20 Şubat 1935 Tarihli Milliyet Gazetesi Sayfa 1

Milliyet buadı alıvo: Milliyetin yeni adıdır Sahip ve Başmuharriri : Siirt Meb'usu Mahmut SOYDAN ÇARŞAMBA 20 ŞUBAT 1935 Müdür: 24310. Yazı işleri müdürü; İdare ve Matbaa: — 24310 4 IATI 5 KURUŞTUR. 10 uncufıene—No. 3245 Tel: £ 24319 | aa y Gergınlıge ğru mu? son ön gün içinde uluslararası l, genel barış bakımından hmiye doğru yürür gibi görünü- Aİl'nanyı ile Fransa arasında- Sar anlaşamamazlığı ortadan hıh'ktan sonra barışın sağlam- "lhxı sanılmıştı. Önce Bay La- ussolini ile Roma’da, görüş- Ü—L Sonra Londra'da görüş Ekonomık kalkınma savaşı Ekonomi bakanı B. Celâl Bayar'ın mühim sözleri Yapıldı. Bu görüşinelerin amacı, Orta Avrupa'da smırların olduğu Ühıı bırakılması, doğuda bir and- imzalanması, Almanya'nın "mllunmuı ve Uluslar Derneğine ! dönmesi olarak kısaltılabilir. c"“k bunlar birbirine bağlanmış işlerdi. Almanya sımırlar için iste- " sözü vermedikçe silâhlan- Yesmi olarak tanmamaz. Si- ı'Mlmııuı tanınmadıkça da Ulus- Derneğine dönmesi beklene- he' Bunun içindir ki ya hepsi bir yürür, yahut ta hiç biri yü- Tei Hepsini bir arada yürütüp, Aıç birinin yürümediğine göre de Yrupa'nın siyasal görüsü (man- Sara) değişir. h görüşmeler sürüp giderken " lklyı Habeş anlaşamamaz- “l'!ıyı çıktı. Arada Almanya :'::drı görüşmelerine karşı bek- lİen cevabı verdi. Bu cevab ge- | bir uzlaşmaya varmak bakı- dln hiç te umut verici sayıla- ea Gerçek Almanya ileri sürü- 0nergelerı (teklif) abamlamı- Ancnk yalnız batı için yıpıla- olan hava a.ndln.qma.ımn gire- ğini söylüyor. Gerisi için bir söz r. Bundan çıkarılan anlam l:“d“f ki, Almanya orta Âvrupa ve bqe doğu için şimdilik ellerini ğl"mık istemiyor. Geçen hafta Bizli e!lk Amerika ile Sovyet Rusya lemmdal" geçim de azıcık gergin- Uzun vakittenberi bu iki dev- "'Mmda eski borçların ödenme- l. | için bir takım görüşmeler yapı- Yordu. Sovyet Ruıyn bu. eski millt düstur a İhracatçı müstahsilin alın terini karşılayacak ve onu yolunda iler- letecek fiatı temine uğraşmalı; ithalâtçı, Türkiye malını almıyan | veya kâfi derecede almak istemeyen memleketten mal almamayı edinmelidir. Yeni listelerin esasları ANKARA, 19 (M )— llınııt Ve kili Celâl Bayar, yeni k karar- mektedir. lhrıc_ıımıızuı yüzde 84 ü bu namesi munııebehyie kendisine müra - Müzakere halinde olduğumuz bir iki miştir. 2— Aıılayını ıntmlıkdlırının mem- leketle de uzlaşabilirse Türkiye it - caat eden muh daki be « yanatta bulunmuştur: Nisan - Eylül 1935 devresine mah - sus olan yeni kontenjan kararnamesi 19 Şlıhıl tnrihl.i ı'ııınî gııd;ge çlkllı _'Bu hea” l ladı | n lğe rarnamelerinin 12 incisidir, Bu 12 kararnamenin hükümleri yan yana getirilirse, hükümetin gerek ulu - sal gerek uluslararası ökonomik ve icaplarını, nasıl dikkatle takip etmiş olduğu sarahatle görüldü. 