19 Şubat 1935 Tarihli Milliyet Gazetesi Sayfa 2

TARİHİ TEFRİKA :45 Her hakkı mahfuzdur. Yazan: Son Yemen valisi Mahmut NEDİM “Hayatınız tehlikededir, ben hiç bir mesuliyet kabul etmem..,, edis Fransızla karşı karşıya -Yemen'in asayişi- kendi müstemlikeleri mi sanıyorlar Bu sefer, işadamı, son çareye baş vurdu; — İşlerimiz iyi giderse, sizden “umduğumuz yardımı görürsek, gannediyor musunuz ki sizi ihmal sdeceğiz. Ve biraz da düşünür gibi durdu, Büve etti — Hattâ, emrederseniz şimdi - Bu çirkin tekliflere alışmıştık. Bunu yapanlar değil, onları buna alıştıranlar günahkârdır. Osmanlı ricali, valileri, kumandanları ara - sında tertemiz kalmış, mücessem namus addedilecek nice insanlar Fakat beri tarafta üç beş ütü bozuk ve soysuz ortalığı kir - rak arına teveccüh eden ec - nebilerin ilk aldıkları dersi de bu küçük ckalliyeti bütün bir memle. kete teşmil etmeğe başlardı. Bu sebeple ayni telkinler ve kanaat - lerle gelmiş olan bu gafil muhata- bıma kızmadım; Hayır, dedim, yanlış anladı- nız, sizden rüşvet istemiyorum, sadece size, gene bizzat kendi men faatinize hizmet edecek bir kü - çük tavsiyede bulunuyorum. Beni dinlemenizi, bana inanmanızı ri - ca ederim. Bu tarzda söz bir hayli uzadı, Fransız, nihayet ısrarla sord — Sebebini söylemek li bulununuz, rica ederim. Ben de acı olmakla nda beraber i- Urafta bulunmaktan çekinmiyece- | ğimi anlamıştım. — Hayatınız tehlikededir. Sizi muhafaza edemem! Hayretle gözleri açıldı; I, dedi, siz, bir vali, bunu n, kaç yüz se nedir buradasınız, bu nasıl olur, inanılır mı buna? Adam, doğru söylüyordu. Onlar için bu kadar uzun bir za- man elde bulunan bir kıt'a artık onlarındır. Afrikadaki, Asyadaki müstemlekeleri akıllarına geliyor, ona göre öl biçiyorlardı. mm male - Burası, hiçbir yere benzemez. Halk garibdir, mutaassıptır, ele a- vuca sığmaz, Ecnebilere hoş bak- mazlar, siz ise şehirde değil, iç ta- raflarda dolaşmak, i iş yapmak isti- yorsunuz, sizi muhafaza edemem, bu bapta hiçbir mes'uliyet deruh- te edemem. Paristeki sefirimiz Ye- menin içyüzünü bilmez. İstanbul i- se bilse de ( sefaretinizin ısrarma hayır diyememiştir. Ben o vaziyet- te değilim. Size hakikati açıkça söy lemek mec! da kanast Fransız muhatıbım, inanrb inan- mamakşa bir hayli mütereddid kal. dı; ve ii amış olacak ki; ilümle mi tehdid ediyor. sunuz, deyince; — Burakın bu şüpheleri dedim, size açıkça söyleyorum, maamafih isterseniz buyurun, dolaşın, gezin, arzu ettiğiniz yere gidin, serbestsi- niz, şu kadar var ki hiçbir mes'uli- yet kabul etmiyorum . Bunun üzerine adamcağız Ye- menden dönmeği tercih etti. # Bunu yazmaktan maksadım şu- lar: Paristeki Osmanlı sefiri, ve İstan buldaki Babrâli Yemeni İstanbul zannediyorlardı. Yemen çöllerin. de, cebellerinde, £ vadilerinde de Istanbul sokaklarında gez diği gi- bi müsterih, âsude, her tehlikeden a dolaşılabilir vehminde idi- ir. Asayiş berkemaldir. dolaşınlı. Nereye gidiyorsunuz, Yemen ne- yin nesidir, bunu düşünen, bilen me kadar az kimse vardı. Bir kelime ile idare memleketi tanrmayor. Yukarıda kaydettiğim şekildeki vakalara sık sık tesadüf edilirdi, Hattâ bu yüzden meseleler de çi kardı, yelek — siz müsmade