındaki zaru- ret - kâtibi umumi Saffet, beye bir ihtar, Muhterem liderimiz Fethi be- yin, gazetemize İütfettikleri be- yanattan sonra, son vaziyet ta- mamile favazzuli etmiş bulunu- or" ” Programda ve tatbikatta yek- diğerine muhalif olan her iki fırkanın, Cumhuriyet, inkılâp, ve milliyet umdelerinde tamamile müşterek olduğu, ötedenberi ma- lüm bir keyfiyet idi. Serbes Cumhuriyet fırkasının, bünye ve teşkilâtına halel gelmemek şar- tile, bu hayati esaslar üzerinde rakip fırka ile ( Blok ) teşkil et- melerinde, bir gayri tabiilik ta- savvur edilemezdi. Bilâkis, her iki fırkayı, Cumhuriyet ve inkılâbın banisi olan Gaziye, ve Gazinin işaret ve irşadına tevdi etmek için, blok teşkiline zaruri bir ih- tiyaç vardı. Evvelce de, bir münasebetle bu sütunlarda izah ettiğimiz gi- bi, bugüne kadar © memlekette tek başına hâkim ve amil olan fırka, Gazihazretlerinin riyaseti fiiliyesi altında bulunduğu ti he kadar, bütün Türk milletini ihtiva eyliyordu. Kendileri Rei- sicumhur olup ta, fırkayı, | fili riyasetten mahrum ettikleri za- mandan itibaren, vaziyette, za- ruri bir takım, tahavvülât belir- di. Nihayet, cumhuriyeti ettirdiği, bilhassa kendilerinin teessüsünü terviç buyurdukları yeni bir fırka meydana geldi. Fırkaların teşekkülündeki se bep ve hikmet her ne olursa olsun, bütün milleti, heyeti mec- muasile temsil etmesine imkân yoktur. Fırkalar, hükümet idare- sini, kendi fikir ve kanaatleri dahilinde yürütmek isteyeh; mu- ayyen ve mahdut zümreleriti bis rer muhassalasıdir. Gezinin Muazzez şahşiyeti, bittabi, mahdut bir kütlenin tim: sali olamaz» O, bütün bir mil letin, yani Türk milletinin tim- salidir. Halk fırkası, halkçi olmak ve bütün halka şamil olmak sıfas tıni tedricen gafp eyledikten sonra Gaziyi, münhasıran kendisine maletmek şerefini de zayi eyle- miştir. Anadolu ve .Rümeli müda- faai hükuk cemiyetlerinin bir istihalesi olmak, tarihi bir fasla taallâk öder. Netekim, Gazi hazretlerinin bu teşekküle karşı hissettikleri tarihi merbutiyet, bugün için Halk fırkasına karşı fili bir rabıta manasımı tazam- mün etmez. Son bir beyanatla- rında tasrih buyurdukları veçhi- le, bu râbitanın tekrar tahak- kuku, Riyaseti cumhurdan çe- kilmek şartına talik edilmiştir. Halbüki,( Gazi ) sini dalma başında görmek isteyen bir millet vardır. Türk milleti, her vesile İle izhar ettiği, ve kalbinin samimi © köşelerinde sakladığı bu hissin asârını, bu Süne okadar daima filiyatlaj gösterdi. Aynı şeyin, ebediy- yen tekerrür edeceğine de hiç şüphe yoktur. rise telgrafla gönderilmiştir. Cevabımız göre: istendiği gibi bankasına tiril Şehrimizdeki sanayi erbabı dün sanayi birliğinde içtima ederek İktısat ve maliye ve- kâletlerine şu yolda bir telg- raf keşide etmişler, “Muamele vergisinin sana- yilmiz üzerinde (yapmakta olduğu fena tesirler muhtelif vesilelerle “mükerreren müdellel olarak arz ve izah edilmişti. Son günlerde hü- kümetimizin epeyce zaman evvel “tertip etmiş olduğu iktisadi programa tevfikan vergilerde tadilât yapacağı hakkındaki tasavvurların ta- hakkuk etmek üzere olduğu anlaşlımıştır. Bu münasebetle imalât üzerinden alınmakta SIZYILAYILIZI SAT IILI 7 ve yetlerin, defa © meydana uzun uzadıya “bahsedilmiştir. Tapınmak ihtiyacı, —medeni seviyesi ne olursa olsun— tiği ahkâma tâbidir. tin asırlarca süren ancak bir iki defa yıldız