4 Kasım 1930 Tarihli Serbes Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 2

Kendi. tab'ınıza en uygun düşen reyi mi seçeceksiniz? Her vakit olacak budur ve daima sizden istenilen şeyin kendi is- teğiniz şey olması için elzem ve kolay olan ihtiyat tedbirlerine mür: lece yine birinci şıkka ve onun zaruri hatalarına dönmüş oluruz. Binaenaleyh, Devlet namus, şe- ref ve tevazuu icabı olarak ken- disini kurtarıcı bir ilâç, zaruri bir dert addetmeli ve binnetice, bu sıfatla kendini tabit vazifele- rine, yeni tesisine sebep olan, yalnız onun tarafından yapılması mümkün olan, Devlet tarafından yapılmazsa memleketin zevalini mucip olacak olan şeylere has- retmeli Bu tabit vazifeler zabıta, ad- liye ve müdafaadır. Bundan öte si Devletin vazifesi. değil, iddi- ası mesabesindedir. Devlet bu ötesile meşgul olduğu zaman eyi bir memur, vatanın eyi bir hizmetçisi . değildir, zevk için çalışah' bir şeydir." Öyle “şeylerle meşgul olur ki, bunlarla uğraş- mağa hakkı olduğunu tasdik et- en, ona ait işler de- Onları tesadüfen eyi , fakat kendi. işi olma- için fena yapması daha dığı muhtemeldir.: Her halde bu fazla gâyretkeşliktir; ondan bu dere- il ayan yoktur. Bu bir fartı ve her fartı gayret Zahmetli olan iz'aç iyatlarını tevlit eder. Devlet hakkındaki bu telâl tabiri caizse, dini idareci tutülmüş olan bazı filozoflan merhametle tebessüm ettirecek- tir. Onlar için Devlet bir derti değildir, zaruri bir dert, kurta- rıcı bir dert değildir. Bir eyilik- i lerin . en. büyüğüdür. in fert mevcut değildir. Yalnız Devlet kadrosu içinde, Devlet çarhı içinde, Devlet ec- zası içinde, Devletten tuh alarak mevcut olabilir. Ona can veren Devlettir. Münferit bir karınca, bir arı nasıl bir ucube ise, ayni suretle münferit adam da ucu- bedir, daha doğrusu madumdur, Arının. ruhu “yoktur, kuvanın ruhu vardır. Devlet yalnız içinde yaşadığımız.muhit değildir, ilham aldığımız merkezi ruhtur, husust ruhlarımız, hususi ruha benzer görünüşlerimiz varsa bu da Dev- let sayesindedir. Yalnız onun * içinde yaşıyor, hareket ediyor. mevcut oluyor değiliz. Onunla yaşiyor, hareket ediyor ve mev- cut oluyoruz. İşte bu mektep nazariyatçı- larından « birinin baka bulacak bir şekilde söylediği gibi: “Mal: ları teşrik etmekten ziyade şa- hısları, teşrik etmek lâzımdı Ruhların ferdi olmasına mani ol- mak,“daha: doğrusu, ferdi olma- dıklarına onları ikna etmek, lâ- zımdır.. Kendi kendimize asla “ Ne düşünüyorum? ,, suailini sormıyalım, zira" düşünmeyiz, fa- kat: “ Hükümet ne düşünüyor?,, diye soralım, zira memleketin ruhu. ondadır: ve - memleketten başka kimsede ruh yoktur. Şu halde, yalnız ferdi haklardan değil, Devlet haklarından bahs- etmek bile deliliktir. Zira, fer- din hiç bir hakkı olmadığı gibi Devletin de bir hakkı yoktur. Çünki, hakkı olmak için, ala- caklı olması lâzımdır. Yani kar- şısinda birde borçlu olmalıdır. Halbuki iki şahis yoktur, yalnız bir şahıs vardır, o da Devlettir. Devlet, vardır ve Devlet olmıyan her şey, yoktur. Binaenaleyh Devlet her is- tediğini © yapabildikten © başka; her şeyi o yapmalı ve o düşün- melidir, zira onun haricinde ya: t edeceksiniz. Faka böy-! Muharriri ; Emile Faguet