11 Nisan 1934 Tarihli Milliyet Gazetesi Sayfa 5

Karilerimizden Hasan Beyden İdığımız mektupta radyo aletleri- fin pahalılığından (şikâyet edi Karilerimiz alâkadar edeceği ehemmiyetle iyo: ve bilhassa Amerikada olduğu gibi Oo memleketimizde de tutavarsıt bir radyo oleti niçin 0- ız, kırk liraya satılmasın? Bugün a ve Arupada her amelenin inde bir radyo aleti bulunmakta- ır. Çünkü yukarıda bahsettiğimiz fiyat ve bir sene gibi uzun bir va- ile satıldıktan sonra tabiidir ki e böyle istifadeli ve evde bu- nması arzu edilen lüzumlu bir i tedarik etmekte tereddüt et- ez. Fakat bize gelince satış şera- maattessüf deği . H ük ihtiyaçlarından biri olan dyo oletlerinin fiyatları pek yük ve adeta lüks eşya kadar paha- ir. Şöyle böyle Avrupayı alab ve Avrupadan getirilen in en ucuzları 150, orta dere- de olanları 230, en iyileri de 270 le 450 lira arasındadır. Bu aletler Mvrupada takriben 36, 80 ve 175 iraya kadar satılmakta. Amerika- da, 20, 50 ve 120 liraya satın a- bilmektedir. Şimdi bu aletlerin piyasamızd in bu kadar pahalıya satıldığı: ın sebeplerini arayalım: Şurasmı Sm. FATE. irmala- fi ecnebi tüccara yüzde 33 ile 45 ında bir iskonto yaparlar. Yu- dyo aleti için fabrika faturası inden yüzde 25 nispetinde olarak r abone kaydetmek ve hsettiğimiz. eyi oalmak içi iş ün oldu; amsını arzu eder, Şurası mu- kkaktır ki şirketi e Eb Fadesi her halde bir aletten al. yüzde yirmi beş resimden da. fazladır. Çünkü bir aboneden mi olarak alınacak abone bede- £ Makinalar niç ik ettik, Vârdığımız netice bu! | tariimizin çok haklı olduğunu sös| e alır ve kendi menfaati iktıza- İİ; ğu kadar fazla alet | ni münhasır ve vasatisi a nibaret olan Ben bu para ile Bunun için de tabii bir. aletin ması lâzımdır. Bu sebepten <et ile tüccar arasıda daimi bir lâf vardır, Tüccar niçin bu fiyata satıyor? Doğruyu söylemek lâzım gelirse car aletleri biraz daha ucuz fi- tla satabilir. Filhakika tüccara ler her ne kadar bu pahalıya olmakta ise de kendi menfaati fazla düşünen tüccarın nihayet emlekette adyonun inkişafı olunacağı keyfiyeti de düşü- İmelidir. Tüccar gümrüğün . yüksekliğin- bahsederek malını pahalıya sa ve aletlerin Avrupadaki satış tlarmı ileri sürüyor. Fakat kâ- gene haddinden fazladır. Piya- | Zpmızda takriben 400 liraya satı bir alet tüccara nihayet 200 li- X 250 liraya satı'an 120 liraya, iç sıraya satılanıda 70 livaya mal tadır. Yalnız radyo işile meş seri. 207 Maho kama "hahinler. 200: Hafif mii ler — Müsahale. 22; Lenmi Bi vii 5; Haberler. RUDAPEŞTE,Sö0m 18: Kilise konseri, 19,10: Avrupa boks şam mluğunu ilân, 1850 k 30 be. 2115: Budapeşte konser orkert 22,80: Haberler. | ikinci haftayı). bahar, ismindeki DE RESLAU zem. Dana musiki opere tenasili. | popüler kensar. Zi: Son - Zi0; Hamburgtan dans musiki L gul olan tüccarlar bu fiyatlardan daha aşağı fiyatlar ile satıyorlar ise.de bunlarmadedi de malesef | pek mahduttur. Zira sırf radyodan geçinmeği göze alan