20 Kasım 1934 Tarihli Milliyet Gazetesi Sayfa 2

: | ; Günün sıyasası e İlaclama ESKİ SIYASAYA DÖNÜŞ llkönce Macar Başvekili Göm- 'böş, sonra da Avusturya Başveki- li Şuşnig Romayı ziyaret ederek Mussolini ile görüştüler. Her iki Başvekilin de bu Roma ziyaretleri sonunda neşredilen tebliğlerden anlaşılıyor ki Yugoslav kralınm | ölümünden sonra Orta Avrupada- ki sıyasa cereyanı, eski yolunu ta- kip etmeğe başlamıştır. Orta Avrupanın eski sıyasası Italya ile Avusturya ve Macaristan arasındaki münasebetleri tanzim eden Roma protokolüne dayanı - üç Başvekil arasında imzalanan bu protokol ile Italya, Avusturya eki Macaristan siyasi ve iktrsadi sa- hada teşriki mesaide bulunmağı biribirine karşı taahhüt etmişler - di. Bu kombinezon Almanya ile de dosttu. Dollfuss katledildikten sonra İtalyada Almanya aleyhine bir cereyan başladı ve İtalya Fran- sa aliş anlaşmak siyasetini takip et- meğe karar verdi. Fransa ile an - Esasen Roma protokolünün iki hedefi vardı. I — Avusturyanım — istiklâlini muhafaza etmek. 2 — Munhedelerin tadili nokta. sındaki Macar emellerini tatmin etmek. üçük itilâfın emellerine uygun a idi. Yalnız İtal. ya ile Küçük itilâf arasmda bu is- tiklâlin ne şekilde yapılacağı hak kında ihtilâf vardı. Bu ihtilâfın halline de çalışılıyordu. Binaenaleyh Italya Roma proto- kolünden ayrılmakla Avusturya - nım istiklâli prensibini foda etmi- yor. Başka el bağlamak isti- yor ve belki de vi . du. Foda edilen Macaristandı. Ro- ma protokolünün istatüko aleyhi - ne müteveccih olan tarafı zayıfla- ei el yas. b ekin yet değişmiştir. Fransa arasında bir e ley re Şem lesi olmaktan çıktı. Diğer taraftan Macaristan ile Avusturya ve Itak ya arasındaki eski itilâf tekrar te- yit ve takviye edilmiştir. Ancak temmuz sonlarmdan beri Italya ile Almanyanın arası açıktır. Maca - ristan, muahedelerin tadiline ta - raftar olan başlıca devletle dostlu ğuna güvendiği italyanın arasını açık görmek istemiyor. Bunun i- çindir ki her iki tarafla da dostlu- ğunu muhafaza eden Macarista - nın, İtalya ile Almanya arasınd. eski münasebetlerin iadesi için bir mutavassıtlık rolü oynamasından bahsediliyor.. Ancak bunun tahak- kuk edebilmesi için Almanyanın Avusturyada takip ettiği siyaset - ten vazgeçmesi lâzımdır. Avustur- yanın istiklâli, Italya için hem ha- yati bir meseledir, hem de bir iz - zeli nefis meselesi olmuştur. Al - manyada Hitler i için de ayni dere- cede hayati ve ayni şekilde bir # zeti nefis meselesi olmuştur. Biri- birine zıt olan bu iki noktai nazar nasıl telif edilecek? İşte bir Italya, Almanya, Avusturya ve Macaris - tan kombinezomunun en müşkül ta rafı budur. Almanya vaziyetini takviye etmek için Lehistana karşı fedakârlıkta bulunmuştur. Garpte de Lokarno itilâflarmı kabul et- miştir, Şimdi Italya ile eski müna- sebetlerini iade etmek için Avus - turyadan da resmen vazgeçecek 0- lursa, menfaat “ümit ettiği bütün yolları kendi elile kapatmış olur. Böyle bir kombinezonda İtalya - nın » Avusturya- nın istiklâlini temi netmiş olur, sonra