7 Nisan 1935 Tarihli Milliyet Gazetesi Sayfa 2

-42(9smanlı ila 7 Yazan: Son Yemen valisi Mahmut NEDİM Her hakkı mahfuzdur. Osmanlı imparatorluğuna karşı Arap imparatorluğu! Wekkede bir muhavere - Emirle karşı karşıya- “ar he bakılırsa ne görülürmüş? ve nihayet bu adamı idama mah. | muvafık görmüştür. Bir Müslüman küm edince gene rahat edememiş; | hükümdar bunu yapmalımı idi? e eri oda sağ | Dahası var: Sultan Selim Abbasi- salim hükümle biz | lere gadretmedi mi, onları tahtı &- m elime. sarete almak için kadınları, çocuk- Diye kendini yemiş durmuştur. larmı bile kılıçtan geçirmedi mi? Kevakibi ediyor: O tarihte oEndülüste kâfirler de — “Esbak Hidivilerin, Sait ve | Arapları yakıyorlardı. Sultan Se. İsmail paşalarm gafletleri, Fran- | Him Bağdadda ayni şeyi yaptı. sızların 870 mağlübiyetleri, ve bü- tün düveli muazzama arasındaki muvazene muhtel olmasaydı Os- Sultan Süleyman da İrana bü- cum ederek onların râfezi olma- larma *ebebiyet vermedi mi? Ara manlı devleti çoktan mahvolmuştu. giren ve bu hususta aman dili- ee mere e esiri be malar 1 ee mi? Bu | dindar ısıra istinat © | Sultan Süleyman on beş İslâm hü. | deceğiz ki muvaffak olalım.,, kümetini mms Gi Tatar- Hatip bir hayli daha Hidivi ve | ayı ezsin diye Ruslara, Cavalı nihayet Arapları methettikten son- | Müslümanları ezsin diye Holânda- ra şöyle diyor: salı | dilara yardım eden Osmanlı hü- — Arap üç yüz milyon müslü - | kümdarları değil midir? manın konuştuğu, bildiği dili ko- nuşandır. Arabın dili bütün Müs- Yemende on milyon Müslüme- Fransız Sosyalistleri Memelde verilen İdam kararları Askerlerin terhis edilme- | Almanlar nçin bu işe mesini protesto ediyorlar PARİS, 6 A.A. — Sosyalist © lideri Bay Leon Blum, Popüler nisanda terhis si lâzım gelen as - kerlerin daha bir müddet alıkonulmalarını şiddetle tenkit etmek- te ve silâh altına alınacak smufların oz mevcutluluğu meselesinin ancak 1938 da mevzuu bahsolabileceğini kaydetmek “Pants, SAA, — Dün yüksek as - keri komite gelecek nisanda terhis edi- lecek srıfın silâh altında alrkonulması meselesini görüşmüştür. Bugün bir karar verilecektir. Gandi sahnede Hükümet müdafaa terliba-| tırı ta viye ediyor BOMBAY, 6 A.A. — Gandi hareke. tinin büyümesi hareketine mebni, Hint hükümeti, müdafaa tertibatmı takviye | etmektedir. Gandi taraftarı mebuslar, meclisin bu celsesinde 1400 den fazla tadil tak- riri vereceklerdir. Hükümet, mesliste > ve kadar 13 mağlübiyet kaydetmiş. ami zirai bir kalkınmanın plânı ni yapacaktır. Bu plâna göre, ulusun gi- da rejimi tetdcik edilecektir. Gandi, pro- payandasma yakmda başlıyacaktır. nm kanma giren kimdir, gene Os manlı hükümdarlarından başkala- rı mıdır? Onlar Onediniman,ne lümanların dilidir. Arap eski bir millettir ve Arap eskidenberi meş- rutiyet taraftarıdır. Arap daima di “ âdil balim selim. | müşfik, hakpe- merhamet, ne insaniyet © bilirler. ek ül baka Zübeyd ile San'ada Müslümanlar Çinli, nihayet | bayram namazmda iken Osmanlı. lar tarafından ateşe tutulup mah- hattâ Müslü- man olmuş İngiliz murahhas, ö- | vedilmediler mi? nünde dakikalarca (Arap)ı müda- Sultan Mahmud frenklerin kis- vesini neden kabul (etti? Neden rakıya, faize