5 Aralık 1934 Tarihli Milliyet Gazetesi Sayfa 1

Tasarruf haftasının ilk günü Başbakanın bir nutuk söyle- mesi muhtemeldir. Dün Mül- kiyenin 58'inci yılı kutlulandı. FİATI 5 KURUŞTUR. Kılık Törüsü i Büyük Kurultay geçen gün, Türk değişiminin değimli bir par- Şası olan kılık tö: alkışlar a- rasında onadı. Bu törüye göre, bun- dan böyle hocalar, ortodoks pa - pasları, hahamlar, katolik papas - ları, bugüne değin giydikleri kılık- ları ancak camilerde ve kiliselerde tanrıya taparken giyebileceklerdir. Dışa dolaşırken onlarda her- kes gibi giyineceklerdir. Bu törünün neden ötürü yapıl- | dığını İçişler Bakanı Bay Şükrü | Kaya Kurultay'da çok güzel an - | lat, Lâik bir Kurultağız. Bu demek- tir ki din işlerini kurultak işlerin- den ayırdık. Bu değişimi başarmak | için bugüne değin birçok törüler yapılmıştır. Halifelik kaldırıldı, | medreseler kapandı, törülerimizi değiştirdik. Lâiklik çok dallı bu- daklı bir iştir. Bunu başarmak için bir ulusun sıyasal ökonomik,soysal yaşayışında değişimler yapmak ge- rektir. işte kılık törüsü de çok yan- lı görünen ancak kamusu da bir bü yük değişimin parçaları olan lâikli yaşamak için bütünleşmeli rım kalan değişim geriley: Türk ulusu ileri doğru yürüyüşün- de kendisini geriye bağlıyan bü - | tün köprüleri yıkmalıdır. Artık ge- ri dönüş olamaz. Bütün bağları ke- serek, arkadaki köprüleri yıkmak ileri doğru yürümek gerekliği kar- şısındayız. Böyle lâik bir kurum i- çinde bir takım kılıklar gözlerimi- | ze batıyordu. Hocalar ve papaslar- la başka yurttaşlar arasında hiç | bir ayrılık yoktur. Tanrıya tapar- ken, tapanlarla taptıranlar arasın- da kılık bakımından bir ayrılık ol- imak gerek ise, buna karışmamak gene lâikliğin bir gerekliğidir. Na- #il ki karışılmıyor da. Ancak rı olan durum, sanki hocada pas'ta tanrısal (ilâhi) bir iniş gibi, gittiği yere kılığını da be- Taber taşıması idi. Hiç işkil Yale) tur ki bu, hoca ve as için de bir sıkıntı idi. Kılık tö lığı kaldırdığı gibi, hocayı ve pa- pası da dinlendirecektir. | Batı Avrupa ölkelerinin bir nicesinde kilise dışında papas kı- lığı giyilmesi törü ile yasak edil - miştir. Bir nicesinde de yasak edil- liz birlikte, papaslar giyme- in Bu da gösteriyor ki pasların kendilerine kalsa, bu Kalk i ile dolaşmaktan ise, dolaş - mamayı üstün göreceklerdir. Bize söylendiğine göre, oortodokslar kendi aralarmda papasların kara e ile dolaşmalarını yasak et - mek üzere idiler. Demek oluyor ki eri bir iş şimdi yapılan tö, zene girmiş oluyor. Buna onlar da sevinmelidirler. Kılık törüsünü biz lâikliği bü - #ünleştiren bir kımıldanma saya - rız. Bu yüzden bu törüyü çok ye- rinde bul söylemek iste- riz. Dün fes, bugün kılık yarın baş- ka bir şey. Bunlar büyük bir bütün olan Türk değişiminin ayrı ayrı 8- dumlarıdır. Geçen gün de söyledi- ğimiz gibi, bunlardan her birinin anlamı ancak bu bütünlük içinde görülüncedir ki aydınlığı ile belli olmaktadı lr. A. Şükrü ESMER Suikastcılarla Mücadele Rusyada ölüm cezasına