27 Temmuz 1934 Tarihli Milliyet Gazetesi Sayfa 6

Avusturyada ihtilâl bastırıldı, Hükümet vaziyete hâki (Başı 1 inci sahifede)) dığından âsilere saat 14,30 da bitecek olan bir ültimatom verilmiş ve ayni zamanda bu müddetin hitammda ha- rekete geçilmek üzere asker kuvvet- deri tecemmü ettirilmiştir. Askerin ça girıldığını gören âsiler Almanyaya gitmek üzere kendilerine müsaade € dilmek şartiyle binayı tahliyeye karar vermişler ve saat 20 den biraz sonra lardır. Başvekâlet asker ve polis tarafmdan tekrar işgal olunmuştur. Bütün bu hâdiseler esna sında nazıralr Viyana eye yele üdürünün de işi Töyle milli müdafaa nezaretinde içti vekâlette mevkuf olan nazırlarla İtal yada seyahat etmekte olan Başvekil muavini Prens Stahremberg içtimada yoktu. Kabine devlet relsiyle & telefon- İa görüştükten sonradır ki asilere kar 4: şiddetle hareket etmeğe karar ver- miştir, Hödise nasıl oldu? VİYANA, 26 (A.A.) — Viyana belediye reisi M. Sehmitz beyanatta bulunarak demiştir kiz #arayma kuvvetli bir grup, müşkülâ- ta maruz kalmadan girmiş, asiler, hü- kümetin bu üç azasmı hapsetmişler - dir. Diğer bir grup, radyo merkezine zorla girerek M. Dolfussün istifasını bulunan nazırlarla görüşmek üzere bir vastın bulmak ve Avusturyada asa yişin tem'ni için tedbirler almak hu- #uslarını sörüşmüşlerdir. Katolik ve diğer vatanperver teşekküllere ha zır bulunmaları için malümat veril miştir. Asiler teslim oldu VİYANA, 26 (A.A.) — Başvekü- lette bulunan âsiler, saat 20 de tes - lim olmuşlar ve âlet sarayı, po lis ve ordu tarafından işgal edilmiş - tir. Sağ ve salim olan nazır Fey, hâdi seleri radyo ile izah etmiştir. Nasıl öldürüldü VİYANA, 26 (A.A.) — Radyo ile yaptığı ever yeni Heimatdienst komiseri M'ralay Adamı, M. Dolfuss- ün ölümü hakkında tafsilât vermiştir. Tahminen 10 kişilik bir grup M. Dol- fass'ün çalıştığı odaya girmiştir. Re - isleri Başvekile revolverle iki el ateş almıştır. M. Dolfuse meme sarı a . kılmış, yanma M. Fey getirilmiştir. M. Fey, kendisinin vasiyetlerimi din- lemiştir. Asiler, her türlü dini ve tıb- bi yardımı reddetmişler ve M. Dol - fuss, yalnızlık içinde ölmüştür. M. Fey radyo ile neşredilen mutkunda demiştir ki: — M. Dolfuss, polis üniformaları giyinmiş nazilerin toplandıklarını öğ i zaman kabineye riyaset edi - yordu. Başvekil celseyi tatil etti fakat etmiştir. o (Vicner (Zeitung) a göre, ölmüştür. Madam Dolfuss RIMINI, 26 (A.A.) — Madam pa pen bitap ve gayet #miüteessir olarak » yanın. da M. Mussolini olduğu halde, otomo bille buraya gelmiştir. Sonra, İtalya hükümetinin emrine verdiği bir tayya re ile Viyanaya hareket etmiştir. Hizmetçisi ne anlatıyor VİYANA, 26 (A.A.) — M. Dol - fuss'ün i hizmetçisi Leibbart, 12 âsinin M. Dolfuss'ün bürosuna hü miştir. Baş zundan yaralanarak > ünü ee “düşmüş alını fifçe (imdat siniği “o zaman Lcibhart'ı tutan iki âsi kendisini bırakmışlar ve dışarı çıkarmışlar, katiller içerde kal mışlardır. VİYANA, 26 (A.A.) — İyi haber alan siyasi mahafile göre, M. Dol- evvel, kabinede hiç bir değişiklik olmıyacaktır. Reisi- elm M. Niklaş, bu sabah Viyana- ya