Fransaya ve Yugoslavyaya karşı siyasi vaziyetini takviye e - der. Macaristana gelince; Avrupa- nın en kuvvetli iki devletinden kuvvet alarak muahedelerin kendi lehine tadilini daha büyük ısrarla ister. Fakat Almanya, bu fedakâr- lığına karşı büyük bir şey elde e- demez. Bunun içindir ki Almanya ile Italya arasında bir anlaşma ko- lay görünmüyor. Bununla beraber, şimdilik Hal - ya, Avusturya ve Macaristan ar sındaki Roma protokolü m mış görünüyor. Yugoslav kralının ölü: len sonra Orta Avrupada- ki siyaset cereyanı, eski cereyanını takip vida başladı. Şu farkla ki bu kombinezon ile Alman- yanın arası bulunamamıştır. , Bulgaristanda Bir garnizonda 300 komü- nist yakalandı ii 19 (Milliyet) — Bir müd- evvel Hi ceiinde suçlu alarak 300 kişi yakalan mişter.. Muhakemeye, Fiibe askeri mahke| mesinde bakılacaktır. Suçlulardan bir | kısmı için ölüm cezası istenilecektir. Üzilterenii deniz aşırı hava kuvvetleri LONDRA, 9 (MA)— irmik sela kii kelli oaysene lde decektir. MA Se ME SN İttihat ve Terakki tefrikamızı beşinci sahifemizde bulacak - : sınız . süğ 50 bin kişi - ei Patrasta miting yaptı Ar- navutluğu protesto etti ATINA, 19 (Milliyet) — Her gün muhtelif inerbalardan alınan havadis. let Arsavutluk hükümetinin Şimali E pir'deki Yunan akalliyeti hakkmda taz- yiklerini arttırdığı ve vaziyetin günden güne daha fena bir şekil almakta olduğu merkesinde olduğundan bura eflciri u - | mumiyesinin heyevanı #02 dereceyi bul- smiştur. Dön Palsy'ta şiziliyd kadar yapılan mitinglerden dah inaazzam bir miting yapılarak Arnavut Hükümeti pro testo edilmiştir. Bu mitinge Patras civa» rından gelen halk ta iştirâk ettiğinden toplanan ahali elli bini bulmuştur. Keza Şimali Yunanistan'da da miting- ler yapılmağa başlanmış, Komodini ve Demirhisarda pas günü galeyanlı mi- HARİCİ HABERLER Kö lere dair mühim SOFYA, 19 (Milliyet) — Ivan Miha- #of'u kaçırmakla suçlu olup Filibe Di - vanı harbında mahküm olan Toşef'le Dr. Birdarof, mahkemenin bu kararını tem- yiz etmişlerdir. Gelecek ay içinde askeri temyiz mahiemesi tarafımdan bu mah - kemeye yeniden bakılacaktır. Son günlerde bazı Makodonyalıların evlerinde yapılan araştırmalar sonunda birçok silâhlar bulunması, her yerde ka- patılan Makedonya Komutesinden bahse dilmeğe vesile olmuştur. Polis Müdürü M. Naçef bu mesele için güzetecilere de- aniştir İsi: — Uzun zaman bu teşkilâtm yeniden li solamı; Bir Bulgar gazetesinin yazdıkları yler ve kasabalar altın- da.bulunan gizli mezarlar EL Eee Makedonya komitesi —— nin yaptığı cinayet- ifşaat yapılıyor işin kendisini toplamayı tecrübe etmesi ne bile imkân yoktur.,, Georyiyef hükümetinin organı olan “Novidni,, gazetesi diyor ki : « Bir müd- det evvel yalnız Cumsibâli © civarında son yıllarda nasıl, ne ie niçin öl dürüldükleri bilinemiyen ki "it birçek mezarların meydana (çıkarıldığı gazetelerde yazılmıştı. Köstendilden ö- te yerlerde ber köy ve kasabanm altın - da, kadın, erkek, çocuk yüzlerce insa- sn kemikleri vardır. Terörün kurbanı olan bu vallılar