12 Nisan 1935 Tarihli Milliyet Gazetesi Sayfa 5

Her hakkı mahfuzdur. Yazan: Son me kullanılan b Bilmez değilsiniz ki bizim emel ve malkatlarımız halistir. Hiç kim- *eyo vatanından uzaklaşmasını Yâlan hudutlarını terketiesini is- tömez, Elbette biz e vatanımızda ün ve huzur içinde oturmasını ke kimseye tecavüz etmek Be de kimsenin tecavüzüne maruz kalmak isteriz. Bu hüsnü miyetimi- zi herkesten iyi bilirsiniz. Bu böyle olmakla beraber neti- Şesi pek elim ahvale ve beyhude dökülmesine sebebiyet vere- cek felâketlere karşı gücümüzün ettiği kadar göğüs germekten de tendimizi o menedemeyiz. Şimdi muslihane bir şekilde halle ütün vüsatimizle çalışıyoruz. Ne- ticede buna muvaffı olursak Memnun olacağız. Olamazsâk uğ- radığımız ve uğrıyacağımız teca- yay karşı sizi işhad ediyoruz. Zatı siyadetleri hakkı tanıyanla, dan ve vatan muhabbetini bilen- lerdensiniz. Fakat daha açık ol mak, vaziyeti daha sarih bir şekil- de izah etmek, karşımızdakilerle bizim halimizi gözlerinizde can- dırmak için, keyfiyeti arzetme- i bir vicebe biliyoruz: Şöyle ki: 'emenin şu sırada bir (ablukaya uğraması, Türklere karşı hasima- me bir harekettir. Bu bir mecburi- yet altında yapılmıştır. Arada kar- deşlerimizin de mutazarrır olma- na herkesten ziyade biz müte- ©esir ve müteellimiz. (Ne çare ki buna sebep olan bizzat Türklerdir. Önlarm Alman siyasetine kapıl- maları ve bu siyaset peşinde koşa- rak âleme adavet beslemeleri ol- masaydı elbette bu ahval tahaddüs i i. Biz bu vaziyet karşısmda eşlerimizi düşündük ve hiç olmazsa karayollarının Araplara açılması için İngiltereden rica et- tik ve neticede bu hususta İngilte- re devletinin muvafakatini istih- sal eyledik. | Yerli Tacirlerin Adene geldik- zaman emva ve — eşyalarının : zapt ve müsadere edileceği hak- şayianın asılsızlığını biz- zat Mehmet Nâsır ve Ahmet Nu- mana da yazarak bildirdik. Adene karayollarından | serbestçe gidip gelinebileceğini, istedikleri gibi ticaret yapmakta tamamen hür ol- © “larmı anlatarak bu hususta te- minat ta verdik. Başka ne yapabi- lirdik. Bu hareketimizin büyüklü- ğü, samimiyeti, dostluğu inkâr e- dilebilir mi? Bizim bu temiz ha- reketimize karşı şimdi bu mukabe- eyi mi görmeli idik, buna müsta- hak mayız, bu günah değil mi? Onlar mazeret olarak bu harbin dini bir harp; bir cihat olduğunu i- leri sürüyor ve âleme böyle ilân e- derek, birçok zavallıları böyle iğ- fal etmek istiyorlar. Müslüman ka- ını Müslüman elile (e akıtmaktan bir kasdi olmıyan © bu gayretler boşa gitmelidir. Çünkü bu işte dinin bir dahl ve tesiri yoktur. Cihat yoktur. İslâm Allah ile ka- imdir ve Allah ile mansurdu. Biz ortada İslâmiyete yapılmış bir ta- ârruz görüyoruz ki bu o taarruzu defetmek için âlemi İslâm cihada kalksam. Bunun içindir ki din orta- hırs ve menfaatlere âlet edili- Yor, Bizi aldatıyorlar, aldatmak istiyorlar, İyi düşününüz. Vicda- mızı dinleyiniz, siz'dine bir TUZ, şeriate bir hücum görüyor Musunuz, Türkler bu harbi din i- | Şin mi yapıyorlar, böyle bir şeye i- ilir