edi- iz olmaz, diyor rey ii nedir? Bizimle a- Buyurun, ettiğimiz lay mı ediyorsunuz, diye çıkışırlar, hiç yoktan işi izâm ederler, ekseri- ya tazminat isterler ve alırlardı. Bir valinin; — Bu memlekette ası İstediğiniz gibi gezip dolaşamazsı- nız, hayatınız mes'uliyet kabul edemem, dem: bunu bir ecnebiye karşı söylem onun ısrarları karşısında, şüphele- | rini izale için gene tsrarla nihayet (muktedir değilim) demek taham- mül edilmez bir işkencedir. Bir gün bu tarzda bir mükâleme | esnasında, fazla (o hiddetlenen bir Alman; - Madem ki idâreniz altındaki memlekette asayiş (yoktur, hayat mümin değ soruyorum bu muvakkat bir hal midir, ve ne vakte kadar devam edecektir, de- mişti, Ben de kızmış ve; — Hayır, demiştim, £ geçicibir hal değildir, bu, böyle gelmiş, böy- İe gidecektir. Adam, gayet haklı bir mukabe- lede bulunmuştu; O halde burada ne diye otu- ruyorsunuz? Biz, buna da, nâçar katlanırdık. |, Osmanlı tahtmda oturan padi- şah, hilâfeti sayesinde bütün İslâm diyarında hükümran olduğunu zan min cezasını Türk çekmiştir. Pa- dişaha Cavadan, o Hindistandan, Çinden vw. bir heyet arzı ubudiyete gelince halife mağrur olurdu. Onun di. Halifci müslimin olan padişahın bir işaret ve iradesile bütün dün- ya mi le zannettiği ozamanlar, en felâketli zamanlarrmızdır. İttihad ve Terakki bile Harbi umumünin i- lânı üzerine bu vehimden ken kurtaramamış bu hataya, bu fâhiş hataya düşmüştür. Sancakışerif çıkararak Cihadıek ber ilân ettiğimizin ferdasında Kâ- be elimizden gitmişti. Biz, düşman elindeki müslüman ların bayrağımız altına koşacakla- rını, cihad haberini duyar duymaz yeryer İslâm kütlelerinin harekete geçerek isyan edeceklerini zanne- derken, yüzlerce senedenberi hâ- kimiyetimiz altında bulunan bir kı- tadaki Kâbenin muhafazasına bile muktedir olamıyarak, orada baht. sız askerlerimizin yarlardan atıla- rak parçalanı ve Osmanlı hâ- kimiyetinin p atılmasına şa- hid olduğumuz zaman aklımız ba- şımıza gelmiş mi idi zannedersiniz. : (Bitmedi) Kral Aleksandr ile Bar- tunun yüz kalıbları MARRSILYA, 18 (A.A.) — Aleksandr ile Bay cinayeti müteakıp alınmış olan yüz kalıpları, yerli hükümet üyeleri ile Yugoslavya mümessili ini lerinin hu: Marsilya müzesine tevdi edilmiştir. Harici küçük haberler: * Bükreşile Odesa arasında telefon görüşmesi 1917 senesinden beri ilk defa olarak başlamıştır. Yakında Möskova ile Bükreş ara- sında doğrudan doğruya mükâle- me yapılabileceği ümid ediliyor. * Fuggentlenseng gazetesi, İn- giltere veliahtmın Peşte'ye gelib bir gün kalacağını yazıyor. * General Karmona tekrar Por- tekiz Cumhurreisliğine intihap e- dilmiştir. Bu intihap evvelki in- tihaptan çok fazla bir ekseriyet temin etmiştir. gelecek ay fikri teşri nın akdini müteakıp, her ket kültür bakanları biribirlerini ziya- ret edeceklerdir. * Nevyorkta asansörcüler greci bü- yümektedir. 