1 — İlk devrede Türkiyeye sokula - cak bütün mallar tahdide tâbi tutulmuş; tur. Müteakıben baş gösteren elverişli ö- konomik şartlardan istifade suretiyle bu tahdidat yavaş yavaş azaltıldı ve halen tatbik edilmekte olan kontenjan karar - namesiyle 700,000 liralık bir ithalâtımı- za münhasır kalan tahdid mevzuu bu de fa da 500,000 liraya indirildi. Tediyat müvazenesi 2— Dığer taraftan ldırıng veya te- diyat müvazenesi prenııplenrmu uy - gun olarak muhtelif memleketlerle ya - pılmış anlaşmalar sayesinde, bu mem - keketlere ithali imkânı genişletildi. Ve 1933 rakamına nazaran 1934 yılında ye kün ithalâtımız yüzde 16 nisbetinde art tı. Milli iktısat 3— Aralnnndn âhenk ve ırtibaı tesis edilen kont vean Hitik bu kararnameleri bir h“'î ları ö yor. An“k karşılık olarak uzun kredi ı“'y'"du Bu anlaşamamazlık yü- k:den Birleşik Amerika görüşme- Isa keserek ticaret ateşesini ve b u_e%loılumı geri çekti. Amerika Min Ovyet Rusya arasındaki geçi- h“n boyle çıkmaza girmesi, Ja- Ya'yı ve Almanya'yı sevindir- l'"ı:. Almanya'yı - Doğu and- h mdan daha çok uzak- . © Büu da acun sorumla- bağı! (mesele) birbirine ne kadar 1 olduğunu gösterir. B'l bağlılığı gösteren bir sorum l—ı l dün ortaya atıldı: İtalya'nın istan ile uğraşacağını sanan "lyu 'nın Cenup sınırlarma as- Lş,%derdığı bildiriliyor. Büyük uyandıran bu duyuma gö- ka Aımanyn Baviyera'daki üç fır- rm. #ukeri —Avusturya - sınırla- Yollamış. Viyana'da bir ulu- '“'Yulııt kımıldanması (hare- Lh:g:uğmdın korkan İtalya da Vaj geçidindeki kolorduyu sa- Tu için hazırlamıya başlamış. Şu- k.,:;yâl)'elım ki Avrupa barışı ba- an bundan daha korkunç )g;hîııunulemu Helebu du- doğru olmadığı anla- e. Dün gelen telyazıları, Ingi- )N.î:lıklanndın gelen bu du- doğru olmadığını bıl- Taşma tabıhd silâhı olmaktan çıkardı, bir milli iktısat ve korunma vasıtası haline yük - seltti. Bir taraftan milli sanayi ve istih- sali himaye diğer taraftan ticari müba - deleleri tevsi volü de bu kararnamelere verildi. Halen umumi ithalâtımızın yüzde 83 ü lıl.ırıng veya tediyat muv'uıenesı esaslı hılıhnmyııde%ııdqmıyıpılnıı 'e gel Değişmiyen polıtıka Bizim değişmiyecek politikamız: (ma Jimızı alanın malinı almaktır.) Bunun tatbik — ve temin — şekli uluslararası Bay Celâl Bayar mümnaseebtleri ve ulusal ve evrensel konjanktür icaplarına göre değişe - bilir. Fakat Tuhu değişmez. Neticeler Bu politikamızın şimdiye kadar temin ettiği neticeler şunlardır: 1 — Memleketin — sanayileşme ve milli iktisat cıhazlarını tamamlama sa vaşının icap el'urdıgı fazla thalât mem- döviz yi malla öden- lerden gel- yaptığ rnun arayıp almak neticesini beraber sürük- liyerek, ihracat mallarımıza talebi art- tırmış ve fiyatlarını normal yıllar fi - yatlarına yaklaştırmıştır. 3 — Memlekette eski senelere nis- beten mühim denecek hiç bir ihraç ma- hının piyasa üzerinde tazyiki kalma - mıştır.. Fazla Jolarak, yeniden Türk pi ralık bir karşılığı Merkez bankamız- da bulunmaktadır. 4 — ltlıılitm u'tmını, anlaşma lek ithal ko - laylığı, karşılığı olınk Türk malı mü bıyıuı iki başlı faaliyet temin ederek iş hıunını arttırmıştır, ithalât malla - luııımı ait pıyı.ı.