MAHT EN 1Y FİATI 5 KURUŞTUR Uluslar derneğinde! | Fransız davası rk Uluslar Derneği, Fransa'nın şi- kâyetile, Versay andına karşı Al manya'nın silâhlanması yüzünden meydana gelen vaziyeti tetkik et- ti. Almanya'nın silâhlanması ar- tık bir emri vakidir. Ve Fransa da dahil olmak üzere, hiç bir devlet, Almanya'nın 16 martta attığı a- dımdan geri çevrilebileceğine ih- r. Ancak Almanya'- nın silâhlanmasile meydana ge - len vaziyet, artık Almanya'nın si- lâhlanması sorumu olmaktan çık- mıs ta, İngiltere ile Fransa ara - sındaki tesanüdün ne dereceye ka- dar devam ettiğini tayin için bir ölçü şekline girmiştir. Fransa'nm yalnız başına hare- ket ederek 16 mart kararını Ulus- lar derneği konseyine kadar ge- tirmesi, İngiltere ile Fransa ara - sındaki tesanüdün bozulduğuna delâlet ediyordu. Çünkü Fransa, yalnız başma hareket ederek, Al. manya'ya mülâyim bir protesto göndermekle İngiltere'nin bu te - sanüdü bozduğuna hükmetmişti. Hatırlardadır ki Almanya, 16 mart kararını verir vermez, Fran- sa, ne yapılacağını tayin için İn. #iltereye müracaat etmişti. Fakat hayretle öğrendi ki, İngiliz hükü- meti, Versay andını bozduğu için Alman hukümetine bir protesto göndermiş ve cevabını da almış. Hattâ İngiliz Dış Bakanı, o ara - lık, Berlin'e yapacağı seyahati te- hire lüzum bile görmemiş, bu İn- giliz soğuk kanlılığı karşısmda a- sabileşen Fransa, Berli; protesto etmekle beraber, mun Uluslar Derneğinde tetkiki - Bi istemişti. İşte geçen günkü fev- kalâde içtima Fransa'nın yeti üzerine toplanmaktadır. Stresa'da bir konferans toplandı. Almanya'nın silâhlanması artık günün meselesi olmaktan bile çık- him bir sorum halinde Avrupa”. nm siyasi ufkunda belirdi. Stresa konferansı bu suale bir | cevap vermemiştir. Uluslar Der - eği konseyi içtimamın da kat'i ir cevap verdiği söylenemez. Her halde tesanüdün muhafazası için iki devletin büyük gayret sarfet - tiği anlaşılıyor. Fransa tarafmdan konseyden verilmesi istenilen ve ingilterenin de tasvibine mazhar olduğu anlaşılan karar müsvedde- si. böyle bir gayretin mahsulüdür. Fransanın şikâyeti Uluslar Der- eği misakının hükmüne göre muamele görseydi, Almanya hak- kında misakta gösterilen müeyyi- deleri tatbik etmek icap edecek- ti. Belki dernek konseyi buna ka- rar vermezdi. Fakat herhalde bu müeyyidelerin tatbikini istemek Fransanın hakkı idi. Fransa bun- vazgeçiyor demektir. Bu- nun yerine Almanya'nın takbihi i- le iktifa ediyor. Bunun İngiltere ile bir anlaşma neticesinde ve iki devlet arasındaki tesanüdü boz - mamak maksadile varılmış bir ne- tice olduğuna tüphe yoktur. Bü karar müsveddesinde Fran- sa konseyden neler istiyor? Mad. *deten büyük bir şey istemiyor: Alman hareketinin uluslar ara- 4: taahhütlerine muğayir olduğu ki, bunu münakaşa eden yoktur. Almanya'nın bu hareketle hiç bir hak elde etmediği ki,Almanya hak. tan ziyade ordu peşindedir ve onu da elde etmiş görünüyor. Alman. Yanın takbih edilmesi ki, madde- ten vaziyeti değiştirmez. Silâh - sızlanma teşebbüslerine devam edileceği ki, buna herkes hazır. dır ve son olarak ta muahedelerin ileride bozulmasına - karşı, şöyle ve böyle tedbirler alınması ki, bu da istikbale ait bir sorumdan iba- Tettir, Konseyin bu kararı ittifakla ve- remiyeceği — anlaşılıyor. e Ancak Tansa'nın verilmesini istediği ka- Târa İngiltere ve İtalya iştirak et- Mişlerdir. Ve kararın ittifakla de- | MEHMETEFEND 7 UMLAF I KAHVEYI satarlar Sahib ve Başmuharriri: Siird 10 uncu sene No. 3299 o PERŞEMBE Saylavı Mahmud SOYDAN! büsbütün LONDRA, 17 (A.A.) — Uluslar