çarpılanlar temyiz hakkı al madan kurşuna dizilecek MOSKOVA, 4.A.A. — Sovyet Rusya mıştır. Bu karara göre suikastlerde bu lunmaktan ötürü ölüm cezasma çarptı rilacaklar hakkındaki karar, hemen ye- eş ailemi, 9 suçlunun istinaf ve tem- kı olmayacaktır. ME AAA — Iç komiserli- &i, Leningrad'da devlet güveninin ko- Turması yülcümlerini ihmal eden bu mm- taka iç şefi Madved ile muavini Femin Ye mesul memurlardan Gorin, Lobof, Ya- Biçevski, Petrof, Paltaeviç ve Mos Viş'e işlerinden çıkararak mahkemeye vermiştir, Son zamanlarda Sovyet memurlarına karşı zorba hareketleri hazırlamak suçu ile Leningrad'da yakalanan 38 ve Mos- kovada yakalanan 32 beyaz Rusa ait iş dün Sovyet Rusya fevkalâde mahkeme. sinin askeri kolejime verilmiştir. Sahip ve Başmuharriri : 9 uncu sene No. 3170 ÇARŞAMBA Siirt Meb'usu MAHMUT. SK. EVVEL Teşkilâtı esasiye ve saylav yasalarında değişiklik İntihabı yenileme kararı bugün Mecliste verilecek Türk kadını saylav seçmek suretiyle ... .. haklarının en büyüğünü alacaktır 20 kadar Kadın namzet gösterilecek. Fırkanın kararları ANKARA, 4 (Telefonla) — Bu gün öğleden sonra toplanan fırka grupunda teşkilâtı esasiye ve say- lav seç'mi yasalarında yapılacak de öişiklik etrafında görüşmeler olmuş tur. Toplantıdan sonra, General Kâ zım Özalp, İsmet İnönü, Kütahya saylavı Bay Recep ve Tekirdağı say lavı Bay Cemil, (200) e yakın say- Fırkada verilen Kararlar şen Un vergisi nüfusu azalan kasabalarda kaldırılıyor ANKARA, 4 (A.A.) — Cumhuri. yet Halk Fırkası grupü idare heyeti reisliğinden: Cumhuriyet Halk “Fırkası grup Bay Cemil Uybadı'nın başkanlığında toplandı: 1 — Kadınların mebus seçmeleri ve mebus seçilmeelri, seçenlerin yaşları - nın 18 den yukarı bir hadde çıkarıl - ması için teşkilâtı esasiye kanununda değişiklik yapılması hakkında Fırka divanının teklifini İsmet İnönü izah et ti. Fırka grupu esas ve usul yönlerin den meseleyi uzun uzun tetkik ettik. (Devamı $ inci sahifdde) fini Meclise vermişlerdir. Bu teklif ilâtı esasive yasasında değişik « lik yapılmasma dairdir. Teklifte ya sanım 10 uncu ve 11 inci maddeleri- nin şu şekilde değiştirilmesi isten- mektedr Madde 10 — Yirmi üç yaşını bi- tiren kadın erkek her Türk mebus seçmek hakkını haizdir. Madde 11 — 30 yaşını bitiren ka dın erkek her Türk mebus seçilebi- lir. Teklif yarın sabah dokuzda top- lanmağa davet edilen Teşki siye encülmeninde görüşülec: Hükümetin teklifi Bundan başka hükümet geç va « kit Saylav seçimi yasasında bazı de Zişiklikler yapılması ve ayni yasaya bir madde ilâvesine dair Meci se bir meyi bu lâyiha esaslarına kanun vermiştir. Yarın alâkadar encümenlerde gö m Saylar seçimi yasasının muadde) Sarre seçimi yaklaşıyor Almanlar madenler için 900 milyon verecekler Reyiâm sonunda Sarre kendilerine dönerse rey vermiyenlere işkence et- miyeceklerini de ayrıca temin ettiler ROMA, 4.A.A. — Dünkü uzlaşma mu- Sar madenlerine ve daha baş- devlet, Gibince, Sar havzasındaki reyiğm, Al hu ka borçlara karşılık