müsaade etti, haddi şer'iyi kaldırdı, eşraf, savat ve na- kiplerin ortadan kaldırılmasını is- tedi, Osmanlı o hükümdarlarının halife sıfatiyle dine hiçbir hizmet- leri, faydaları dokunmadığınn i- zah etmek için bu kadarerk söz bi- le kâfi gelmez mi?,, Bu sözlere burada cevap ver- meği mânâsız Bunla. rm ne maksatla Diçin yazıldıkları- nı evveldenberi kab ettiğim için, okuyanın, bunların cevabını ken- di kendine bulacağından eminim. Emir sözünü şöyle bitiriyor: — “Son padişah ve halife Ab. faa eden, Arabı göklere çıkaran hatibe kimse tek cevap vermiyor. Bu da götseriyor ki Arabın üstün- löğürü bütün dünya kabul etmiş- tir. O halde her hak (Arab)ındır. Zaten dava da budur. O zamanki Arap iftirakçıları işi yalnız (mili- yet) noktasından tutmadıkları için din ve binnetice hilâfet üzerinde duruyorlar. Son iftirakçılarla ara- larındaki fark bu noktadadır. Bir. leştikleri cihet ise — birkaç istis- na ile — hepsinin, ileri atılmış, mücadele sahasına çıkmış, feda- kâr ve fedai rolü oynıyan hemen hepsinin ecnebi elinde âlet oluşla- rıdır. O tar'hte bizim jon Türkler de faaliyetlerinin en ateşli devresini | dülhamit haddızatında iyi bir a- yasıyorlardı, Onlar da Avrupada, | damdır. Fakat etrafındakilere ka- Mısırda ve İstanbulda her tehlike- | pılmış olduğu için ondan da bir ha yi; her müşkülü göze alarak Sul. | yır ummamız imkânı yoktur. tan Hamide karşı cephe almışlar- Abdurrahman Kevakibi, (Üm- dı, sürülüyorlar, zindanlara atılı- yorlar, zulüm ve işkence görüyor- vlardı. Asla onlarla bunları muka- yese etmek aklımdan bile geçemez. Bunu kaydedişimin sebebi şudur: Bu kadar açık bir sekilde maksat ve emellerini . meydana koyan A- rap iftirakçıları meşrutiyet ilân e- dildikten sonra İttihat ve Terak- kiyi gene iğfal edebilmişler, gene arâlarma sokularak uzun bir za: man peşinde koştukları (iftirak) davalarını unutmuş görünerek bi- z6 de unutturmuşlardır. Nasıl al- danınıştık, nasıl gaflet etmiştik, in- mülkura) cemiyetinin hafi bir iç- timam da verdiği kararları şöyle anlatıyor: “1 — Kureyş kabilesine men- sup bir reis hilâfete intihap edile- cektir, bu halife Mekkede otura- caktır. (1) 2 — Hicazda bir Şörayi Ümmet toplanacaktır. Halife bu şüranm fahri riyasetini deruhte edecektir. 3 — Halifeye bir hab tayin o- | ve bu naib bilfiil Şürayi Ümmetin reisi olacaktır. 4 — Bu Şürayi Ümmet bütün İs- ümetlerinin. san buna bugün bir mânâ veremi. | lâm hük ları, €- Ye? mirleri tarafmdan intihapla gön- Abdurrahman Kavakibi, eseri. | derilecek yüz âzadan mürekkep o- nin sonunda, (Ümmülkura) cemi- yetinin verdiği hafi bir karar üze- rine, Mekkede emirle görüşüyor. soruyor? — “Devleti Osmaniyenin dahl ve tesiri olmadan bir Arap impa- ratorluğu kurmak için cemiyetimi. zin verdiği kararı muvafık ve isa- betli buluyor musumuz? E. :deşu cevabı veriyor: — “Çok isabet ettiniz. Çünkü hiçbir millet Araplar kadar İslâ- te nafi faydalı olamaz. İslâ- ike Araplarm elinde yük- lacaktır. 5 — Halife Şürayi Ümmet tara- fından intihap olunacaktır. 6 — Halife sultanların ve emir. lerin siyasetlerine müdahale etmi- yecektir. 7 — Sultanlar ve emirler hali- fe tarafımdan tasdik edileceklerdir. 