23 Mart 1935 Tarihli Milliyet Gazetesi Sayfa 2

Her hakkı mahfuzdur. o Yazan: Son Yemen valisi Mahmut NEDİM Trablus önüne gelen Italyan filosu bir deniz tenezzühüne çıkmış gibiydi .Çünkü Osmanlı İmparatorluğu buraya düşman geleceğini hiç hesaba katmamıştı O gün orada bulunan Arap İzzet | rek — haddinden fazla ehemmi- paşa ise, hiç beklenmiyen bir cesa- | yet vermişti. retle şöyle cevap vermişti; Ben, bu demiryolundan evvel de- İtalya toprak arıyor. İtalya- | nizyollarını temin etmeği muvafık gın çorak ve kurak zannettiğimiz | buluyordum. Bin üç yüz küsur ki- bu vilâyetimizi bizden iyi tanıdı | lometrelik bu yol o zaman için bi ğından emin olmaliyiz. Trablus- | zim başarabileceğimiz bir işol garp az bir himmetle bir cennet o- | dıktan başka, faydası. da-mul labilir. Coğrafi vaziyetini, bu hu- | kak surette uzun — bir zaman LAR ERKA amma HARİCİ HABERLER MİLLİYET CUMARTESİ 23 MART 1935 Yeni Yunan kabinesi toplandı İstisnai tedbirler için halkın reyi sorulacak Fevkalâde divanı harpler âsilerin muhakeme- sine devam ediyor ve birçok şahitleri dinliyor ATINA : 22. (A.A) — Yeni Kabine | veyahut Kültür Bakanı Haçiskas'ın ta - | Bugün ilk içtimamda intibahatın mayıs | yini tekarrür etiiştir. sonunda yapılmasına karar vermiştir. ğ 2 Kn | Selânikteki isyanın elebaşıları aynı zamanda hükümetin istismai ted - |“ ATINA, 22 (öiliyet) — Selâmikteki birleri haklürda arayı umumiyeye mü-'| yan hareketile alâkadar olanlar İpat/- samenk SEMEN : de ihdas edilen üsera karargâhında is- liga edilecek olan âyanın yerine me. | çintak edilmektedirler, Bu östintaklar ne- lâk korporasyonlarını temsil eden bir z z ie j Sicesinde Setânikteki isyan hareketinin ” veislerinin Venizelos zamanında tayyare liyet) — Yeni te - | bakanı olan Zanmas ile Makedonya ga - ne düm Başbakan Çal | zetesinin sahibi Levandis olduğu tahak- daris'in başkanlı sustaki kıymet ve ehemmiyetini an- | mahdut kalacaktı. Bu yol ancak o- na bağlı diğer işlerin ikmali saye- sinde elverişli Hiriş — sayılabilirdi. Hicaz demiryolu ile biz belki gö- rünüşte büyücek bir iş yapmış ol- duk, Fakat bugün bu yolun harap ve işlemez bir halde olduğu düşü- nülürse hakikatte yapılan işin hiç te zannettiğimiz kadar büyük, e saslı ve nafi olmadığı | anlaşılmış olmaz mı? Oraya harcadığımız. milyonlar, havaya git ;, suya düşmüştür. Bu yol Mekkeye kadar uzatılabilmiş olsaydı bile gene ayni hal ile kar- srlaşacaktık, bazıları; — Mekkeye kadar demiryolu ol saydı, Şerif Hüseyin isyan edemez- di, diyorlar ve bu iddialarını isbat edebilmek için birçok deliller sayı- layabilmek için & haritaya bir göz atmak kâfidir. Devletlerin aralarda anlaşma- ları bahsine gelince, mice nice va- kalarda bu & anlaşamamazlıklara bel bağlayışmızm — cezasını çok çektik. Bence en güvenilmiyecek nokta budur. Su uyur düşman uyu- maz derler. Ba husus Allah esirge- sin günün birinde bu vilâyetimize saldıracak herhangi bir düşmanın kuvvei bahriyesine güvenerek ya” pacağı bir taarruz Trablusgarbı küm edeceği için herhalde mütear- rız hesabına daha ilk kademede bir rüchan ve tefevvuk sebebi teş- kil edecektir. Bu vaziyette Trablus- garba bizim bahren bir muavenet- te bulunabilmemiz nasıl mümkün olacaktır. Berren ise hemhudut