ku- rumu, Fransız muhtırasnı kabul et miştir. Yalnız Danimarka murahhası, | rey vermekten istinkâf etmiştir. Karar sureti şudur: 1 — Almanya hükümetinin 16 Mart ta isdar eylediği askerlik kanunu, ar- | srulusal teahhüdlere riayet prensibi k ile tezad teşkil eder. 8 I 2 — Almanya, tek taraflı i 3 — Almanya'nın tek taraflı hare- İ keti, ararılusal vaziyeti yeniden ihlâl sdecek bir mil ihdas eylemiş olduğun dan Avrupanın huzur ve emniyetine karşı tabiatiyle bir tehdid teşkil eder. 4 — Almanyanm hareketi emniyeti tanzim plânile ve 3 Şubat tarihli Lon- Gene karar muci: istenilen şunlardır: dlere riayet ve arsralu- sal taahhüdlerin tek taraflı bozulmas sanı her süretle takbih etmek hususun da arsrulusal camianın bilimum aza mi temin için icnb eden itilâi müzakerata devam ve uluslar ku- unun çerçevesi dı ları neticelendirmeğe davet olunma - ları, Fransa Dışişleri Bakanı M. Laval 3 — Ileride gene böyle sulbün islik ATATÜRK, Rus i | Artistlerinin kon- serinde bulundu Si Feminizm kongresinde dünkü encümen toplantısı Kadınlar kongresi bugün açılıyor Türkiyede erkeklik, kadınlık mücadelesi yoktur! M. Pektaş intihap ha Türk kadınının vaziyetini anlattı Romanya murahhas- ları ne diyor? Arsmlusal kadınlar birliği kongresi bugün saat onda vali Muhiddin Üstün dağın bir nutku ile açılacaktır. Kon- gre komisyonları dün de ihzari suret- te çalışmalarına devam etmiştir. Bazı komisyonlar hafi ve bazıları da aleni surette çalışmışlardır. Bunlardan sulh ve uluslar kurumu, kadınların hukule müsavatı, ahlâk mütavatı komisyon- ları hafi surette | toplanmışlardır. Ka dınlara rey hakkı verilmesini tetl GA eği mıştır. Kadınlara rey hak! y il len komisyon rı Brumsehvig idi. | Bayan Brunschvig söylediği bir nu- tukta Fransada kadının — vaziyetinden gilse de ekseriyetle verilmesi bek- lenebilir. Bununla beraber, bu kararla Almanyanın silâhlanmıası vaziyeti değişmiyor. Atı alan Üs- küdarı geçti diye bir söz vardır. Almanyanım silâhlanması bugün artık bir vâkıadır, Bunun içindi ki bu mesele silâhlanma ve sil sızlanma meselesinden (ziyade Fransa ve İngiltere arasındaki te- sanüt derecesinin ölçüsü mahiye. kkı komisyonunda Kongrede Ingiliz murahhasları bahsetmiş ve Fransa hükümetinin ka dınlara mebus seçmek ve seçilmek hak ap” Devamı 5 inci sahifede tinde telâkki edilse yerinde olur. Her halde Uluslar Derneği kon - seyine teklif edilen karar müs- veddesi, o kadar ölçülü ve o ka- dar iki taraf noktai nazarmı telif maksadını göz önünde tutarak yazılmıştır ki Fransa ile İngiltere arasındaki görüş birliğinden zi « yade görüş ayrılığını belirten bir vesika olduğu iddia edilebilir, A. Şükrü ESMER 18 NISAN 1935 ULUSLAR KURUMUNDA Almanyanın silâhlanması aleyhinde hazırlanan karar sureti, Danimarka hariç, ekseriyetle kabul edildi Karar Almanyada şiddetle karşılandı; Alman gazeteleri, “ Bu karar Almanyanın Cenevreye dönmesini güçleştirdi., diyorlar MAHTUMLARI EN IYI KAHVEYİ satarlar Tel; ( Müdür zes18, Yan işleri müdürün 24019 *Ü İdnre va Matbasi 24310 Zabitlerin aylıkları Yeni kanun Projesi kamutay ruznamesine alındı Lâyıha kamutaydan çıktıktan sonra 30 ikinci teşrinde muteber olacaktır Dereceler ve asli maaşlar NKARA, 17 (Telefonla) — Zabitan ve askeri me- murların maaşları hakkındaki kanunun bazı madde- leri ile 2617 sayılı kanunun birinci maddesinin değiş- tirilmesine dair kanun lâyıhası bütçe encümeninden geçerek y umumi heyetine gönderilmiş ve ruznameye alınmıştır. Bu lâyıhaya göre, zabitan için bugün mevcut 14 derece, 13 e indirilmekte ve liva kumandanlığı yapmış