fikir görünüşünden, bir hareket ve düşünce heyulâsından ibaret kı kt Kendilerini serbes fikirli zan- neden bazi adamların çok ho- şuna giden bu tam manasile iyaset benim için çok faz- la metafiziktir. Kendimin bir karınca veya bir arı * olduğumu bu ispat edilmemişti ve insani bir cemiyetin hayvani bir cemiyet olduğunu farzetsek bile, karıncalara ve arılara ba- kıyorum ve onlar arasında bile karıncalığın ve kovanın ruhundan başka hiç bir ruh o olma dığın görmiyorum. Karıncalığın alnız bir ruhu vardır, şu itibar- İn ki maksadı da birdirDebboy! ları doldurmak, küçükleri besle- mek, teşekkülü idame ve tevsi etmek, Fakat bunun haricinde, umumi iş ve.müdafaa plân ha- cinde, karınca da, arıda esa- ından ferdiyatçıdır. Kendi key- fine vicdanına göre hareket eder, keşfe çıkar, istikşaf için ayrılır, yalnız kendisi için ağır gelen bir yükü kaldırmak maksadile diğer fertlerle, görünüşe nazaran pek serbes bir şekilde iştirak eder. Bir insan. cemiyetini bir rıncalık modeli üzerine. taklit ediniz, pek âlâ. Bu suretle gine bir Liberal formülüne vasıl ola- caksinız: Polise ve müdafaaya ait her şey içtimai bir kanunla halledilecek, ötesi serbest kala- caktır. Ötesi, ferdi iş, veya ser- etmiş fertlerin işidir. Devletçiler bize cevap veri yorlar: Fakat insan cemiyeti tabiatile, tekâmül etmiş bir hay- vani cemiyet olmalıdır. İnsanlar düşünen ve birleşen mahlüklar- dır. Düşünmek için de birleş- meli ve cemiyet halinde, müşte- İnsan ce- olmalı” dır. Bu ruh cemiyeti ya inkısama uğrıyacak ve o vakıt bir cemi- yet olamıyacağından biz hayvani cemiyetlerin dununa düşeceğiz, yahut ta müttehit olacaktır. Şu halde de müşterek bir ruhtan başka ne olabilir? Bu müşterek ruh, cemiyetin ruhudur. İnsan cemiyetidir, yani düşünen bir cemiyettir. Bu müşterek ruhu nerede aramak ve bulmak müm- kündür? Devletin şahsında, ferdi ruhları toplıyan ve hulâsa eden ve herkes hesabina düşünen hükümette. Bu sistem haricinde fikri ve ruhi anarşiden başka bir şey yoktur. Ben ne yaparsam; yapayım, hükümetin neden benden daha zeki-olduğunu, hatta ikamet et- tiğim memlekette zeki olan “ye- gâne mevcudiytin neden htikâ- metten ibaret olduğunu anlıya- mıyorum. Mahiyeti itibarile o, ya tevellüden, veya intihap tarikile umumun nefine tedbirler almağa memur edilmiş bir veya bir çok adamlardır. Ya tesadüfe, ya ihti- Fasa tâbi olan tevellüt veya in- tihap nasıl olmuş ta bu adama veya bu adamlara hususi bir ze- kâ, hatta biricik bir zekâ bahş- etmiştir? Öyle ki yalnız onlarda zekâ vardır, ve onlardan istiare edilmedikçe, başka kimsenin aklı yoktur? Bu çok tuhaf olur. Pek alâ anlıyorum ki, onla lâtfü huda ile gelmiş, âli ve es- rarengiz bir kudret tarafından sünuh etmiş bir şey değil, bir nevi fikri ve ruhi cazibe ve tek- sif mevzuu bahistir. Yani bütün millete dağılmış olan ruh sanki hükümet üzerinde toplanır da millet kehdi ruhunu orada daha fazla sarahat, vuzuh, safiyet, te- fevvuk, insicam ile orada bulur, ve millet güya hükümetin şah- sında kendi O mevcudiyetinden haberdar olur. Hükümet milletin ruhi vicdanıdır. Millet “gayrışu- ur , dur, münevverler kütlesi “tahteşşuur,, dur ve hükümet te .pılacak veya düşünülecek her