ııuıfh t temin . Ti cari kredlnin yeniden vücuda ıelma - sini kolaylaştırmiştır. Vazifeler Çiftçiye ve tüccara düşen vazife: Hükümet Türk — malının mahreç - lerini genişletmek, Türk malını al- mıyanın malını almamak esas — pren - sibinde devam edecektir. — Bu esasım tatbik ve temin: şc.ldı deg—ışebılu' Şek le ehemmiyet vermiyoruz. Bizim eko- nomik durum ve ıc&blırmıızı olduğu kadar, kar rin vas ziyetlerini ve &unyı d:onommnm gi - dişi icaplarını da göz önünde tutuyö- rüz. Gayemizi ma. n — tu! ticari ilâf gdnllaı-ıne icap qnğî ıvıdu vo tıın i cap ed. kuvvetınııdır Yn.nı klenng ve ıedıyat iz, dünya e - konomik vuzıyellerı duzeldıkçe deği- şebilir, fakat — malımızı almayanm malını ahmamak kararımız değişmez. Bizimle bu yönde anlaşmıyan mem - leketler, her gün daha ziyade piyasa « (Devamı Gıncı sahifede) Ruzvelt'in bir zaferi Hususi mukavelelerdeki altın kaydı kaldırıldı Kararın tatbiki idari ve kanuni yeni tedbirlere VAŞINGTON, 19, (A.A.) — Yüksek hususi ikaveleler için ıltm kaldı karar, bileşik Amet- kunın bütün ticari ve mali pıyuılm Ü- zerinde kendini hissettirmiştir. Vol - Strit'de kambiyo bormındı dolar yükselmiştir. Devlet istil çok faaldir, fakat hususi esham zayıftır. Bu kararın Şikago hububat borsasında muameleleri durdurduğu bildiriliyor, Ruzvelt'in zaferi VAŞİNGTON, 19 (A.A.) —Yulııel divan, konırenın Jparayı tanzim için ka- y ” kavdı dih p" Ancak uluslararası geç “ı inkü durumunda, ayrı ay- N 1 görünen sorumların birbiri- x."ldır bağlı olduğunu gös- 1 dolayısile enteresandır. 'İy.. e'ı'ı'—ek bu bakımdan bugünkü M acun genelsavaştan onıcîikı &acuna benzemiye başladı. N_“iz ittikçe bir silâh d Hn bd'"ytır Bunu ateşe vermek İ İr kıvılcım yetişir. Bü kıvil- bu:*" Uzak Doğuda, ister Orta da,ister Afrika'da olsun R'İl.lıl aştan önce — bu kıvılcım .l'lx: lı":'dln çıktı. Balkanlı bir amız dolayısile şunu se- *'k.d:dyllybbılmz ki, bugün bu- Böyle bir. korku yoktâır Yi ışın en sağlam oldu- Â eıe:, Ancak sağlam olmıyan Yun 'dir: Uzak Doğu, Orta k'ü]h d Afrika gibi. Ve bir kez H"g - h" kanuklık çıkacak 0- nun yapmay iyeti olduıu lehine karar vermiştir. Yüksek divanm kararı Beyaz evde hükümetin tam bir zaferi'o- larak karşılanmıştır. Bay Ruzvelt, Hull, Morgentav Kum- mings ve âyandan Robenıon ile uzun u- * zun görüştükten sonra hiç bir idari ve kanuni tetbire ihtiyaç olmadığıma karar vermiştir. Muhalif bir karar verilseydi VAŞİNGTON, 19 (A.A.) — Yüce di vanın kararı, altın kaydını ihtiva eden devlet taahhütlerinin gene altın olarak, yahut ki altın kıymetine göre ifası lâ - zım geleceğini beyanla beraber, “altın senet” hâmillerinin, alacaklarını altın ©- larak ödemek üzere devlete karşı dava açabilmek için kanuni hiç bir vasıtaya malik bulunmadıklarını ilâve ediyor. Bu karar, böylece, altın kaydınm, devlet ta ahhütlerinden bile ilgasmnı filen teyit e- diyor demektir. Bütün mali ve ticari ma- Iıafıl, bunun, Bay Ruzvelt'in siyasası i - çin en büyük bir zafer teşkil ettiğini söylüyorlar. Yüce dıvın, kırırmı dört reye karşı 5 g.l’î he İsavaştan önce olduğ Ülk " tarafa yayılacağını ve hiç “::“" bundan kurtulamıyaca- diden bilmek