dönmüştür. Siyasi müzakerelere bütün gün devam edilecektir. Hükümet vaziyete hâkim VİYANA, 26 (A.A.) — Hükümet yaziyete tamamen bâkim bulunmak - tadır. Hükümet merkezinde ve bütün Avusturyada sükün tesis edilmiştir. Muavin polis teşkilâtı tarafından tak viye edilen federal pol's ve askeri kr taları başvekâlet dairesini telsiz tel - graf istasyonunu âsilerin elinden 'al- mışlardır. Asiler hapishaneye sevko - lunmuşlardır. M. Dolfusa, yaraları neticesinde vefat etmitşir. As lerin Hinde mahpus bulunan diğer nazır - lar, M. Fey ve M. Karvinsky ile baş vekâlet memurları kurtarılmışlardır. Bütün memlekette örfi idare ilân lunmuştur. Her nevi cürümler diva - pi harplere sevkedilscektir. Maarif nazırı M, Sehusehnsem, baş vekâlet vazifes ni ifa etmektedir. İdairei örtiye VİYANA, 26 (A.A.) — M. Schu- yehinet, bu gece bütün ecnebi sefir. leri kabul etmiş, ve hadiseleri bildir. miştir. Viyanada ve Styr'e'de örfi ida- re ilân edilmiştir. 40 kişi idam olundu VENEDİK, 26 (A.A.) muhabirinden: Prens Stari Viyana âsilerine karşı harekâtı, V. nedikten idare etmiştir. 40 Hitlerci « min idam edildiği söyleniyor. Avusturyanın Roma sefiri hakkında rivayetler BERLİN, 26 (A.A) — tihbarat bürosundan: oAvusturyı Roma sefiri olup halihazırda Vi nada olan M. Rintelen'in tevkifinin muhakkak olduğu, Viyanadan bildi « rilmektedir. Bu haber, yarı resmi su- rette teyit edilmiş, fakat neşredilme- VİYANA, 26 (A.A) — yanım İtalya sefiri M. sünden ya! VİYANA, 261 Fi gele ilen, ağır bir dırılmıştır. Traktğı bir mektupta zannedildiğine göre, suçlu olmadığını M. Rinte- neye kal ve su kastçılarla (alâkası olmadığını bildirmektedir. VİYANA, 26 (A.A.) — M. Rinte- lin, ciddi surette yaralanmıştır. Fa - kat vaziyeti endişe verici değildir. M. Rintelenin sesimi dostlarından bir kıs- mı tevkif edilmiştir. VİYANA, 26 (A.A.) — Resmi ma hafilin bildirdiğine göre, hükümetin ecnebi devletlerin müdahales'ni iste - diği hakkındaki şayialar henüz mev- simsizdir. Fransa ve Avırsturya meseleleri PARIS, 26 (A.A.) — Siyasi maha. fil, Avusturya hâdiselerini fevkalâ, büyük bir ehemmiyetle takip etmekte dir. Başvekil Dolfuss'ün ölümü, başlı- başına mühim siyasi neticeler vermek ten geri kalamaz. Avusturyada, bü - kümet vaziyete tamamen hâkim olsa bile, M. Dolfus'ün yerini kimin işgal edeceği meseles'nin halli nazik bir iş olacaktır. Filhakik: Enavekil Dolfusa, sadece Avusturya dahilir“- değil, fa | kat beynelmilel siyaset sahi. “ada da mühim bir mevki işgal etmişü. Henüz müphem bir tarzda malüm olan Avusturya hâdiselerinin uyan - | dırmak ihtimali olan al kında şimdiden bir hüki yersiz olur. Bununla beraber, dün ö İeden sonra, M. Barthou'nun Pa: Viyanadaki Alman sefiri geri çağırıldı dan hududa kadar bir müfreze hima- yesinde götürülerek Almanyaya ilti - ca etmeleri için Avusturya hüküme - tiyle âsiler arasında yapılan anlaşma Mp bürosu, hüküme hudutlarını den M. Hitlerin Berline döndüğünü emi 'on bü - kümetine M. Dolfuss'ün ölümünden dolayı Almanyanın taziyetlerini bil » dirmiştir. Avusturya hadudu kapatıldı BERLİN, 26 (A.A.) — Resmen tebliğ edildiğine göre, Almanya hü - kümeti, Almanyaya iltica etmiş olan AAlmanlarm karışıklı lar esnasında Avusturyaya avdetleri - ni men için Avusturya hududunu ka- pattırmaştır. Seri bir muhakeme VİYANA, 27 (A.A.) — Polis mü- dürü, alâkadar memurlarla mutabık kalarak, herhangi iryan suçu için i - dam kararı verilmek üzere gayet muh tasar ve seri bir muhakeme usulü tat bileni emretmiştir. Sokaklarda toplanmak yasaktır. Gele, lokantalar ve evler saat 20 de kapanmış olacaktır. Bu bugünden itibaren tatbik edilecektir. Almanlara göre Dolfuss hükümeti har iş n istihba « ip yallladanı Al an tebliğde, Delen e Ker “Em remberg hükümetini fevkalâde tah - kir ve kendilerini âdi yalaner, halk Seir gib) orfatlarla DENER dir. Hâdisenin ehemmiyeti LONDRA, 26.44. — Daily Teleg- Avusturya hâdiselerinin ehemmiyeti aşikdirdır. Fakat bunun beynelmilel ehem miyeti daha büyüktür. Avusturyanın si- yasi istiklâl, bütün büyük hükümetler için hayati bir ehemmiyeti haizdir. darbesinin muvaffak ol. mı, fakat başlıca pelyliye sürem tin devrilmesine muvaffak — olduklarını yazarak diyor ki : “ Alımnya tarif ndan Avusturyaya karşı alenen yayılan ksba ve sert hare ketlere ecnebilerin müdahelesi ile niha- > verildi. Fakat Almanya, hususi ola» rek Avusturya hükümetine düsman na- zil ri teşvik etmek'en hiçbir vakal ge ri kalmadı, Mevcut hutiselere göre dün- kii mace anın mesu'iyetini Alman bükü- meüne &ti.tmek dozru olmaz. Fekat bu MİLLİYET CUMA gelen daimi teşvike m şi yi da muhakkak inkâr edil .. Morning Post diyor ki : “ Italyan endişesi, ayni zamanda Fransa ve İngilterenin Ode endişesidir. Bütün unsurları nazarı itibare alırsak, hili bir hâdise olduğu ispat edilebili; buhran bu şekilde belki” halledilebilir. Diğer taraftan, eğer bu teşebbüs Alman. yayı da alâkadar ederse, ayni zamanda bütün Avrupayı alâkadar eder.” Daily Mail, şöyle yazıyor £ , Birçok şeyler, Avusturya Daily Herald gazetesi diyor ki : “ Avusturya sosyal demokrat teşki - Bi bermeli geri ek duğuna hiç şüpbe Yoktur. Alman Birbirleriyle çarpışan bu kuvetlerin kur. Avusturya mil » bürüün dünya muhabbet du- “bağ Şinrkenberg VENEDİK, kerr — Prens Star- “Avusturya iflâs etti” NEVYORK, 26.A.A.— Herald Tri- sözler söyledikten sonra, ma artık ie hadiselerine al m ci olarak kalanıyacağını yazmaktıdır. Bu. gazete diyor ki * Binaenasiyh, bütün Avrupa Italyan müdahalesinin, doğurmak ihtimali olan aksülimeller neticesi olarak buhran daha geçirecektir. Bu olmadan, Avusturyanın temamiyetinin i- damesini temin, belki gayri kabil ola- caktır, Geçen şubatta Paris'te teati edilen a- teşler, Viyanadali dahili harp, da Hitler'in yap'ığı “tasfiye”, fuss'ün ölümünde olduğu gibi ayni şe- kilde haydutluk misalleridi yapanlar Avrupayı yeni | ya sürüklemezlerse, hiç olmazsa orta zamana sürüklemiş olacaklardır. Amerikan gazeteleri ne diyorlar? NEVYORK, 28.A-A.— Bura gazete- leri, Romadan ve Yöğmi imenbalardan ge- ba haberleri mevzuu bahsederek şunla- i "2 Avusturya Avrupa dev- etlerinden, Avusturya'nın temamiyetini zaman altına almalarını istemişti.” Hüler Münich'te MUNICH, 26.4.