1 Mayıs 1934 Tarihli Milliyet Gazetesi Sayfa 7
İnkılâp enstitüsünde dünkü d (Başı 1 inci sahifede) hariçteki münaseebtler düşünül - mek, diğer taraftan serbest kalın - | mak lâzımdır. Tarifeler eskisi gibi uzun devre- li muahedelere bağlı olamaz, Onun | için, bugün kanunumuz bugünü dü şünür, yarm başka bir kanun çı - | kar, yarını düşünür. Umumi tarife | nin yanında ahdi tarife de vardır. Devletin akdettiği ticaret muahe - delerile alacağı resimler. Umumi tarife kanunu yapıldık tan sonra, devlet başka mukavele- ler yapıyordu. Bunlar kısa müddet lerle oluyor. Yeni yeni mevkiler ta yin edilmekte, tarifeler muhtevi - yatı daha iyi öğrenilmektedir. Türkiye doğduğu günden beri müna- sebetler tahavvül ediyor. Kendisini bağ- lamak doğru değil, Ticaret muahedeleri Mubtelif devletlerle muhtelif şekilde muahedeler yapılır. Bunların ikinci bir vasfı daha var: Yeni Türkiyenin refa- hin harici ticaret yolu ile temin etmek maksadıdır, Yapılan muahedelerde, umumi tarife. len bir kısmına alıp biz sizden şu mal i- çin bu kadar alacağız denilebilir. tulmuştur. O devlet hamgi iyorsa, tarifede zikredilen maddelerin resminden yüzde şu kadar tenzilât. yapılacak denilmiştir. Bu muahedelerin devamından, şimdiki tahdit şekline gelmeden evvel 929 tari- fesinin meriyet mevkiine konmasından sonra vulva gelen bir hadiseden bahse- O sırada memlekette ehemmiyetli bir buhur di. Harici ticarette kambiyo meselesi alikadar. Başka memleketten aldığımız malın bedelini o memleketin Çernel öderiz. İşte böyle o memleke- bi, pukudunu almıya veya değiştirmiye biliriz ki, kambiyo derler. Bir metadır. 7, katılır, Kambiyo ne kadar ucuz ir oley abii © kadar Tehimizedir. Paba- iğ emg) Şimdi »eyhimizedir. harici ticaret © yapılırken bu ai en miihim noktadır. Kambiyo, da- va ei değerine tesir eder. Yani Kambiyo ra Ee masebetin bi hassa pa: ketlerde, havvildir. T, Bitmesinden müleessir olur. ükseldikçe yükseliyordu gili, 7 anlar, İstanbul borsasında, İn- 7 İirası, altın esasından ayrılmamıştı » cer ada muamele İngiliz lirası üzerine edilen ediyordu. Esas olarak o kabul emiş “giliz lirası yükselmiye pe den 1000 - 1040 - 1100 ü Atâ aştı. Gidiyor. Çok pzele, Neden acaba paramız düşi Bey! düşüren sebepler. iktasadi gönlarım haricinde spekülâsyon da var İster i zi e Ba, “azn Glrleriikree fikri ek “Tü başladı. buldu. üyor? idi. irk param düşüyordu? Tabii iktısadi pirler vardı. Tarife kamumu çelemeştr. Imacak resimlerin | eskisine nazaran Yüksek olacağı tahmin ediliyordu. Bir açıkgözler, piyasa; ihtiyaçtan fazla mal getirmşlerdi. İlhalât ihezet- ma kantır, bile koru rakabezine alıyordur Kms tn Mü sukut, esham ve tahvilüt presa hakkında hükümet N debilir,, diyordu.