2 Ocak 1935 Tarihli Milliyet Gazetesi Sayfa 1

Milliyet bu adı alıyor AT[ 5 KURUŞTUR ürkiye - lngıltere Alışverişi öndke den Türkiye ile Ingiltere arasında 1930 nda yapılan ve eski en çok genez- (müsaadekârlık) prensibine daya- n alım satım andlaşması geçen eylü- in on üçünde bozulmuştur. Andlaşma gelecek 13 eylülden son- artık büsbütün kalkacaktır. Hindistanla aramızdaki Modus Vi- di de (muvakkat ticaret itilâfı) lir ay önce bozulduğundan şubat son- ına doğru bu ülkeden gelecek mal- iİr üzerine en ağır gümrük vergisi fonacak ve 11 numaralı “kararname,, göre yürünecektir. F Okonomi Bakanı Bay C:Inl Baya in tutum yedigünü içindeki Almanya sıkışık vaziyette! *f Sahip ve Başmuharriri : 9 uncu sene No. 3198 ÇARŞAMBA Siirt Meb'usu MAHMUT. 2 IL. KANUN 1935 Tel:( Müdür : 24318, Yazı işleri müdürü : 24319. Idare ve Matbaa : — 24310. Hitler iktısadi diktatörlük kurmağa hazırlanıyor BERLİN, 1 (A.A.) — Havas Ajansmnı muha- biri yazıyor: Geçen ilk baharda Bay Hitler (ih- tilâl bitmiştir.) demişti. bir kez daha anlattığı gibi, ııln;lar alım satım andlaşmaları yaparken füttüğümüz siyasa, bizim larımızı tın alan ülkelerin mallarını satın al- ve en çok genezli uluş (en ziyade hüsaadeye mazhar devlet) prenıîhini & yeni kuruma uydurmaktır. Bu, göz- ğ uı:de tutulacak olurıı, lngıllere ve u il 1 eden bi ııe- kol. A L en, İngiltere'nin son gunlerde, bunu nurta alım satımı için koyduğu ye- ü bir düzenle karıştırdığı görülmekte- lir. Gerek Ingiltere ve gerek Hindis- n bize, bizden satın aldıkları mallar- daha çok mal satarlar. Son yıllar ınde koyduğumuz kontenjan düzeni e eski durumu deiı.hrmış degıldlr Bunun ve nere- ye varacağını anlayan pek az kimseler Nazilik ruhuna sadık kalarak buna karşı gelmek iste diler ve 30 Haziranda ez Idiler, Bu tarih Rayş ver için büyük bir gün oldu. Çünkü, Nazi hü - cum kıtaları üçüncü Ray hin ordusu olacaklarını zannediyorlardı. Hal - buki bunlar mevkilerini tamamiyle kaybettiler. Öyle ki, ihtilâln dışın - da kalan Rayşver bu - nun mirasma kondu Mareşal H.ınden burg'un ölümü içeri işlerin Milletler cemiyetine savrulan hiddetli sözlerde yavaş yavaş yumuşuyor Dr. Şaht ve General Blomberg riyelerinden kurtarmaya çalıştı ve İnbdi «& Sreeyber aa d T" Bunun içindir. ki, bu ozulması ve bunların yerine başka ül- lerle yapıldığı gibi, ulusal ökonomi 0 ıh'kımm uygun yeni andlaşma yap- ğa çalışılması ycrıııde bir gidiştir ve her yanda da sevinç uyandırmıştır. Yumurta alım satımına ıelıııne, u, apayrı bir ı;uı- Ingiltere' nın ko- uyucu (himay gümrük p ı benimseyenler arasında ıık ıık sesi duyulan bir çiftçi azlığı (akallıyet) dır. Bunlar lngı.ltere ye gıren yu- hurta hz hukumetı bu dileğe uyırnk n iltere'ye yumurta satan ülkelerin tıkımından geçen yıl içinde İngil- e'ye mukın. yıııııurtı ııyıııu ge- da ge- ten yılkı tula:nn yüzde beş eksiltil. besini istemiştir. Türkiye birinci ta- n ülkeler içindedir. Brzuıı!e Ingiltere arasındaki yumur: alım satımımın — durumu da şudur: ürkiye'nin yumurta satışı şimdiye ka- |- £ flar Akdeniz ve Orta Avrupa sınırla- fimı aşmamıştır. Fransa, Italya, Is- panya ve Orta Avrupa ülkeleri yumur- larımızın en iyi alıcılarıdır. Yumurta- batı ve yukarı Avrupa ülkele- v?