â, — M. Hitler, A- vusturya nazi İejyönünün erkân barbi- yesinin bulunduğu Munich'e gelmiştir. Asiler tevkif edildi BERLİN, 26.A.A— © Nassan hudut şehrinde sükün hükümfermadır. . Polis takviye bile edilmemiştir. e Hiçbir asi, iltica etmiş değildir. Viyanadan gelen haberlere göre, bütün Viyana asiler ter- kif edilmiştir. Bunların o arasmda Delifanâü Kadim ekler idm edi len 3 kişi de vardır. Hudutlar kapalıdır. VİYANA, 26.A.A— Asilerin mah- pus bulunduğu kışla, mitralyözlerin mu- bafazası altındadır. etrafında . Kışlanın kıtaat vardır. İçeri girip (çıkma yasak- tar, İtal; eler diyor? ROMA 2LA A ri ne diyor? in akla; halkin alen o İM yan gazeteleri Viyana hadiselerinden- vusturya mazi Almanyadan yar- dum görmüş olmalarından, zimnen veya aşikâr surette bahsetmektedirler. Mamafih, cinayeti müteakip, swil meydan vermemek ü- zere Alınan hükümetinin hudut boyuna ver e duğu rivayet edilen Viyanadaki Alman sefirinin geri çağrıldığı da haber veril- mektedir. “ “| Alman matbuatının umumi — kanaati, #ddetmemekle lerin dünkü hâdise ile neticelenen gale yanlarını bidayette körüldiyen yine ken- dileri olduğu fikrini izhar eylercekte- & Ş Bahusus, Avusturyaya son zamanlar: 27 ilkelere 1934 da Almanyadan, külli mıktarda patla- yıcı maddeler sevkolunmuş ve ezcümle, geçen pazartesi günü Lindondan sevke- dilen bir vapur dolusu bomba, Konslans gölünün üzerinde İsviçre hükümet me- murları tarafından müsadere edilmiştir. Nazır Fey hâdiseyi anlatıyor VİYANA, 26.A.A. — Nazır M. Fey dün gece radyoda günün ( hâdiselerini anlatarak demiştir kiz “ Sant 11 de kabine başvekâlette top- lanmıştı. Öğleden biraz &vvel yedinci be- lediye dairesinde çavuş ve asker elbiseli bir takım kimselerin toplandığını ve bunların bazı hareketlerde bulunacakla- rını Heimvehren'lerden haber aldım. Keyfiyeti derhal başvekile (o bildirdim. O da kabineyi bundan haberdar ederek öğleden sonra devam edilmek üzre içli” maş tatil etti. Başvekil ayni zamanda mil i müdafaa nazırı Kırvinsky ile emniyeti umumiye müdürünü ve beni nezdine çağırarak milli müdafaa nazırma derhal nezarete giderek icap eden hazırlıklarda bulunma- sını emretti. Nazır emirlerini telefonla polis müdürüne bildirdi, Ben de Heim- yehrenleri iş başma çağırdım. Bu esnada idi ki bir kaç kamyon gözüktü. İçinde askâr ve polis kıyafetine girmiş adam- Har vardı. Bunlar derhal başvekölete gi- rerek bütün binayi istlâ ettiler. Gürül. tünün patlaması üzerine başvekil milli müdafaa nazırı Kirvinsky ir'ikte o- dadan çıktı. Ve binanın diğer bir kısmı. pa teveccüh etti, Koridorda yakalanan Kirvinsky bizim yamıza getirildi ve ceb. ren odamızda alıkonuldu. OBaşvekilin wi bilmiyorduk. Ancak ili başvekilin benimle ko- er verildi. Diğer o- ran üzerinde yaralı olarak yatıyor gördüm. Bana öldüğü takdirde ailesi hakkındaki endişelerini bildirdi. Ve kan dökülmesine mâni olunması söyledi. Beni yine muhafaza altında deşa- rı çıkardılar. Ve eski yerime götürdüler. Orada tabancaların tesiri a'tında bir kaç saat daha bekledik. Saat 18 den sonr na- ze Stürana Reisicumhurdan se'âhiyeti kâmileyi haiz