* Bunlara muhalif kare ket edenler cezalara çarpılırlar. diyordu. Ondan söpra bu kanunun salâkiyetine tinaden hülcümet kararmamcle” neşret ti. Gerek kanun, perek kurarnamelerden boşka bir iyilik daha oldu. Devlet, büyük büyük müesseselere, paraya hükmedeniere, bankevie.e karşı lü nuya başladı. in buna hakkı vardı. işlettikleri para, milletin İ satıcı da vardı. (1025) e alır, (1030) a ers yihlerde arzettiği kıymetlere dair bazi rakamlar zikretti). “Fili istikrarın teessüsüne bazı şeyler daha yardım etti. Kararnameler neşredil diği zaman bill işe girişildi. Devlet, sermaye koyarak bankalarla birleşti.Bir konsorsiyom teşkil edildi. Bir Ingiliz lirası sermaye ile işe Borsadaki alım satımlara karşı satarım dedi. Nihayet o bu iş Merkez Bankasma intikal etti. 4 İngitere de böyle, aynen bizim gibi yaptı. Evvelâ 150, sonra 300 milyon büt çesinden para ayırdı. Böylece İngiliz parasının değerini düşürmedi ve muay- yen miktardan yukarı çıkartmadı. Yusuf Kemal Bey, burada borsa hari- cindeki altmın muhtelif senelerde göster diği temevvüçlere dair rakamlar zikret- tikten sonra sözüne devam etti: — Altınla kâğıt münasebeti 929 dan beri sabit bir haldedir. Bu bir iştir. Ar- daşlar. Para işlerinin ne olduğunun bilinmediği zannedilen Türkiyede, bu, büyük bir iştir. Adeta memleketin şerait ktasadiyesi bu fiati tutmağa müsait hele gelmişti Bir Türk kâğıdın değeri şudur denil- di mi, fili is İthalât tahdit edildi. Yeni Türkiyenin ikinci korunma ted- biri; ithalâtın tehdidine — gitmek oldu. 931 senesinde bir kanun yapılmıştır. Bu ne ğe mecbur . Bu tedbiri yalnız biz alımı, en iyorduk. Baş Gümrük usulü | ithalâtı tahdit etmez. Bu, ondan başkadır. Hükümet diyer iz: Bana altı ay içinde şu şu mallardan şu kadar lâzım. Üst tarafını koymuyorum. Serbest girebilenlerle giremiyecekleri ayırıyorum, diyor. Bir liste yapıyor. Bu listede bulunan maddelerden istediği ka dar girebilecektir, diyor. vi Bu usül biraz sıkıcı bir şey gibi görü- nür. Fakat serbest bırakırsak kambiyo tedbirlerimiz kâfi gelmez. Kambiyo mü- rakabesini neye yaptık? Spekülâsyonu menetnek, kasıt varsa karşı gelmek için. Bunun altından kallesmamak tehlike #i vardı. Ticaret muvazenesinin açığını için senelerden beri bep veri- Yk See epik meler almıyorlardı. Almış olsalardı da, bizim imiz, ihtiyacımız nispetinde o- Janmı kabul etmekti, Malsat, memle. ketin iktıradi muvazenesini — temindir. Paranın değeri müstakar hale geldiği için rahat rahat bütçelerimizi temin ede- biliyoruz. Tüccar, blânçosunu emniyet. le yapabiliyor. Bız kendi yağımızla kavurulmak kai desini takip ediyoruz. Fakat mutlak 0- alem. Getirsin malını, be » nimkilerle değişelim. o Esas budur. İki taraflı anlaşmalar Bu suretle kontenjantmanlı iktisadi vazietimiz korunuldu. Meclis, 14 hazi- yan 933 kanunu ile müstacel lüzum üze- “Tediye muvazenesi esası mahfuz tu Kalmak şertile anlaşenak esası dürümü kavuruluyarum, düşün a Daha geniş hareket edil 170 - 229 -352-423-421. 3ğg 397 - 411 milyon... Bunlar ithalâtla ihracatın mecmuudur 830 senesine kadar aleyhimizde, ih ütün di İiymeti üçte bif indi. Bazıları ferdi ferdi sıkıntıya maruz kalıyoruz, diyebilir. Fakat biz harici 5 earette istediğimiz noktaya gidiyoruz. ihracatımız artıyor. Tediye muvaze- a ae #serin kıymeti vardır. Tedi. mürazenesinin bu şekli genel Sene ve itimad; husule getirmiş ve bu suretle Paramızın Fili istikrarı temin edilmiştir. , e — e Afyon. Antalya şimendiferi T , ki, - kükata Başamışlerd > ve bugün tek Feci be kl