ıne ancak saydığımız bu yerlerden ak- farma olarak gıdıym'du Bugünse her Flke kendi sınırları içine giren malin hereden geldiğini araştırmaya başlamış- tır. İngiltere yer yüzünün en çok yu- inurta alıcısıdır. Yumurtalarını da ya- Bubaşında bul Holanda, D: K ka ve Belçika gibi çiftçi ülkelerden al- beraber, Çinden, Mısırdan, Bul- istan'dan ve Polonya'dan — da yu- lurta getirtir. Son yıllar içinde uzak elerden İngiltere'ye gelen yumurta- daha çok beğenilmiştir. Bu da ya- ve çiftçi — ülkelerin çok yumurta satmak bir takım yapma- L A V A : * Oya Ingiltere'ye | iyor, Biz ise Ingiltere'ye Iıarşı alım sa- <cık yollarla tavukları zorla yuııınrdn - pekııdegışnfdıvel'lıtler daha - ser- bestçe hareket etmek — imkâ bul- du. Yalnız Hitlerin karşısma müthiş bir kuvvet dikildi: İktısat. Şaht ökonomi diktatörü Kapitalist ök: ili ları da bertaraf etti. Dr. Şaht ziraat ve iaşe işlerini de ddııyııı'le ele aldığı ve ıoylenildığme göre Almanyanın ıçcn ve dışarı bütün ökonomi şübele- rini tek bir bılmnlılı halinde birleş - olarak iktidar mevkiine gelen Dr. Şaht, Nazi ökonomisini sosyalist naza düş * Ancak, yerle mdenedıleneılunızıeılunımyı.— (Devamı 6 1ncı sahifede) _ Atatürk Hilâli- ahmer Balosunu şereflendirdi ANKARA, 1. (Telefonla) — Yılbaşı gecesi neşeli geçmiştir. Hilâliahmerin sergi evinde ver- diği balo rağbet görmüştür. ATATÜRK Hilâliahmer balo - sunu oradan da Ankara Palası şereflendirmiştir. Yüksek müdafaa Meclisi , ANKARA, 1. (A.A.) — Mat- « buat Umum müdürlüğünden teb - liğ edilmiştir: , İcra Vekilleri heyeti Büyük Er- kânıharbiye reisi Mareşal de bu - lunduğu halde Yüksek müdafaa ,meclisi adı ile 29 - 12 - 934 te mu- . fat sonbahar loplantuım başlıya- | rak yurdun yüksek siyasa ve ko - , ranması üzerinde goıuşmelerden ,sonra şubattâ toplanmak üzere '1-1 - 935 de dağıldı. İran hariciye veziri Ankarada ANKARA, 1. (Telefonla) — Iran Bay Laval haylı uğraşıyor İtalya Hariciye müsteşarı Bay Suviç Fransız Dışbakanı Bay Lava - lin Romaya seyahatinden . evvel, muhtelif Avrupa payitahtları ara- sında son günğerde devam eden ıılu mukâlmıelenn iptidai bir an- _ılırıdır Bu yıımıı-lılır indir ki Ingilizler yıhııdıı plaı yıı- ayı değil, uzaktan geleni beğen- üşlerdir. 1934 yılındanberi doğrudan doğru- ıondcrılığmın Türk y 1 da bu beği yumurta- lar beğenilen Türk ea Oyumurtaları orada yumurta ıhşverışı "yapanları ıyıklındırmışuı- Bunlır şim- dığı dün de aııluçılmııdı. Ah.yıııı geç vakte ka- dar Buy Lavalin bugün Raomaya yapmağa karar verdiği seyahate da Roma seyahatinden evelki görüşmeler de muşkullerle karşılaştıgı anlaşıldı ir de bir haber gelmedi. Frarnsız Dışişler Bakanının idare ettiği bu görüşmelerde hayli müşküllerle kar şılaştığı anlaşılıyor. Hattâ dün-ge- İeıı bxr lelgrafla Ramaya seyaha - i ihtimali olluğu da, bı!dırılıyordıı Bu görüşmeler hak- kında sızan karışık haberlerden birini Ajans dün bu suretle tashih etmektedir: PARİS, 1 (A.A.) — Salâhiyet- tar mahafilde söylenildiğine göre Fransız - İtalyan konuşmalarında tadilâtçılık