9 Ocak 1935 Tarihli Milliyet Gazetesi Sayfa 5

yırma a kabiliyeti | adyo dalgaları biribirine yak- tıkça makinelerin de merkezleri iıştırmayacak kadar ayırma ka- etlerinin arttırılması icap et- ktedir. Ayırma kabiliyetlerinin i tabiri (selektivite) dir. Bir fenni tabirler vardır ki fabri- Jaboratuvarlarının sessiz dört arından çıkarak herkesin ağ - da dolaşmağa ve popüler olma- başlar. Bu tabirlerin çoğunun inen ne ifade ettiği anlaşıl- ise de ne kastedildiği bir tür manasile bilinemez. leselâ otomobile merakı olan- da olmıyanlar oda bilirler ki M, altı veya sekiz silindirleri var Fakat bunları bilenlerden arı silindirin ne ifade eti ezler. e radyolarda da selektivite- nasıl temin edildiğini bilmiyen iyo meraklıları da az değildir. Bunun ne-olduğu yukarıda bah» liğimiz gibi istasyonları ayır- tan başka bir şey olmamakla uber selektivitenin nasıl temin diğini anlatalım, Bunda ku"'a- ağımız tabirler ve misaller rad- fenninden hiç anlamayanların anlayatağı tarzda olacaktır. ler radyo alanın ilk sorduğu Alacağım bu makinenin se- “kelimeyi şöyle tasvir edebiliriz. kum yığını önünde bulundu- uzu farzedelim, Kumun içeri- ince, orta ve pek halın kum- ve hattâ taş parçaları da vardır. Kilanıları ev yapılırken olduğu gü ten geçirerek işe yarıyacak en #eelerini ayırmak için ilkönce tel- iri seyrek bir elek kullanmak lâ indır. İkinci defa orta derecede elekle iş görür ve nihayet en e bir elekten geçirerek kumu ize yarar bir hale getiririz. Radyo aletlerinin içerisinde de iyle eleklere benzeyen bir terti- vardır ve bunlar elektrik ce- İyanile süzgeçlerden geçirdikten ra hoparlöre nakleder. Düşün- lidir ki 120 den fazla alınabi- radyo istasyonlarının faaliyeti i buldı İsma öğretemdan güzelce din biliyoruz, Bunun için de sesin üç veya dört fa süsüzlmesi lâzımgelir. Radyo lemekten maksat yalnız istas- ayırmaktan ziyade sesin tatlı- da muhafaza edilmesi oldu- a göre, daha ziyade süzülecek ün seslerde sakınılması icap e ir. Bilhassa bizzat imal edilen a- lerde bu nokta dikkate alınmalı inkü fazla süzülen sesin ta- iğile hakiki ahengini de muha- a edemiyeceği şüphesizdir. Böy İhadlinden ziyade selektivite te- eden bir montajlı alet boğuk ses verir, Bugünkü radyo istas- larının biribirinden dalga uzun u arası dokuz kiloheriz olduğu- öre aletin de bu selektiviteyi in etmesi yeter. Lüzumundan la selektiv aletlerde yüksek ses otalar ahengini kaybeder. Bunun için son sistem radyo a- Bileri arasında azami selektivite kuz kilohertzten ibarettir. Hai- i Amerikan lâboratuvarlarında pılan tecrübelerde piyasaya he- iz kg eme tecrübe 'makine- ir. Bunların montajlarında ne bi değişiklikler yapıldığı henüz izli tutulmaktadır. Turgut BLEDA Çok kuvvstli kısa dalgalı islasyonlar Kısa dalgalı radyo istasyonları- n en uzaktan işitilenleri şimdiki © 40 kilovat anten kudretini ir, 16 metre ile 50 P yi pa neşriyat pan merkezin ünyanm en yerlerinden