de- gayrimümkün olacaktır. Bunları dinleyen ve bilvasıta bu- na muhatap olan k! , gü lümseyerek; — Beyhude telâş ediyoruz, de- mişti. Vehmettiğimiz bu tehlike lerin tekrar ederim ki sayei şahane- de hiçbiri varit değildir. Bugün en âsude ve âtisi en mücmmen vilâ - yetimiz şüphesiz ki Trablusgarptır. ti; — Söylediğime de pişman ol- dum. Ne çare ki bazan zorla söyle- tiyorlar. Allah vere de gümün birin de ben haklı era Arap İzzet paşanın söylediği en doğru sözlerden biri d> belki bu- idi. Ve, biz meşrutiyet, hürriyet şen- Tiklerine henüz doyamadığımız bir günde Trahlusgarp önüne gelen İ- talyan donanması, köhne Trablus- kalelerini topa tutarken © bu kale- lerdeki Mehmetçiklerimiz, ellerin- deki yarımyamalak vesaitle attık- ları mermilerin o düşmana değil, fakat yarı yolda denizin ortasma düşüp gittiğini görmek bedbahtlı- ğına uğradılar, Trablusgarp önündeki İtalya do- nanması bir deniz (tenezzühüne çıkmış gibi, âsude ve müsterih, hiç- bir hasara uğramadan işini gördü, askerini karaya — çıkardı. Çünkü Osmanlı imparatorluğu bu kıtaya düşman geleceğine hiç inanmamış böyle bir ihtimali asla aklına getir- memişti, Ve ancak kendine, o kuvvetine, azmine inânan birkaç Türkün bin bir müşkülâtı göze alarak, geçil- mez zânnedilen yolları aşarak Tra- blusgarba ayak (atmalariyle bir Trablus müdafaası başlamıştır ki bu da Balkan harbinin — çıkışiyle ister istemez yarıda kalmıştır. & Fakat ne olursa olsun bu hare- ket, Trablusgarp çöllerinde, Türk ordusunun namusunu kurtaran bir hareketti, Tarih Osmanlı sarayının, gafil Babrâlinin Trablusta işlediği günahı yazarken Türk ordusunun her yerde olduğu gibi, her şeye rağ- men orada da ve namusunu kendi elile koruduğunu unutma- yacaktır. Limanlarımız arasında, bilhassa Arabistan sahillerinde vapurları- mızın işliyemeyişinin çok zararları. nı gördüğümüzü yazmıştım. Sul- tan Hamit zamanmda (o buderdin i bir türlü bulamadık. Dev- bazan yapılması ilk plânda e- lan bir işi ihmal eder de başmdan büyük işlere girerdi. Meselâ liman- larımız, bütün deniz ticeretimiz rabancılar elinde iken, hattâ asker- İerimizi bile ecnebi bayrağını taşı- yan vapurlarla taşırken, kalkar bir Hicaz demiryolu yapmağa uğraşır- dık. Sultan Hamit Hicaz demiryolu #ine — hilâfet meselesini düşüne- yapmıştır. Çok azun süren müzaker, lerden sonra umum bakanların ittifakı ile mayısa kadar umumi intihap yapıl - ması ve bu arada da son isyan hadisesi üzerine hükümetin yapmasına mecbur kaldığı ıslahat, yani hakimlerin lâyete- deki islikrar haklarının ve Ayân mu-.si- nin lâğvlarile kanunu esasinin tadilinin ahali taratından tastiki kararlaştırılmış. tar, Fakat bu tastik keyfiyeti reyiâm su retile olmayıp intihap & beyannamesile yapılacaktır. Yani intihap beyannamesi üzerine balikım vereceği rey ile tezahür e- decekitir. B. Çaldarisin beyanatı ATINA, 22 (Milliyet) — Bakanlar Meclisi dağıldıktan sonra Başbakan ga- Zetecicre yaptığı beyanatta memleketin anormal vaziyetten pek çabuk çıkacağı” nı, buna efkâri umumiyenin emin olma: sı Bizemgeldiğini söylemiştir. Ege denizi valiliği ATINA, 22 (Mülliyet) — Sakız, Si- sam ve Midilli adalarından mürekkep 0- darak bir umumi Ege denizi valiliği ih- das edilmiştir. Hariciye Bakanlığında da bir