olarak 900 milyon i takdirde, (Devamı 6 met sahifede) 58 inci yılı katlulayan Mülkiyeliler bir arada.. Mülkiyenin 58'inci yıldönümü Mülkiyede dün büyük kut- Kulamıl şenliği li Mektep müdürünün mühim nutku “Her zaman olduğu gibi dil değişiminde de Mül kiye en ön safta bulunacaktır,, Mülkiye mektebinin 58 inci yıl Yurda 58 yıldanberi binlerce bü- mü Yıldızda mektep salonunda dün yük adam yetiştiren bu eski mektebin yük bir şenlikle kutlulanmıştır. (Devamı 2 inci sahifede) ikinci maddesinin şöyle değişt ilme si teklif olunmaktadır: Türkiye Büyük Ilillet Mecli- sinin üyeleri Türkiye devlet halkın dan her kırk bin nüfusta bir kişi ol- mak üzere seçilir. Bir intihap dai- resinin nüfusu 40 binden aşağı olsa dahi herhalde bir mebus hakkı ola cağı gibi nüfusun 40 binden yukarı #1 iç'n aşağıdaki gibi muamele ya» piler: “85 bine kadar 1, 55 bin birden 95 bine kadar iki 95 bin birden 135 bine kadar üç 135 bin birden 175001 e kadar dört mebus seçile- cek ve bu mikdardan z'yadesi bu yolda aritırılacaktır.” Lâyihada ayni yasanın 5-11-16- 23-58 inci maddelerindeki 18 yaşı- nı bitirenler kaydının 23 yaşını bi- tirenler şeklinde değiştirilmesi, bu maddelerde zükür kaydının kaldırı larak yerine kadm ve erkek kelime lerinin köydurulması ve yasaya şu maddenin ilâvesi teklif edilmekte - dir : “Rey verenlerden rey ver rken hü viyet ve şahsiyetleri belli olmayan - ların reyi kabul clunmaz.,, ömet bu son in ya - saya ilâvesini teklif etmes'nden mak (Devamı 6 ıncı sahilede) Yunan hududu Faciası ap Irkdaşlarımızın Yunan hu- dudu içinde vahşi- ce öldürüldükleri anlaşıldı ATINA, 4 (A.A.) — Yunan - Bulgar azbitlerinden kurulan ka - rıpık komisyon tarafından yapılan tahkikat neticesinde, Bulgar asker lerinin Yunan toprağına 1500 met- re derinliğinde girdikleri anlaşıl: muştır. Ölenler dört kişidir. Adla- yı şunlardır: Hasan Kapo, İmam Hüseyin, Asso Osman, Hüseyin Sakolot. Ölülerde kurşun delikleri ve bi- rinde de süngü yarası vardır. ATINA, 4 (Hususi) — Dün Yu - pan - Bulgar hududunda — Termiyada Yunan - Bulgar zabitleri birleşerek Yunan araz si dahilinde beş Pomağın bulunmuşlardır. Uzun süren münakaşalardan sonra Bulgarlarm Yunan bududunu teca - vüz ederek beş Pomağı Yunan arazi- sinde öldürdükleri tesbit edilmiş ve bu hususta yapılan protokol iki taraf za- bitleri tarafınd. za edilmiştir. Vakıf icareleri ANKARA, 4 (Telefönla) Hükümet valof icare ve mukataaları o bakasının tasfiyesi hakkında meclise kir kanun Biyihası vermiştir. Bu lâyihaya göre, -zmhuriyetin ilân edildiği 1339 mali | yık sonuna Kadar ifraz zimmetinde ta- hakkuk etmiş bulunan vakıf icare mu- kataalarınm kayıtları terkin edilecektir. 1340 senesinden 1929 mali yılı s0- muna kadar efrad zimmetinde tahak- kuk etmiş olan icare ve mukataalarmın yüzde altmışını, 1934 mali yılı içinde ve yahut yüzde yetmiş nisbeti 1935 mali yılı sonuna kadar ödenenleri ka - lan icare ve mukataa borçları terkin 0- Vunacaktır . Bugün 4 üncü sahifede Tanrılık yolunda Nurullah Ataç'ın özdille yaz- dığı yazı bugün 4 üncü sahi 1934 Japön hükümeti en niha- yet Washington antlaşmasını bozmağa karar verdi. Mut- lak surette müsavat isteyor. 