4 Kasım 1930 Tarihli Serbes Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 1

fafa Kemal Hz. iwWemleket dahilinde iki ay devam edecek bir tetkik seyahatine çıkacaklardır İSTANBUL, 8 (S.C) — Gazi Mustafa Kemal Hazretleri pek yakında memleket dahilinde uzun ay devam edecektir. Reisicumhur hazretlerinin $ a, Samsun vediğer bazı vilâyetlere uğramaları & Evelki gün; büyük millet mec- Jisi, Gazi hazretlerinin, haftalar- danberi, büyük bir. sabırsızlıkla beklenilen ( senelik ( nutuklarile “ Nutukta, hükümeti Cümhu- riyenin, bir'sene zarfındaki icra- 'atından mişaneler, ve müstakbel- birtetkik seyahatine çıkacaklardır. Bu seyahat ili İzmir ve havalisile Antalya, Mersin, Adana, Ki takarrür etmiştir. Gazi hazretlerine bu seyi Şükrü Kaya be rinde meb'uslardan bazilarile Dahiliye vekili $ ik edeceği tahmin ediliyor. B. M. Meclisinde Çok heyecanlı müzakereler ola- caktır. İstizah takrirleri ve Bursa vilâyetleri başta olmak üzere bir çok vilâyetlerde kazalarda intihabatta vuku bu İah müdahaleler tandaşların istimal haklarının zıyaa uğramış bulunması ve intihabata fesat karıştırılması hasebile hüktmet- ten izahat istenilmektedir. Gele çek hafta müzakere talimin edilen bu. İstizah takri- rini, diğer istizahlar takip ede cektir. B. ME Meclisinin sonuncu gok heyecanlı sahne olacaktır. Sorbas' Oumhuriyet firkası inti- habat kanununda vatandaş Teyi: emniyet ve masuniyetini istizah takriri|tahtı tekeffile alacak tadilât ic- İstanbul, İzmir, Adana, Konyaİrasım istiyecektir. Yıkılan evler Yeniden yapılacak veya tamir olunacaktır Bu maksatla bir komisyon teşkili tekarrur etmiştir - Tevziat devam ediyor Vali Kâzem paşa öğleden ev- vel jandarma mektebindeki sey- lâpzedeleri ziyaret ederek vazi- yetlerini tetkik etmiştir. Burada zdihamdan nezafete lâyikile ayet imkânı görülmediğinde, hi mahzurların önünü almal ciheti askeriyaden mektebe ait daha iki koğuşun felâketzedele- re tahsisi rica edilmiştir. Bu ta- lep tasvip edildiğinden felâket- zede kardaşların bu iki koğuşa da yerleştirilmek suretile istira- hatları daha eyi bir surette te- min olunmuştur. Bu koğuşlar tanzim edilmiştir. Eskişehirden gönderilen eşya Eskişehir Hilâliahmer depola- rından gönderilen bin kişilik ya- tak, yorgan ve takımlarile bin takım çamaşır ve bataniyeler bu akşam trenile İzmire gelecektir. Bunların tevziatna yarın başla- nacaktır. Son seylâptan büyük zarar- lara uğrıyan vatandaşlardan ev- leri tamamen yıkılmamış olan- larla komşularına veya akraba- larına iltica etmiş olanlara da yin de iştirâl «Hizmet çiler Yeni bir isimle tekrar ortaya çıkıyorlar Değirmen dönüyor Zeynel Besim beyin malâm hareketi ile «Hizmet > gâzetesi nin bütün “ellerden masıl'düştü günü hepimiz biliyoruz, Artık bu gazete mensupları ümmi ef. kârdaki mevkilerini anlamışlar olacaklar ki yeni bir manevra ile vaziyetin ıslahini derpiş 6y- lemişlerdir. Haber aldığımıza göre «Hiz: gazetesinin devam edebilmesi imkânsız rülmekte ve onun bir gazete yeni bir isimle ikame olunmak istenilmektedir. Bu maksatla dü verilen bi: tası» namile zi talep edilmiştir. sahibi olarak Zeynel Besim be- yin damadı « Hizmet> Orhan Rahmi müdürlüğü «Hizmet» in sabık mes'al müdü- rü Bedri bey gösterilmektedir. Binaenaleyh bir müddet için sahneden uzak tutulacak «İzmir Postası» maskesi