müste- şarlık tesis edileceği ve müsteşarlığa o ki Makedonya umumi valisi Dropunis yorlar. Fakat Harbi umumi gösterdi ki, Şerif Hüseyin veya herhangi b. ka bir düşman demiryolundan, Hi- cazda ürkecek vaziyette değildir. Bu demiryolunun sağı ve solu, her- | tarafı bedevilerle muhat oldukça bu yol bir yolluktan çıkar. Biz Har- bi umumide Şam, daha doğrusu Der'a — Medine hattmı elimizde — ilk zamanlar — tutabilmek için nelere katlanmadık. Sonraları ise bu yola bedeviler hâkim oldular. Bu da gayet tabii bir netice idi. Bin Ze meyra. çölden geçen ir v er tarafı düşmanla mu- hat oldukçâ bu yolu elde tutabil- mek mümkün olabilir mi? İşte ben vesile buldukça bu yolun şimdilik lüzumsuz olduğunu söyler durur- dum. Çünkü bu yol elimizde olsa. bile biz bundan nasıl istifade ede- cektik, Şamdan aşağıya indikçe, çorak ve kurak topraklara uzanan Hicaz demiryolu ticari ve iktısadi hemen hemen hiç denecek bir e- hemmiyeti haizdi. Bu yol Hicaza yiyecek götüre- İngilterede Polisierle “ işsizler a.asında büyük bır kargaşauk Gürültü esnasında seksen kadar polis yaralandı cekti, Fakat bu da mahduttu. Çün- kü Hicazın yiyecek getirdiği baş- ka yollar vardı ki, bu demiryolu bu le körletemezdi. emi z . raftan Suriyeye ne götürebil ti?) yi mala ” Bu demiryolu Hicazın bir senelik ela | şiler de taşlarla karşı koymuşlardır. Ni YE arar DE bayat taleviye pos Kavederi seir | Şumnuda komünist talebe — Hacer! da yarakları kalleş. SOFYA, 22 (Milliyet) — Şumuu'dan Diyorlardı. LONDRA, 2 (AA) — Mon | bilirler. Lİ Senede iki ay hacı taşıyabilmek | Dükkan şan kanl e geyim | li) adlı gizi bir kemünize teşkili için bin küsur | kilometrelik yol yapmak aklın alacağı bir iş midir? Hattâ bunu yapabilmesi için de | tr. Bi i tezahüratçı yaralanmıştır. bu yolda azami emniyet ve Asayiş pe lâzımdı, biz bunu nasıl temin ede- | Bn atanın Berlin İngiliz kabinesi Paris bilirdik? Cidde ile Mekke arasında- garistanın Berlin toplantısını görüştü bsi kilometrelik ye Ea elçiliği LONDRA, 22 Ne Kabine top- kia beni edemiyca bir devlet | BERLİN, 22 (AA) — Bulgar Dışarı | Hunt ii vak kadar sürmüştür Top. e peel ik Allahın çö- | işleri balmalığı genel kâtibi B. Kristof | Iantıda dış meseleleri görüşülmüştür. B. lünde mi hâkim olabilecekti? Bulgaristanın orta elçiliğine tayin | Eden bu toplantıda bazır bulunmuştur. (Bitmedi) | edilmiştir. Galatasaray idare heyeti seçildi Dün Galatasaray klübü kongresi Beyoğlundaki (klüp binasınd. toplanmıstır. İntihabat neticesinde Galatasarayın yeni idare heyet göyle teşekkül etmiştir: 3: Etem, ikinci reis: Tevfik Ali, umumi kâtip: Osman Müe yet, muhasebeci: Yu uf, veznedar: Muslih. ii Galatasarayın yeni idare heyetine de eskisi gibi muvaffak yet! leriz. | | | İ gayyerliği, memurların memuriyetlerin -| pi. Y, gazetesinin bir Fr z 1 j | hadiselerin Yı diyor ki: Makalenin hudutsuz şevkle berliğin kuk etmiştir, ATINA, 22 (Mülliyet) — Fevkalâde divanıharp âsilerin muhakemelerine de- vam ile şahitleri dinlemektedir. Hukuku âmme ve müdafaa (o şehitlerinin yarını kadar dinlenip biteceği ve ondan sonra hüküm verileceği tahmin edilmektedir. muharririne cevabı ATINA, 22 (A, A.) — Müstakil (Esti) gazetesi Sen Bris (Saint Brice) in Pöti Journal gazetesinde çıkan ve