misiniz? (Vaziyet ga- Yet sarihtir, Bunu uzun uzadıya düşünmeğe bile hacet yoktur. Türk- “ menfaatleri için — ellerindeki (d ını da kullanmak isti- Yorlar. Bu harp bir €din) harbi de- lil, fakat bir Avrupa harbidir. Ce- | — Pretülâray bu ihtiraslardan uzak- İşdir, uzakta kalmalıdır. Türkler arına gelen ve gelecek olan ati Arapları da ortak etmek p, Yorlar. Fakat biz biliyoruz ki ru Yi eme bizzat kendileri, i ma © getirmişlerdir. Simdi Arapların günahı nedir ki Yemen valisi Mahmut NEDİM Cihad, nasıl müslümanların aleyhi- ir silâh oldu? Din harbi mi, Avrupa harbi mi? - Bedevi- e ÖÖ'Srin hâli - Mehmed Nasır Zatı siyadetlerince malüm oldu- harbe girdikten memiş bir şeki ketinde tahşidata ve ahaliye zorla, cebirle asker almağa başlamıştır. ve güya muharebeden sonra bedel- leri verilmek üzere bütün ahalinin emval ve eşyası, hattâ hayvanları zaptedilmiştir. Bu (oyüzden evler kapanmış, ticaret durmuş, ortalık altüst olmuştur. Bundan başka da Osmanlı kuvvei bahriyesi âdeta Almanlara teslim edilmiştir. Kara askerleri, orduları da gene Alman zabitlerinin elindedir. Tahkikatı. mıza nazaran Osmanlı (orduları General Fon Sandresin kumanda- sı altında bulunduğu gibi bu Al- man eĞneralınm O maiyetindede (1700) Alman zabiti vardır. (6) Bu zabitandan (170) i Şamda ve bir o kadarı da İraktadır. Bunlar- dan Yemende de belki vardır. Türkler, Çanakkaleden geçen iki Alman gemisinin beynelmilel kavaide göre muamele etselerdi, ne kaybederlerdi. Halbuki Osman- Ir devleti bitaraflık şurutune mu. halif olarak, bu gemileri satın al- dıklarını ilân ederek, durup durur- ken başlarına bir gaile ve bu gai- leden daha büyük bir harp felâ- keti getirmişlerdir. Bu vaziyeti u- zun uzadıya tafsile hacet yoktur. Elbette biliyorsunuz. Ancak arzet- tiğimiz gibi bu hataların günahını neden Araplar da çeksinler. Ve ne den böyle başlamış ve böyle de- vam eden bir haile, şimdi, (din namına bir cihat) şekli alsın. Ve niçin biz bünâ inanmak O mecbu- riyetinde kalalım.? Gene bitaraf iken bu iki vapur, içlerinde Alman mürettebat ve başlarında Alman Amiralı bulun- duğu halde Rusya memalikinden olan Odesa limanmı bombardı- man etmiş, böylece Rusya, Fransa İngiltere ticaret gemilerinden de bir haylisini (zapt ve boğazlara torpiller yerleştirilmek suretile bu üç devletin yüzüne ticaret kapı- ları kapatılmış ve ilânı adavet e- dilmiştir. Bu vaziyet karşısında bu üç devlet ne yapabilirlerdi? Os- manlı (hükümetinin bu hareketi ilânı harp değildir de nedir? Peki bu işte dinin, o Arabın ne dahli var ? Dinimiz ve milletimiz bir Alman amiralının oyuncağı olacaklır. ve biz buna göz yumacak, (susacak, hattâ üstelik de bu uğurda biribi- rimzin kanını dökeceğiz ? Allah her şeye (o kadirdir. Biz buna inanıyoruz. İşte, Osmanlı devletinin bu ha- reketi üzerine bilmecburiye bu üç devlet de mukabele ederek ilânı harbe mecbur oldular. Biz bu haberi aldığımız zaman fevkalâde müteessir olduk. Çünkü yakın mazi gözlerimizin önünde- dir: Osmanlı devleti İtalya ve bilâ: hare Bulgar, Sırp, Yunan