kahramanla- rn adedi henüz pek fazla değik dir. Ekseriyetle radyo satanlar &sas itibarile ya elektrik veya otomobil ve motör ticaretile meşgul olanlar- dır. Nasılsa geçinmeleri temin e- dilmiş olan bu yüksek tüccar rad- yodan da beş on bin lira ne için ka zanmasın? Fakat ortada memleketimiz hu- susunda geri kalacak ve on binler. ce Türk asrm enmedeni yürüyüşü- ne iştirak edemeyip bir radyo sa- hibi olamıyacakmış, acaba bunu kim dü;ünür,? l Bu vesile ile kiloca en ağır gelen son model 12 lâmbalı ve fiyati ü- zerinde yazılı olan bir salon aleti- nin resmini dercediyoruz. Bu alet 64'buçuk dolara ambalaj edilmiş- bir halde fabrikadan tüccara tes- lim edilir, Fiyatı ihracata mahsus- tur. İstanbulda tüccara şu fiyata gelir. Dolar piyasası takriben 120 kuruştur: Alet 77 Gümrük 250 Şirket wesmi 16 lira Nakliyesi 11 lira Maliyet 354 Bu ayarda b'r gramofon batlı alet çal iyasamızda 600 liradan ir, e en küçük modeli dercedi- lâmbalı bu alet 10 dolar agi) - buçuk kilo ge- lir dinamik h. : bir alettir. Perlörlü son model Fiyatı ii Gümrük resmi 25 il Şirket resmi 3 lira Nakliye 3 lira Maliyet 43 lira Tüccara 43 liraya malolan bu a- ADYO PROGRAMI 16 Nisan Pazartesi 36 > Muhtelif © bahinler, 21,05: i inden mürekkep sen cek z > Pik, — Haberler. — kusatet akm, 1030: Mah ni İni Si i komser 1948: PM 30: 20: Plak. 20445: Kon Mühlaker merkezinin neşriyatı Son zamanlarda anten kulesi yükseltilerek bir fading hadisesi- ne karşı tertibat ile imal edilmiş o- lan 100 kilovatlık cenubi Alman- ya'nın kuvvetli Mühlaker postası muntazam bir program dairesinde şişle İren . Bu istasyo- na ilovatlık enerji; - mil edebilecek kudrete 5 ah tem yeni lâmbalar da konulmuş- tur, Eskiden Mühlâker mierkezinin anteni biribirine 200 metre mesa- fede ve 100 er metre uzunluğunda. ki iki kuleye gerili idi. Şimdiki fa dinge karşı tertibatı havi olan tek anten kulesi ortası boş ve üstuvani şekilde, 190 metre uzanmakta ve bunun anteni ufki bir şekilde aşağı ya sarkıtılmış bir vaziyettedir. Bu anten Avrupa radyolarında mev- cut olanların en modernidir. An- tenin inşası için 350 metre mikâbı tahta sarfolunmuştur. Tahtaların dörtte üçü Amerikan tahtası, bir çeyreği de Alman meşesindendir. Bütün Almâh istasyonları 100 er kilovat olacak Bütün esaslı Alman merkezleri- nin pek yakında 100 er kilovatlık anten enerjisine yükseltileceği bil- diriliyor. Şimdiki halde 100 kilo- vatlık kudretle çalışan © postalar şunlardır: Berlin, Hamburg, Leip- zig, Münih ve Stutgart civarındaki Mühlaker. Ayni kudrete açıkarıla- cak olanlar da angenberg, lau ile Königsberg (o civarmdeki Haylaberg istasyonlarıdır. 