8 — Halifenin ismi hutbelerde sultan ve emirlerin isimlerinden evvel okunacakdır. Yalnız sikke- lerde halifelerin ismi bulunmıya- caktır. se! tir, (Bitmedi) Emir, birçok sand od söyledikten şonra, | Çı) Yani hilâfet | Küreyşilere göçe -— “Tarihe bak görü cektir ve merkezi hilâfet Mekke olacak- tır. Sultan Hamidi en ziyade kuşkulan- din zamanında yüksek kalmı: dıran da bu meseledir. Hilâfet mesele. Biriz ük Enel e YALE Mi MÜE eezindekie lamel zumanımda böyle idi denebilir. Al | ?*» iyen Sultan Hamit onu ©- Osmanın en büyük padişahların. | '“< er teşebbüm, edenleri nasıl dan Fatih, belki hakikaten bir fa. | “edebilirdi? tihtir, Fakat o mülkü, menfati di- De tercih etmiştir. İşte Osmanlıla, | O Bay Hasanın kayın rın en büyük padişahı dine bu göz- validesi öldü al 6 (Milliyet) — Kamutay ki İslâmiyet ancak Hulefai Ray İe bakmıştır. İspanya kralı Ferdi- nand iii ren ittifak yaparak narı Sam Bay Hasanm kayın vali son üs hükümdarı Beniülah- etmiştir. i bugün merin ve oradaki beş milyon Müs- söülml Cnam e. kaldırılarak Cabeciye »n katliânlarını ve Endülüs- Bakanlar, S: eriş yapılmalarmıı. pre ileri gelenleri em Romanya 600 milyon kronluk top ve mühimmat alıyor BÜKREŞ , 6 A.A. — Hükümet uko- da Tabrikasile 600 milyon kronluk top ve mühimmat satın alınması için yeni bir mukavele yapılması hakkında par - lâmentoya bir kanun İâyıhası vermiş » tir. Bu 600 milyon Çek kronu 10 sene- de ödenecektir. Yeni mukavele 1930 mu kavelesinin yerine kaim olacak ve fiyat. larda o mukaveleye nisbetle yüzde 15 tenzilât » yapılacak Kaçak id idam mahkümu DALLAS -Tenzas - 6 A.A. — Ame: rikani bir numaralı halk düşmanı Rey- mon Hamilton, polis tarafından yaka Bu Sine hay: geçen sene yağın, Ha va taarruzlarına karşı ROMA,6 A.A, — Hava taarruzları- na karşı müdafaa birliği Roma valisine bir sakınma projesi vermişti. Bu proje tatbik edilmek üzere (hemen alâkadar dairelerco tetkik olunacaktır. Rusyada askeri terbiye gören talebeler BERLİN, 6 A.A. Resmi bir Mosko- va tebliğinde bildirildiğine göre, bu 46. nenin ilk üç ayı içinde dört yüz doksan bin erkek ve kız mektep talebesi aske. ri talim görmüş ve bunlardan 15 bini - memleket müdafansı - roadalyasını al. #maştır, Kral Aleksandr'ın vurul- duğunun altıncı ayı BELGRAD, 6 (A.A.) — Bugün Kral Aleksmdrm Marsilyada feci sürette 5 - Hümünün altmcı ayı dönüm gizi dola - Belgrad büyük kilisesinde bir ra- hani ayin yapılmış ve bu âyinde bütün hülcümet erkânı, elçiler ve kalabalık bir halle hazır bulunmustur, Sovyet ekonomi plânları komisyonunda MOSKOVA, G A.A. — Sovyetler birliği devlet ekonemi plânları komisyo- nunda hükümetin bir kararile tensikat yapılmartır. Komisyonun bundan böyle 70 azası olacak ve banlar plin komis - yonları azasile bildi, teknik vo kültür 2- damları arasında komiseler heyetince seçi : Kürek çekme müsabaka- sını Cambridge kazandı LONDRA, 6 (AA.) — Kan'ı bir seçim RİO DE JANEİRO, 6 A.A. — İpti- babat esnasında bazı hâi i kişi yaralan: mış, bir çok kimseler de ölmüş yahut ağir surette lardır. Askerden de br ölü, 4 yaralı vardır Harici küçük haberler: * İngiliz kabinesinin — tali Komitesi Loid Core tarafından verilen ulusal kal. kınma projesi hakkında kendisile 