ve Kara- dağla yaptığı harplerde ne kazan- mıştır? O halde simdi İngiltere, Rusya Fransa gibi devletlerle harbeder. se ne kazanabilir? Bunu düşün- olan olmuştur, bu hal ahvali siyeden bihaber bazı Türk zabit. lerinin hatasıdır (7) Lâhavle velâ kuvvete! Akibetin vehametini (o derk ve teyekkun eden Hint Müslümanların dan, Çin ve Mısır ahalisinden 1s- tanbula bircok o nasihatnameler gönderildi. Onlara bu felâketten kaçı ı, zinhar harbe girme- meleri halisane tavsiye edildi ise de dinlemediler. Şimdi de bu harp (Bitmedi) (6) Bunlara burada mukabele etmek abestir. Lâhiç sultanı © altına imzasını koyduğu bu kâğıdı muhakkak ki İngiliz lerin verdiği talimat, hattâ müsvedde ü- zerine yazmıştır. Bu sebeple onu tarihi bir vesika telâkki ederek aynen ve cevap lüzumunu görmeden Tayyare piyag osunu kazananlar Aaa” Ar li yasini Dün çekilen numaralar Tayyare piyangosu 18 inci tertip al. tıncı keşidesine dün başlanmıştır. Bu» gün sonu alınacaktır. Dün kazanan nu- maraların Mstesi: 2004000 Lira kazanan | 3556 25.000 Lira kazanan 5097 15.000 Lira kazanan 1361 10.000 Lira kazanan - 22417 5000 Lira kazanan 6003 1500 Lira kazananlar 16852 14377 12922 7018 24042 1000 Lira kazananlar 16683 9780 7287 1896 200 Lira kazananlar 801 1719 2141 2707 3846 5637 5785 7780 8460 10512 10643 11042 11637 13064 13697 16855 17064 17242 17430 18076 19059 21952 22139 24552 70 Lira kazananlar 800 1805 1997 2056 3705 4155 4559 5452 6076 6249 6679 6845 7616 7574 8074 8147 9306 9788 9803 10140 11607 12501 12998 13377 14166 14258 14312 14986 15804 16126 16280 16375 17432 18311 18411 18646 18920 18947 19228 19357 20259 20536 20658 21068 21487 21718 22785 23390 23710 23779 24131 24168 50 Lira kazananlar 57 209 445 536 840 1095 1184 1353 1653 2597 2920 2969 3143 3152 3168 3271 3682 3810 3869 4025 4862 4991 5107 5289 8705 6151 6183 6265 6770 6785 6931 6949 7335 7494 7488 7588 7855 7970 8229 8253 8408 8556 8612 8810 8992 9984 10300 10371 10991 11269 11303 11491 11726 11790 11828 11906 12996 12898 12906 12981 13652 13660 13664 13718 14004 14054 14648 15043 15147 15403 15718 15753 16380 16571 17045 17635 18495 15773 20249 4007 10617 14722 16978 378 2538 5953. 7337 8559 11082 13795 15765 17122 18898 20171 21370 23487 20846 21845 22358 22917 23979 24674 21504 22763 23963 24621 40 lia kazananlar 8 14 175 281 BM 397 424 559 573 602 76 73 64 1239 1263 1356 1656 1755 1771 2135 2200 2204 : 34 621 1139 1448 al 2222 2248 2318 2477 2626 2249 2319 2523 2710 2719 3158 3414 7729 8491 8893 8301 9510 9911 10162 2 10328 10657 11139 11367 11500 11804 12273 12728 12936 13069 13370 13665 14077 14430 14821 14951 15251 15663 15876 16462 16648 17048 17337 17695 17958 18321 18922 19420 19743 20055 13029 13319 13607 14019 14309 14796 14941 15266 15578 15813 16316 16642 16887 17281 wsn 17817 18136 18921 19462 19674 20046 20349 20525 20905 20939 21151 21252 21566 21576 21707 21759 22016 22024 22353 22349 22707 22717 22968 22979 23210 23236 23349 23422 23879 23919 24145 24196 24501 