değil, bilâkis alâkadar memleketlerin istiklâl ve tamam - lığma riayet meselesi mevzuu balh solmuştur. Görüşmeler devam ediyor PARS, 1 (A.A.) — Dışariişleri Bakanı Bay Laval dün gece İtalya sefiriyle uzun uzadıya görüşmüş - tür. Bu konuşma hakkında hiç bir haber alımamamışsa da Fransa ile İtalya arasında yapılmakta olan müzakerelere dair olduğu şüphesiz dir. Bay Laval İtalya 'unden sonra Sovyet büyük elçisi Bay Po- (Devamı 6ıncı sahifede) hariciye veziri bu sabah şehrimize gel- di, Istasyonda dış işleri bakanı Bay Tev- fik Rüştü Aras ile bakanlık ileri gelen- leri tarafından karşılandı. General Fahreddin Altay Ordu müfettişlerinden ve ha - len hakem sıfatile Iran - Efgan hu dut itilâfını hal - letmek üzere Tah ). randa bulunan bi rinci ferik Gene- ral Fahreddin'e Atatürk tarafın - dan Altay soyadi verilmiştir. Yeni soyadı kendisine telyazısile bildi - rilmiş ve kutlu - lanmıştır. Bir kaçakçı Şebekesi daha Bu şebekenin altı kişilik efradı da ele geçirilmiştir taladı. Biz ise, kontenjan düzenine gir- mekle beraber, gördüğümüz zorluklara karşı yine İngilterenin yurdumuza gön- derdiği malların normal bir tutarda ol- masını gözönünde tutuyoruz. Doğrusu- e| " di yumurtalarımıza Ingiliz y ka- Opamak istiyorlar. Ingiltere hükümeti, bu yıl Türkiyeden gelecek yumurta tu- daha çok Amerika ülkelerile türlü türlü anlaşma- luyıpanvıherbirindededmködc- me ve denk alış veriş sözlerini sıksık kullanmayı ılıyan İnııltm için Türki - yenin b alım sa! an- lamasında hiçbir guçluk yoktur. ÖKİZ z dendir ki, ılışvenşçıluımız pek yerındo oyununa fim işlerimizde her vakıt iyi ve sağ- lam duygularla bağlı kalmak — istedik. Bıııııııı ıerunı düşünseydik ;ımdı boz- Ottava sının sonunda ve lnıılure'mn kapıla- rını bize kapadığı gün bozmamız gerek şaşarak karşıladık. Gördüğümüz güçlük- ler karşısında bu kadar iyilik niçin?. Bilmiyoruz, Ingiltere ile ayrıca hizını kulağımızdan uzak kalan bir nu söy gerek olursa, İngilizlerin yeni bir anlaşma için bizimle konuş- sürü inüyar dm Şlaznelk izümer öldükk ee Bu işin sür riye sü k, Öl : För e İ K k t y M bağlı A olarak li ü gene olduğu gibi bırakmasını Anadolu Apnıımn, Avam kamarasın- da Türk yumurtaları için geçen sözleri buraya bildi inden çıkan kay Muhafız kumandanı Bay Hasan Muhaf, ve hygı da bu yolda bır örnektir. Şııı'ııı mı var? Böyle bir şey yoksa ökonomi bakanlığının bu gidişi yerinde olmaz. Bizim bildiğimize ve her gün aldığımız bitiklere ( " olurdu. Biz bunu dik. 1 ıııımıkl::mm d.lçlk uldııiıılıırıılı yap- tığımız andlaşmayı, ngiltere’ıin kııdmı lm ıçı'ı ve dktup) göre, Ingil ile alış veriş işinde bizim kadar, bütün a- liş veriş işlerile — uğraşanlarımız da bi d Pegprr padığı ılnılırdı de ses çıkarmadık. ln— eelıâ'ın-ıı gösterdik. Buna karşılık — Ingiltere, önce hiç wergi almadığı mallarımıza bu yeni ö- konomi tutumu ile yüzde ondan yüz- de altmışa kadar gümrük vergisi koy- du. Bunları yaparken, W İ ka- Şunu anlatmak isteriz ki: Şimdiki Türkiye nasıl eski Türkiye değil ise, şimdiki Türk alış verişçisi de eskisi gi- bi değildir. Devrimin her kişisi ıibı. Türk alış verişçisi de değişimin hızı i- çine karışmıştır. Onda — da bugünkü Turk ioplnluıunun uluüsal — benliği, u- nunu ile kendinden ayrı ve başlı başı- ma saydığı ve uluslar arası toplantıl: vardır. Bu uyanık yumı; için ulusal aslama — (menfaat) nııdı da ayrı birer uluş gibi gösterdiği ile bizim hiç bir ayırt ıozetmemeu gerek iken, hlı ayır- di dı yıpmıktan ı;ekmedı uygun gelmiyen her şey kendi benliği için de uygun değildir. Arada yapılmış bir andlaşma da olsa, Türk ılıçvırişçiıi gene ulusal aslamının lerine uyar ve o yoııdın işini tutar. Eğer bugün İn- iltere'ye giren ürünleri izi a- ğır vergilere bağlarken, domınyonlır gelen benzer malları yüzde altmış ılnık vergılule aldı. B“ Yl“d"' 'Türk çok güçleşti. Bu yeunıyoı-mvı gibi, yer yüzünde hiç [orulmımıg bir tutumlı Tngiltereye girecel dÜ R Üü g gelen malların tutarı gene taşkın ise, bunu alış verişçilerimizin i- yiliklerinde avamalıyız. İngiltere ile alışverişimiz her vakit çok genişleyebilir. Bunu Ingiltere de anlamamış olamaz. Almanva ile klering. Rusva ile denk tutmak ktir ki, biz hiç- bir malımızı hiçbir vakit satmakta güç- lük görmeyiz. lıem en iyi, hem de en di da böyledir. Ancak biz de mılhrımıu karşı, açık, kapalı zorluklar çıkaran ve bu ııdı;lennı değiştirmiyen ülkelerden mal almak istemeyiz. Eğer ökonomi bakanlığı, “ticaret 0« dılırmı,, lnıîlteru lıiılıumıhnm y:'nı çi (mıırılılııı) ıondcrdığı.nı ve bu andlaş- ma için konuşmalara başladığını, yakın bir günde de konu: ların sonunun alınabileceğini bildirmemiş olsaydı, hiç kuşku yok ki, Anadolu Ajansının verdığı © telyazısı yurdun içinde daha geniş kı- mıldanmalar uyandırır, belki de bizi hiç İn:ilız malı almamaya kadar götürebi - Dılznı ki Ankaradaki bu konuşma - lar çabuk bitsin. Ankarada bu konuşma- ları yapan lıızılız elçııının Colonel Woods olduğunu öğrenmemiz de bize ayrıca umut veriyor. 1 Osmanlı im- paratorluğunda çalışan ve kendisi de bu yurt topraklarında doğmuş olan Colonel Woodı 'un İngiltereye Türkiye ile bu - günkü tutuma uygun bir — anlaşma ve andlaşma yapmanın iyiliklerini anlata- bilmesimi istemek verinde bir dilek alur. tcşhlılı mnhım hn' ka - çakcı şebekesi tır. Bu şebeke gı:çın ıene ıfyoıı lıııçık cılığı mesi tarafından 9 ay hıpıe mıhkum e- dilip 1,5 ay evvel cezasını bitirerek tah- liye edilen Kavaklı Adem oğlu Kemalin (Devamı 6 mcı sahifede) . Bay Necmettin Sadık kaza geçirdi ANKARA, 1. (Telefonla) — Sıvas saylavı Bay Necmettin Sadık dün An - kara Palasta ayağı kayarak düşmüş ve sol bileği kırılmıştır. Bay Necmettin Sa- dık derhal tedavi altına alındı ve bileği alçıya konmuştur. Akşamki trenle İs - tanbula gitmiştir. Arkadaşımıza geçmiş olsun deriz. Hav yapmıyan, ütü tutan, çok dayanan en iyi desenli ilk Türk Kumqı YÜNİ Ş ir Satış d * Yeni P: uddeıı, Tayyare piyangosu B karşısında Zeki Riza mağa- İrak İran İıududu Irak dışişleri bakanı dün Ankaradan geldi Iki komşu devletin anlaşamamazlığı uluslar arası kurumunda goruşulecek Ankarada bulunmakta olan — İrak dış işler bakanı general Nuri dün sa- bah Istanbula — gelmiş ve Haydarpaşa istasyonunda resmi merasimle karşılan- mıştır. General Nuriye protokol umum