üzerinde uğursuz ö - #öm hi veren adliye organmmn "e nir gösterilemez. Zabıta bu yolda gün korkunç ipuçları elde etmekte- ve Barel kaim sl ye uçurumları da az değildir.» Cenubi Amerikada l Paraguay - Bolivya arasındaki ihtilâf Şako ihtilâfı komitesinin neşrettiği raporun esasları leri de bu komiteye girmeğe davet ei nacaklardır. Yüz kilometre genişliği bir mentaka askerikten tecrit edilecek | ve bu da yine ayni komitenin kontrolu altında ve on gün içinde yapılacaktır. Bu mıntaka Şako sınırlarının kati olarak tespitinde müessir olamıyacaktır. Mu- hasemat durduktan nihayet bir ay sonra ,bir konferans toplanacak ve hudutlar ko- nuşulacaktır. Bitişik devlet olan Ekum- tör ve arm alâkadarlarla bu ko- pşpalara iştirik içinde kı neticelenmez. kemlik boşa çıkaran Lahey adalet diva- irsi ni meseleyi ç , Raporda, muhasematın durdurulması için çare olmak üzere muhasımlara $i- lâh ve harp levazmmı vermek yasağının kurultayca tasvibi. teklif olunmaktadır. 23 devletin iştirâk ettiği kurultay danış- ma komitesi kurultayn yapacağı tavsiye- lerin yerine getirilmesini takip edecek. Birleşik | Amerika iyle Wioeliyi da Memiiye deri? ölükcekleri dir. Komite en son 12-12-1934 tarihinde toplanacaktır. M. Schacht Diyor ki: Her çareye baş vurarak ihracat yapmak gerektir BERLIN, 19 (A. A.) — Oleonom Ba- kun M. Sehacbt, dün söylemiş olduğu bir nutukta “her halde ve her çareye baş yararak ihracat yapmak gerektir., dadil- ten sonra şunları söylemiştir. Şaki yllar karl işi elan senelerdeki güçlüklerden daha az değil- dir. Fakat istikbalin yolu olan Nasyonal gerektir. Mark Sosyalizme atının indirilmesi Alman bir fayda vermez, Deniz görüşmeleri —— Japonyanın cevabı Nasıl karşılandı İngilizler bir sureti hal bulmak fikrindelar zifesine başlamıştır. ANKARA, 19.A.A. — Yunan Hakkımdaki naziköane iltif, Şefine derin minnettarlığımı bağları ayandırmıştar. şekkür etmiştir. tigal eden mahpusların kazanç giliz lerdir. Japon hükümetinin hatlı hareke- tinden Amerikalılar lar İngilizlerin vasıta siyle haberdar olacaklar M. Norman Davis'i EL bu haf- taki demiz konuşmalarının her hususta kesti olacağı mütalüasındadırlar. LONDRA, 19, A.A. — Deniz görüş meleri için İngilterenin ( noktai nazarı hakkımda, hülüza olarak, denilebilir ki: “Herkesin kabul edebileceği bir anlaş- ma zemini bulunacaktır. Japonya tara- İndan istenilen müsavat Japonyanm bu noktada tatmin için muhakkak bir çare bulabileeck olan İngiltere için bir müşkilât arzetmemektedir. Uç taraflı bir anlaşma yapılamadığı takdirde, Japonyanm sonradan iştirâk e- debileceği bir İngiliz-Amerika anlaşma- #t belki de tetkike iz bir fikirdir. M:Hitlerin sözleri PARIS, 19 (A. A) — M. Hitler'in dün Matin gazetesinde çıkan mülâkatını gazeteler büyük bir ihtiyatla karşılamak» ta ve Fransızların böyle sulh tezahürle. rine alışık olduklarını ve Alman Başka- nınm yeni hiç bir şey söylemediğini yaz- malıtadırlar, Jouranl gazetesi diyor kiz “Hiç kimse- nin tehdit etmediği Almanya niçin dişine kadar slâhlanmak istiyor? İşte