10000 asamsörcü işlerini bırakmışlardır. * Halik komiserleri meclisi komü - Bist fırkası merkez komitesi, 1937 se- nesinde Moskovada bir ziraat sergisi açmağa karas vermişlerdir. iş yoktur. | tehlikededir, ben | MİLLİYET SALI, HARİCİ HABERLER Almanyada iki kadın dün a idam edildi İdam edilenlercen k ercen hayn'ınbo.aı BERLİN, 18 (A, A.) — Lehli casus neticesinde | Sosnovski'nin muhakemesi ölüm cezmuna mahküm olan Anita Yon- berg ile Renate von Natarnorn isminde ki iki kadın bugün idam edilmişlerdir. BERLİN, 18 (A,A.) — Havas Ajan. «e bildiriyor: Bu sabah idam edilen Anita fon Fak kenhayn, fon Falkenbayn'ın boşanmış karısı idi, Bayın Renate fon Natzmer Lehli Sosnoveki'nin esnasında Bundan başka Lehistan Bayan İren irüraden ötürü müebbet m edilmişlerdir. B. Hitler af halkını kullanmadığım Alman cevabı İngiltere ile eya Türkistandan bir he- | bu gururunu arttıranlar az değil- | manlarını ayaklandırabi- | | atı | matbuat fazla acelenin, Alman cevabi- Doğru bir Müzakere isteniyor Londra, 18 (A. A.) — İngiliz ayiltere ile Almanya arasında bir görüşmeyi temenni eder gibidir. Fakat nım ortaya koyduğu müphem vaziyet i- çin bir tehlike olacağı kanaatındadır. Alman cevabı ve Sovyetler MOSKOVA, 18 (A. A.) — Havas A- jansı muhabirinden: gazelesi Alman cevabını acı notası, Alınan inin Alman faşizeninin vereceği Şu bu karara bağlı olduğunu güsler- hazan Avrupa milletleri temin çarelerini bulmasını Kaacası, Monmeyeili enkijğ BUKREŞ, 18 (A. A.) — Romanya siyasal mmahatilinde, A na dayanan dolayı endişe vardır. Bu m doğu ve Tuna emniyeti hakkında üç meselenin biribirinden ayrılınası, Kü- çük anlaşma devletlerinin bayati me ma olarak Almanya'nın i- ayacağı kanaatındadır. Sovyet gazetesi ne diyor MOSKOVA, 18.A.A. —ingiltere ile Fransanın tekliflerine Almanya tarafın dan verilen cevab hakkında lefsiratta bulunan İzvestiya gazetesi, meşredilen belgenin her türlü bedbin tahminlerden de ileri gitüğini yazıyor, Gazete Alman cevabının Fransız ve Ingiliz matbualı tarafından nasıl karşın landığını gösterdikten sonra, Almanya nın cevabmda aldığı vaziyetiyle hükü- met mahafilinin görüşüne tercüman 0- lan İngiliz matbuntınm Bu husustald telikki ve tefsiratı arasında herhalde ba- 71 abıtalar mevcud olduğunu bildir. | mektedir. Sun'i altın Yapılacak mı? Polonyada yapılan tec- rübe hakkında bir iddi SAN REMO, 18 (A. A.) — Düni- korıki, gerçekten altın yapabiliyor mu? Malümdur ki, Polonyalı mühendis, birtakım sermaye sahiplerini, sahtelcire- we mesaisine alâkadar ettiği için geçen yal sahtekâriekla ittiham edilmişti. Dünikevski, avukat Şarl Lögran ile malıkemenin kimya ehli hibresi ve ga, zetecilerin önünde Kap Marten'den ge- tirilen 250 gram topraktan 25 miligram altın çıkarmağa muvaffak olmuştur. Ekli hilre: “yapılan aneliyelerö na- zaran, Dünikevski'nin tatbik ottiği sis- temin halen madenlerde kullanılan cev- ber çıkarıcı aletten daha yüksek verim temin ettiğini” ve aletlerin muayenesine den sonra da hiç bir hile yapılmasına imkân olmadığını söylemiştir. Gene bu ifadeye göre, (Z) şunların arzedilmiyen toprak hiç bir metice ver- mediği halde bu yana arzedilmemiş top- raktan büyücek bir parça altın alınmak tadır, Tecrübelere devam olunacaktır. Nevyorkta 16 asansör- cünün grevi NEVYORK, 18 (A. A.) — Nevyor- kun en yüksek binalarından biri olan Mid - Manhattan'ın on iki asansörü, mecmini 16 kişiden baret olan bütün sör memurlarına grev yapması do- İsyısile işlememiştir. Asansörcüler, işle- rini bıraletldarı zaman 500 kişi tarafın dan alaşlanmışlardır. lenin evleri | kalmışlardır. 