24318. Ya be er ima Tel: ( | Kılık kanunu büyük bir memnuniyet uyandırdı Ermeni patriğinin, Musevi cemaati Reisinin mühim beyanatı Rum patrikhanesinin de 1923 de ta- mamile bu kanunu teyit eden bir karar kabul ettiği anlaşıldı | Fener Patrikhanesindeki dünkü toplantı - Er- meni patrikhanesinin kararı - Ecnebi ruhanilerin sözleri ve memnuniyetleri Dün, günün lâkırdınr ii Büyük Mil isinde kabul €- dilmiş olan kıyafet ka- Bu olmuştur. Dünkü nüshamızda yazdığımız veçhile imam, papas ve haham gibi ruhani kis- ve giyenler, bu kıyafet- leri ancak mabetlerde giyecekler ve mabetle « rin dışında ruhani elbi- se ile dolaşamıyacaklar dır. Bu kanun memleke timizde lâikliği tamam- layan bir kanun olduğa için her yerde alâka ve takdir ile karşılanmıştır bir kongrede papas'a - İ rm kilise haricinde ru- hani kisveyi giyemiye - örklerine karar veril « mişti. Bugün İakenderi- ye mmetrepolidi bulunan haslarının iştirak ettiği bir panartedoks kongre sini içtimma çağırmıştı, 3 li Birçok dini meselelerin Ermeni Patriği Bay Mesrup Naroyan akere edi kahgrede veri: | 1923 e kadar toplanmış olan kongre- len 7 karardan 5 ncisi Ortedoks papaz | nin zabıtlarında yazılıdır. Beşinci ka larının kıyafetlerine dairdir. Bu karar | arm üçüncü fılrasmda üçüncü lar 10 Mayıs, 1923'den 8 Haziran (Devamı 6 mer sahifede) Tutum haftası hazırlığı İlk gün başbakanın Ankara radyo- sunda bir nutuk söylemesi muhtemel Bu yıl daha canlı tezahurat yapılması için tedbirler alınıyor Tutum (tasarruf) (o haftası bu yıl, her yddan daha olgun programla can- landırılacaktır. Ulusal ökenemi ve tür tam kurumu (MGlk İltisat ve Tasar. Okonomi ve tutum kurumu tarafın. dan hazırlanan bez afişler yakında bü- yük caddelere gerilecek, diğer duvar a- fişleri de herkesin göreceği umumi yer- lere asılacaktır. Kurum, 100 bin tane duvar afişi bastırmıştır. Bunlar, pey- dağıtılmaktadır. Hafta içerisinde, büyük camilerde kurulacak © mahyalar için hazırlıklara başlanılmıştır. Her cami, halkımızı tu- (Devamı 6 ıncı sahifede) Alaturkacılar alafranga ders al- amğa Laş'adılar Dün Beyoğlundaki musiki sanatkâr ları kurumu evinde batı musiki dersleri. 'ders Mösyö (o Manof tarafından verilen nazari derstir. de Madam Fabaroş Povlo tarafından şan derslerine başlar salı perşembe günleri verilecektir. Cumartesi, salı günleri 2 den 3,30 a kadar sürecek per şembe günleri de birde başlıyarak 2,5 ta bi Dünkü derslere piyasanın tanmmış musilişinaslarından udi Fabri, udi Çev. he kene Maksut, kemançeci Aleko, kemani Necati, hanende Behice ve. klar: Ramazan ve daha bir çok kimseler gelmişlerdir. Her san'atkâr o derslörden azami “illede etmek için bütün (dikkatlerini sarfetmektedirler. Yakın zamanda herbirinin başladıkları aletler üzerinde büyük #muvaffakıyetler kazanacakları umulma ktadır.