75 kilo-! | vatlık yüksek dalgalı Zeesen (Kö- nigsvusterhausen) istasyonu da 150 kilovata çıkarılacağına © göre Al. ma nistasyonları Avrupanın her ta rafından en zayıf aletler ile dinle. mek mümkün olacaktır. Cazair merkezi kuvvetleniyor Cezairde kuvvetli bir merkezin inşası 8,000,000 frank tahsisat ayrılmış ve inşaata © bir ay evvel başlanılmıştır. Amerikada yeni bir grup çalışacak Amerika radyoları | hususi iki büyük grup tarafından işletilmek- tedir. Şimdi de Missisipi'nin şarkıs da bir istasyon inşa etemk suretile işe başlamak üzere üçüncü bir gru- pa imtiyaz verilecektir. Bu grupun ismi “Federal Broadcasting” dir. Inşa ettirilecek merkezlerin ade- di 15 ten aşağı olmamak © şartile mukavele aktedilmiştir. Italyan istasyonlarında bülbül sasi Malümdur ki şimali İtalyan is- tasyonlarının kâffesi (Milano, To - rino, Cenova, Triyeste, Floransa) istirahat esnasında bir bülbül sa. dası neşretmektedirler. — Bir kaç haftadır ki bütün diğer Italyan istasyonları da (Roma, Na- poli, Bari) ayni istirahat işaretini kabul ve tatbik etmektedirler. —— rimizin sekizi imei Turgut MİTHAT 17 Nisan Salı 20,20: Plâk. 20,45, K, da Helin tarafındı BUDAPEŞTE,Sb0m. 1830: Plâk. 19410: Fr. ders 1935: Piyano kanar. 3028. Mekin Si Mei Ri ait konferans. Müteakiben: Opers örkenir. tarafından konser. 23; Horvath Sigan orkest” rası. 2380: Almanca konleruna; 24: Salon mu sikis. VIYANA,SOT m. 18,20; Şarkılar ve hafif havalar, 1 sahabe, dere va. 20,15: En aç fr Müsahabe, 71,40: isimli Blumenthal | Bres- Viyananın istirahat işareti Avusturya matbuatı bir müd- detten beri Viyana merkezinde is- tirahat esnasında neşredilen masa #aati sadasının iyi bir istirahat işa- reti olmadığından bahisle mezkür saat yerine birçok merkezlerde işi- tilen melodik ve ahnektar sadalı i in ittimali muvafık olaca- ğı ileri sürülüyor. Bu hususta Viyana radyosu ida. re heyeti aktetmiş olduğu bir içti- | mada şimdiki şeklin muhafazasına | karar vermiştir. Zira Çekoslovak, Alman, İtalyan ve daha bazı millet lerin radyolarında olduğu gibi lodik birkaç notanın tekeri siki meraklılarının kulaklarına da- imi bir motonluğun iyi bir tesir bi- rakmıyacağı kabul edilerek şimdi- ki saatin kalması daha doğru bu- lunmuştur. , pF , re Bükreş radyosunda Milli Romen musikisi programında şarkt söyli- yen Madam Maria Snejina Beriinda ilk amatör sergisi Şimdiye kadar amatörler tarafın dan bizzat inal edilen aletler bir sergi halinde umuma teşhir edil. memişti. Bu defa Berlin'de böyle bir sergi açılacak ve “Alman ama. törleri sergisi” ismi - verilecektir. Nisanın 13 ünde küşat edilecek o- lan bu sergi 22 nisana kadar açık bulunacak ve birinciliği kazanana Amatörler kulübü tarafından bir mükâfat verilecektir. Sergi memle- ketteki pratik teknisyenlerin kabi- liyetlerini ortaya ko; İngiliz radyosunda bir hadise Geçen sene Milletler Cemiye! ne taallük eden beynelmilel mahi- yette bir mesele hakkında, o kâfi derecede tahlil edilip o anlaşılma- dan İngiliz radyosunda verilmiş ©- lan bir konferanstan dolayı dev- letler tarafından portesto çekilme. ğe kadar varan bir skandaldan son ra İngiliz radyolarında verilecek bütün konferansların bir komiser tarafından sansöre tabi tutulması kararlaştırılmiştı. Son gelen haberlere göre Ingi- liz radyolarında bu kere başka bir şekilde bir sebetsizlik yapıl- mıştır. İki hafta evvelki pazartesi günü bir İngiliz amelesi radyoda “Mo. dern smai ve milli karakter,, mev. zuu üzerine bir konferans vermesi dini için radyoyâ”davet edilmiştir. Mu- maileyhin vereceği konferans ta 18 Nisan Çarşamba VARŞOVA, -. 