gerektir, K A, Şükrü ESMER rey ila Reis Çurlı İvanı Hiyuz - Charles E- vans Hughes), hususi mukavelelerden altın hydmın ilgası keyfıyetımn kanüni lduğunu, zira para b kıymetini tanzim ve tepdil otmelı kon : yol açmiyacak Rüzvelt grenin hakları cümlesinden bulunduğu- mnu söylemiştir. Bu suretle hususi şahısların kendi a- ralarındaki davaları mesmu değildir. Diğer cihetten, hükümetin kendi taah- hütlerini ifa etmeğe hakkı yoktur. An- cak hususi eşhasın hükümete karşı iddia ları da dinlenemez, çünkü doların kıy « metten düşürülmesile altınm ulusallaş- !ırılmııı, ına-nl&eh yeni bir ökonomik temel üzerine oturtmuştur. Baş müddeiumumi Kummings, mem- nunluk göstermektedir. Mumaileyh, hü- kümetin noktai nazarıma muhalif bir ka- rarm, umumi ve hususi borçlar yekünu- nu birden 60 milyar dolar yüksel ği Metruk mal İşleri ne safhada? Komisyon reisi Bay Faik Nüzhet bu- günkü vaziyeti anlatıyor Gıyn mıdııdıllm ırt oluı metruk v iyazmış- Komisyon şimdi- lik vaktile Ziraa Bankası — tarafındar müzayedeleri ilân e- dilip te, satış işle rinin gayri — müba diller - komisyonunza devredilmesi — üzeri ne Müzayedeleri ya pılamıyan malları sa maktadır. Ziraat Bankasın- da metruk B. Faik Nüzh devrine bıılnmıu İ se de, devir işi henüz — bitirilememiş- tir, Dün komisyon reisi Bay Faik Nüz- hete, metruk malların Ziraat bankasın- dan kâmilen komisyona — devredildiği hakkında verilen haberlerin, ne derece- ye kadar doğru olduğunu sorduk. Bay Faik Nüzhet bize dedi ki: — Dosyaların kâmilen bize devredil- diğine dair verilen haberler doğru de- ğildir. Devir muamelesi henüz başla - mamıştır. Ve şimdiye — kadar bir kaç KÜ ATATÜRK dün akşam Antalyadan ayrıldılar Paris Üniversitesinde ATATÜRK'ün Türk dil, tarih ve medeniyeti sahalarında yap- tığııslâhat hakkında konferanslar veriliyor ANTALYA, 19 (A.A.) — Atatürk Dahiliye Vekili ve beraberlerindeki zevatla sa - at 19,30 da Ege vapuruna binerek kentimizden ayrıl - mışlardır. Paris Üniversitesinde konferanslar PARIS, 19 (ALA.) — Şıbıuıı 27 sinden i m, Paris Universi Türkiye buyü elçııı Bay Suad'in baş FESĞE AĞ irelebir aü ginler hrıfındın verilmek üzere Ata- türk'ün muhtelif sahalarda ve bilhas- dair tetkikatı telif, tanzim etmek ve inkişaf ettirmek gayesiyle Paris Uni- versitesinde bir Türk tetkik merkezi ihdas edilmiştir. Bu merkez, Paris U- niversitesi rektörünün, başkanlığında edebiyat fakültesi duayen'i ile ayni fa külteden bir rhodern tarih profesörü ve bir sanat tarihi profesörü, Fransa koleji ve tedrisatı Türkiyeye dair tet- hlııh taallük eden çıı-k dillıı-i ın* fesürl, Fransız ırhenloıı oııuwıi müdürü, Istanbul Unt li a a Tıırhye Kültür Bakanı tarafından sa Türk dil, tarih ve medeniyeti sa- k olan sili, Dıgıçierı Bakanl halarında yaptığı ısl hakkındı konferanslar serisi tertip edilecektir. “Türk medeniyeti PARIS, 19 (A.A.) — Türk ılılıne, Türk tarihine ve Türk medi dinde ecnebi lerdeki Fraıuız eserleri şubesi müdü- rü ve Türkiyenin Paris büyük elçisi - nin bir mümessilinden müteşekkil bir (Devamı 6 ıncı