bize lâf. ların arkasında sıyasal bir sanevre gös- teren budur Papa'ık artis nazırı öldü VATIKAN, 19.A.A, — Papalık hari- İ iye nazım Kardinal Pietro Gasparinin vefatı baberi Italya Kralına ve Duçeye doğrudan doğruya telefonla bildirilmiş ür. Kardinala cenaze merasimi yapıla- caktar. gl Faşistlerin nümayişi LONDRA, I9.A.A. — Beresforü'da i ir toplantı yarıda CNEBi MATBUATINDA OKUDUK ( ECNEBi MATBUATINDA OKU tezi ra 1914 - 1918 harbından sonra dün- ya, bilhassa o Tuna ötesindeki ölemi baştan başa değiştirmiş olan tahav - Süllere şahit olmuştur. Meselâ işte İspanya'nın bile Türki- sahasında fikirleri sü manı ye, hiç bir veçhile, sultanlar ve saray- İsi devrinin şatafatlı ve gevşek Türki- yerine benzemiyor. Bu hakikat bugü- gidesim Bugünkü Türki İundaklarını ve Camhurreisi Kemal ile Türk münevver kütlesinin — e terakkiye bizzat memleket içine de âmil olmak, kimi de yeni Türkiyeyi. hariçte temsil etmek suretile, — ellele | Yeni Türkiye ke sa: uzun, za - man'arca bilmiyecek olan ze-p'nliklerle del ibo yerlere ma. lik olan bir memlekettir. Bunun içindir! ki Türkiye Avrupalrların olduğu kadar ve hattâ daha zivede ziyade İspanyol entellektüellerinin ve iş adamlarının derin ve samimi dikkatini özerine çek- meğe lâyıktır. (Decumentation internationale) İngiltere ve Saar “Fransa tarafından alınan tedbirle- rin İngiltere hükümeti tarafından ta- mamen tastik olurmasında şaşılacak bir şey yoktur; zira M. Knox ile Saar ükün i ileri: malâm bir şeydir. Bir çok sebepler yü- zünden Saar'a askeri kıtalar gönder - meği katiyyen iitemeyen İngiltere hü kümeti, Saar hükümet komisyonu ta- rafından, lüzumu halinde vaki olacak bir istimdada icabet etmek üzere Saar hudutlarında yalnız Fransız askeri kı- taları bulunmasında menfaattardır. Fransa tarafından alınan tedbirlerin ihtiyari mahiyette oldukları muhah - haktır, Zira, Jeneral Lyautey'in dedi- ği gibi, kuvvet kullanmağa mecbur olmamak için, muvafık ânlarda, kuv- Vet öahibi olduğumuzu göstermek lâ- zımdır, “Times,, gazetesi bu sahadaki nüshasında beynelmilel otoritenin ha- leldar olmasına meydan vermemenin fevkalâde ehemmiyetli bir şey oldu - ğunu ve Saar'da bir ihtilâl zuhuru çok mümhkân olduğundan, böyle bir hare- | keti akim bırakmak için icap eden tad birlerin önceden alınması lâzmgeldi. ğini izah etmektedir.,, (Le Temps) Deniz görüşmeleri LARIMIZ ) aşmayı reddedeceklerdir. 1923 ve 1930 deniz konferanslarının yaptığı eseri felâketter kurtarmak istiyorlar- sa İngilizler, muhtelif sınıflar için a- sami bir tonilâto konmak ve bunların palm istenildiği kadar ve şekilde yapılması fikrinden vazgeçme « Üdirler. 