işitilebilmesi i - , kudretlerinin bir kaç kilovat- n ibaret olması yeter, Amerikadan en iyi işitilen kısa galı postaların lerinin 8 a 10 kilovat olması kâfi iken ha iyi duyulması için bugün 40 ovatla da çalışanları mevcuttur, “Columbin: Broadcasting Sys - ” radyo teşekkülü şimdi 50 ki- vatlık bir postanın inşasına ka - ir vermiştir. Mürsilenin yapılma- ! ina başlanmış ve istasyon işareti k “TB gr harfleri konulmuş- rü ei vip ik ivitesi nasıldır?,, diye sorduğu Pratık bilgiler Yeni makine alanlar top- rak bulamazlarsa ne yapmalıdırlar? Ekseriya radyo aletlerinin bir toprak hattına ihtiyaçları vardır. Fakat birçok yerlerde de toprak hattı bulmak mümkün olmaz. Her- ketçe bilinir ki toprak hattmın en sağlamı su borusundan almanıdır. Su borusunun uzak olduğu yerler- dea getirilen hatta pek kalm (3 milimetre) bakır tel kullanılmıya- cak olursa toprağın kuvveti yolda zayi olur. Ve bu şekilde almacak topraktan istifade edilemez. Bazı * kimselerin düşündüğü gibi bu hat , doğrudan doğruya toprağa gömü- len bir parça tel ile de temin edile- mez. Bunun için bu vaziyette bulu- | nulan yerlerde toprak tesisatına muhtaç olan makineler için ne yap mak lâzımgeldiğini (düşünelim. Çok defalar ayni işin ikinci kulla- | nılacak kısaca, fakat iyi izole bir anten hattı ile mümkün olduğu bazı fen adamları tarafından orta» ya atılmakta ve tatbikatt da pek iyi neticeler alındığı Emi Bizim de tecrübelerimizle de haki. katen toprak yerine ikinci bir an- tenin çok iyi netice verdiği sabit oldu. Lâkin her alette bilhassa mon tajr eski olan aletlerde ikinci ante- nin pek İşe yarayamıyacağı mu- hakkaktır, Çünkü bu tarzda olan bazı montajlarda kuvvetli bir top- rak hattı kullanılmadığı takdirde hoparlörde hafif bir cereyan uğul- tusu peyda olur, Bu uğultuyu an- cak toprak tesisatı bertaraf eder. Halbuki yeni sistem aletlerin ço - ğunda bu uğultu yoktur. Bunlarda toprak hatlarınm vazifesi antenin kudretini biraz arttırmaktan ba; ka bir işe yaramaz. Şu takdirde nevi aletleri olanların anteni beş altı metre daha uzatmakta toprak hattma ihtiyaçları kalmaz. Fakat radyonun bulunduğu oda su boru- suna yakın ise buradan bir toprak MİLLİYET ARŞ ZAMBA 9 İKİNCİKANUN, 1935 Budapeşte Kısa dalgaları Bundan iki hafta önceki pazar günü ilk tecrübe programlarını gön dereceğini o haftaki sayıfamızda bildirmiş olduğumuz 19,52 metre dalga uzunluklu Budapeşte kısa dalga istasyonu ümit edilmiyecek kadar iyi işitilmiştir. H. A, S. işare- tini taşıyan bu kısa dalga postası. nm ikinci olarak nesriyatı da e» Roma radyosuna bir bakış çen pazar günü saat 16 ile 16.55 a- rasında idi. Bu defa da mükemmel işitilmiş olan postanın bu haftaki pazara işleyip işlemiyeceği prog- ramlarda gösterilmemiştir. Daimi neşriyatların ne vakit başlayacağı da bildirilmemektedir. Sovyet halkı verilecek konsar- ler hakkında tenvir ediliyor Sovyet radyolarında klâsik ve senfonik