18 ni- sanı bar, * Dünya ağır sıklet boks şampiyon- bağa maçı, eylülde, Nevyorkta — Maks Bear ile Karneranın galibi Joo Lui ara- | unda yapılacaktır. » müdahale etmiyorlarmış? DANZING, 6 A.A. — Hitlerin mu- avinlerinden Rudol Hess, Danzig'deki in thabat esnasında, Memel'de ölüme mah küm edilen mazilerden bahjederek de - miştir kiz “Almanyanın kendi evlâtlarını hima- ye için elindeki vesaiti kullanmaması, kendisinin sulh aşıklığını her şeyden faz. la isbat eder. Almanya, eğer böyle mü « teenni davranıyorsa, bu, Avrupa lemetini tehlikeye | düşürmek içindir. Yabancı ülkelerde azlıklarla başka dev- ici eme hakları apsak kuv- vetle Sar'dan sonra Danzig DANTZİG, 6 A.A, Alman propa - ganda bakam Bay Göbels bu sabah bu. raya gelmiş ve söylediği nutukta Dant ziglilerin Almanlıklarını o müdafaadan katiyen fariğ olmadıklarını ve harpten sonra cebren kabu ettirilen sün'i hadut- lar Dantziglileri ana vatana bağlayan manevi bağları koparamadığını kaydet- miştir. Bay Göbele, bu akşam Dantziz hal - kına hitaben neşrettiği beyanmamede de demiştir kit Bundan iki ay evvel Sarhiar bütün dünya önünde Alman olduklarını isbat ettiler. Dantziz halkının da ayni surette hareket edeceğinden ve Alman ulusu en- miasına ve onun şefi Hitlere bağlılığını göstereceğine katiyen eminim, Danzig ve Lehistan VARŞOVA, 6 (A.A. — topraklarında Lehliler tarofmdasi yapı- lan intihabat toplantısında Lehistan Ma- liye bakanı Bay Ecchniki Dancigin Le- bistana sıkı sıkıya bağlı — olduğunu ve hayati menfaatlerinin de Lehisianla o « lan münasebe" »rini karşılıklı anlaşma de inkişaf citirmek olduğunu Pe'çika frangı ve Holanda parası F.orin üzerinde mühim spskülâsyon yapı «1 LONDRA, 6 A.A. — Belçika fran- gının kıymeften düşmesi, florin üzerin- de hava oyunları teşvik | eylemiş ve dün, piyasada mühim & miktarda florin satılmıştır. Bu satış muamelesini hara - Hollanda bankasının Parise Vaki olan altın ihracatma nihayet verdi. ği hakkında çıkan şayımlardır. Mamafih iyi haber alan mahafil, eve velki gün, 7,25 olarak tesbit edilen pi- asaya karşı dün 7,28 olarak tesbit e - İksiç olim piyecem tanimekile iikezi olduğunu ifade ediyorlar. Diğer taraftan, Hollandadan gelen haberler, bu şayıaları tekzip ile Hollan- da ilracat enstitüsünün hd orme olacak altın taleplerini is'af tar bir membadan aldığı habere göre, banka, bugünkü altın politikasını takibe devam edecektir. Paranın kıymetten dü- sürülmesi şayınları, hiç bir esasa dayan. mamaktadır. Stratosferde ği 25 mil yükselen yolcu- suz bir balon MOSKOVA, 6 A.A. — İçinde yol - cu olmıyan bir stratosfer balonu Mos - kovadan uçurulmuş, 125 mil uzalkta ye- Te immiştir. Sovyet hükümeti 25 mil ke- dar yüksekliğe çıktığını. bildirdiği bur balon için dünya yüksek uçuş Balonda, uçuşun inkişafını > etmeğe müsait radyo tertibatı var- Mançuko impara toru Japonyada imparatorunu Japonyaya lan Hiyel harp kruvazörü buraya gel miştir. İmparator maiyeli derhal karava sıkarak hususi bir trenle Tokyoya va- sıl olmuşlar ve istasyonda, Japon impa- ratoru ile parlak bir heyet tarafından karşılanmışlardır. İsriçreran Almanyaya kaçırılan gazeteci BALE, 6 A.A. — Burada çıkan Na- Gonal Zeitung