altında eski « Hizmet » çıkarılmak istenilecektir. Baka lum umumi efkâr bu hareketi nasıl karşılıyacak?, 777 7 > neticede, sahayı, hakikaten gü maksat peşinde koşanların me; 'um faaliyetine terketmek mec- buriyetinde kalır; Bundan da yalnız muhalefet memleket mutazarrır olur. Te- miz bir muhalefet yaşatmak lâp ise, temiz muhalifleri, bigayri hak ittiham altında bırakmaktan, sağa, sola çamur atmaktan te- vekki etmek lâzımdır. “ Gayri samimi ve gizli mak satlı unsurları, kanun fevkinde netice istiyen emel sahiplerini ,, kendi teşkilâtı haricinde tutmak Serbes Cumhuriyet Fırkası için bir esastır. Biz, büyük Gaziden aldığı- mız ders ve işaretle, bu esasa, ber zamandan daha fazla itina ederken, karşımızda ki fırkanın olarak, te- eni eğe çalışmaktan tevekki etmesini te- menni etmemek elde değildir. Büyük reisin nutku, baştan aşağı, hepimiz için bir derstir. Ondan almacak çok istifadeler vardır. Sırası geldikçe, bu isti- fadeleri, vatandaşlarımızı huzu- runda. teşrih etmeyi bir vazife addederiz. iki fırka için de; üzerinde te- vakkuf edilmesi icap eden çok Kanunlarda tadilât İstanbul, 3 (S.C) — B.M.Mec- muntazam mesaisine başla- mış bulunduğundan bu sonuncu içtima devresinde kanunlarımızda yapılacak bazı tadilâtn müzake- resi gecikmiyecektir. Adliye ve- bu hususta hazırlıklarını yapmaktadır. Uğleden öğleye Dizginli muhalefet Muhalefeti beğenemiyenlerin ne isle- dikleri ve hakiki muhalefeti niçin iste- medikleri az çok anlaşdıyor. Onlara göre, muhalefet dizginsiz. gitmektedir. Yani onlar dizginli bir muhalefet isti- Yorlar. Tabit dizginleri kendi. ellerinde olmak şartile. — Böyle muhalefet olur mu? diyorlar. İŞ Bunu biz yarattık. Halbuki bize mey- dan okuyor... Onların neyi , yarattiklarını,ne zaman yarattıklarını bilmiyoruz. Belki haki- katen bir şey yaratmak istiyordular. Fakat yaramak istedikleri şey bu değildi. Zaten hiddetleri de ondan.On- lar, hokkabazlıkla, el çabukluğuyla bu rn, ancak vatandaşlar arasında düşmanlık husulüne meydan ve- rilmemesile temin olunabileceği,, ehemmiyetle kaydedilmiştir. Bir iş veya “bir fikir etrafın- tenkit . ve münakaşaların, şahsi münaferet ve iğbirarlara in- kılâp etmemesi tarafın riayete mecbur olduğu bir takım şartlar vardır. Tenkidin, behemehal hüsnü, niyete mukarin olmasını, şahsı- yata temas etmiyerek'adap da- hilinde ceryan etmesini temin etmek, muhalefete terettüp e- den bir vazifedir. Buna mukabil geniş bir hayrıhaklıkla karşılamak ta, mu- vaffakata düşen; perverlik lâzımesidi, diye kadar, tenkidin adap ve erkânma riayette nekadar ku- sur edilmiş ise, © nispette de hatta en makul tenkitler karşı- sında bile, tehammül edebilmek kabiliyeti gösterilememiştir. Her insanın, yaptığı işı be- yenmesi; onun “doğru “olduğuna kanaat getirmesi kadar tabii bir şey olamaz. Ancak, bu hususta, mutlak bir kanaat beslemek; ve bu ka- maati bir inat haline kadar iler- İletmek doğru değildir. Çünki, dünyadada her fikir ve amelin, mutlak şekilde, doğru yüzünden va reylerini serbesçe edilereği devresi tenkitleri münakaşalara Ankara 3(S.0) — S. Cüm buriyet firkasının B.M. Meclisi- | nin ne tevdi hürriyet- neşriyatına Bizde, şim yerine yeni vilâyete İzmir Pos- bir gazete imtiy Gazeteni işi idare edeceklerini amuyorlardı.Umu- |$ yorlardı ki, doğacak muhalefet, emir- leri