1” ŞUBAT 1935 biri Fon Falken- mış karısıidi dan idam hükümleri bu sabah infaz edil miştir. Eatransijen gazetesini ortü Avrapa muhabiri bu sabah Berlinden telefonla şu malümatı vermiştir: Lehli yüzbaşı Sosmovski bütün Ber - ş bir şadısiyot idi. Eski A- kân harp zabiti olan yüz- de hükes bir hayat sürüyordu. Binde taminr Roman, fon lena'nın Sosmoveki' vesikaların suretini vermesile arada Simens | mühendisin te sescsinde çalışan sı olan Baron fon Berg' Kış or ası Avrupada fırtına Ortasğı allak Bul ak etti AMSTERDAM, 18 (A.A.) — Şid- detli bir fırtına, bir çok kazalara se- bep olmuştur. Ölen 5 kişiden üçü bo- ğulmuştur. Ayrıca bir çok yaralı vür- limanlarda kalmışlardır. İki çan kulesi VARŞOVA, 18 (A.A) — P. civarında Gorzevice mevkiind kişi, rüzgârdan harap olan bir evin en- kazı altında kalarak ölm 48 annttenberi, Lehistan, hüküm sü Dün Alman. yada hüküm süren şiddetli fırtma mü- h zararlara sebep Breslav'dan bildirildiğine göre, pa-, zar yerinde bir kadın, yıkılan bir de var alumda kalarak ölmüştür. Muclhcim dış mahalle kılmış, yersiz, yurdsuz Bir çok yollar, deörilen ağaçlarla kapanmıştır. Bazı ağaçlar köklerinden sökülmüş ve bir çok damlar uçmuştur. Fırlma diğer bir takım şehirlerde de mühim hasarlar ika etmiştir. Otomobil sergisinin kapısındaki 23 metrelik ışıklı kule, fırtmadan devr miştir. Yaralı yoktur. Başka yerde yı- kılan bir ev itfaiye neferlerinden bir Je İngilterede LONDRA, 15 (A.A.) — Hafta ta- tilinde İngilterede pek şiddetli bir fr. tna olmuştur. Rüzgâr bazı yerlerde saatte 70 milden fazla bir süratle es - miştir. Fırtma ile beraber tufanı an - dırır yağmurlar yağmıştır. Bazı ovaları su basmıştır. Yağmur ve f,rtma denizde ve karada zararla- ra sebe polmuştu Kontenjanlar Kalkamaz mı? Bir İngiliz gazetesi İngil- terenin bu işe önayak olmasını isteyor LONDRA, 16 (A. A.) — Financial Times gazetesi, Logiliz lirasile dalar istikrarı imkânları halkında yazdığı bir makalede, kontenjanların lâğvı ve mü- badele işlerindeki tahdidatın ref ile müterafık bir surette İngiliz lirası ve do- larm istikrarı için alınacak tedbirlerin, şim ikin diline girip girmediği sö alini irat etmeletedi Böyle bir denli pe derhal ser mayeleri işletmek imkânlarını arttıra - caktır, Kralın 25 inci senei devriyesi mü nasebetile yakında Londra'da toplana - cak olan dominyon mümessillerinin, İn- giltere'de bulunmalarından istifade edi. lerek Birleşik Amerika ve Ingiliz lirası blokuna dahil memleketlerin mümessil. lerini de Londraya davet etmek ve hep birlikte istilerar, tahdidat ve tarife mese lelerini münakaşa eylemek kabil değil midir? Avusturya başvekili Lon- draya gidecek mi LONDRA, 18 (A.A.) — Avam Ka Bıarasında Avusturya Başveksili Sehusch- nigg'in İngiltereye resmi işler için ve ingiltere hükümetinin davele gelip gel mediği hakkında bir saylav tarafından sorulan şuale Sir John Simon “ cevabım vermiş ve şu sözleri miştire “Tabii, Avusturya Başvekili ve Hari- ciye Naam Perisi ziyaret ettikten sonra Londraya gelmeyi arzu etmektedir. Ken dilerini buradn nezaketle karşılamakla bahtiyar placağız., ye Bakanlı