17,35: Selist konseri, 18,30: Konfera: 50: Müsahabe. 19,10; Hafif orkesi ğ 19,50; Muhtelif rapi Sente; ik, 18: Radyo orkestrası, ik: ati Radyo orkesiram. (Kalman © seerlerinden parçalar.) 20: Üniversite radyosu. 20,20: D. ünirinde tarafımdan şarkılar. 21,45 K, lerisden mürekkep konser. 7330, Mafif musiki, 24 Gece mensikini 19 Nisan Perşembe 5 1786: Palonya itelerden | Dana musiki 13: « — Haberler, — Plâk. 17418; Meptepli neprliyatı, 18:Gr, Dimike or” ( Ameli bilgiler . Yalnız âlet değil, anten de iyi olmalı HER ÂLETİN ANTENE İHTİYACI VAR MIDIR? Radya tzecarları müşteriye bir alet satarken aletin kuvvetli oldu- ğundan antene ihtiyaç olmadan ve antensiz her yerin alınabileceğin- den bahseder dururlar.Kuvvetli bir aletin antensiz ve yalnız cereyana takılan bir lihtanten ile uzak istas- yonları da bulmak mümkün ise de bir yüksek anten ile çok daha iyi neticeler almacağımna şüphe yoktur. Bu i in arasındaki farkı şöyle mukayese edebiliriz: Seyahat et- tiğinizde bir eşya arabasma binip her tarafını görme kiçin şehri do- laşacak olursak şehrin her tarafını görebiliriz; fakat araba tekerleği- nin gürültüsü ve rahatsız oturma- mız bize manzarayı (o seyretmeğe müsaade etmez. Halbuki bir lâs- tik tekerlekli araba veya ağır ağır giden bir otomobil ile gezilecek o- lursa etraf iyice görülür ve rahat- sı zolmadan istifade edilir. İşte anten kullanma ile kullan- mamanm arasındaki fark ta bunun la mukayese olunabilir. Antensiz alınan uzak istasyonlar parazitli, cereyan gürültülerile do- lu bozuk bir halde gelir. Anten ile buralarını temiz, gü- ültüsüz, aynen yukarıda bahsetti- lâstikli araba ve otomobilde ir yolda gidildiği kadar rahat iz işitilir. Şu halde kimseyi dinlemiyerek muhakkak bir anten kullanmak lâ- zımdır. Eskiden antenler balı zayıf aletler ile iyi net lınmak için kurulurdu. fazla lâmbal saletlerde nacak uzun ve yüksek parazit ve gürültüsüz radyo dinle- meğe yarar. Toprak ta en kısa bir vasıta ve kalın bakır tel ile en sa © (Şekil) (Şekil 2) 7 (Şekil 3) kin su borusundan alete getirilme- lidir. Resimde gösterdiğimiz şekil (1) deki 30 metre ve bir yokuş şeklin- de doğru alete getirilen anten en güzel bir anten De bu tarzda bir anten yapmak yalnız şehirden uzak ve açıklıklarda bulunanlara münasiptir. a Şekil (2) on metrelik bir serbest değneye bağlanıp gerilen ve yarım bir antendir ki bu anten (şekil 3) te görülen dirsekli inişli antenden daha iyi neticeler verir. ————— La bütün diğer radyo müsahabeleri gibi söre tabi tutulmuş ve çi- zilmesi lâzımgelen yerleri kaldırıl-| mıştır. Amele başı konferansına başlar- ken radyoyu şiddetle