şey bir hareket gölgesinden, bir! binefsii şuurdur. Maznun Sigara Son günlerde Asliyeceza mal Kemesi, muhtelif kaçakılık dava- ları rüyet etmeğe başlamıştır. Rakı kaçakçılığı, Tütün kaçak- çılığından maada dün de yeni bir Sigara kâğıdı kaçakçılığı davası- ni rüyet etmiştir. Davanın mevzuu nedir? Birinci Süleymaniye mahalle- sinde mukim Etem efendi ismin- de bir şahıs, Sigara kâğıdı ka- çakçılığından fazla ticaret yapı- lacağını düşünerek, bakkallıktan vazgeçmiş ve işi kaçakçılığa dök- müştür. Etem efendi, bu işi, sağlam bir şekilde tedvir etmek için bir merkep alarak, ve sağına, solu- na birer köfün koyarak zarzavat satmağa başlamıştır. Zarzavatçı, hergün lâzım” olan sebzeleri, Bozyaka civarındaki bahçelerden tedarik ettiği için o.civardan sebze alırken köfün aralarına da sigara kâğıtları kıs- dirmaya başlamıştır; Etem efendinin. bugün; beş gün devam eden, sinsi hareket- leri nazarı dikkati celbetmiş ve Tütün inhisar idaresi memurları faaliyete geçmiştir. Nihayet bir gün, reji memur- ları; Bozyakaya gitmişler, ve Etem efendiyi zarzavat satarken yakalamışlar; ve köfünlerden ça- İılar arasına atılan balk armalı sigara kâğıtlarını yakalıyarak zabıt verakası tanzim etmişler- dir. Kel Recep Tevkifinden memnun Serseri takımı . olduğu'için Mezarlık başını ikametgâh ittihaz eden, meşhur © yankesicilerden kel Recep; dün mahfuzen asliye ceza mahkemesine getirildi. Recep daha mahkeme salo- nunun. kapısından. içeriye girer girmez; “ kasketini * çıkardı. Ve İAllah sizden razi olsun beyim; efendim!) diyerek çok alışkin olduğu mazmun sandalyasına ku- ruldu.. Kel-Recep, her zaman olduğu gibi bu defada; işlediği cürmü kabul etmediği * için şahitler din- lenmeğe: başlandı.. İlk çağırılan şahit -polis Esat efendidir. Şahit efendi,' artık, eksik ol- mıyarak,'ve' hatıra gönüle bak- miyarak namus've vicdan üzerine yemin ettikten sonra arkasına dönerek Kel Recebin yüzüne dik- katli dikkatli bakmağa başladı. Fakat Recep bu defa utanmış olacak ki suratını aşağıya doğru eğdi. Reis — Tanır mısınız? — Evet! bildiğimiz Kel Recep yankesici, sâbıkalı. İ — Bir yankesicilik * yapmış malâmatınız? Maalesef bu işte malüratım yoktur. Benim numaram 124 tür istediğiniz efendinin numarası yalnız 24 tür. efendim, | Mahkeme diğer Esat efen- di ile beraber gelmiyen Halit efendinin tekrar celplerine karar vererek mahkemeyi haftaya ta- lik etti. Pek yakında Moris Şövalye şk Resmi “Kacakaılık davası kâğıtlarını ben koymadım diyor Bundan başka; yine aynı günde Etemin hanesi | taharri edilmiş ve birimiktar da hane- sinde kaçak sigare kâğıdı elde edilmiştir. Yakalanan sigara kâğıtlari ceman yirmi beş defterde 1750 veraktan ibarettir. Maznun ne diyor Dün asliye: ceza mahkeme- sinin * huzuruna çıkan maznun Etem efendi demiştir ki: | Efendim; ben evelce esnaf- tım; zaruri olarak; işimi terke- derek: araba ile sebze satmıya başladım.. Bir gün; Bozyakadan zarzavat . alarak, yoluma gider- ken, kolcu olduklarını bilâhara anladığım bir kaç kişi ile bir jandarma bana: Durl Dediler ve arabayı muayene ettiler. O si- rada çalılar arasından da sigara kâğıdı çıkardılar.. Fakat bunlar benim tarafımdan könulmuş've- ya satılmış