müdürlüğü namına Bay Şefkati Nuri, Irakın Ankara orta — elçisi Bay Naci Şevket, ve general Nurinin hususi kâ- tibi Bay Lemil refakat etmektedir. Saygı değer misafirimiz hükümet namına Perapalas otelinde misafir edil- General Nuri dün rahatsız olduğu otelde din- Milletler Cemiyeti & yindi sında bulunacaktır. | General Nurinin Ankarayı ziyareti, verilen habere göre, Iran ile İrak ara- sında çıkan hudut ihtilâfinin halli için hükümetimizin hakemliğine — müracaat etmek içindir. Iki hükümet arasındaki hudut ihti- lâfı pek eskidir. Irak, eski Osmanlı im- paratorluğunun İrak parçasındaki İran hududunun kâmilen Iraka ait olduğu- nu ve İranın bu hududu tecavüz ettiği- ni iddia etmektedir. Bu yüzden budutta bazı hâdiseler İrak Dışişler Bakanı General Nuri olmaktadır. Iran ve Irak — münasebatı iki hükümet arasında teati edilen pro- tokol ile tanzim edilmiştir. Bu proto- kol her altı ayda bir yenilenmekte ise de hudut ihtilâfinin şimdiye kadar hal- ledilememiş olması — bu iki komşu ve kardeş millet arasındaki muallâk mese- lelerin halline mani olmaktadır. Bu sebeple Irak Iıulnımeu hudut meselesinin halli için uluslar arası ku- - (Devamı -6 ıncı sahifede) salihİz. üç ) Mutlala, Peso, Kara Mehmet Bu yıl kazananlar pek te memnun görünmeyorlar Hapishanede kazanan mahkümlara paraları verilmeyor Bir talihli ne paraya kavuştu, fakat anasını kaybetti Evvelki akşam çekilen yılbaşı piyan- :oıu:ı::lılılmılıııınuh telif gişelerden paralarını almışlardır. Resmi liste de dün sabah derhal neş- redildiği için piyango müdüriyeti ve res- mi gişelerden de ikramiyeler sahiplerine verilmiştir. 500 bııı Hiralık buyuk ıkrımıyeyı ka- Umumi ahçı ile dan İbrahim, Ka M f ce ve dün diğer mahkümlar şerefine zi « yafetler vermişlerdir. Büyük bir neşe içinde bulunan mah- 'kümlar bu parayı az bularak: Zaten suyunun suyu çıktı.. demek - tedirler. * 500 binli vi ikş lililerden birisi ise dün bir taraftan pa - raya lıavu;mn;, diğer taraftan da anne- hlküml: ra Mehmet ve Mustafaya ait paralar ken dılenne venleınemışur Buna da sebep ü kürek mahküm - ları olmalarıdır. Hukuki bir mesele olan bu vızıyet lıırşıımdı pırılır mıhhım ların fih ufak bir bir de ile bu mahküml. miktarda para verilmiştir. Bu para ile mıhlnlmlar evvelki ge- Atatürke ötküler: '(1) — Her, (2) — Genç. .SEN Kartallar senden aldı bukulmez kanadını, Senden aldı gönüller sevişmenin tadını, Yaylada koç yiğitler anar senin a: Kızlar senin türkünü söyler pmarbaşmdp. Erlerin bir yıldırım sesi duysa derinde Sesini duymuş gibi olur gönüllerinde. Aransa sen çıkarsın yüreklerin yerinde, Tü () babanımn başında, ananın gözyaşında. Sen, gök gibi, yer gibi, yaradılışla dolusun, Dedin:“Benim budunum kamudan ergen(2)olsun!,, Yeni baştan adını koydun eski ulusun, Bir budun yarattın ki, baba, oğul yaşında! sini kayb Bıyoghındı Kumbaracı yokuşunda Camcı çıkmazında oturan seyyar satıcı Pişkiri biriktirdiği para ile yılbaşı pi - yangosu ı.lmxıln' Hattâ piyangonun piyasaya çıkarıl - dığı gün; bayiden ilk bileti alan Pişki- ri olmuştur. Pişkiri son dakikaya kadar piyango - (Devamı 6 mncı sahifede) Faruk NAFIZ