protesto et- Hlten sonra demiştir ki: “Bi ve fikrimi umuma söylemek üzere beni buraya davet ettiler. Fakat buna mâni oldular. “Bunun için hemen ( söyliyeyim ki 'düşündüklerimin dörtte üçü san- sör tarafından tayyedilmiştir.,, AAmelenin bu cümleleri sarfedil- dikten sonra işin farkına varıla- rak neşriyat o durdurulabilmiş ve ferans yerine bir plâk konseri konf. neşredilmiştir | Budapeşte merkezinin kudreti Budapeşte merkezi üç, dört ay- dan beri 120 kilovat anten enerji- sile çalıştığı halde birçok ecnebi mecmuaları mezkür istasyonun programlarını neşrederlerken halâ 18,5 kilovat olarak göstermekie- dirler. Budapeşte bunu tekzip ve daimi olarak 120 kilovat ile çalış- makta olduğunu teyiden ilân eder. Macar mühendislerini takdir Son günlerde Budapeşteyi ziya- ret eden B. B. C (İngiliz) radyola- sı başmühendisi Budapeşte merke- zinin 314 metre © uzunluğundaki mürsile anten kulesini görmüş ve mahirane bir surette imal eden Ma E, 550 m. BUDAPEŞT E.S £ >. 145: Sahibinin epsi plâkları, le ve yeni operetlerden habe. 21,16: Varşova filharmönik heyeti tarafın. dan konser, 23,40: Dana musikisi. . — Haberler — Plâk Haberler. 19,1: Radyo MN ÇÖ o gp ENNE ŞAŞMA car mühendislerini takdir etmiştir. Budapeşterde tacizata nihayet veriliyar Geçenlerde, tacizata sebebiyet ve ren elektrik motörü ve sair aletler. de tacizata mani olmak iğin icap eden anti parazit aletleri mak mecburiyetini yeni kabul edi. icn bir kanun menediyordu. Bu ka nuna göre nihayet İ mayıs 1934. tarihine kadar radyo dinleyicileri- ni taciz eden tramvay, omotör ve emsali gibi tesisatta bu aletlerin ta- kılmış bulunması icap etmektedir. Bunları kullanmayıp tacizata de- w-m edenler tecziye edilecekler. dir. 19,15; Spor haberleri, — Müsaha- iyana senfonik orkestrasının refaha nanmış o muganmi ve muganniyelerin iy TAĞANNILI KONSER. 23: son has berler. 23,15: Plâk ile hafif musiki. BRESLAU,3I6 20: Taganmili serenat i berler, 21,15: Mil meş: 22,15: Silinye e serlerinden orkestra konseri, “23: Haberler. 2340: Neşeli wwsiki. 24: Gece musikisi. 21 Nisan Cumartesi VARŞOVA, Mim 17,364 Taganni Asarevicr tarafım: dan) 17,55: Org meri, VALS, Salem mesi kisi — Müsahabe, 19,10: Plâk. — Müsahabe, 2050: Polonya munikiinden mürekkep senla- nik konser, 22: Milânodaki “Skala, operasın: dan naklen Verdinin "TRAVLATA,, operam BUKREĞ, düm, 13: Borsa, — Plâk — Haberler, — Plâk, 17,15: Çocuk neşriyatı. 18: Fanica Luca örkes ram, 19: Haberler, Orkestranın ma, niversite va Konlerans. 21: Radyo orkestrni şahahe. 22: Radyo orkestrası, 7243: Haberler. 23: Kahvehane mesikisi. BUDAPEŞT 18: Odeon plât” K siyam M 0» Müsahabe, Zi operet (Stülyodan.) az takımı. Zi: Opera ors can komser, KUYANA, BOT. 1825: Köpek sergisi aslomundan naklen ser Gi hakkında izahat, 1855: Plâk, 19440; Leton ya halk şarkıları, 20.10: Maberler. 20.25: Ne- seli musiki, 21,40: Aktüalite. 21,55 Milime oparasından naklen Verdinin “TRAVLATA, SLAU.3l6m.