gazetesinin Berlin mu - habirleri, kaçırılan gazeteci Bertold Ja- kobun hiyaneti yataniye cürmü ile mu- ve ibret için de idam edilece ğini yüksek bir memurun ağzmdan duy duklarını bildirmişlerdir. Almanya, bu meseleyi hiç bir suret. le bir hakem mahkemesine tevdi ede - cek değildir. İrana giden İtalyan mühendisleri ROMA, 6 A.A. — Bir çok mühendis ve ameleden bir grup İrana hareket etmiştir. Bunlar, Hazer denizi- ni Basra körfezine birleştirecek olan bü yük demiryolunun inşasında çalışacak - LER Memurların geçim sartları hafifletilecek ANKARA, 6 (Telefonla) — Hükümet memurların geçim şartları- nı hafifletmek üzere evvelce Meclisten geri alınmış olan memarin apar- tımanları kanun projesinde mühim tadiller yapmak suretile yeni bir ha- nun projesi hazırlamaktadır. Posta ve telgraf teavün sandığı ANKARA, 6 (Telefonla) — Posta ve Telgraf teşkilât kanununun 14 üncü maddesine bir fıkra eklenmesi hakkında hükümet Meclise bir lâyiha vermiştir. Lâyihaya göre posta idaresi tarafından makbuzla mek taplara yapıştırılan damga, Hilâliahmer, Himayeietfal ve emsali pilla- rın beyielerinden şimdiye kadar toplanmış olanlarla badema toplana - cak olanların Posta ve Telgraf taao'ün sndığına sermaye olacaktır. Hava semilerinden resim alınacak ANKARA, 6 (Milliyet) — De vlete cit askeri ve sivil hava liman- larına inecek yerli ve yabancı hava gemilerinden alınacak resim hak - kında hükümet bir kanun lâyihası hazırlamaktadır. Habeşistan tekrar müracaat etti CENEVRE, 6 (A.A.) — Habeşistan hükümeti uluslar kurumu ge « nel kâtipliğine yeniden telgrafla müracaat etmiştir. Bu telgrafnamede, Habeşistan Tan gazetesi tarafından, İtalyanın Eritreye 4,000 amele göndereceğine ve bunların Masaua ile Habeşistan hadudu arasında yol inşa edeceklerine dair neşrolunan haberi mevzuu bahsetmektedir. Ha - beşistan hükümeti bu hâdisenin İtalya için askeri hazırlıklar mahiye - tinde olduğunu ve aradaki ihtilâfe kuvvetlendireceğini söyliyerek Habe şistan vaziyetinin 15 Nisanda fevkalâde olarak toplanacak olan Ulus - lar kurumu konseyinde tetkik edilmesini talep etmektedir. Genel kâtib verdiği cevapta, bu talebi konsey azasına tebliğ ettiğini söyledikten sonra, bu seferki fevkelâde içtimada konsey ruznamesinin yalnız bir tek maddeyi yani içlimaı icab ettiren hâdiseyi ihtiva ettiğini ve fakat di - ğer müstacel meselelerin müzakere si lâzım gelirse konseyin karar ittiha zına salâkiyeti olduğana söylemişti r. Paris sefirimizin ziyafeti ve görüşmeler PARİS, 6 (A.A.) — Türkiye büyük elçisi Bay Suad, Bay Laval ve Titülesko ile refikalarına ve küçük anlaşma ile Balkan anlaşması mümes sillerine bir öğle ziyafeti vermiş ve ziyafet sonunda görüşmeler olmuş - tur, Ekonomi Bakanı Ankaraya döndü KUTAHYA, 6 (A.A.) — Ekonomi Bakanı Bay Celâl Bayar, ii sabah bir müddettenberi vilâyet içinde seramik sanayinin ham mad. İeri üzerinde tetkikata memur edile n yabancı seramik mütehassısile sia sek ziraat enstjtüsü jeoloji profesö rünün ve Sümer Bank mühendisleri- nin mütalealarını dinlemiş ve fabri kanın Kütahyada kurulması kara; nın isabetini görmüştür. Fabrikanın bu ye be burada temeli atılacaktır. Kütahyanın bugünkü çini tezgâhla rını, müattal