24561 24832 21846 24850 24868 24963 Bu liste, Uğur kişeleri sahibi Örter Rifkı Uğurun İletesinden > edilmiştir - 2250 2523 2565 2721 2900 3230 17428 17716 17960 18389 19059 19448 19819 20116 21308 21595 21813 22105 22427 22737 22989 23456 23557 23971 24007 24158 24404 24572 24721 lik maç bugün i sabifede) Bu kulüpler ikinci ve üçüncü maçları yapacaklardır. Bü takımların taraftarları Viyanakların ilk maçmı görerek bir fikir edinmelidirler ki ikinci ve üçüncü maçta, kendi takımlarının ne netice alabileceğini ax çok tahmin ederek ona göre alâkadar olsun, içlerinden aklı erenler, kulüp ar- kadaşlarına, takımların: nasıl yapmaları icap ettiği halkında nasihat verebilsin- Tertip heyetindeki zatın bize söylediği yukarıki sözler, bugünkü Galatasaray - Libertas maçının ne noktalardan alâka uyandırdığını göstermeğe kâfidir. Diğer taraftan Galatasaray takımının nasıl çıkacağını yeniden sorduk, soruştur duk. Bu hususta bir şey söylememeği tercih ediyorlar. Bir yandan da rivayet ©- dildiğine göre Galatasaray kulübünün an- trenörü bugünkü maçta takıma esas W sistemine dayanan yeni bir sistem takip ettirecnkmiş... Futbolcülerimiz de — kazansınlar da, hangi sistemle kazanırlarsa kazansınlar! E. H. SAVCI Son dakika Luv «yem. e'cs! Son dakikada öğrendiğimize göre Ga- atataray kulübü ile oyuncular arasında davetiye meselesi noktasından bir dikleri kadar davetiyeyi emirlerine de tutmaktadır. Biz bunu rivayet olarak kaydediyoruz. E. H. SAVCI 13 (on üç) yarışcı girecektir. inci kategori için ZI kilometre 2 inci ka- tegori için 13 kilometvedir. derece: 21 kilometre 36,49 4.5 13 Kilometre 23,52 1-5 YARIŞA GİRECEKLER, Z inci katagori 1 Abdullah (Süleymaniye) 2 Muhsin 3 Anastas (Fener Yılmaz) 4 Mimi (Fener Yılmaz ) (Galatasaray) 5 Tanaş (Fener Yılmaz) 6 Vosken (Fenerbahçe) 7 Kirkor ( 8 Hüseyin 9 Haygazer (Fenerbahçe) 1 wci kategori 10 İsmail Hakkı (Beşiktaş) Fenerbahçe (Fenerbahçe) 11 Eşref (Kumkapı) 12 Agop (Süleymaniye) 13 Zivair ( İzmirde deniz sporu İZMİR, 11 (Milliyet) — Şehrimizde kürek, yüzücülük ve yelkenle uğraşacak deniz spor yurdu. açıldı, İzmir Turing ku- lüp şubesi yazın vilâyet iç ve dışında se, yabat gezintileri yapacaktır. İlk seyahat- ler Balıkesir ve Bursaya yapılacaktır, Fenerbahçe) Türk cerrahlar toplantısı Türk cerrahi cemiyeti aylık & e. sı 7-4.935 pazar günü sas sy çukta Gülhane hastanesinde fesör Ahmet Kemalin başkanlığı altında yap- maşlar İ — Operatör İbrahim Nadir görülen bir mahfazalı müzmin peri takdim ederek tibbi edebiyatta benzer misaller saymıştır. ,2 — Operatör Rifat Hamdi hisile aver fistülü yapılmış bir 23198 23347 23593 23823 24093 24143 24430 24487 24745 24819 Bay tasnif Mesafe 1 Geçen seneki beş bu- profesi mit vak'ası kolit teş- hastada çıktığını | öyle olarak tetkik edilemi Inkılâb dersi: Atatürk kürsüye çıkdı ve dedi ki: “ Yeni Türk rejimi Türke dayanır ve Türke benzer,, Bay Mahmud Esad dün Türk ihti- lâlinin verimini izah etti İzmir saylavı Mahmut Esad Boz - kurt dün İnkil itüsündeki ders- lerine