1935 deniz konferansı progra amanın böyle küçültülmesini Amerika kabul etmeyeceği gibi Japonya da böyle bir formüle yanaşmıyacaktır. Vakıa bu formül parası çok ve sana- yü kuvvetli olan Amerikayı istediği gibi gemi yapmaktan menedebilmek ilibariyle İaponyanın işine gelirse de Japon amiralliği gemilerinin kuvveti- ni arttırmak hürriyetini tekrar ele ger çirmek istiyor. Bu düşünce ise nevi itibarile deniz silâhlarının tahdidine ka tiyen uymaz.,, Herriot Doumergue'i sini ilk olarak kırmışlardır. Bu itti - ham ne kadar esassız olursa olsun ra- dikaller arasında yavaş yavaş tesir yapmıştır. Maznım Gaston Dowmer - Londra deniz ları hakkın da Eko dö Pari gözetesi diyor hi: “Ja | ponlar İngilizlerin teklif ettikleri az- | gec: Sosyalistler reisi Leon Blum tara- ından yapılan ittiham üzerine radikal hakimler tarafından mahküm edildi. Bu münasebetle demokrasilerin vefa- ANKARA, 19.A.A. — İktisat Vekâleti reisi Kurt oğlu Faik Bey tayin edilmiş ve bugünden itibaren yeni va-| Ökonomi vekâleti yeni müsteşarı müsteşarlığına Türkofis? M. Pesmazoğlunu İsmet Paşaya telgrafı ökonom bakanı M. Pesmazoğlu,| Başvekil İsmet Paşa Hazretlerine şu telgrafı göndermiştir : 'âtlarından dolayi milletinizin büyük | zetmenizi zatıdevletlerinden rica ede- rim. Müşarünileyh Hazretlerinin bana söylemek lülfunde bulunmuş" oldukları sözler, memleketlerine hizmet elmek isteyenlere | kiyaseti- | nin ve ruhundaki o büyüklüğün göstermekte olduğu yüksek nümuneyi gözlerimin önünde daima canlı olarak bulunduracaktır. bilistifade, Ankarada geçirmiş olduğum unutulmaz günlerden ve vazir | femi kolaylaştırmak için mesai refiklerinizle birlikte etrafımda yarat- mış olduğunuz itimat havatından dolayi zatı devletlerine minnet ve| şükranımı yeniden arzederim. Celâl Bayar Beyefendi ile neticeler, bu neticelerin Türkiye ile Yananistanı o birbirine bağlıyan kuvvetlendirmeye yarayacağına bende itminan ve yakin| Bu fırsattan; vardığımız PESMAZOĞLU İsmet Paşa Hazretleri bu telgrafa Atina elçiliğimiz vasıtasila te- Sanat veticaretleuğraşanmahpuslar kazanç vergisi verecekler ANKARA, 19 (Telefonla) — Hapishanelerde ticaret ve sanatle iş vergisine tâbi tutulmaları lâzemgeldiği Maliye Vekâleti tarafından alâkadarlara tebliğ edilmiştir. Defterdar ve Malmüdürlüklerinin mezunıyeti ANKARA, 19 (Telefonla) — Bazı defterdarların ve malnüdürle- rinin memarin kanunu hükümlerinden istifade ederek vilâyet makamın - dan bilhassa izin alarak yerlerinden ayrıldıkları görülmüş ve bu gibi memurlar tahsilât işleri ile alâkadar olarak bulundukları yerlerde hazi- ne namına iş gördüklerinden lâalet tayin zamanlarda ve vekâletin habe ri olmad. lan vazifelerinden ayrılmaları mali işleri sektedar etmekte ol - dukları anlaşılmıştır. Bu vaziyet karşısında Maliye vekâleti vilâyetlere yaptığı bir tamimde bu gibi kısa mezuniyet istiyecek olan Defterdar ve şmalmüdürlerine mezuinyet verilmeden evvel bu husustaki zaruret ve ma zeretlerinin Maliye vekâletine bildirilmesinin usul ittihazı lüzumu bil- dirilmiştir. mağa başmalarını bildirecektir. İkramiye hakkında bir tefsir ANKARA, 19 e, — Mek - tum hazine o emvalini ihbar edenlere (1905) numaralı kanunun birinci 'mad - desi mucibince gayrimenkuller için (5) bin iraya kadar yüzde yirmi ve beş bin liradan 25 bin liraya kadar olan kısmı için de yüzde on beş ikramiye verilmesi icap etmektedir. Hükümet Meclise müra- esat ederek ayni muhbire iki ihbarı