sahifede) Devlet Şürasında Tramvayşirketidavasının dün görülmesine başlandı Şirket avukatı davasını iki saat teşrih etti. Bugün Bayındırlık Bakanlığı namına Bay M. Esad ıııudafaasını yapncak ANKARA, 19 (Telefonla) — Devlet Şumı davalar dairesi u - tanbul Tramvay Şirketi davasının görülmesine bu - gün başlanmış - tır. Şürayı başkan # Bay Reşat idare | ediyordu. Heyet saat onda toplan dı. Müddeiumu - milik mevkiinde Bay Emin Ah- Şirket hi met bul Bay Abdurrah- Bayındırlık Ba . man Münip mut Esat ve Ba- kanlık hukuk müşavirleri Bay Av- ni ve Bay Namık Cemal temsil e- diyorlardı. Tam saat onda Başkan muhakemenin açıldığını bildirdi, İki zabıt kâtibi münavebe ile kâ « ğgıtları okumağa başladılar. Evve- lâ şirketin dava arzuhali ve sonra sırasile Bakanlığın cevap lâyihası, şirketin ikinci iddia lâyihası ve Bakanlığın ikinci cevap lâyihası o- kundu. Bunlar öğleye kadar de - vam etti. On ikiyi yirmi geçe saat 15 te tek- mum heyetinde İs | kanlığını B. Mah öi <ü d Bayındırlık Bakanlığı avukatı B. M. Esat rar toplanmak üzere celse kapan- dı. Saat tam on beşte yine başkan Bay Reşat tarafından ikinci celse açıldı. Ve Tramvay şirketi avuka- tına söz verildi. Tramvay şirketi avukatı davasını teşrih etti. Bu sa- (Devamı 6 mcı sahifede) İnkilâb kürsüsünde Meşrutiyet maliyeside açığını istikrazla kapardı Sevr muahedesinis m ıli ve iktisadi hü- kümleri devleti ortadan kaldırıyordu İnkilâp enstitüsü ders- lerine dün de devam e- dilmiştir. Dünkü dersi B. Yusuf Kemal vermiştir. Bay Yusuf Kemal dün- ku dersinde şunları an- n Ş dosya Gerek liy nin ve gerek bizim maksadımız bu a- yım sonuna kadar devir işini bitirmek- tir. Belki muvaffak oluruz. Vaktile Ziraat bankasınca müzaye- deleri ilân edilip te gayri mübadiller i- şinde bankanın alâkası kesilmek — dola- (Devamı 6 ıncı sahifede) 1935 Bütçesi 5 ANKARA, 19 (Telefonla) — Ba- kanlar heyeti yarından itibaren 1935 bütçesi üzerinde tetkiklerine — başlıya- caktır. Maliye bakanlıgı hutçenın hazırlık- larına başl lsmet ln— hazineyi 2,5 milyarlık bir zarara soka- ca;ı ve devlet borçlarını 10 milyardan (Devamı 6 ıncı - sahifede) 4 hak önü bugün Mılıye ”— Osmanlıların baş- ka uluslarla iktisadi mü- nasebeti tetkik edilirken tazminat meselesini de düşünmek lâzımdır. Bu hususta -en iyi ki- tabı Engelhart yazmış- tir. (Müslüman cemiyetleri hıristiyan cemiyetlerine yaklaşma) ga- yeıındon ibarettir Bu h din güçlük Bay Yusuf Kemal dersini veriyor rutiyete geçelim. Me;nrtiyeue bilhassa ekonomik sa- Bu kitap böyle diyor: Tanzimatın iktisadi rolü başka dev letlere Osmanlı devletini alt etmek ol- muştur. Tanzimat hakmda bir hüküm k lâzmm ise memlekette ikilik da ziyaret ederek bir saat kadar ıoını)- müştür. yapan, zavallı mılletiu bitmek üzere o- lan enerjisini sistemdir. Meş- gayretler sarfedildi. Düzeltme - ler yapılmak istendi, Fakat mali sa - hada istikraza devam edildi. Meşrutiyetin en büyük hususiyeti, ıdehı de noden bıl.mıyonn * yalnız dır. Bel- h © zaman buna uıııroı vardı, Ye- (Devamı 6 ıncı sahifede)