27 Temmuz 1934 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 1

Hayat Ansiklopedisi Her evde mutlaka bulun ması lâzım bir eserdir. Siz de bir tane alınız J . u Qfi7o İSTANBUL CAGALOĞLU p «7 .' NO. öütC Telgraf ve mektup adresl: Cumhurlyet. Istanbul Posta Jratnsn: Istanbul, No. 348 vUHla Ll Telefon: Başmuharrir ve evi: 24290, Tahriı heyeti: 24298, îdare Te matbaa tasmile Matbaacıloi ve Nesriyat Şirfceti, 24299 u mı hıu ri Hayat Ansiklopgdisi 1934 ıncî cüzü çıkmıstir 60 Avusturyada hükumet vaziyete hâkim oldu Kanlı mücadelelerden sonra asiler tevkif edildiler, bütün memlekette örfi idare ilân olundu, divaniharpler faaliyette, 40 kişi kurşuna dizildi M. Heryo'nun Yazdığı kitap r»TWinın en büyük ve sulhperver devlet adamlarmdan biri olan M. Heryo geçen yax memleketimizde v« sarkta yaptıgı »eyahate dair mühim bir eser nesretmistir. Ben, «Şarlu iamini taşıyan bu es«ri geçen mart aymda Pariste M. Heryoyu cCunv buriyet» gazetesi namma ziyaretimde 1 r i " " " Sstünde yan maldnetüa yanlmif feklinde gönnfif, ve beş altı parmak kalmlıgında görünen bu büyük eseri hazırlamaga valdt buldugundan dolayı kendisini tebrik etmiştim. | O vakit, Paricten Cumhuriyet oku • yuculanna haber verdiğim e*erin ba • gün kitap haliode ve otuzuncu defa olarak l>M«lm't oldugunu ögrenrois buluDnyomm. M. Heryonun ldtabmı okoyan ber Türkiin büyük bir haz ve beyecan duyacağma şüpbe yoktur. Memleketimix bakkmda AvnıpalıUrm »irodiye kadar yazdıklan kitaplan biliyonız. Bunhurm çogu Törklerle temas edilroeden, Türkleri tanunadan yazümış feylerdir. Avrupa ile aramızdaki uçurumun asırlarca müddet doldurulamamasına bu gibî kiUplann sebep olduğunda Türkiyeyi con zamanlard* ziyaret edip tanıyan bütün ecnebi müeJifleri roüttefik olsalar gerektir. Büyük bir siyaai olduğn kadar büyük bir intan oldıı£f«na da yazdarından ögrendİftmiz M. Heryoua ktt*bı işte bu başkalan vasıtasile ve bafkalarmm gözile görerek yazılan yazılar serisine nihayet vermif ohıyor. 1 M. Heryonun kendi gSzile görüp yazdığı kitapta doğnıluk, bitarafhk hisle • rinden bafka Türklerin kalbini teshir edecek diğer bir nokta olarak ta Ulu Gazi Hazretlerinin şahıslanna karsı gösterdigi muhabbet ve alâkayı bulu • yoruz. «Şark» kitabmda Turkiyeye tahsis edilen 100 kadar sahifenin en knvvetli «ahrlan Gazi Hazretlerine dair olanlandır. M. Heryo, bugünkü Tür • kiyeyi anlatmak îçin onu yaratmış olan Büyük Gaziyi anlamak ve anlatmak lâzım geldiğîni görmüş ve ba yoldan yürümustür. Kitapta, Turkiyeye aynlan üç büyük balrste, yani; «cumhu • riyetm flk bahan», «yeni Türk rejmıinin eseri» ve «maziye hurmet» bahislertnde bütün noktai hareket Gazi Hazretlerinin şabıslan olmuş, M. Heryo Türk milleb'ni onda musahhas görmüştür. Kitap, Gazi Hazretlerinm, yanlannda tsmet Paja olduğu halde Türk milletini kurtannak için ne gibi çare ve tedbirler düşündüklerini, onu yekpa re bir vücut olarak beyecan ve sevgi ile takip eden Türk milletinin inkılâplan nasıl kolaylıkla kabul ettiğini etrafile anlatıyor. Türk milletini cehaletten ve dalâletten kurtaran inkılâplarumzı takdir et roek bahsinde samimî her Avrupalıdan sitayis