LONDRA, bir infilâk ONDRA, 30 ALA. — Lankaşayir yaletinde, Leyg'de ikin bir kömür manda. ninde vukubulan infilâk meticesinde Ne #melenin telef olmuş a dişe ediliyor. Şimdiye kadar, yerin “iz binden beş ceset çıkarılmıştır. > İnfilak csnasında maden ocağının içinde 300 a. mele bulunmakta idi. Yaralıların sayar benüz belli değildir. LONDRA, 30. A.A. — Resmi memba dan bildirildiğine göre Leyg maden ku- yusunda 'vukubulan kazada topu $ ki. | MİLLİYET SALI İ MAYİS 1934 , i . . .. İstanbul limanının inkişafı için (Başı 1 inci sahifede) Millet Meclisinin açılışı ve .Gazi Hazretlerinin nutuklarına ait diğer bir filmi temaşa etmişlerdir. Vekil Rey bundan Sonra 1ş Banka- Sınm Mısır apartmanı altında yerleşen yeni şube binasını ziyaret ede- rek tetkikatta bulunmuşlardır. Celâl Bey öğleden sonra tekrar İş Ban- kasını Galata şubesine gelmişler ve burada bir müddet meşgul ola - . rak bazı zevatı kabul etmişlerdir. Vekil Bey buradan İş Bankasmın İstanbul merkezine gelmişler ve geç vakte kadar burada meşgul ol - muşlardır Vekil Bey bankanın İstanbul şu besinde bazı sevatı, bilhassa Tica- * ret Odası Umumi Kâtibi Vehbi Beyi kabul ederek uzun müddet görü: mülerdir. Dün İktisat Vekili Bey Limon Şirketi Umumi Müdürü Hamdi ve Uyuşturucu maddeler inhisart müdürü Ali Sami (o Beylerle de görüşerek kendilerinden bir çok meseleler hakkında malümat almış- tır. Vekil Bey bugün de bazı ziyaretler yapacaklar ve saat 15 te Here - keye müteveccihen hareket edeceklerdir. se İktisat Vekili Celâl Bey.dün yeni teşekkül eden Süngertilik Şirke- tinin bir an evvel faaliyete geçmesi için alâkadarlara ve Liman Şirketi müdürü Hamdi Beye emir ve direktif vermişlerdir. Türk sularındaki süngerleri istihsal ve gerek iç, gerek dış piyasa- larda satmak üzere teşekkül etmiş olan Sünger Türk Ananim Şirketi- nin bu sene faaliyete geçmesi tekarrür etmitir. Şirket bir taraftan sün- ger istihsal edenlere yardım ederken bir taraftan da bizzat istihsal ya- pacaktır. Mühim bir denizaltı servetimiz olân süngerlerimiz bugünkü metrük vaziyetten kurtarılacaktır. Şirket, Sümer ve İş Bankalarile İs- tanbul ve İzmir Liman Şirketi ve singer müstahsillerinin — iştirakile teşekkül etmiştir. Şirketin bu seneki vaziyeti istihsal — esas olmakl: beraber daha ziyade etüt mahiyetini haiz olacaktır. p ... İktisat Vekâleti İstanbul limanmın inkişafı yolunda bazı tertibat almaktadır. Bilhassa kömür işlerinin tanzimi. veliman tarifelerinin asgari hadde indirilmesi bu meyanda bulunmaktadır. İstanbulda bilhas- sa ecnebi vapurlara Akdeniz havzasmda rekabet edilemiyecek bir fiat- le körrüy verilmesi tekarrür etmiştir. Transit eşyalara azami kolaylık, vapurlara parasız su vermek ve havuzlanacak en ucuz bir fiatle havuzlanması esasları kabul edilmiştir. Yakında bu yeni şeklin tatbikine girişilecektir. Banka Komerçiyale İtalyana Istanbul Şube Merkezinden: 31 KANUNUEVVEL 1933 TARIHLI SENELİK BILANÇO AKTİF KASA Banknot. . ... . “yede .TLL 977.120 Aleme ir TE e üzme Ufaklık. . a İY e ge 3.17196 Çekler 3 e Sk şe Gü NN 31.206.124 Ecnebi paş â Pik 821945 Senetler, iy : magara 135.822.10 Vadesi gelmiş kul » Seetibiyii güğe .... 