devam etmiştir. Bay Mahmud Esadın dünkü dersini yazıyoruz: — Bayanlar, Baylar, Muasır rejimlerin mütaleasına ge- giyoruz. Son Türk ihtilâlinin verimi o- lan müesseseye yeni Türk rejimi di - yorum. Gözden geçirdiğim O eserlerde İtalyan Mussolini devleti diyorlar. Os- gibi bir rejimin bir şahsa izafesi iplidai düşünüştür. Kabi İeler ekseri şeyhlerinin adları ile anı” lırlar. Medeniyeti yükselmiş olanların | rejimleri mensup oldukları milletlerin | adı ile anılmalıdır. Türk rejimi Türk kuvvetinin malıdır. O kadar ki şirket dahi kabul etmez, Yeni Türk rejiminin ne olduğunu anlıyalım. Türk rejimi hakkında çıkan gaze- telerdeki yazılar arasında Türk mu- barrirlerinin e le anabiliriz. Bun lar Ankara Yüksek Ticaret Mektebi Müdürü Şevket Süreyya ve Ağaoğlu Ahmeddir. Bence bir rejimin ne olduğu tesbit olunurken herkes onu hoşuna gittiği gibi anlamak hakkını haiz değildir. Bir rejim bana göre şöyle, ona göre mek icab eder. Bunun şartları da şu- dur: ,, | — Her ibtilâlde olduğu gibi Türk ihtilâlinde de bir önder vardır. Onder Atatürktür, in başımdan bugüne kadar o- nun fikirlerini bilmek lâzımdır. 2 — İbtilâli yapan büyük © partinin prensiplerini bilmek lâzım. 3 — Ihtilâl günlerinin fi cereyan li gözönünde tut- Esasa geçelim: Yeni Türk rejimi ne 18 inci asır devlet felsefesi ile ne de komünist prensiplerle izah olunamaz. Her kısmı söyliyen de bulundu. 'ürk rejimi bunlardan mül - hem değildir. Bu rejim me Monteski- yönün devlet ruhiyatma, ne de Lenin, Karl Marks, Troçki, Stalin fikirlerine istinad edemez. Hele Faşistlik ile as- la izah edilemez. ürk rejimi ne ile izah olunabi- lir? Bu sorgu vaktile de ihtilâlin büyük meclisinde ileriye sürüldü ve karşılığı alındı. Sorguyu soran Miralay mebus Bay Salâhaddin, karşılığı veren reji- min tek önderi Atatürktü. Bu zat sordu: — Biz neye benzeriz ve meye İsti- nad ederiz. Bu sorgu ve bu karşılık tam ârında oldu. Bilhassa bu Türk ve zamanında iminin kurulduğu devirlere tesadüf mek, saltanatı kurmak istediği görül. dü. Ö vakit Cumhuriyet mefhumu açık söylenemiyordu. Yalnız teşkilâtı esasiye hâkimiyet bi lâ kaydü şart milletindir. diyordu. Muhalefet partisi cümhuriyete gidi - yoruz. diyorlardı. Bir parlamento oyunu yapıldı. O za man muhalifler bir mesuliyeti vükelâ projesi yapılıyordu. Bu esas mevzuu bir tarafa bırakarak böyle bir kanun projesi namı altnda Cümbhuriyet ze « minini kapamak istiyordu. O zaman Atatürk kürsüye çıkmak mecburiyetinde kaldı, Ve Miralay S&- lâhaddine cevab verdi. mu ile söylenen bir cümhuriyet, demokrasi değildir. Demokrasidir. kat 18 inci asrm demokrasisi değil... Nasıl cümhuriyetçi olduğumuzu A- —— — —— Wi eelbetmiş ve bu hususla Küzm İs mail ve Ömer Vasfi münakaşa etmişler. dür. 3 — Operatör Kâzm İsmail küçük bir çocukta çok nadir bir katani | fıtık vak'ası göstermiş bu vak'ayı Murat İb- rahim münakaşa etmiştir. 