bekliyebiliriz. Fakat M. Heryo bu sitayisi, Türkleri Avrupa medeni • yetine yaklaşhran inküiplanmut mü nasebetfle fimdiye kadar bizim hakkımızda yazı yazmış bütün müeHiflcrden fazla yaproışbr. «Şark» kitabım bir Türk olarak o,kurken duyduğumuz sonsuz bazlar bfzi biçbir vakit hakikatten ozakta httma* miftır. «Şark» müellifi THrkrjreye tahsis ettjği sah;felerde bizi daima roazi denüen büyük bakikatin debşeti etrafmda dolaftınyor!.. Bngünkü TSrkîye natıl bugürkü Türkiye olmustur?!. . M. Heryo buna verilen emeklerin, bu hususta sarfedHen gayretlerin azametmi bir ecnebi gözile çok ryi anlaraıp gS rSnmektedir. Biz içinde yaşadığımu için basan haknz yere çabuk unuttugumuz bu emeklerin nek«dar akıllara bayret verilstanbui meb'rsu ALÂETTİN CEMlL TOPÇUBAŞI {Mabadi ikinci mhifede) Iki Italyan kolordusu hududa doğru süratle ilerliyor Almanya Avusturya hududu kapatıldı M. Hitler de hudut civanna gitti Yeni buhranlar vukuundan korkuluyor Parlâmentolar konferansı Türk grupu ihzarî faaliyete dün başladı Hükumetimiz tstanbulda toplanacak olan bu konferansa ehemmiyet vermektedir Sehrimizd* toplanacak olan 35 inci beynelmflel parlâmentolar konferansı Türk grupu dün Dol mabahçe sara • ymda toplanmış ve ban ihzarî kararlar vermistlr. Toplantida 1dare heyeti u mumî kâtibi Zeki Me»'ut (Di varbekir) Beyle, Naci Pasa, (Cebelibereket), Hasao. (Trab • BeynelmiM parlâmentolar konteranst Turh grapt. son), Mazhar dün içtima halinde Müf it ( D«nizli ), Ahmet thsan I dır. 24 eylulde başlayıp 29 *yluld« (Ordu) Beyler hazir bulunmuçlar | (Mabadi altmet sahifede) Viyanada Vazittn haştnda Sldurülen M. Dollfattün »en nataklartnda* bhrhd »öylerken atmnuf AvustuTyadaki millt aosyalutlerin hükumeti zapt için yaptıklan teşebbüs bunlann en büyük düfmanlan diktatör Bafrekil M. Dollfusti Sldürmefe mu vaffak olmalarma ragmen aaıl gayesine edşememifth. Birkaç yOz millt «o«yalist polia ve asker kıyafetinde Baç vek&let dairesine girerek nazırlan esir •tmisler telaizl» hükumetin iskat o ^ ^ ^^••^•^ ^^BiB^" ^^^^^^ ^^^^^ ^^^^^ ^m^~ ~^^^^ ~^m^ ^^^^ ^^^^ mimltrı ^^^^ Viyana muhabirimiz telefonla bildiriyor İsyan nasıl başladı ve nasıl bitti? Viyana 26 Viyanayı ve bü tün Avustucyayı kariftıran »on isyan bareketinın tekmil taisilâtinı büdiriyorum: Evveki gün öğleden evvel saat 11 de Raşvekâlet dairesinde bir heyetî vekile içtimaı vardı. Bu içtima esnasında Major Fey bir takrm adamların şüpheli bir tarzda hazjrlandıklannı haber aldığını Basvekil M Dollfusse bildrrmisti. Heyeti vekile öğleden sonra tekrar toDİanmak üzere d'ağıldı^ı zaman Basvekâlet dairesînde hükumet erkânından yalnız M. Do'lfus, Fey ve Millî.Mi'dafaa Nazın Karviski kalmişlardı. Bu sırada brkaç büyük kam • von binanın önüne gelmi'lerdir. Kamyonlann içinde asker, zabit ve polia üniformaM tasıyan 140 • 150 kişi vardı. Bina dahilinde nobet bekliyen polisler bunları takviye kitaatı zannetmîs'ler ve îçeri girmelerine mânî olmamışlardır. Kamyonla gelenlere Avusturya ordusunun mülâzim uniformasmı lâbîs birisi kumanda etmekte idl. Bunlar »er • bestçe Basvekâlet binasına dahil olunca derhal kapılan kapatnuş • lar ve ellerindeki sîlâhlarla