olarak başvekilet binmsr- nın önüne geldi ve bütün mevkuflarn tahliyesi şartiyle aşilerin Alman hudu- duna götürüleceklerini bildirdi. Tekrar balkona götürüldüm ve Stütmer ile ko- Hüâdisenin Mahiyeti (Başı 1 inci sahifede) Başvekili M. Hitler, Venedikte M. Mussolini ile konuşurken bu meselede mevzuu bahsedilmiş ve her iki başos- kil arasında şu esas taharrür etmişti: National Socialiste'ler Avusuryada yaptıkları her türlü” propagand. tahfif edecekler, tethiş ve wusturya onal Socialiste'lerin iştirakini temin edecektir. Bundan sonra tethiş harekâtı bir müddet tavsamışsa da sonra tekrar eskisinden fazla şiddetlenmiştir. Ty - roldeki Reutte elektrik fabrikası Holl deki Saint - Salvator klisesi Sabsburg- daki şimendifer hattı bombalarla tah rip edilmiştir. Bunun gibi daha bir - çok vakalar olmuş ve en nihayet M. Dolfesa da ifayi vazife halinde iken bir kurşunla öldürülmüştür. Şayanı dikkat olan nokta şadur: (Müstakil Avusturya) fikrini müda - faa ediyordu. İngilizlerin noktai nazarı da hemen hemen ayni idi. İlk tethiş harekâtı es- masında John Simon demiştiki! — Avusturya hâdizelerini derin bir alâka ile takip ediyoruz. M. Dolfuss ili kavganın açtığı yaraları te Bir harbe doğru mu gidiyoruz? 1933 yazında Avusturya Alman - ya tarafından tehdit edildiği vakit Dol fuss, M, Mussoliniye yardunını istemişti. bazı tavizler mukabilinde siyasi ve as bulunmuştu. ederek İtalya Başvekili keri muavenet vadinde Bundan sonra İtalya ile Avusturya - mın arasındaki dostluk ve muhadenet muhtelif temaslarla arttı, Binaenaleyh iki İtalyan kolordusu - hududuna doğru yol fili bir tezahürü | şeklinde tefsir et- mek mümkün olabilir. Fakat Avusturyanın şimidki haide İtalyanın faal bir muavenetine ihtiya cı olacağı şüpheli görülmektedir. Bi- e hareketi askeriye belki daha ziyade ihtiyatidir. Çünkü mese aoeeesasen. Duştum. Nihayet gerek biz gerek diğer memurlar serbest bırakıldık. Ve başve- kült asiler tarafından tahliye edildi. Avorkıryanın diğer bazı yerlerinde de ve bühasza Styrie'de naziler jandama kara- kollarına hücum etmişlerdi. Şimdi bü- tün Avusturyada tam bir sükün vardır. Başvekil göğsünden aldığı iki kurşun yarası neticesi olarak ölmüştür. İtalyanlar ne diyorlar? ROMA, 26 (A.A.) — İtalyan ga - zeteleri, M. Dolfus'un katli delayısi- le şiddetli bir infial izhar etmekte ve Almanyanm bundan mesul olduğu leri sürmektedirler. i Alman elçisinin katil - ler lehindeki müdahalesinin manalı ve diplomasi tarihinde misli geçme - miş bir hareket olduğunu yazmak - tadır. Dolfuss'e halef VİYANA, 26 va A.) — Başvekil muavini res Na- zarlar meclisine lm etmiş olda- içtimam inki devam etmek - te bulunduğu tebliğ edilmiştir. Bu teb liğ, mumaileyhin Dolfusse halef ola- © rel eceler klişesi LONDRA, 26 A.A. —Avusturya veke- yil kendisini nagihani bir surette bayret- İer içinde bırakmış olan İngiliz efkârı u- mumiyesi büyük bir endişe g ve gazetelerin telâşları bu trmaktadır. Nazilerin teşebbüsü (akamete uğra- mıştır. Fakat naziler başlıca gayelerini elde etmişler, Dollfuss hükümeti devril- miştir, Çünkü Dollfuss