4 — Profesör Murat İbrahim, bir ka- tani sempatektomi: ayı > ninde hasıl olan selâhı © gösteren bir vak'a takdim etmiş ve bu hususta mev- cut muhtelif musyene usulleri ve ame- liyatların kıymeti hakkında Burhaned- din, Kizim İsi Nimet münakaşa aç- mışlar ve Murat İbrahim ayrıca kulak şta ihtilât yapar. bir kursun o yarası ve tatürkün konferanslarında ve partinin * programında ve bir de Atatürkün er ki serbest fırka reisi Bay Fethiye yaz” dığı mektupta görüyoruz, Teşkilâtı esasiye kanunu mzddeleri tadil edilebildiği halde Cümhuriyet maddesi katiyyen değişemez. Çünkü bu geriye gitmekti , Türk milletine geriye, ölüme gilmeği teklif etmek bu vatanda kimsenin haklı değildir. Yeni Türk rejimi Monteskiyölerin, Rusoların fikirleri ile izah o olunamaz. Cümhuriyetçilik prensibinde bu haki" kat tecelli etmiştir, Monteskiyö cumhuriyetçiliği preosip olarak kabul etmemiştir. Monteskiyö inkilâpçı da değildir. Türk inkılâbını yapan şef ve mil inkelâpçıdır. Biz durmadan yenilik is” tiyoruz. Günün birinde daha ileri de” İet sistemi olursa onu da kabul ederiz Fakat Monteskiyö hâlâ İngiliz sade“ gânmi metheder. Şimdi geleli — Demokrasilerle hükümdarlık ne- den telif edilmesin. Belçika, Ingiltere gibi... Ben demek i ile hükümdarlığı telif edilemiye” ceği kanaatindeyim. Telif edilmez. B0 nu iddia edenler hatâ ederler. Biz demokrasinin babası sayılan Rusonun fikirlerini bile kabul edeme* yiz. Zira o hükümdarlığı kabul eti tir. Hükümdar nedir? Tacdar nedir? Bunu bir Rus amele ustabaşısının fikrile söyliyeyim: Bir amele ustabaşısı fikrini anlat * mak için eline bir avuç bakla alırmif” Göstermiş ve dermiş: Bu içinden hangisi hükümdar diye sora” mış. Hükümdar olmaz, O halde bir t* ne baklayı hükümdar yapalım. der “ miş. Bir baklayı hükümdar yapafişi” miş. Sonra baklayı karıştırırlarınış Ü tabaşı sorarmiş — Hükümdar bakla merede- — Yok... 4 İşte o zaman derlermiş ki., Hepiniz Çarsmız. Sonra Çarlık kendinden tadan kaybolur.,, dermiş. Evet Çarli hükümdarlık bir bakla gürü w başka bir şey değildir. Hükümdere” bizim gibi birer Hatti biz gibi adamdır. zim gibi de değildir. Tarihin maruf &* tilleri bunlar arasında yetişir. ik kendi kulla Vatan denilen mefhamları müllderi, vatandaşları kendi imiş, Bir de Osmanlı tarihine bakalım. Ibrahim isminde bir adam halife v9 Sultan oluyor. Viyana kapılarma, Si» lezya içlerine, Afrika, Asya ortaları" na doğru uzanan imperatorlui kadderatının nâzmmı bu deli tün Osmanlı imperatorluğunun. kadderatına bu hâkim olacaktı. du. Bütün bu yerler kılıç hakk, kü hakkı olan bu yerler o deli mur ar Ba mu- Ve ol ze Işte dilen adamın hali. Delinin yaptı; memleket mutazarrır oluyordu. Memlekette hükümdar değil millet hâkm olmalıdır. Bu da milletin hak” kadır. RORSA (iş Bankasından alınan cetveldir) 11 NİSAN 935 AKŞAM VIYATLARI İSTİKRAZLAR TAHVİLAT istilerazı dahili “ 109 1983 Ergani 4 Kuponsaz 2050 (| An. mümessil “— 2805 tahvili 1. #84 NM 2052500 An tahvili iii 4859 ESH 2“ Nama Reji kuponsuz la pla Meme $ Kr 2 üne SOĞ Ş Tarkan va Türkiye Curmha meta siye Küaka 028 po Tramvay 20 ri Anadolu Hizan 2510 — Şir. Hayriye 18,50 ç ÇEK F Se 9, Franuz F, 1208 aslam n 197