vaziyete hâkim olarak bütün memurlan odalarına kilitlemi'lerdir. Gürültüyü duyan M. Dollfuss yanmdaki müstesarla beraber gizlice kaçmaya tesebbüs ederken Nazi ler yetişmişlerdir. lclerînden Wri (Mabadi alttnct sahifede) Iktısat Vekili dün sergiyi ziyaret etti Celâl B. in sanayicilere tavsiyesi şu: «Ecnebi malına kapılar açıldıgı vakit rekabet edecek kadar kuvvetli ofanak!» NADtR NADt Iktuat Vekilimiz paviyonlarda tetkikat yaparken tktııat Vekili Celâl Bey, dün »a at 11 de Yerli Mallar sergisine gelerek tetkikatta bulunmustur. Ve > krl Beye bu tetkikatı esnasmda Sa nayi umum müdürfi Recai ve Sanayi müfettislerinden Daniş Beyler refa< kat etmislerdir. (Mabadi dorduneu sahifede ) Asiler tarafmdan esir alınan ve bilâhare serbest bırakılan hükumet komiseri Majas Fay lunduğunu bütün memlekete ilân et mişlerdir. Lâkin bu teşebbüsün arka • smda halkı ayaklandıra&ak teşkilât olmadığından ilk şaşkınlığı geçen hüku*met kuvvetleri harekete geçerek isyam baştırmışlardır. Telsiz neşriyatı üzeri ne TiTolda ve lstiryada dahi millî ao»yalistler taraf taraf mahallî hükumetleTe hiicum etmişleTse de hiçbir yerde muvaffak olamamışlardır. MaaKaza A • Vusturya hükumeti dahilen ve haricen nüfuz ve mevki sahibi olan Başvekilini kaybetmekle çok zayıflamıştır. Ilk te Sebbüsün akim kalmasına rağmen ye • ni hâdiselerin zuhur etmesi beklenebilir. Avusturyadaki son vaziyete dair dün muhtebf membalardan gelen haber ler şunlardır: polis tesküâh tarafmdan takviye edi1 Hükumet vaziyete hâkim Viyana 26 ( A A ) Hükumet vaziyete tamamen hâkim bulunmaktadır. Hükumet merkezinde ve bütün Avusturyada sükun tesis edilmistir. Muavin İVSTTC \ I İ VİYAWAİs ) .••I T'ı CL* federal polis ve askerî kıtalan basve rtıriMitııııııııııırıtnııııiıııııntMiııııııiııııuıııııınııiMiiTiııııııııiMiMiııııııııııııutttıııııııırııtııınuııtiHiniHiınıııuıııttıııııııııiıııınıııiııııııııııiH kâlet dairesini, telsiztelgraf istasyonunu asilerin elinde. almislardir. A • süer hapisane • ye sevkolunmus lardrr. Asilerin elinde mahfuz bulunan di^er nazrrlar, M. Fey ve M. Karvrms ky ile Başvekâ let memurlan kurtarılmısriadır Bütün memle kette orfî idare Doüfussun yerlV ilân olunmus ne Başvektt olaca tur. Her nevi cii^ söylenen Prens riimler divani Starhemberg haiDİere sevkedilecektir. Mfaarif Nazın M. Schuschasgg, basvekâlet vazif esmi n a etmekted». ^ ^ Viyana 27 (A.A.) Polis müdü'" alâkadar memurlarla mutabık kalarak, herhangi isyan suçu için idam karan ' verihnek üzere gayet muhtasar ve seri (Mabadi altınet sahifede) Sporcularımız gitti Rusyada müsabakalar yapacak olan kafile dün akşam vapurla Odesaya hareket etti Dolfus k mdir ? Avustaryayı ve Avustarya Italya, Avusturya Almanya hu dutlaruu gös terir harita 3 flnrii saaifemizde V ,„* r > N rıhtunda, Fırka Umumi kâtibi Recep Bey tarafmdan tesyi ve tesçi olunurlarken Halkevi namma Rusyaya gide Kafile 13 denizci, 10 güreşçi, 22 futbolcu ve 3 id^areciden mürek cek olan spor kafilesi dün saat 18 kep ve Halk Fırkası umumi idare de Fraseir vapurile Odesaya hare(Mabadi dorduneu sahifede) ket etmiştir. Sporcu'anmız Maktul Avusturya Başvekilinin hayatı J