bir- İeştirmek suretile mi ikramiye verilmesi yoksa ayrı ayrı olarak mms verilmesi lâ- züngeldiğinin tefsir yolu ile halini iste. miştir. Yunan Faşistlerine karşı ATINA, 19 (Milliyet) — Amele par- Gileri trafından faşist teşkilâtı protes- to etmek üzere önümüzdeki pazar günü ne bir miting hazırlanmaktadır. Beynelmilel kongre ANKARA, 19 (Telefonla) — Pariste Fotogramet- kongresinde Türkiyeyi temsil etmek e bir heyet gidecektir. Bu münase- betle Harita Umum'Müdürlüğü bütçe- sinde mümakale yapı hükümet Meclise teklif etmiştir. Muhacir ve mülteciler için ANKARA, 19 (Telefonla) — eliyle Dahiliye Vekâletince hazırlanan nizamname Dev- let Şürası Umumü Heyetince tetkik edil- meğe başlanmıştır. — Müha- ve askorbik sız oldukları söylendi. Ba, bir nevi t« rihi fatalizme tâbi ez ie ktir, 'ünkü M, Doumergue bir mi Çakpcel asügi kurban olmuş değil fırkaların körcesine ihtirasına ve bil - hassa radikal frkasının bugünkü kör ihtiraslarına kurban olmuştur. Ne der se desin, ne düşünürse düşünsün, vic- 'danında nasıl bir acı duyarsa duysun M. Doumergue'i yıkan M. Herriot'dur M. Herrio'nun bu hareket tarzının “Fırhasına harşı vazifesini yaptı” di inde bul atlerinin üstü, N e iliniz > emin kartalmeğı Bilme — > . Farzede- sızların erik duygularile kırlar - daki insivazâkna çekildi. Eğer zen. er yerel san bn Biyoekilliğe elik o reisleri yı başında kalmış olu - le (Le Temps) Yeni sene bülçesi hazırlanıyor ANKARA, 19 (Telefonla) — Maliye vekâleti 1935 bütçe projer etrafında hazırlıklarına başlamıştır. mumiyeye dair vekâlet ve s#mum müdürlüklere yeni bütçelerini ir - Vekâlet bugünlerde müvazenet ü - Yunan - İtalyan Hcareti ATINA, 19 (Milliyet) — Yunamisis ile tabya arasında biz Gcerit emeabedesi! akti içm imüzaleeret başlamıştır. Matbuat hürriyeti ve Almanya BERLİN, 19.A.A. — M. Göbbele A man gazeteciler kongrasmı açarken 6öy” lediği nutukta demiştir ki : “ Demokrat refiminin matbunt ühri yeti devam etseydi bugün Almanya pa çalanmış olacaktı. O zamandanberi bir” sene geçti medeni yenilikten mahrum 0- lan ve kadere boynunu büken Alman matbuatı şimdi canlı çehresini bulmuş”. tur, Silâh ticaretine karşı tedbi VELMİNGTON, 19.A.A— (Dekara re) — Silih ti tahkikat ko” alan M. Dupont, fazla harp icârlarmır. önüne geçilmesini teklif etmekte ve w luslar arası bir pakt ile hükümet kont” rolu alta alınmasına taraftar olduğun” Mektupta, M. Dupont Birleşik Ame" rika ihracatının. ün a Bununla beraber M. Dupont, silâh imalât hükümet tarafından tarzda monopol altma alınırsa. / benı ulusal müdafanyı ; : Naziler Danzigte kaza- . nıyorlar si yonal ( sosyi i DANSIG, 19.A.A. — Iki pılan seçimlerde etmiştir. # Tayfunda gir 2 MANIY, IS.A.A. — Filipin mıştır. Binlerce sile yersiz yurtsuz yaştır. Hasar 3 eilyon delara m gizli | bir teşki SAN SEBASTIAN, 19.A.A. — Sof öbülâ hndislerine kar rana | nde Berdi m aş bi teşkili Aydında intihabat hazırl AYDIN, 19.A.A. — Şehir mec! devre için son toplantısını yapmış toplantıda mebus intihabatı için olan tahsisatı kabul etmiştir.