3318.44 ahili muhabir Bankalar. İp . 698.144.82 larici muhal diyya 860.540.589 Si e w 400.000. — SENEDAT CUZDANI ; .. in 0 912.851.57 . .. 102.860 42 Borsada kote olanlar v 4.213.526. — Borsada kote olmıyanlar . X vrv AVANSLAR : Esham Tahvilât mukabili avanslar 4) Borsada kote olanlar . . - . 225.800.— Emtia ve vesaik üzerine avanslar . «211.800. di. eye sir . : 103.300. — Sair Mütenevi teminat avanslar , , > — BORÇLU HESABI CARILER : Ali Koşili <A te ekilir ço llee SÜLMR 1d 1.057.200. — BORÇLU HESABİ CARILER : Kefnlet mukabili kredi . . . . . - mii 574.500. — Tonlama ire G2 Si çi, se yz ek mi Kabullerimizden dolayi borçlular. , « . 4 «XX — Sair muhtelif borçlular Gi, ae Gu MEME 55.168,13 ipotek mukabili avanslar . . . » ğe — ştirekler 5. . vve; elemukb1s öle Yeme ile vali “ineği GYO ösndLİNĞEİ Biz Gülle <1 ig 290.000.— le eble memeli kir, 1.2240 egon epi 21.720.33 lazım hesaplar... . >... 1.1818 7638:915.99 17.733.206.24 AS SERMİN ei ia TL 1500.000.— IHTIYATLAR ; mi vemizami. . . . . 44... — Mühabir <5 vi e eğ eğ 1.801,050.72 Mk e ei 4753.830.91 TEVDJAT : A öl NN li Serv ör ez 1.952.302.22 Vadeli : bir ayadadar. . . . . . e sx » — bir aydan bir seneye 45 EKLE Zİ 101.772.— ir seneden fazla » e — Sali emalıtalığ almcndililip 8 2/03 ee) Şİ ee 676.441.89 m amlar e e a e e —- sia edilmiş karşılldar .. . 2. 2 se e ea — Kabalemiz Tie eg — Irfa tahsisat MİNİ Sl öç ear Kk gr — Talep olunmamış temettüler ve kuponla o. . «2. . » — Nazim hesaplar . . « <.' 4 eni, a GEO a 7.177.628.55 Ny vg 57.348.758 17.733.206.24 31 KANUNUEVVEL 1933 TARIHLI KAR VE ZARAR"TABLOSU ZIMMET MAZRAFLAR 1 29741272 ve ücretler . 4s İşe ; 412. Yerai Ek yi e YA e RR ear e maz ela 4 MK m ele e maya 9 21.185.555 Sair masraflar, örme ade 4 e Ed 11.409.14 Weriliy fala 54 sia gr geye e e Şİ iz yn 172.247.68 Verilen Komüsyonlar . . « . << e 44 4 sile . 14.189.74 Muhtelif sererler 4... <9 we < ge ui si 13.336.10 Amorthiğeler ee vd 9.148,37 Muhtelif karşılıklar . . . . ee Senenle SAMİMES 5.5 e er e beğ 5734875 686.092.422 MATLÜP Alınan faiz ve komisyon . E Banka hizmetleri mükabilinde Alman ücret ve komisyonlar Kambiyo kârı Iştiraklardan kâr Göçen seneden müdevver kâr. YENİ NEŞRİYAT Fen ve Sanat İzmirde her ayın sonunda çıkan bu teknik ve endüstriyet meçmua- sının 8 inci sayısı çıkmıştır. mum» Uroloğ - Operatör Dr. Reşit Sami İdrar yolları hastalıkları Mütchassısı Bevoğlu: Parmak! - İstiklal caddesi No. 61 MM(15849) 2482 Merkez Kumandanlığ na bağlı kıtaat vemüessesat ihti- yacı için 35000 kilo beyaz pey- nir 27-5-934 pazar günü saat 14 de kapalı zarfla almacak tır. Şartnamesini göreceklerin her gün münakasaya iştirâk edeceklerin belli saatten evvel teklif mektuplarını Merkez Kumandanlığı Satınalma Ko- misyonuna vermeleri. (1072) (1994) Hava Kıt'atı zi Emirde inşa şırhane ve etü binalarınm in - şası kapalı zarfla münakasaya konmuştur. İhalesi 10/5/934 Perşembe günü saat 10,30 da- dır. Taliplerin © şartnameleri görmek üzere her güri öğleden sonra ve münakasaya iştirâk için de O gün ve vaktinden