5 Aralık 1934 Tarihli Akşam Gazetesi Sayfa 1

Altı kaval... aa Sene 17 — No: 5795 — Fiatı her yerde 5 kuruş ŞAM 4 SİLAH .. Ust0 şeşhanet1.. ÇARŞAMBA — 5 Kânunuevvel 1934 —— —— Telefon : 24240 (İdare) - 24249 (Tahrir) « 24248 (Matbaa) - 20113 (Klişe) Asalet - Toğuşluk - Soyluluk Bilgililer dil dönümünün yolla» Tini çizedursunlar. Gramer araş- “armaları yapılsın.. Bütün bu dü. Zenli çalışmaların büyük yararlık- vardır. Bir kişi bile çıkıp bu- Nun tersini söyliyemez.. Ancak, iş Yalnız bu çalışmalarda değil... Arapça, acemce, osmanlıca bir sözün karşılığını aramak için ta- Tama dergisini açanda en aşağı dört beş türkçe sözle karşılaşılı- Yor, Kimi şu kökten geliyor bu sözlerin, kimi bu kökten; kimisi- ni Şural kullanırmış bu sözle- tin, kimisini buralılar.. Bu beş altı türkçe karşılıktan hgisini. seçelim, hangisini kuk alım? Bunların içinde en can- » €n uygun olanı hangisidir? Bu- vu bulmak yalnız kuru bir bilgi işi değildir. Bunün için yalnız bilgili olmak yetmez. İyiden iyi, ustalığı N eden ince bir yazıcı; dahasını eyim; biraz da düzenlisözcü olmak gerektir.. Bu işte yalnız bil. ginin değil; işlenmiş bir sezişin de Payı vardır.. «Dünya» sözünü ele alalım. Tarama dergisinde bu sözün kar- şılıkları şunlardır: o Acun, ajun, açın, açın, cir, çun, orta, tanır- gan, ucun, uçun, yeryüzü, yirtinci. Şimdi bu karşılıklardan hangi- sini seçmeli? Hangisini kullan- Malı? Bana kalırsa; dilimizin bugün- ü basamağında; yazıcılar bu şıklıklardan dilediğini kullan- | Malıdır. Böyle yaparsak kargaşa- : olur sanmayınız. Bir düşünce- Din ayrı ayrı altı türkçe sözle an- İatılabilmesi, dili varlıklı kılar. Acun, da türkçedir, Yeryüzü de türkçedir.. Acunu da kullanalım, ajunu a, yeryüzünü de.. Bu karşılıklar. 'an bir ikisi gün geçtikçe ortadan Iksa bile; bir ikisi yaşar gider.. angisi yok olacak, hangisi yaşı- Yacak, bunu şimdiden kestireme- Yiz:. Bu, bir yandan o sözün ken- di canlılığına; bir yandan da o #özü kullanan yazıcının ustalığı Ma, tanınmışlığına bağlıdır.. , #Âsalet» in türkçe karşılığını *Söydanlık», «Toğuşluk» olarak ?enimseyip yazmak nasıl kötü bir İ yapmak değilse, «Soyluluk» olarak yazmak ta öylece kötü des ildir... «Cemiyet» sözünün kar- lığı «Algın dır, «Dernek tir.. «Algın» 1 kullan ben «Der. mek» i; bunun için biribirimize | ızmıyalım.. Bir yandan dili var- lıklı kılarız, bir yandan da hangi- Mizin söz seçkisinde daha usta ol- duğu ortaya çıkar.. K#A*X Edirne seyahati Ankara 4 (Hususi) — Başvekil “eneral İsmet yarın akşam Edir- Heye gidiyor. Edirnede nutuk söy. İyeceği doğru değildir. AKŞAM Bütün Türkiyede satışı en çok olan gazetedir. İlânlarınızı AKŞAM'a vermekle kazancınıza en uygan işi görmüş olursunuz. Meclis bugün intihabı yenileme kararı verecek Fırka grubu dünkü toplantısında mühim kararlar verdi Ankara 4 — Fırka grupu bu- gün toplanmıştır, Grup şu karar- ları vermiştir. Kadınların mebus seçmeleri ve seçilebilmeleri ve mebus seçmek hakkının 18 den 23 yaşına çıkarılması hakkındaki teklife dair başvekil izahat verdi. Fırka bunu kabül etti ve teşkilâtı esasiye ile mebus seçimi kanunla- rında değişiklik yapılmasına ka- rar verdi. Bundan sonra unlardan alınan verginin nüfusu az kasabalarda kaldırılması hakkında hükümetin Bulgarlar yunan toprağında pusu kurmuşlar Yunan hükümeti Bulgaristandan tarziye istiyecek Atina 4 — Türk pomaklarının Bulgar askerleri tarafından öldü- rüldüğü Termia köyüne tahkikat yapmak için giden jandarma ku- mandan muavini Piçaridis Dra- ma jandarma kumandanlığıma şu telgrafı çekmiştir: Yunan toprağı içinde ve hudut- tan iki saat mesafede pusu kur- muş olan üç Bulgar askeri, gizlice Yunan hududunu geçmiş olan pomaklara el bombaları ve tü- fekle ateş açmışlardır. Pomaklar. dan üçünü tüfek ve bomba ateşi- teklifi kabul edildi. Tuzun her yerde ayni fiatle sa- tılması, Ziraat bankasının esas bünyesinin ıslahı, siloların çoğal- tılması, çifçilerin bankaya borç- larını ödeme vadelerinin uzatıl- ması hakkında hükümetin düşün- düğü tedbirlerin yeni intihab be- yannamesinde millete ilân edile- ceği hakkında başvekilin izahatı alkışlarla karşılandı. Meclisin yenilenmesi teklifinin 5 kânunusanide Meclise bildirile- ceği haber verildi, Meclis yeni- lenme kararından sonra faaliyeti- ne devam edecektir. . Yeni mecliste kaç mebus olacak ? Ankara 4 — 25 bi ine kırk | ara in yerine kı İs opeeali girdiklerini la bin nüfusun bir mebus seçmesi teklif edileceği haberi üzerine bazı taraflarda mebus adedinin azalacağı zannedilmiştir. Bu zan doğru değildir. Kadınlar da rey | vereceklerinden mebus miktari azalmıyacaktır, Şimdiki halde Mecliste 317 mebus vardir. Nüfu- sumuz arttığındân gelecek Meclis âzasının 350-360 olacağı anlaşı- lıyor, Köstencede büyük bir yangın Köstence 4 — Gece bir zahire antreposunda yangın çıkmıştır. Yangın bütün mahalleyi tehdit ediyor. İtfaiye yangını söndürme- ğe muvaffak olamıyor gibi görü- nüyor. DÜŞÜNCELER le birini süngü darbelerile öldür- müşler, diğer birini de başından ağır surette yaralamışlardır. Bundan sonra altı kadını 11 ço- cuğu, 170 koyun ve 8 katırı önleri- ne katarak Bulgar toprağına gön- dermişlerdir. Yapılan ilk tahkikattan hadise- lerin bu şekilde cereyan ettiği an- laşılmaktadır. Esasen çarpışma yerinde Bulgar kurşun kovanları ve Bulgar bombaları parçaları bulunmuştur. Atina — Yunan - Bulgar hu- dudunda vukubulan kanlı hadi- seyi tahkike memur muhtelit Bul- gar - Yunan komisyonunun proto- kolu hükümete tebliğ edilmiştir. Bulgarlar bu protokolda Yu- Türkün kendileri tdrafından öl dürüldüğünü kabul ediyorlar, Yunan kabinesi yarın toplana- rak, bu tecavüzlerin tekerrür et- memesi için Bulgaristandan iste- necek teminatı ve bu kanlı hadise için verilecek tarziye şeklini gö- rüşecektir. ölenlerin isimleri Atina 4 — Yunan - Bulgar zabit. lerinden mürekkep komisyon ta. rafından yapılan tahkikat netice- sinde, Bulgar askerlerinin Yunan toprağına 1500 metre derinliğinde girdikleri anlaşılmıştır. Ölenler dört kişidir. Adları şunlardır; Hasan Kapo, İmam Hüseyin, Asso Osman, Hüseyin Sakolof, Ölülerde kurşun delikleri ve birinde de süngü yarası vardır, DELİKANLI püklü, çıplak bir kır ata binmek istiyo- rum, Ne gem, ne kırbaç. Üzengisiz, eğer- siz. Ensesi ellerimde, baldırlarım kar- nina dolanmış... Kır atımı sürmek istiyorum. Dolu diz- gin, göz alabildiğine!.. Ağırbaşlılar; gözleri kır atımın nalla. rından kopan toz toprakla dolu; «DE- Lİ» diye seslenecekler ardımdan.. Ben onlara; «KAN» 1 unuttunuz, diyeceğim. Kafanın deliliğile kanın deliliğini ayırt etmiyorsunuz, diyeceğim... Ben deliyim, ————. Yelesi yelde dalgalanan, sağrısı kö- | İ ancak diyeceğim, kafası değil kanı de- li; ben delikanlıyım, diyeceğim., Gökyüzünde, yeraltında, yorüstünde başsiz, sonsuz akıp giden akışı; boyunu biribirini bütünleyen, hiç kopmayan bir köstek mi sanırsınız? Yavaş yavaş ay. duğumu biliyorum., ların, olgunlaşmaların birdenbire ko. parak, bir sıçrayışla kendinden başka, ğını bilmez misiniz? Bunu bilmem, der. seniz, yanardağın haykırışı bana nasıl anlatacaksınız? Yanardağların haykırışı delikanlıca- dır. Yavaş yavaş oluşlar, sıçrama sını- rma dayandıklarında, delikanlılığın coş- kunluğu ister istemez gösterir kendini! Dil, yavaş yavaş olgunlaştı, yürüdü, ilerledi. Bu yavaş yavaş oluş, ilerileyiş, sıçtamanın sınırına çattı dayandı işte, Yanardağ haykıracak. Ben, yelesi yel de dalgalanan, sağrsı köpüldü kır at- ma bineceğim, Dolu dizgin süreceğim onu, göz alabildiğinel.. Ağırbaşlılar o bana «deli» diye dursunlar, Ben delikanlı ol. Orhan Selim e kendinden yüksek bir basamağa çıktı. | İP İğ Ja Sokaklarda gezilmesi yasak edilen din kıyafetlerden bir kaçı Dini kıyafetlere dair çıkali ka- nunun şehrimiz başpapaz ve pa- pazları tarafından ne suretle kar- şılandığını öğrenmek için bir mi» harririmiz muhtelif dinlerdeki pa- apaslar yeni kıyafet ka- nunundan çok memnun Papas Toma Şigaher “Dinin kıyafetle A em di a5 bir alâkası olamaz,, diyor a” pazlarla görüşmüştür. - Beyoğlu Panaiya kilisesi ile bü- tün Beyoğlu rum kiliselerinin baş- papazı «Despotu Kastantinas di- yor ki: (Devamı 4 üncü sahifede) Bir işaret memurunun not defterinden: i. Şu İstanbal en lm kesi ni iz ' sokaklarında en çok şâştığım sey, bu kadar bol ve çeşitli nakil vastam arasında sapasağlam dolaşan yayalardır... e mm