esasan maz day talimatnamesi tabedilmiştir. da olâkadarlara temim olunacaktır. Tazminatlardan buhran vergisi kesilecek ANKARA, 18 (Telefonla) Maliye bakanlığı vilâyetlere 9 mim yaparak mülhak ve hususi büt çelerden devlete ve efrada Git r€j hususi bilümum müesseselerce hizm et mukabili olarak verilen lardan buhran vergisi kesilmesini bildirmiştir. Tramvay şirketinin davası ANKARA, 18 (Telefonla) — İstanbul tramvay şirketi tarafi Nafıa bakanlığı aleyhine açılan da vaya yarın sabah saat onda V Şürasında başlanacaktır. Yeni kontenjan kararnamesi ANKARA, 18 (Telefonla) — Yeni kontenjan kararnamesi lar heyetinin dünkü toplantısında kabu! edilmiştir. Kararname âli t8 ke gönderilmiştir. Çarşamba günü resmi gazetede çıkacaktır. Halkidikyada şiddetli zelzele LANIK, 18 (A.A. > — Bu sabah Halkidik Şib iye süren şid at olduğuna dair bir haber ee ceziresinde ev yıkılmıştır. İnsanca #j Halk 1932 de olduğu gibi evleri kılmasından korkarak kırlarda otur maktadır, Buğday Talimatnamesi Defter tutmıyanlar ce- zaya çarptırılacak ANKARA, 18 (Telefonla) — Mali- lanan buğ- Yakın- Talnnatnamsye göre değirmen, fabri- ka, imalithane sadup, müdür ve mümes- söllerind kanuna göre tutulması lizem- gelen defteri tulmayan veya te tirmeyen veya bir kısımı nümüneleri def tere geçirmeyenlerden bu suçlara taal- lük cden mrüddete ait vergi resen lak- dir olunarak bir kat fazlasile ve dofaten tahsil ve kendilerine ayrıca 100 liradan 1000 liraya kadar para cezası hükmolu- nacaklır Deiter tutulmuş olup ta ibrax edil- gi takdirde amış sayılarak ce x nacaktır. Defterlerini veya mak buzlarını tahrif edenler hakkında iki ay- ergi ziyaz iki lefaten tahsil olunacaktır. m ser 'iyeti tarihinde, le satılınası me meyenlerden kilo Dağı na beş kat vergi tahsil edilecek ve mallar musade- re olunacaktır. Temyiz mahkemesi azalığı ANKARA, 18 (Telefonla) — Açık bulunan temyiz mahkemesi a«- zalığına adliye bakanlığı teftiş hey ti reisi Bay Reşit tayin edilmiştü Gümrüklere tamim ANKARA, 18 (Telefonla) — Güm - rükler umum müdürlüğü gümrüklere bir tamim Yaparak beyannamelere yapıştı- ran müdafaa pullarının mevrid gümrük | lerde kalan müshalara yapıştırılmasını, mahreç gümrüklerde kalan nüshalara da şerh verilmesini bildirmiştir. Güneysu'yun ilk Zon- guldak seferi ZONGULDAK, 18 (A.A.) — Va- purculuk şirketinin Güneysu vapuru- nun İlmanımıza ilk gelişi şeretine sex- sen kişilik bir çay ziyafet verildi, Yurdda hava Durumu Cenub Anadoluda yağ diğer yerlerde kar yağı ANKARA, 18 (A. A.) — Zirai | kileti meteoroloji enatitüsümden malümata göre, son 24 saat içinde map Anadolusu ile orta (o Anadol! Konya çevresi ve doğu Ansdolut Ersurum çevresi yağışlı geçmiştir. ğrş cenup Anadolusunda yağmur, yerlerde kar şeklindedir. En fazla mar Siverekte 33 milimetre ölçü tür. Diğer yerlerde yağış miktarı İ 12 milimetre arasındadır. «Trek Eğe mıntakalarile cenup Anadolus ve Karsedniz kıyılarında en düşük suhunet dereceleri sıfırın üstünde Lİ B derece urasmda kaydedilmiştir. | düşük suhunet sıfırın altında zere Karsta 13, Afyonda 8, 5 derecedir. En yüksek sıcaklık Antalya, A' yolda sıfırın üstünde 16 de' miştir. ada bugün saat 14 de ba”* iştir, ISTANBUL, 18 (A. A.) — Sıfır | raret derecesine ve deniz seviyesin” dirilmiş barometre bu sabah saat aat 14 te 7635 hararet deri İ4 te 9.5. En yukarı 10.5, © sağı 45. Rüzgür lodostan esmiştir. En ye” sürati saniyede 5 metreye çıkmıştı” Kars damlarında kar" lar bir metre KARRS, 18 (A.A.)