altına girecek bir muhalefet ola- Hokkabaz kutusu hazırdı. AÇ, içinden iki umarak Halk fırkası çikacak ve bu “dizginli muhalefet,le gözler boyanacuktı. Bazıları hakikaten Uçc.y, ve kutu açıldı. “Fakat içinden hokkabazların beklemedikleri bir şey çıktı, Komedya yapmak istemiyen, millete dayanan ve milletten doğan bir mahalefet. Sahte halikler şimdi ne yapacaklarını bilmiyorlar. Bu muhalefet, kendi tasav- vur ettikleri itaatli makineye benzemi- yor. Bu muhalefet hesap soruyor, bu muhalefet olara: “Çekiliniz, diyebili- yor. Ve muhakkak ki bu muhalefet on- ları yuvarlıyacak. Bunun için memnun Bir, iki, müdürü ve mes'ul saydılar: “Bir, iki, Zeynel tasavvur et- mekle, mukabil fikir ve içtihada müsaade verilmemiş olur ki, o 2a- man tenkit ve münakaşanın ta- bii cereyanını, takip edebilmesi imkân haricine çikar, Bir itiraz veya münakaşayı — tahammül ile karşılıyamamak yüzünden, bizde şimdiye kadar, temiz bir muhale- fet vücut bulamamıştı. Mühale- fetin, temiz ve mezih kalmasın- da en büyük rolü ifa edecek olan amil, iktidar mevkiinde bülunan- arın geniş bir hayrı hahlıkla ve üsnü nazarla muttasıf olmasıdır. Yapılen tenkitlerde, daima gizli bir maksat mündemiç oldu- u, her muarız veya muhalifin ahsi biz emel ve ihtirasla mü- teharrik — bulunduğu zihinlere hâkim oldukça muha- serbesçe işaf edemiyecek, memleket te' ki taraflı faaliyetin feyzinden üstefit olamıyacaktır. Vehimlerin, zihinlere musal- at olmasına, muhitte, tezvirata üsait bir havanın olmak lâzımdır. wuhalif oldu, muhakkak gizli ardın Şu müuarız :en doğrudur amma, ainane bir gaye saklı r. » gibi hüsnü niyetten mah- ların -esamisini ihtiva eden bir cetvel: hazırlanacak ve yardım bu cetvele göre yapılacaktır. Bu maksatla bir heyt faaliyete geçerek bu kabil muhtaç vatan- daşların cetvelini hazırlıyacaktır. > Yıkılan evlerin : : tamir ve inşası İzmir - Burnova - Karşıyakada seylâptan harap olan veya yıkı- lan evlerin tamir veya inşası su- retile felâketzedelerin kat'i ma- hiyette bir yardımla vaziyet rini ıslah edebilmeleri meselesi Hilâliahmeri de ehemmiyetle iş- gal etmektedir. Dahiliye vekili Şükrü Kaya beyin de bu mak- satla yarın şehrimizde buluna- cakları malümdur. Yıkılan evlerin tamiri veya yeniden İnşası neye mütevekkif olduğunu tahmin için bir komis- yon teşkili takarrür etmiştir,Bur- novalıla Çay mahallesinde yıkı- lan evlerin ayni tehlikeli mınta- kada inşasını arzu etmediklerin- den kasabanm diğer taraflarında hazineye ait boş arsalarda in- şaata müsaade edilmesini isti- ihtiyaçları tahakkuk ettiği tak- yorlar, Bu talebin de ayni mes- eşyası ve-İele ile birlikte tetkik olunacağı rilmesi takarrür etmiştir. Bun- şüphesizdir. Mavafıkların şaşkınlığı,sihirli kutudan güvercin . çıkmasını beklerken kartal uçtuğunu gören hokkabazın hayretine benziyor. Bur defa sihir, sihirkârın tahmi- nini çok geçmiştir. Muhalefetin kendi eserleri olacağını unmuş olanlar milletin ruhundan doğan bir fırka karşısında apışıp kaldılar. Bir türlü kendilerini topliyamıyorlar. Fakat dizginsizlik muhalefette değil, Onun tenkit ettiği işlerdedir. Tenkitler edit oluyorsa yaraların şiddetli olduğu içindir. Bu yükselen ses, fırkaların ten- kit sesi mi, milletin emini midir? Yoksa her şey fena gittikçe, her şey eyi gidi- yor muz demek lözumdir? Bunu