konserler verilmesi karar laştırılmıştır. . Bu konserlerin bir çok kimselere yabancı geleceği şüp hesizdir. Bundan böyle radyolarda bu gibi konserlerin verildiği esma. da halkın bu musikiden zevkalma- sı için konser aralarında lâzımge- len musiki bahisleri görüşülecek ve halk dinliyeceği konser hakkın. da tenvir edilerek bu yüksek musi- kiyi anlamakta (ve hoşlanmakta müşkülât çekmiyecektir. Bu gibi bahislere Çekoslovakya, Romanya ve daha başka radyolarda da dai- ma büyük konserlerden önce tesa- düf edilir. di Londrada yeni bir studyo Londrada İngiliz radyoların olduğu binada gayet büyük stüd- yolar bulunduğu halde B. B. C. rad yo idaresinin © çalışma şartlarına göre kâfi gelmediğinden ayrıca bir konser stüdyosu aranmış ve niha- yet eskiden patinaj yapılan Mai- da - Valde binası salonlarının bu iş için kullanılması münasip görül müştür. hattı almak pek doğru olur, Maki- nenin ihtiyacı olmadığı anlaşıldığı takdirde ilerde başka bir yere nak- ledikliğinden veya makine başka bir odaya götürülecek olursa top- rak hattının kullanılmasına lüzum Bu merkezin Avrupa'dan ko- peri emmni A ireke kemiren famelimi dan nakledilecek olan Fenlandiya halk şarkılarını ia Hafi orkesta musikisi, — Akı 13 Zincı Kânun Pazar INSTANBUL: 18; Otel Toxailiyandan tranımisyon, gay sax cnr. yi 1020: Mabel, 19 Kh. VARŞOVA, 1345 m. Dans. 18,50: Konferana, 19: Sözler. 20 şam konseri, 21,48: Haberler Plük, 17: Ulmenl neşriyat, 18: 19: Haberler. 19,15: Konserin devamı. 20, e. ferdns, — Plâk. — 2030: (Vicleimül) izimli popüler neşriyat. 31,30: Romen musikisi 22: Süsler, 1,30: Plik. BVK BERLİN 7m. » 19: Küçük radyö orkerimam, 2i: Frankfurt tan makil, 23, Keza, 24: Neşeli i Çesnlo. mik). 1 - 3 Halk mewsikisi ve danslar. 545 Kır BUDAPEŞTE, 550. 19,20: Harpa konseri. 19 50: Piyano rafa- katile orkestra, 2: Stüd; Gyetre, 22, Haberler, eyer, 23,10: Inere Magyari çingene takımı, 24,15 Dass mı si nakli, 1,054 Son haberler, 14 Zinci Kânun Pazartesi INSTANBUL: 18, aerpca ders, 18,30: Dans mus 19: Tetanbul balkevi Soysal Yan emen Şereled 1930: Neşeli Haberler, aktünlite. 19,50: 2045; Aktüsilte, haberler, 21,10: Elektro pâl- kile pllanun (Palyaço) operası, 22301 ; Haberler, Şen akşam konseri, 1 zen me EYE ZA G8 m. 19,20; Halk şarkıları, 18/55: Plâk (asker kıları,) 20,35; Sözler. | Zir İle... ei Ork. seri, 22,10: "Nikotinden zehirler me, sedir Eş 231 Haberler. 23.303 Dans. Kir. BELGRAT, AI m, Tefakatile şarkılar, 19,25; — 15 2inci Kânun Salı ANS TANBU 8; Almanca dere, Vi a le Taran YAL iğ 20,101 Ona , 20,dü; Sexdye musiki erketrear 21,20: Sen haberler. 21,30: Rayo orkesiran. 22: Radyo caz ve tango or kestraları. ki, 20,45: Konuşmal BAS Ki 18,30; Macar şarkıları. (Piyano refakatile) 19: Ders, 19,30: Carbimd. özler, 20,301 Musikili karışık neşriyat, 21,50: levi kisi hakkında sözler. 22: Bernden naklen er üs, 24; Haberiğer. 2320: Pertis gingene takımı, 2,16: Fransczca haberler. 