bulunan ziraat âletleri #abrikasım gören Bakan akşam trenle Ankaraya dönmüştür. Rusyada 5 kişi idam edildi BERLİN, 6 (A.A.) — Moskov adan gelen haberlere göre Şimeli Kafkasyada birtakım idam mahkü mlarını para mukabilinde hapisha - neden kaçıran ve bunları defterde idam edilmiş gibi gösteren beş adli, ve hapishane memuru idama mahk âm edilmişlerdir. Posta, telgraf kanunu Yeni kanun projesi kamutaya verildi, resmi dairelerden de ücret alınacak ANKARA, İL e e ala ee pk met bu sene muafiyetin balarma yollayacakları mektup ve kart- çin hazmladığı posta kanununa ek be lar, fakir çocuklara parasız olarak dağı- v İâyihasmnı kamutaya vermiştir. tılmak üzere hükümete yollanan kitap Lâyihaya göre posta ve telgraf ida- resi yaptığı işlerden dolayı alınacak ücretler Bayındırlık bakanlı; ve risaleler, Sıhhat bakanlığının hasta - rimel eli adı Bakanlar heyetince seçilen bir gaze- te ücrete tâbi olmıyacaklardır. Bakanlardan bu ücretlerin bir aylığı peşin alınacaktır. Türkiyenin sefaret ve konsolosluklarma muafiyet veren hükü- metlerin hududamuz dahilindeki muha- hasusi bütçelerle idare olunan daire - e postaya verilecek mektup, ga“ mevkut rizale, her nevi ba - im le, A A e, Hükümet telgraf muafiyeti. Birer değiştirmeleri, arşiye ve sair hiz“ Dirmil a Di çi üşte bir nisbetinde ücret alı- macaktır. Bu ücretler senelik maktu üc- ret olarak alınacaktır. Hilâliahmer, Hi- mayaiotfal ve Tayyare — cemiyetlerinin mektup ve paketlerinden, askeri mektep talebeleri, ökrüz yatr mektepleri, Darüş- şafaka talebesi ile onbaşıya kadar asker, caktır. Yalnız Reisicamhurun tolgrafları ücrete tâbi olnuyacaktır. Ücretle un öğüten fabrikalar ANKARA, 6 (Telefonla) — Ücretle un öğüten fabrikalar için mümasili fab- rikalar satış kıymetinin vergiye matrah ittihaz edildiği anlaşılmış — olduğundan Maliye bakanlığı valiliklere bir tamim yaparak; fabrikalardaki satış kıymetine, fabrika kapısından piyasa mahalline ka- dar yapılan nakil vesair masrafları da inzimamm ettiğinden piyasa fiyatı bittebi fabrika satış fiyatından yüksektir. Ser. mayesi buluman ve İkendi nam ve hesap- larma imalât yapan fabrikalar için satış kıymeti matrah olarak alındığı halde i- malâtta bunlar için piyasa satış kiymeti üzerinden vergi alınması müsavataızlığa mahal vereceğinden ücretle (© imalâtta Elektrik ö'çü âletlerinin muayene ve ayarları ANKARA, 6 (Milliyet) — Ekonomi bakanlığı elektrik, hava gazı ve su s8- yımlarile ölçü âletlerinin muayene ve &- yarları hakkında bir talimatname ba zırlamıştır. Bakanlık talimatnamede mu- ayene ve ayarın nasil yapılacağı, halkın müracaat şekillerini ve kontrol işlerini ayrı, ayrı göstermiştir. Ziraat Bakanlığının hazıtladığı proje ANKARA, 6 (Milliyet) — Ziraat bakanlığı damga resminin 32 inci mu - afiyetler resmine bir fıkra eklenmesi hal kında bir-kanun projesi © hazırlamıştır. Bakanlık bu Iâyıha ile hükümetin damız. hk aygırlarile »hali kısraklarının mecca- | bulunan fabı 7 salinin fabrika satış kıymeti üzerinden vergi alınması ve bu kıymetlerin de yi- ne evvelki tebliğ dairesinde ticaret oda- larma tasdik ettirilmesi icap edeceğini, bildirmiştir. e m le bulunan fabrikalar mamulâtı içinde em- |