değildir. Reis — Haydi orasi öyle di- yelim | Evinde de çıkmış ya? — Vakıa hanemi de aramış- lar ve sigara kâğıdı bulduk di- ye zabıt yapmışlar amma, o sıra- da ben evimde bulunmadığım gibi taharri esnasında bulunduğu gös- terilen mühtarın da bu işten ha- beri olmadığından | kendisinin celbini isterim demiştir. Muhakeme şahitlerin celpleri için 14 kânunuevvele talik edil- Urla davası Halit beyin mu- hakemesi Urla hukuk hâkimi İhsan a beyi öldürmekten maznün değirmenci Mehmet, Zeynel za- do Hüseyin ve Tüfekasının Ur: İn hapishünesinde meykuf iken tahkikata vazıyot eden Urla müddei umumisi. maznünların ihtilâtını menettiğini “ve bu hü- susa dair kararı Urla jandarma kumandanı Halit beye tebliğ ettiği halde, mumaileyh “Halit bey, - müddei umumilik: maka munın, gösterdiği bu lüzumu ka- nuniye riayet etmediğinden ve bu suretle: vazifei “memutesini süüistimal ettiğinden dolayı Ağır- cöza mahkemesinde muhakomaği ooroyan" etmektedir. Maznun « Halit beyin geçen celsede gösterdiği müdafaa şahit“ lerinden Kemal. efendi. nânün- daki zat dün mahkemeye göle: rek intima edilmiştir. Mumaileyh ifadesinde (benim değirmenci . Mehmede borcum vardı. Mehmet efendi ihtilâttan menedildiği için bü parayı, biz. zat kendisine veremiyerek mu. maileyhe verilmek üzre Halit beye tevdi etmiştim) demiştir. Halit bey hakkındaki tetki- kat hitam bulmuş olduğundan mütalea vö iddin serdolunmak üzere; evrakın müddeiumumilik makamına tevdiine ve muhake- menin 16 “Teşrinisaniye talikine karar verilmiştir. Teşekkür Kahramanlar. komiser mua vini İbrahim bey, holis. Rahmi efendi. ile sabık bekçi Ahmet ağanın seylâp esnasında hayat larını «tehlikeye “koyarak can kurtarmak hususunda gösterdik- leri fedakârlık btütün mahalle halkının minnettarlığını mucip, ölmuştur. Dün mahalle halkın dan aldığımız bir mektupta bu — Bitmedi — fedakâr o arkadaşlara | teşekkür Makineli ordular Yarının muharebelerinde makinç hâkim olacaktır İngiliz | manevralarından alınan netice «Daily Mail» gazetesinin son silâh arkasında duran bir ad, gelen bir “nüshasında, — İngilte:|büyülk oyunda hesaba“ alınacı; rede Aldershotta. yapılan aske: |bir kuvvettir, Hakat muharebe, Ti. manevralar artık. yürüyerek gitmiycekii, müstakbel harp © hakkında şu Manevralarda yapılan tecrübelı, mütalentı. sördediliyor: ispat etmiştir ki © piyade, ke, İstikbalin muharebeleri, tel: İdisine ihtiyaç olan yere sür, siz telefon kul'ananon Alim ce. |)nakledilmelidir. Bundan dolaş, nerallar tarafından idare edile;| ticari münakale vasıtalar, yı, cek ve kendi kendine hareket makineli ordunun 4, eden asında çlarına" tovafnk eti an, wünasebetile, gu dern bi keri ihi makineler core: yan eyliyecektir. rilmektedir. İngiliz makineli ordusunun | Askerler, toplar, erzak, mi, bir kısmını Aldershot yakınında |himmat. ve depolar demiryolu, görmeğe davet edilen imperator- luk -konforans muralıhasları der. hal anlamışlardır ki büyük mu harbe, ehlisa'ip: muharebelerine ne kadar benzerse, yarının mu harebesi de gon. cihan herbine ancak “o kadar benziyecektir. Sabit raylara muhtaç olmıyan yol tizerinde mütaharrik trenler vasıtasile kuvvetlerin sür'atle hakli, en seri orduya «ni ve muhakkak bir muzatfori yet bahşi edecektir. Kudretli ve süratli “tanklar, zırhlı otomobiller, makineli «sü vari. gruplarile. - beraber, siper wmuhârebesine - nihayet verecek- lerdir. Hızlı “makineler üzerine yerleştirilmiş seri ateşli toplara karşı süngüler, son sistem silâhla: Ta karşı oklar kadar tesirsiz kala caktır. Gelecek harp barut ve fi şekteh ziyade petrol “sayesinde kazamlacaktır, * Şayanı hayret dâhili ihtira motörlerile iha: niki 'bir hale ifrağ edilen ordu” lar, petrolsuz kaldıkları takdirde haroketsiz bit madeti kütlesinden ibâret kalacakları cihetle, petrol, baruttan'da dahi lizamlir ola caktır, Harpteriböri tarafından “yapılan hakkında “bir © fikir © vermek üzre; © Alderahötta © muhtelif tip tanklar'arasında müthiş sür at yarışları * yapılmıştır. Harbi umuimide Almanları dehşete 'uğ- ratan ilk V marka tank birinci olarak hareket otmiğ 've 'saatte beş mil” sürat “temin etmiştir. Buna mukabil son sistem tank. ler. saatte 30 mil gibi dehşötli bir sürat yapiyorlar; Bir tank; kalın bir tuğla diyarı kâğıt gibi 'dölip geçmekte ve arkasın. da bir yığın enkazdan başka bir 46y bırakmamaktadır. Son harp usullerini süratle değiştirmekte olan tank; hakkında bir fikir verebilir, Piyade, müstakbel muhafe- be de şüphesiz yine istimal edi- lecektir, Bir silâh arkasında, bil başsa son icat edilen seri ateşli ihtiyaç olmadan her hangi isi kamette olurau” olsun “hareket, gelebilmelidir. Bunun şüdur ki, seferberlik: “halini, münakalo © vasıtalarma' mütkip bir“ ihtiyaç “olacaktır. ve sal, Zamanında hadilen fazla masraf altınm “ girmeksizin bir ihtiyac cevap: verebilmek” için; &ivil hı, yatın ticari » vasıtalarındar is, fade edilecektir; “Yani” ordunu daha çok, ve “düha mükemmel kamyonlara, vagonlara; trak lere: ve “motosikletlere “ihti; olacaktır. Ruslar Fransa ile Belçika: boykot yapıyorlar Moskova 3 (A.A) — Bir çok ithalât ve ihracat iktisat, teşek. külleri Moskovada akdettikleri içtimade Sovyet ihracatına karşı devam mücadeleyi tetkik etmiş ve' hükümetin ittihağ e teda biri tasvip *etmişti Bundan manda bu içtimada Fransa ik Belçikadan kat'iyyen mubayaattı bulunulmaması bu memleketlere ait vapurların kiralanmaması ve nihayet Sovyetlere yapılan, itha- lâtın bü memleketlerden geçi rilmemesi hükümetten ricâ olun muştur. : SerbesCumhuriye Telefon numarası - 2697 Telgraf adresi - İzmir Serbe ie Abone: şeraiti Senelik: o 10 lira Altı aylık: “6 lira Ecnebi memleketler için: Senelik: © 25 lira İlânat Birinci sayfa: Satır 100 kuruş b sayfa: 'ünci ördüm » Daimi: ve aylık ii ica pazarlığa tâbidir ve a: i teshilât gösterilir. İHTAR: Abone ve ilân üc İretleri bilâistisna peşindir. Mans, makineli ordu terakkiler Aylık Zengin Altın Piyangomüz 1 Beşibiryerde £ Hepsi birden 10. Altınlira 30 15 Altın yarım lira £ — 30 Altın çeyrek lira 8 Altın lira Bu hediyemizin birini veya bir kaçını kazanmak için mub- erem okuyucularımız hiç bir külfete sokulmıyacaklardır. Sadece her gün neşredilecek “kuponlarımızı | saklayınız. Piyangonun keşide tarihi ayrıca ilân edile ektir. Keşide noter huzurunda yapılacaktır. Ku-| pon numaralarının teselsülü şarttır. Kuponları saklayınız! olunuyor.