ölmüştür, İsya- nın İş.smen Almanyaca mütemadiyen ve mussirran yapılmakta olan tahrikâtın © seri olduğunda şüphe yoktur. Fransız gazetelerinin infiali Paris, 26.A.A. — Avusturya başveki- li M. Dolifuss'un katli hâdisesi büyük it etmiş olup bütün ga- inin müdafii” irtikâp etmiş oldukları bu önayeni böyük hir Tata de takbik etmektedir. M. Mussolini'nin telgrafı RİCCİONE, 26 (A-A.) — M. Mus solini Avasturya Başvekil muavinine şu telgrafı göndermiştir: Dollfusuun feci akibeti o böni çok .. gözetmek; ve kar ederek hizmet etmiştir. Alman sefirinin rolü, VİYANA, 26 (A.A.) — komiseri M. Adam dün gees Başvekil M. Dollfassun katli nı vermiştir. M. Adam isyan hı Bünden bahsederek Asiler gece çalışma 5 içinde yatmakta olan büyük ö pere Almanya - Avusturya kapandı BERLİN, 27 (AA.) — kümeti, Avusturya ri Almanyada Beşiktaş malmüdürü hazin rı arasında büyük bir mıştır. ISTANBUL TRAMVAY ŞİRKETİ EVKAT TARİF 1934 senesi 27 Temmuz gününden itibaren ilân âhire kadar No. HUDUT Tik — İAREKET Fanila asl 10 Şu » TÜNEL ye a 2 sa 12 HARBİYE . FATİH kya z <a 15 TAKSIM . SIRKECİ o Ç Taksiden - Sirkeiye O 5 za ——— ( Sirkeciden - Taksime 7g ” - p ;» 16 MAÇKA - BEYAZIT Maçkaslan Benimle ve — maça eminonu $ Meizimmnekide. zg 17 Sisi. sirkeci Goya vee z <2 z Zi — TAKSIM- AEİKKAY. i ka AEeN > 7 19 KURTULUŞ-REYAZIT ( İmameli Li a | KURTULUŞ-EMİNONU Kurtuluştan - Eminösüne 7 7d ( Eminönündes-Kurtuluşa © 15 s8 B. Talan - Bebeğe ei |İ22 BEBEK-EMİNONU ie s5 Eli w 58 4 —a i s9 3 23 ORTAKOY-AKSARAY ç — ia Zİ. orTAKOYLEMİNONU ( ” ai B ç > 34 BEŞİKTAŞ. FATİH : vw sa im ia 32 TOPKAPISIRKECİ Sirkeciden - Topkapıya || 5 s3 4 m â ( Topkapıdan - Aksaraya — # “Yedikule iğ “© 33 YEDİKULESİRKECİ f yağan anla 5 i ğ Yı Aksaraya O — 437 EDİRNEKAPI.SİRKECİ f Köknel Belle 4 5 Sirkeciden-Edirnekapıya © 10 gl DME irmekapıdan.Aksaraya © 18 —-Â *HARBİYE-FATIM servisile tesadüf eder. . 447 Kasımpaşa spor kongresi | Küçük haberler, gmeememe şa spor birliği reisliğinden: K iğimizin senelik kurultayı 3 A- Sipahi ü Zustos 934 coma günü saat 10 da bir zırlamış ve hir e maili ; lik binasında miştir. Kort 29 temmuz ni «bemmiyetle rica saat 17 de açılacaktır. bana kd 5 e, ense il bei ak gn > Gi Dr. Hafız Cemal | * Mall gazileri deme <İ Dahiliye mütehassısı v. Ganilar rl Çumadan başka günlerde saat | saat 11 de dartlfün zem ml kadar İstanbul | #wnda şubemiz ilk ivanyol . 118. ceğinden ri Muayenehane ve ev telefonu: | lâl seller çk elemeleri Bn al 22398 yazlık ikametgâh telefonu: | çiyeş Te PEym Siyare Kandilli 38, Beylerbeyi 48 | && reisi Antalya ei Ge le halledi Dolfuss'cn ölmüş ol- Gezi br müddet balm ley arel rm £ Vali Bey Yalovaya git ni muhafaza edebilmiştir. Bundan son | Çin ediYe veli Muhit va ne olacak? İmar e sne sa Naziler gene Avusturyada tahri > | ceklrdr. “günü : kât yapmakta devam edecek mi? Hiç şüphesiz Almanyanın Avustur yada bu kadar kuvvetlenmesini hiç bir zaman istemeyen devletler bu me sele ile daha ciddi surette alâkadar olacaklardır. Ve bu herhalde Alman- yanın lehine bir hareket olmsyacak - » Birinci smıf mü «Râbrali) Ankara adede