24, 08: Salon ve cr geesikisi 2430: Son haber “iz 2'nci Kânun Perşembe INSTANBUL: ş Almanca ders, 1830: Dı 19,40: Viyilonlat Takandı Hayrllak. selalar; 3010 2020: Stüdyo siyan orkestra. ZI,IS: Sen ha berler, 2130: Radyo Saz ve tango orküstrai Kb. VARSO 18,45: Orkestra. — Sözler: 19,20: Koro kon- musikisi — Sözler, 20,301 Şarkılar, (plâk.) 21: Filharmeni heyetinin sene mundan saklan konser, seri, 204 Piyano İsnik konseri, 224 Pı 23: Reklâm konseri 823 Kh BÜK RE, 364 15 - 15 Gündüz plâk eşi sazı 19 Son moda 1 10.8 Radyo, ca sına drvmi Bi Kolan, 2029, (R san Kl BE RL TR Asm 18,30: Marka Regerin eserlerinden trio kon- ser. — Skeç, 1830: Behmen şarkılar. 201 Sehubert irin kanseri. 20,30: Amım İş için. 2040; Aktal ye nci Kân orkestrası, 2 suwa operet musiki parçaları, 22: Mütalen 22, | 15: Strmusa komseri 23,26, Kahvehane konseri, Bizim Saarımız. 21/46: Saar gençliğine ulunal Kir. LEJPZİC, izm 18,10. Sasi Filmlerden piiklar, 1820: Sör. ler, İRSö: Okonemi bahsi, 19: Keman ri, 18,40: Sözler. 20, Macar munüküsi. Zi: Barlar. 21,10: Ulusl neşriyat Zi; re. 22.10: Şarkılı Ma berler. 23,80 Oda musikişi, 24,101 Dans, MKE BERLİN SE. sporu hakkında doktor tavsiyeler 19035 Malki 30, Li ire pi çe ulusal mi EE 22,10; Radyo orkestra tası, 19; Haber Konferans. Noel şarkıları. 2030; Bükrep oparasın- ŞEH ——— ŞECAAT, 1, Alplik, 2; Batırlık, 3, Yiğitlik, 4, a, kalıramanlık, mertlik.) (Bak: Besalet, cerarel, kaması aaa (Sec) 1, Alp, Ağı $ECERE, 1, Ağaç. (Bir tek ağaç, (Türlü lehçelerde “ Yalaç, ikaç, anğas, ark, aklini alır.) adas, yağaç, 2. Döşeme, (A- e ece) 3 yn (Aile şeceresi man.) $EDİT, 1, Bayrar, z berk, ŞİR, e Bas, 2, Raşbğ, (Askeri gef man) (Bak el, ka ŞEFAAT, 1, Atun, 8, Bağışlayu, bağıylayı, 3. Otün, ütün, (bak: Gufcan mağfiret, tavape Cufcan, tavassut, iltimas ta ŞEFAAT ETMEK, 1: Dilek etmek, 2. Geçleilmek; 3. kob ŞEFAAT İSTEMEK, Ötünmek, ŞEFAATÇİ, Utük > 2, Ayas, ayaz, 3, Cite, 4, Duru, 8,1. Çak aliyor dural ezgi ŞEFFAF, İ, ira ŞEFKAT, man.) (Bak: ŞEFKAT Merhantet, re ven, mihribanlak.) GGETEMM AK 1 mi ee ŞEHADET, 1, Kere, kereiti, 2, Tanıklık, (Hak: Şahit, iş- hat, istişhat, $ŞEHADETNAME, SAMADET ETME, 1, Aygaklamak, 2, Kerelemek, 8, vermek, ŞEHADET PARMAĞI 1, Ban var Ben. ie 2, Sok ermek, uŞEHAMET, Başlık, lak: Besalet, Mrlik, bahadırlık. tesaret, şecaat, di- Haberler, KEİ: aberler, 2338: 24,05: Haberler. ir Nureddin şan: Radyo orkestrası, i- | İs beraber, 23: Radyo caz ve laago orkesirant, | RMAYARSO VA Sm Ekonomik konburanı. 20: | Pik. Güme 20,50 | Spor, 211 Koro konseri, 22: yisiimi kâne Zİ; İmleme Belannz. 2240 no - keman konseri. 25: Dana. | 823 Khz BÜKRE,Ş, 384 m ! 13. 15 PİâK, gündür m orkestrası. 19 Haberler. 1 oroat BUDA Halk musikisi, 0: | eserlerinden — Haberler. 21,10: 22: Kabara Şürler, 21,104 Viyanadan Plük, 24,20: Çin- ua Çarşımla 1,151 Son haberler. 