gibi müstesna insanlardır. hayatında, zi) nin şahsiyetinde buldu. bir vazizette bulunmaları mimi his ve kanaatinden alır. bu his ve kanaatidir. zi) nin riyaseti kilmesini icap ettirecek bir va: ziyet tahaddüs etmiş olma) kasından © ziyade, (Karlay )ın ( kahramanlar) iki kısmı 30 i Teşrinisani ti. ihtiva etmektedir. Buna |9>9 senesi Teşrinisani Osmanlı|nelere ait taksitlere xl Muamele vergisi DAZA namındaki eseri meşhurunda in- sanların tapınmal: ihtiyacından ve tapınılacak müstesna şahsi- ancak âsırlarda bir geldiğinden bü- tün beşeriyete şamil, ve halk pisikolejisinde muayyen bir ta- kim ilmi düsturların tesbit et- Perestiş edilen (kahramanlar) her mille- beliren bir Türk milleti, (kahraman)ı asırlarca bekledikten sonra (Ga- İşte, Gaziyi daima başımızda bulunmasını icapettiren, milletin Halk fırkası, onümüzdeki in- tihabatta ekalliyette kalırsa,(Ga- cumhurdan çe- caktır. Çünkü, tasvip ve terviç- lerile vücut bulmuş. olan Ser- bes Cumhuriyet fırkası Halk fır- kendilerine karşı, > kalbi ve siyasi bir mer- butiyet hissetmektedir. Borçlar meselesi Cevabımız Parise , Önümüzdeki senelere ait taksitler için meselenin mali ve iktisadi vaziyetimiz noktasından etüt edilmesini istiyoruz İstanbul, 11 (S.C) — Kupon- lar meselesi hakkında Düyunu umumiye meclisinin son müra- Ccaatına cevabımız dün gece Pa- seneki taksitin üçte biri- nin Türk parasından İn: giliz lirasına tahvili nok- tasında bir ihtilâf yoktur. sitini üçte bir nisbeti 1 — Düyunu umumiye | verebiliriz. ile aramızda gösterilmek 2 — Önümüzdeki mi olan muamele vergisinin ref ve ilgası ve 1928 senesi sa“ mayi priminin mahsubundan sonra bakiye “kalan -mezkür seneye ait muamele vergisi borcunun da 1929 senesine | ait olarak fabrikalar namına $ tahakkuk ettirilip sanayi ve & maadin bankasına verilmiş olan bir milyon lira primle | mahsubunun icrasile gerek $ iktisadi buhran ve gerek$ seylâp hâdiselerinden muta- zarrır olmalarından dolayı çok müşkül ve elim bir vaziyette B kalan erbabi sanayimizin bu R vergi borcu yükünden kur- Bundan sonra, “o , nu bi fırkanın, tek başma kendisine maletmeğe imkân kalmamıştır. Mukaddesatı bile inhisar altına almak “istiyen: Halk “fırkasının bu emel ve zihniyetini Kusrana iİmahküm eden şey, milli temayü- lât ile yeni doğmuş olan firka- dır. Bir fırkanın değil, bütün fırkaların, bir zümrenin değil, bütün milletin müşterek şan ve şerefi olan bir insanı benimse- mek hakkı, münhasıran Halk » İfrkasma verilmiş bir imtiyaz olamaz. Bina&naleyh, Gazinin tekrar fırka riyasetine geçeceklerini söy- liyen Kâtibi umumi Saffet beyeha- Müstesna insanların, istismat tirlatmak lâzımdır ki, millet, inhi- dar zaruri bir kanun olamaz Bu va- ziyeti hazırlayan ve ebedileşti- ren kuvvet, menşeini, halkın sa- sarlara çok alışmış olan bu fır- kadan, mukaddes imtiyazı istir- dat eylemiştir. Gazi, asil Cumhuriyetin ba- İnisi olduğundan, yeni fırkanın teşekkülünden sonra, bu Cum- huriyet müesseselerini baninin nezaret ve irşadına terketmek zarureti hâsıl olmuş ve bunu temin etmek üzere, her iki fır- kanın, “programlarında ayrı, fa- kat Cumhuriyet esasında müş- terek bir blok teşkil etmesi lüzumu ileri sürülmüştür. Halbu ki, evvelâ bu fikri or- taya atanların şimdi isanlarını ekirdilerini esefle görüyo- ruz. İlk defa taraftar oldukları bir fikirden, tedrifen ntikâl