son etmiş olduğumu görecekti. Bu ordu Yu- nanistanın ikiye ayrılmış olduğu bir s1 - rada teşekkül etmiştir. Bu seri seferber- lik, birleşmiş ve şevk ve kuvveimanevi- | yesi ulusal teblikenin evrakiyle kuvvet. İcamiş bir Yunanistanda umumi sefer - ğu bir ânda, Yunanistarı her türlü tak- dire ve bütün uluslararası dunüler tara fından nazarı itibara olınnağa lâyık bir askeri devlet haline getirebilir B. Suviç Parıse hareket A eti ROMA, 22 (ALA.) — Hariciye müs- Tejarı B. Suviç, bugün öğle vakti Parise büreket etmiştir. Orada yarm öğle üze riB, Laval ve Lord Eden ile yapılacak toplantıya iştirâk edecektir. B. Suviç 49- tasyonda Ingiliz ve Fransiz büyük elçi- İri ve Hariciye Bakanlığı yüksek me- murlârı tarafından uğurlanmıştır. B. Dtü.esko yakında Parise gidecek BUKREŞ, 22 (A.A.) — B. Titüleske pek yakında Paris giderek Fransız hü- kümetile temas edecektir. Yolda Bek gralta kalarak B. Yevtiş ve Bratislava'da da B, Bencs ile görüşecektir. B. Titü- ieeko Paristen Brüksel ve Cepevreye ve oradan da ihtimal Londraya gidecektir. —— ğu kız ve erkek lise talebeleridir. Bu hususta Fransa ve İtalya hükü- metlerine bugün tebliyat yapılması bek- Jeniyor. Bay Vasıf gidiyor ANKARA, 22 (AA.) — Mosko- va Büyük oOElçimiz (OBay Va sıf İstanbul ve Serlin yolu ile Mos - Uluslar kurumu konseyi top'anıyof ANKARA, 22 (A.A.) — İstihb aratımıza göre Uluslar kurumu U- mumi kâtibi Bay Avanol, Uluslar kurumu konseyinin toplantıya davet edilmesi hakkında Fransa tarafınd an yapılan talebi telgrafla konse reisi ve Hariciye vekilimiz Bay Tevfik Rüştü Aras'a bildirmiştir. Bay Tevfik Rüştü Aras verdiği cevapla, konsey içtimaının nisan” ük haftası zarfında yapılması için azalara melümat verilmesini, kal içtima tarihini de bilâhara tebliğ edeceğini bildirmiştir. Pro fesör Ve'inin cenazesi dün j Ankarada hazin bir merasimle kaldırı'dı ANKARA,22(A.A.) — Anka va hukuk fakütesi profesörlerindef dışarı işleri bakanlığı hukuk müşaviri ve eski Burdur saylavı Bay Saltık'ın cenaze'i bugün kaldırımı ştr. Cenaze merasiminde aa'iye ve içeri işleri bakanlarile bir çok sâX lavlar, dışarı işleri ileri gelenleri, Ankara hukuk fakültesi profesörlef ve talebeleri, İstanbul Üniversitesi ni temsilen gelen profesörler ve tâ lebeler, müteveffanın dostları ve çok kalabalık bir halk bulunmuş * muzika, jandarma, polis müfrezele ri iştirak etmiştir. Türk bayrağına sarılmış olan müteveffanın tabutu Hacıbayram dan otomobile konduğu yere kadar talebelerinin elleri üstünde taşınm? gömüldükten sonra müteveffanın şahsını, bilgisini ve değerini ve bü” tün kendisini tanıyanların bu ölüm karşısında duydukları derin acı” anlatan söylevler söylenmiş ve me zarına iç işleri bakanı Bay Kaya ile dış işleri bakanlığı, Anka ra hukuk fakültesi, Ziraat bankasi: İstanbul Üniversitesi namına çelen kler konmuştur. Ankara Haikev'nde köy'ü bayrami ANKARA, 22 (A.A.) — Ankara Halkevinde bügün köylü bayr&” mı katlalanmıştır. Bu maksatla civar köylerden Halkevine gelen di yüze yakın köylü, Halkevi mensup larile birlikte önlerinde muzika 6 toprak verimlerile süslenmiş temsili arabalar olduğu halde şehrin bü” yük yollarından geçerek Ulus alanına gelmişler ve burada Atatürk hey keline bir çelenk konularak Büyük