ev: vel teklif ve teminat mektup- lariyle Ankarada M. M. V. Sa! tınalma komisyonuna müraca-| atları. (3501) (1752) 2503 SATILIK BAĞ VE BAHÇE ya köy ile Tarabya ortasında $-10 halk setler Diker ein hu 200-250 Devredilecek ihtira beratı * Tutya kurşun elektrik akümülütör- erinin çalıştırılmasına mahsus usul ” hakkındaki ihtira içim istiksal edilmiş 5- lan 5 Mayıs 1930 tarih ve 1276 ralı ihtira beratınm ihtiva ettiği hukuk bu kere başkasına devir veyahut icara verileceği teklif edilmekte olduğundan için yevmi ve vakti mezkür mahkemede hazır bulunmaları lüzümu ilân olunur. mevcut 5713 numaralı ait tat- TÜRK ANONİM ŞİRKETİ İSTANBUL ACENTALIĞI Liman Han, Telefon: 22925 İzmir sürat yolu SAKARYA wweuwu HER PERŞEMBE günü sant 14 &6 Galata rıhtmından kalkacak doğru İzmire gidecektir. Bu vapur HER PAZAR günü saat15 te İzmirden kalkıp doğru İstanbula gelecektir, © Deniz yolları İŞLETMESİ Acenteleri : Karaköy Köprübaşı Tel. 42362 — Sirkeci Mühürdarzade Han Tel, 22740 Trabzon yolu EGE, vapuru 1 Mayıs SALI 20 de Galata rıhtımından kalka- cak. Gidişte Zonguldak, «İpebolu | Ayvalık yolu BANDIRMA vapuru 2 Mayis ÇARŞAMBA 19'da Sirkeci rıhtımından kalkacaktır. (2059) gününden baren gelecek 15 Eylüle kadar zir- de muharrer saatlerde açık bu'u- nacaktır 1.— Galata merkezi idaresi Adi günlerde : Saat 9,30 d 15 e kadar. Pazar günleri : Saat 9,30 dör 12 ye kadar. 2.— Yenicami şubesi : Adi günlerde: saat 9,30 dan 15 € kadar, Pazar günleri: Saat 9.30 dan 12 ye kadar. 3.—- Beyuğlu subesi : Adi günlerde : Saat 9,30 dan 12 ye kadar. Saat 13,30 dan 15 ye kadar. Pazar günleri: Saat 9,84 dan 12 ye kad. MÜHENDİS İİ Aeldelea çalışmak üzre gr Eğ turuku muabir mühendisine TASHİH İstanbul Üçüncü icra memurluğun. dan : Dairemizin 933-4625 numerolu dos- yasile satılmasma karar verilen Bey- oğlunda Bedrettin mahallesinde Kabris- tan, Şimal, Orta ve Meşrutiyet sokakla- VAPURCULUKİ ei rında kâin maa müştemilât Karduva a» R 10-6-934 pazar günü sat İd ten 16 ya kadar icra edileceği tashihen ilân olu mar, (16238) Devredilecek ihtira beratı “ Nitrak Amonik imaline ait ameli miş olan 30 Mayıs 1931 tarih ve 1689 numaralı ihtira beratının ihtiva ettiği hukuk bu kere başkasına devir veyahut icara verileceği teklif edilmekte oldu" ğundan bu hususta fazla malümat edim ZAYİ, — Istanbul Ziraat Bankasında | mek isteyenlerin Istanbul'da Bahçeka pu'da Taş Hanında 43-48 numaralı ida- nur. (16259) Gedikpaşada Jandarma Satınalma Komisyonundan: Müteahhidi vaktinde tesl im etmediği on bin kar göz ve dört bin yediyüz yedek gözlük cami yeniden pazarlıkla sâ- pazarlığı tm alınacak ve den 12 ye kadar yapılacaktır. çin mezkür günün muayyen $: meleri. (2104) 3 Mayıs 934 perşembe günü saat 11 TTaliplerin pazarlığa iştirâki i- aatinde Komisyonumuza gel Yüksek Mühendis Mektebi Satınalma Komisyonundan: Mektep Kütüphanesi için indeki münakasasma talip name mucibince pazarlığı 2-5. ba günü saat (14) & almacak kitapların 28-4-934 ta zuhur etmediğinden eski şart- -934 tarihine müsadif çarşam- â eceği tekrar n olunur. e ii si rehaneye müracaat eylemeleri ilân olur