et- önderildi olduğundan o Türkiyenin mali ve iktisadi vaziyeti noktasından etüt edilmesi lâzımdır. Bu itibarla te- vessül edilecek muamele- yi tesbit için hamiller mü- messilleri hükümetimizle tam salâhiyeti haiz olarak müzakerata girişmek için Ankaraya davet edilmiş- lerdir. Ankara, 11 (S.C)— Vekâlet- lerde meclise takdim edilecek muaddel kanun lâyihaları etra- İ |fında hümalı faaliyet vardır. Ma- liye vekâletinde vergileri tadile memur. edilen komisyon ihracat ticaretimizle memleket dahilinde sanayiin inkişafına büyük bir engel teşkil eden muamele ver. gisini lâğvetmek hususunda kat'i karafımı — vermiştir. Diğer taraftan arazi vergi- sile şikâyetleri mucip olan nok- talar nazarı dikkate alinarak C. H. Fırkasın- dan istifalar. İstanbul, 11 (S.C) — Kâgit- hane köyü C. H. Fırkası ocak heyeti kâmilen istifa ederek 5, C, Fırkı Itihak ettil menin ne mana ifade bilmem, takdir. ediyorlar mı? (Gazinin) işaret ve irşadına tev- di edilecek bir (blok) u hoş na- zarla görmemek, zümre tahak- kümü sevdasından vazgeçileme- diğini ifham eder, Fakat bu menfi gayretlerde, müsmir ola- mıyacaktır. j İki tarafı siyasi faaliyet lerin, vatandaşlar (arasında husumet ve münaferet tevlit edecek hir yola dökülmesini me netmek ve bilhassa fırka içinde Cumhuriyet ve inkılâp © saslarından inhirafa imkân bi- rakmamak e bir çare düşü- asi z nülmüştür. O da şahşi: yet Te İlkinde muhafaza edecek olan her iki fırkayı, bir! (Blok) halinde cumhuriyet ba- nisinin etrafında toplamaktır. Esasen Serbes Cumhuriyet fırkası, cumhuriyeperverlik, lâyik- lik, ve milliyetçilik esasları ü- zerinde müteşekkil bir siyasi ta- azzuvdur. , Bu esaslara” hürmet ve sa- dakatini, bugüne kadar her vesile ile göstermiş ve damada gös- terecektir. > Esasları, memlekette takviye edecek, her teşebbüsü memnu- niyetle karşılamasından tabil bir, şey olamaz. ( cumhuriyet ) imiz ve (inkılâb ) ımız için faideli olacağına şüphe © edilemiyen (Blok) fikrinide hüsnü telâkki et- mesi pek tabiidir. E.A Tadilât komisyonları faaliyette Mefküre Gazetesidir İdarehanesi: İzmir - Gazi Bulvarı * “Yeni” Asır; “yurdunda “© © Nüshası - Heryerde 5 kuruş İhracatımız Himaye için biz- zatçalışmalıyız İstanbul, 11 (S.C ) — Ame- rika ticaret müsteşarı M. Kleyn İzmir incircilerinin Amerikaya bir mümessil göndererek incir ihra- cat işleri hakkında doğrudan doğruya teşebbüsatta bulunma- ları faideli olacağını söylemiştir. M. Kleyn Türkiyenin iki büyük ihracat merkezi olan İzmir ve Adanayı ziyaret edecektir. -Ba- dehu Suriye ve Mısıra gideceği zannediliyor. Avusturyada Sosyalisler galebe çaldılar İt Viyana, 11 (A.A) — Mile meclis için yapılan intihaba Sos- yal Demokratlar 72, Hırıstiyan Sosyalistler 66, Sehobet bloku lik kazanmışlardır. Vergiler ve kanunlar tadilât yapılacaktır. Arazi ver- gisi tahfif edilecektir. Bu tadi- lât esasları tekarrür ettikten #onra vergileri tadil kanunu lâ- yihaları B. M. Meclisinin tasvi- bine arzolunacaktır. Adli kanunları tetkik için adliye vekâletinde toplanan ko. iyon da muntazaman * mesai sine devam etmektedir. buldan gelen Feyzi Daim ve Su- at beyler de komisyona iltihak etmişlerdir. Ismet paşa iktidar mevkiini brakmıyacağını söylüyor Ankara;11 (S.C)—C.H Fırkası İğ fırka grubu bu gün toplanıyor. Başvekil İsmet paşa grup içti- mamda mühim beyanatta bulu- acaktır. Başvekil