21, yatı, 18: Randy 151 Radye orkes ans. 2020: Revi iş Jobana Sirame devamı, 233 Haberler, 3 Haberler, 21,10; | Game asik. 23,10: Ha- Ci iri 20,10: 5. içre mmuni- me milis. musikisi orkestrası. Zir Radyo VA, 1345 m. lr Dae nesile. İ eadye eri © iyolamsal konseri 22,30; Sözler, 234 iberler: 23;30: Halk munikisi. 24 Dans muse si. (Solist tenor Sehaiilün istirakile) 1 -3e sa konağz. Khz. LELPZİG, izm 18,204 Piyako #üsiklsi. 1850: Sörler. 19-100 ist komseri. 20.20: Aktüalite. — Köy Haberler. Z1)10: Koro İştir 1,50: “aVtan, isimli ekeg ri. İN, 357 m. e “Kanradin re makinelerinin. ler. 20 Dört perdeli “Trow yenen güya. (Omnfen pilklarile) #108: eni şarkılar, 23; Haberler. — Şarkıların ital aus, adir skeç. 19,40: Hi. yayılışına dair “Sis Ki BUDAPEŞTESö0m. a e e Sözler, 22418. Pil, konemei, Z280, Siyasal m, 2420: Habere 230 Asker mızı Kam Zi06: Haha 18 2inci Kânun Cama INSTANBUL: lik meyriyatr. 18: Çay snati; Otel mdam transmisyon, telsir caz, 19:203 Çocuk hikâyeleri. an kitar, Siret » viyolenist Neal er, 21,30; Radyo anxo orkestraları orkestrası, 20: Konfera: i Kanfer&ne. 211 Piyano ile caz mufklak 21,30 Şarkılar, 21,50: Sözler. 22,50: Radyo salon or Kestras Çarada haberler.) Tez ke FR ANEFURT 281 m 10,15, Sözler, 18,50: Şen musiki parçaları, giz Haberler. Saiğ Hambaratan sal me yat, 22: Mun mi şarkılar. ZEAS: Spar. 241 Karışık met İla Ktü ambara; Ulusal alelade beke arkan benn Sip e İn musikisi, AT, m ir 8, Makale şarkılar, 20,30: Ulusal pro- İplerle ön erime gi Haberler, 23,20 Bir sikke BEİ Ns 19,30: Şarkılar, 20; Mendel | al habarlar; 71,15: Ulmal neşri Org musikiai 22,151 Maks Regerin ese den 23: Haberler. — Koyu haberleri, 23,30 Tarihi neşriyat. 545 Kız BUDAPEŞTE,S50 m. 18,35: Hafif musiki 19: Amele neşriyatı 19,55: Sözler. 2030: Avrupadan nakil 235801 Haberler. 24,15: Heinemanın cazı, 2405: Son haberler. 19 Zinci Kânun Cumartesi VARŞOVA, IS m. iile ne Böler, 19,15: Keman 873 Khz BUKREŞ, 36öm. 13 - 15 Plâk. 18: Radyo örkestraşı.. 184 Ha berler 10,15: Orkestranın devami 20; Konler vana, 20203 Pik. Zi: Radye yam öğr Kene yana, 2218: Radyo azının 23: Has burlür. 2325 Kahvehane musikisi Çekil.) 1195 My ri, Khz LEİPZIĞ, 382 m. 18,50: Haftanın haberleri: 1905: Yemi söz“ Tük. 19,20: Aktüalite. 19,35: “Flomel der vera, İsimli skeç, 20-28: avında, Zi: Haberler, 21,10: Karı 23: Haberler, spor. — 23,20: Dı ht”? şarleler. mu 21,10: Sönler. 217301 Lsekenin Land. ile koç Çmscikili.) 231 Habarlar. 20,30 ŞAl 66, . MK A RİSE al SUNAL, Ikili, SURAHİI, 1. Canik, 2. SÜRAT, 1. çebi 2 Erme 3. Evme, “acele man, yoran KN 1, Çabak. anlama, 2, Saktık, 3, se sek, 4, a ş DAN, L Öğrüneülüğ. 2 sa e e sevinen. ŞADAN OLMAK, 1, Kanma, ane e e çak ERE lr 2 Alaca karanlık, Çarapçada gün doğmazdan önce akşam gün battıktan sabah olam kar gara karanlığa “fecr denir. Osmanlıca- Belek, belik, 2, Cindoruk, dindoruk, lr a 2 İradı, 3, Yağ. 2, Karaltı, 3, e kel 7 Kii, & Öze (Baki