yapmak için Halk fırkasının izleri üzerinde yü- Tümek, iki numaralı Halk fırkası olmak âzımdı, Onun bir numarası bile taşın- maz bir yükken iki numarası itiraf et- meli ki, pek fazla olurdu. Onun için muvafık efendiler kendi mu- halefet telâkkilerinin hâdisatla tekzip edildiğine hayret etmemelidirler. Mevcut muhalefetle onların telâkkileri arasında bir mülşabehete imkân olsaydı, zaten mühalefete ne lüzum kalırdı? vahimesi vahimelere miz insanları, esmesine “ Filan B.A. Serbest. Gümhuriyet Altın piyangosu Kupon No9 ir maksadı ve kir. zahir tında hi dirde erzak ve giyim E.M. Eler sün By pi “Halk için mücadeleden yılmaz Mefküre Gazetesidir İdarehanesi: İzmir - Gazi Bulvarı “Yeni Asır, yurdunda Nüshası - Heryerde 5 kuruş © Yan müdürü Behzat art Gazinolarda silâh at- mak bir memura ya- kışan haraket midir? 8 Bazı insanlarda ismini dil- $ lerde dolaştırmak arzusu v&i Ü dır. Yani şöhret kazanmak. $ Eğer bu gayeye vusul, ilim ile ahlâk ile olursa o insan lar isimlerine, yalnız dillerde $ değil, kalplerde de yer bula- & bilirler. Fakat bu evsaf ha- 8 ricinde de olsa, şöhret has- 3 talığına tutulmuş bulunanla- rın Rüviyyetleri büyük tehli: kelerle karşılanmağa mah“ kümdur. * . Suç teşkil eden hareket: lerin muhtelif insanlar tara- $ fından ayni şekilde işlenilmiş & olmasının tesirleri müsavi de- Zildir. Meselâ tanınmamış & lâalettayin bir vatandaş bir gün sarhoş olarak bir gazi- $ noda bir silâh atar. Polis ge: lir onu alıp götürür. Kanın Ö hükmünü icra eder. Umumi efkâr buna sarhoşluk der ve ğ geçer. Ayni suç tanınmış bir me- &mur tarafından icra edildi mi belki polislerin müsama- & hası ile karşılanır. Lâkin umumi efkârda “ne Ş ayip şey , diye teesürünü mu- & cip olur. Ve rezalet diye tav ğ sif olunur. Hele ayni cürüm millet ve memleket işlerinin mes'uliye- Şi tini omuzlarında taşıyan yük- sek şahsiyetler tarafından & ika olunursa efkârda müt N bir heycan ve nefret uyandı- Şrır. Ve bunun ismine her Ş memlekette iskandal derler. Görülüyor ki suçta müsavat $ tesirlerinde tesaviyi icap et- K tirmiyor. bonu ve tahrir müdürlüğünü ifa N eden Fahri bey namında bir zat vardır. Bir kaç ay evvel & bu zat mniyetink ettiği genç bir kızcağızın İ bikrini gile el tahtı zanna alındı. Elyevm e ceza ihkilesinle gi sustaki dava rüyet edil Adalet hükmünü verecekti Bir dakika Fahri beyin kir izalesi cürmünden masu- miyetini kabul etmiş olsakbile bu ancak kendisini kanumi mahkümiyetten kurtarabilir. Yoksa mevcut iskandalı ka- patamaz. “Duman olmıyan yerden ateş çıkmaz , derler. Binaenaleyh Fahri beyin kız- hk mevzuu haricinde bu ka- dınla münasebeti inkâr kabul etmiyen bir hakikattir. Hayatı ve istikbali elinde bulunan bir kadının bu yoldaki zâfından istifade etmek iste- mekte zannederizki ahlâk ve vazife prensipleri ile tezat teşkil eder. Bir âmirin maiye- tinin zâflarından | istifadesi bir rezalet teşkil eyler. Böyle bir iskandala belediye lâkayt kalmıştır. Şimdi de aynı memur bir geğineda sarhoş oluyor, ta- anca atıyor ve ertesi gün yine hiç bir şey olmamış gibi vazifesi Gi Memurların maiyetlerine ta- sallutları, şahsi haysiyet ve hareketleri acaba vazifeleri ile hiç alâkası olmıyan İş- ler midi Birbirini taki e dal İlar karşısın: la belediye reisi Sezai len sorabilir miyiz: Maiyetindeki bir memura el