paşa gazete-|0 cilere beyanatında: “Daima kuv- vetliyiz. Cumhuriyet Halk fırkası iktidar mevkiini elinde tutacak bir resanette bulunuyor, demiş- tir. : Millet | : mektepleri Ve okuma odaları hak- kında kararlar Ankara 11 (A.A) — Maarif vekâleti Millet mektepleri ders- lerinin faaliyete geçmeleri ve bu mekteplere merbut bir teşkilât okuma dairelerile köy yatı dersa- nelerinin (canlandırılması valilere telgrafla tamim edilmiş tir. Bu sene dersanelerin fa; yetleri mütesaviyen inkişaf etti- rilecek ve faaliyet bilhassa mek- tebi olmıyan köylerde teksif edilecektir. Okuma odaları her tarafta çoğalmaktadır. Bunların miktarı 5,100 e varmıştır. Londra Alman sefiri Londra 11 ( A.A ) — Yeni Alman sefiri Kral tarafından $ çok iyi bildiğimiz & çilmesindeki gayri meşruiyeti, $ istiyeceklerini zanneylemiştik. Ş Fakat heyhat! Onların o ilkiç- $ 3 timadaki heycanları süslenme" Üleri kendilerini riyaset mevkiine $ beğendirmek, seçtirmek içir K liyet deruhde ederek cansi 19, Vatanperverler bloku 8 aza- İğ Ş elbette şatafatlı 5-6 yüz lira K maaşlı riyaset koltuğunu kim- seye bırakamazdı. Netekim $ R güzel tabiyeler iyi dokuma- $ & larla ipliğini ördü. ğ Ş bir belediye meclisinden ge-$ N toplanacak mec | seriyet & Her beş dakikada bir aza g adedinin rusfından bir fazla- İstan- |R ğ ri efendi salona: | Oh Allah $ ğ razı olsun.. | sadalarile girdi. X Ş Havan i Halk fırkasının| Üni bahşettiğinden ön sırada K (çok âlâ efendim, çok muva- “İğ nunu üç celsede bulunmıyan- için İR kabul edilmiş ve talimatnamesini takdim eylemiştir. ? Şehir meclisine vazife aşkıhâkim olamaz mı? Şehir meclisi, reisini seç* mek için ilk içtimaını yapar- ken bütün azalar süslenmiş” ler, tıraş olmuşlar, cici elbi- selerini giymişler tam vak- tında belediye salonnnu dol» durmuşlardı. Eski belediye meclislerinin deyamsızlığımı için bus in tehalükünü se-&$ yeni mecli vazifeperverlikle affettirmek miş. Sezai bey intihabat işin- de maddi ve manevi mes'u- parane mücadeleden sonra Ö$ Fakat dün nasılsa şöyleğ geyim, dedim. Saat dörtte , dört bu- çuk olduğu halde, hâlâ el temin edememi; sı gelip gelmediğini anlamak $ için yoklama yapılıyor. Fa-& kat müspet petice elde edi. lemiyordu. Nihayet beşe çe: yrek kala Bakırcı hafız Hi Güçlükle müzakereye baş- lanabildi. Amma diyecek: niz ki başlandıdane oldu. :erisinde hava döğül- dü. Birisi oradan, öbürüsü öbür taraftan biraz söylendi, X Şezai bey (şey efendim, şey şey) dedi, Hafız Hayri efen- di meclise müzakere imkânı- & fık efendim) diye takdir! lede bitti. Şimdi şehir meclisi azala- rına lütfen sorabilir miyiz? kalplerine vazife aşkı hâkim olmıyacak, senenin iki ayın- da günde ikişer saatlerini memleket işlerinden esirgi- yecekler mi? Bir insan husu- si bir arkadaşına davet edil diği zaman bile gidememek zaruretinde kalırsa nezaket icabı mazeretini bildirir. Bi- & zim şehir meclisi azaları hiç $ olmazsa şehrin davetinden & bu kadarcık bir nezaketi esir- İgiyecekler mi? Ve nihayet mec-i lis, şehir meclisliğinden çıkarı: larak yaran ve ahbap meclisi hali ne getirilecek, belediye ka: gururla izhar etti, Mese- ların azalıklarının sakıt ola- cağını emreylemesine rağ- & ğ men belediye reisi kendisini riyaset mevkiine getirenlere minnet borcunu ödemek için $ burada da kanunu tatbik ) miyecek ve çiğneyecek mi Cümhüriyet Altın piyangosu