— İki sini vel yağan şiddetli kar yüzü w binanın çatısı karın ağırlığından müştür. gi Belediye bütün çatıların temi mesi işins emir vermiştir. Evlerin Tindekl “karım” allığı biz yakındır. Kok fiatları Ekonomi bakanlığının! Bay Çaldaris Kısmi ayan intihabatı hakkında ne diyor ATINA, 18 (Milliyet) — Beşvekil nisanda ke kısmi Ayân intihabe Mu umumi intihap gibi kabul ederek hü- kümet nemzetleri kaybettiği takdirde kabinenin mevkiinden çekilmesini tek- B$ eden işçi ve zürra partisi başkanı Par panastasyu'ya cevap vererek kanunue- sasiye muhalif olan bu teklifi reddetti ğini bildirmiştir. Ahali partisi reisi bu- Tunan Başbakan bu intihabat için parti- sinin ileri gelenlerile müzakerelerde bu- lunmuştur. Geçenlerde Ziraat Bakanlığı makamından çekilerek Korfo'ya giden ve hükümete muhalefet yapmak üzere Ahali bazılarını boraberine alarak yeni bir parti teşkil edeceği söy- lenen Teodakis Korfo'dan dönmüş ve hükümete muhalefet yapacağı hakkın- daki şayinları tekzip eylemiştir. Sar hakkında imza edilen vesikalar ROMA, 18 (A.A.) — Resmi bir teb. öre, bu sabah Sar hakkında Na- imza edilen vesikalar şunlardır: Fransa'nın Sar'da madenler, .demir - yolları ve diğer gayri menkul mallar ü- zerindeki haklarmın Almanyaya devre- dilnrsi hadekındaki anlaşma, Soysal sigortalar hakkında muvakkat önleşme, Hususi Fransız sigortaları halkında anlaşın, Sor ilaresinin devri hakında hi met komisyonu ile Almanya arasında anlaşma, Mısır dış işleri bakanı LONDRA, 18 (A.A.) — Royter Ajan sının Kahireden öğrendiğine göre, Misi- cn eski Londra elçisi Aziz İzzet Paşa diş işleri bakanlığına tayin edilmiştir. mir ve İstanbula bir ANKARA, 18 (A.A.) — Ek bakanlığı, İstanbul ve İzmir vali pe telgrafla birer tebliğ sinde kok fintlarında ihtikir kında karşılaştığı şikâyetler mar | yaptırdığı tetkikat neticesine gör”) li kokların fabrika teslimi topt38! Du azami 16 buçuk ve gerekeni buçuk ve muayyen evsafı haiz koklarının da İstanbul antrepo mi tonu 21 buçuk biradan Tale tilmaması, beş ton ve daha yala lış verişlerin toptan ve daha nm perakende sayılma: ve memurlar kooperatifinin de da Almas koklarını yukarıdaki ta satmağa başladığını a Ekonomi vekâleti bu tebliğİ£ da surette harekt edecekler vi 1913 mamaralı kamunun cal El lerinin tatbik ve yerli kok üzeri#”, y zu himayenin kaldırılacağını İ# ekted i : . f Şuşnig, söyliy0 Her ne kadar Avast Alman memleketi is€ VİYANA, 18 (ACA) — —ei Şuşnig, Linz şebrinde sosyi ae fından öldürülen Heimvebren'liaği arasını tebid için konulan bir iy minde nütuk #öYİİ yeni Ayusturya'nın dahilde #07 ig) temin etmeğe karar verdiğini vek demiştir kiz “Avusturya, bir Alman, pe makla beraber, hiç bir vakıt Dİ" 44 veya müstemleke olmiyacaktı” o İ turya'nın akebetini | bizzet A milleti tesbit edecektir., Şiddetle alkışlanan baybsli”. ue karşısında anavatanın selâsefi kesi birleşmeğe davet etmiştir”