Öndere karşı köylülerimizin ğım ve sevgilerini en güzel sözler! e yaştan nutuklar söylenmiştir. Bundan sonra Yüksek Ziraat enstitüsüne gidilmiş ve köylülerimis burada enstitü vektörü ve tedris heyeti talebeleri tarafından karşılan * muştır, Enstitüde bulunmakta olan Ziraat Bakanı B. Muhlis Erkmen konuklara karşı arkadaşlar hoş geldi'niz, uğurlar getirdiniz diye, öz tür! ge nlarak söylediği bir söylevde, asıl sizler için yapılmış olan, çifçiliğin ileılemesi, yükselmesi; veriminin artması için yollar araştırmak, göstermek, tarım bilgi: , yaymak üzere bulunan bi öz yurdumuzda sizleri saygı, sezgi yle, sevinç ve kıvançla selâmlarım demiştir. B. Muhlis Erkmen, vaktin çok dar olması yüzünden enstitünün her yerini köylülerimizin istedikleri gibi gezemiyeceklerinden (dolay! müteessir olduğunu söyliyerek, fakat demiştir, burası sizin kendi evi niz, kendi öz ocağınızdır: İstediğiniz vakit gelir, gezer, görürsünüz. Ziraat bakanı Bay Muhlis Erkmenin nutkuna, halkevi köycüler 49 besi üyesinden Mehmet Türkmen oğlu Karşılık vererek teşekkür ef miş, köylülerimize enstitünün her tarafı gezdirilerek kendilerine izâ” hat verilmiştir; i Saat on beşte köylü konuklarımız şerefine bir müsamere vecilmif: ve istiklâl marşı ile başlıyan bu müsamerede Çakallar, Kara o oğlan, Bursal, Gerede ve Virancık köylüleri tarafından cumurluk marşı söylen miştir. Saylavlarımızdan Bay Kâzım Nami bir açılış nutku söylemiğ; köycüler şubesi başkanı Bay Kemal de halkevinin bu yıl içinde köylü” lere yaptığı işleri kısaca anlatmıştır. Bundan sonira milli türküler | söylenmiş, milli oyanlar oynanmıf istiklâl ve' Hasbahçe piyeslerinden bir parça temsil edilmiştir. Halk evi tarafından bu güzel günün hatırasını yaşatmak üzere köylülerimi- ze fidanlar verilmiştir. Dün Nevruza girdik Iran konsoloshanesinde merasim yapıldı. İstanbullular baharın ilk ılık Gumasında sokaklara döküldüler zi kovaya gitmek üzere bugün şehrimiz den lmıştar. Bay Vasıf istasyonda Büyük Mil - let Merci i Bay Abdülhalik Ren- da ile bütün mebuslar, yük elçisi Bay Karahan, Norveç el- gisi Bay Betzon ve bir çek dostları tarafından uğurlanmışlır. — — Harici küçük haberler: #Fransız meclisi 7.1 tarihli Fransız « Halyan anlaşmaları 9 reye karşı 555 re/le © kabul etmistir. Sosyallıt mu- halefetinin (o lehte rey verdiği dik - kate 'an görülmekledir. “Bay Eden ssl 18,27 de Lebowrj'a aavasalai etmiş ve Bay Lavalin bir mümessili tarafradan karşılanmıştır. bullular erkenden sokaklara dökülmüş- lari vi gü bn, Bakar dük e güneş günün. | paneli mler ere m ai va mektebin tezimlerini büldörd. Ml, yim e EN e rms yele bek 2 nü, İran tabanının tabrilitm. kabul göm. | Rıza Şıh Pehlevi Hazretlerinin bir da büyük İren hükümdarı Cemşidin tah ni bezli. çıktığı güne de tesadüf ediyordu. İstanbuldaki İranlıların, ii & Trenler Nerrüz den - | ekin teplammın olmalarının, Pe” ruf olan bayramlarını, Bek sTiğ- ? ie aki | eği büfe kurulasaştu. İranlı Konsolos Forruh Han bizmi lar, mat ondan kafile kafile | muallim ve talebelerin bayramineniaı. Z ii “büfede izar ve ilarmm olumu - | hundu. Talebelere syrron hediyelef yordu. Sant on birde Debistanı İrani - di. Bu suretle merasim de bitti. 2 le & di 2> “4 np cg —ğş—a mu. aş. A” umu