olan miralaylara ait bugün mer'i olan kanunda mevcut derece kaldırılmaktadır. Lâyıha kanuniyet kesbettikten sonra 30 ikinci teşrin 1935 ta- rihinde muteber olacaktır. Lâyıhaya zabitanım yeni derece ve maaşlarını gösteren şu cetvel bağlıdır: | Derece 1 Birinci ferikler asli maaşları Derece 2 1 Ferikler asli maaşları Derece 3 ; Fırka kumandanlığı yapmış mirlivalar Leh Dışişleri Bakanı M. Bek a yelekli İmre uluslar azasmın, andlaşma çerçevesi dahilinde her türlü tedabiri almağa MM” Devamı 5 inci sehifed. ANKARA, 17 (AA) — Rusyanın büyük artistleri bu salonun. yük salonu davetlilerle hınca hınç dol Başbakan, davetlilere Sovyet Rusyanın büyük ar tntlerini takdim etmiş ve halkevi namı pa artistleri selâmlamıştır. Mütcakiben program mucibince konsere | başlanmış. tr. Programın her numarası büyük allaş- larla karşılanmış ve geç vakte kadar de- vam etmiştir. Boğazlar B. T. Rüştü Aras'ın itirazı Uluslar arası konseyinde Boğa lar meselesi konuşu du CENEVRE, 17 (AA) — uy, kurumu konseyi © başkanı Bay Tesfii Rüştü Aras, meselenin esasına temas et. meksizin boğazların askerlikten tecridi hususunda Lozan munhedesile tesis edil. miş olan farklı muameleye Türkiye mu, rahhası sıfatile itiraz etmiştir. Bay Tevfik Rüştü Aras, bunun mu. kabilinde Lokarno anlaşması © nevinden bir şey mevcut bulunmadığını kaydet miştir. Sir Con Saymen, Baron Aloisi ve Bay Laval bu mesele hususunda kuyudu ih- tiraziye dermeyan etmişlerdir . a Devamı 5 inci sahifede Gazetecilerin Almanya seyahati Alman matbuat cemiyetinin daveti ü- zerine Türkiye gazetecilerinden bir he- yet cumartesi günü Almanya'ya gidecek. tir Gazetecilerimiz doğru Breslau'a gi- decekler. Tayyare ile Almanyanın bazı sehirlerini dolaştıktan sonra Berline gi- deceklerdir. Berlinde 1 mayıs şenlikle. rinde bulunduktan sonra geri dönecek- İardir. ap” Devamı 5 inci sahifede ml mm my ça NN Buğday yolsuzluğu tahkikatı a Evrak ve fezlekeler Istan- bul Valiliğine gönderildi Vilâyet idare h ti işten el çektirilmesi lâzım gelen memurları tesbit edecek ANKARA, 17 (Telefonla) — Buğday yolsuzluğu tahkikat evra- kı ve fezelekeler İstanbul valiliği. ne gönderilmiştir. Kanunen bu tahkikat evrakınm tetkiki salâhi. yeti, İstanbul vilâyeti idare heye tinin olduğundan İdare heyeti ev- rakı gözden geçirdikten sonra iş ten el çektirilen Bay Ahsen, #niti ve kredi şefi Bay Suaddan başka © işten el çektirilmesi İâzwm gelen memlrları tesbit edecek ve bun. lar hakkında lüzum veya men'i muhakeme kararı verecektir. Vilâyet Idare heyeti lüzumu mu- hakeme karar verdiği takdirde zi- i raat bankasının, işi Devlet Şür. Bay Ahsen | Şürası kararmdan sonra anlaşılan bilecektir, s1 na sevkedeceğine göre yapılan | tahkikatın neticesi ancak Devlet TAN TURKİYENİN EN BUYUK GAZETESİ 23 Nisanda çıkıyor! En değerli Türk fıkraları ile, Sofya'ya, Belgrad'la Bükreş'e, Atina'ya gönderdiği ei muhabirlerinden alacağı telefon ve telgraf haber- erile, yazıcı ve gazetecilerinin makaleleri, Anadolu şehirlerindeki muhabirlerinin mektupları ve telgraflarile, En büyük Türk romancılarının ve tarihçilerinin ro- manları ve tarihi tefrikalarile, Kadın, çocuk, meraklı dünya hâdiseleri, spor, moda, sinema ve her sınıf halkı alâkadar eden daha birçok me- selelere ayrılmış sütunlarla yazı ve resimlerile, Cumhuriyetin, Inkilâbın samimi ve öz azetesi halinde, halkın cumhuriyetçi, nkilâbçı bir gazeteden beklediği doğ- ru haber, güzel yazı, canlı resim, temiz baskı gibi bir gazeteyi gazete eden bütün ana şartları toplayarak ve: 32 sahife olarak 23 Nisanda çıkıyor!