8 Nisan 1934 Tarihli Milliyet Gazetesi Sayfa 3

." r Bi” Ağaç ve şehir Bir kanun yapıldı. Belki yakın - da tatbik sahasına girecek: İstan- bulda ağaç kesenlere, hattâ bahçe sindeki ağacı kesenlere ceza vere - cekler. Çünkü ağaç memleketin malıdır; bahçe sahibinin değil. Ka nun vazunın telâkkisini münaka- şa edemeyiz ama ben bir ağaç mu hibbi olarak ağaçlar hakkındaki bu gibi himayekâr telâkkileri iyi ka - bul ederim. Hattâ daha ileri gidenler var: İstanbul Ziramt müdürlüğü Şehir meclisine bir takrir vermiş. Pazar- neslini korumak için kontrol koyalım. diyor. Almanyada Hitler Alman kanı. 'na yabancı kanlar karışmamasına çalışırken biz de yarma şeftalinin, elifli kirazın, bardak eriğinin ve hacıkadın e #avuğunun cinsini ha- Lâkin efendim! Ben bahçeme kal eriği dikeceğim. Size ne? ayır, diyecekler. Bahçe senindir a ağaç bizimdir. Dikemezsin. 'utlaka bardak eriği dikmelisin ? Efendim. Ben aletâde tavuk yetiş- tireceğim; kesip yemek için. Ha - r olamaz, diyecekler. Mutlaka Hacıkadın, Ligorno tavuklarını ye tiştirip yiyeceksin. Ve Pazartesipazarında yer yer yumurta müfettişleri gezecekler, Bizi cırtlak kiraz, yabani armut fi- 'danı ve âdi tavuk yumurtası almak tan muhafaza edecekler. Buna te- şekkür etmez misiniz?. |, Ama aylardan beri (tatlı porta- | hal) diye şerapa Asitsitrik fışkıran ekşi şeyleri yedik, bir kişi çıkıp ta: | — Yahu! Portakalları neden ol- madan koparıyorsunuz? Yahat, ne den böyle Fena cins portakal yetiş- #iriyorsunuz? diye sormadı. Belki daha sırası gelmemiştir. Şimdi gelelim asıl sözüme; Elin bahçesindeki ağacı, mem - leket malıdır diye kestirmiyoruz. Halkın alıp kendi bahçesine dike. ceği fidanı « fenadır » diye satır - istemiyoruz. Âlâ! Lâkin dün- e en güzel şehri olan İstanbu- en güzel yerlerinden biri olan Kuruçeşmeyi simsiyah kömür de- poları ile dolduranlara kimse bir ç Zu Boğaziçinin en Şüzel yerlerinden Kuruçeşmenin Bir ağaç kadar kıymeti yok mu? FELEK Toprağa atılan milyonlar a, İktisat vekâletimn Amerikalı ikirset mütehassıslarından biri Kas tamonu da tetkikat yaparken ora- da kendir saplarında; hiç bir isti- ade temin edilmediğini görerek ve bunla en pahalı Aydın- 'da yetişen kendir sapları üzerinde tetkikat yapmıştır. Lâboratuvar kendir saplarından ai palinde istifade edilebile- ini, İtalyada bunların kâğıt ima Jinde kullanıldığını bildirmiştir. BORSA (İş Bankasmdam alman cetveldir) 7 Nisan 934 pan Fiyatları Bağdat sa - «©. ESHAM a Iş Bankası Nama YO 8 Reği t vo $ Te 740 » » Hamiline Tür piyet Bankası Taikm - Tramvay IE $ Şark de, İMES Adl Hire 2535 $ Balya ve Şir. Hayriye 1S 5 Şark m. ecza iie BD Ğ Berlin 20012 Madrit 5.8250 Belgrat sase Ziani 420,54 Pengo 38186 P Bükreşt 70,28,10 Sofya 84,8521 İÖ Moskova: o 11/0050 NUKUT (Satış) Kuru Kurty 163 10 650 204 İFETEK2 | EKONOMI Benzine Zam yapanlar MİLLİYET PAZAR 8 NİSAN 1934 Paskalya Yortuları —— Gelecek Japon gemileri ŞEHİR HABERLERİ Odanın fikri alındıktân Şehrimize birçok yerlerden| Rus - Japon harbinde yarar lık göstermiş gemilerdir sonra mahkemeye verilecek Benzin fiyatlarında son defa hasıl olan yükselmeyi tetkik için ticaret odasında yapılan komisyo- nu dün tetkikatmı ikmal etmiştir. Komisyon noktai nazarını der. hal tesbit #tikten sonra o sirada içtima halinde bulunan oda idare beyetine bildirmek istemişse de mesele idare heyetinin gelecek iç- Lima ruznamesine alınmıştır. Bu şekilde benzin ihtikârı hak- kındaki odanın kat'i mütaleası rın belli olacaktır. Ticaret müdür- lüğü oda eğer ihtikâr | olduğunu ortaya koyarsa kumpanyaları der- hal mahkemeye verecektir. İsviçre ile ticaretimiz Türkiye ile İsviçre arasındaki ticr ret anlaşmasına merbut liste- lerde bazı tadilât yapılacaktır. Macaristanla clearing , Macaristanla aramızdaki clea- ring muahedesi nisan sonuna kadar bir ay daha temdit edilmiştir. Tütün kongresine gönderilen rapor İktrsat vekâleti, tütün kongre- si için İstanbul mıntakasınm nok- tai nazarını tesbit edecek oda ra- porunun müstacelen gönderilmesi - ni ticaret odasına bildirmiştir. Raporu hazırlayan O komisyon dün son içtimamı yaparak rapor üzerindeki tadilâtı ikmal etmiş - tir. Küçük gayri resmi borsalar İstanbulda malüm ve resmi bor- saların haricinde bir de gayri res- mi fakat ticaret âleminde az çok yer tutan borsalar vardır: Çiçek borsası, kuş borsası gibi.. Bunla- rın böyle başı boş vaziyette kalma- sı alâkadar olanlar tarafından da muvafık görülmediğinden bu satış yerlerinin bilhassa çiçek satış ye- rinin bulunduğu kahve köşesinden çıkarılarak şehrin daha merkezi bir yerinde ve cemiyetler bürosu- nun nezareti altında kurulması ü- zerinde meşgul olunmaktadır. Borsadaki fiat levhaları Kambiyo borsası komiserliği Maliye vekâletinin bir tebli borsa önündeki fiyat tahav- vi ü gösteren lâvhanın şeklini değiştirmiştir. Şimdiye kadar borsa fiyat lâv- hasında Türk parasının kıymetine an Fransız frangı fiyat ile düyunu mevhudenin ve istikrazı dahilinin fiyat tahav- ——— ye çin kısımlar vardı. eni bunların ine yüzde yedi buçuk ölümlü 833 dahili istikrazı, Anadolu müm -- | sil tahvilleri ve Anadolu 1. 1) ( yatlarını gösteren kısımlar konul. muştur. Sinemalardan | Inan resim e Belediye Ticaret odasına cevap verdi İstanbul sinemacıları ile bele- diye arasında istihlâk resminin faz lalaştırılmasından çıkan hâdise ye- niden alevlenmiştir. Sinemacılar ticaret odasına be lediyenin istihlâk resmini yüzde yedi buçuğa çıkarmasından şikâ- yet etmişlerdi. Oda da bu halin İs- tanbul sinemaların kapanması nı intaç edeceğini nazarı dikkale a larak belediyeye vaziyeti bildirmiş ti. Belediye dün odanın bu müra- caalına cevap vermi, Cevapta denilmektedir ki: iyeye si- nemacılardan yüzde ona kadar re- sim almak hakkı verilmiştir. Be- lediye ise ancak yüzde yedi buçuk almaktadır. Resim kesbi katiyet ettiğinden artık dönmeğe imkân yoktur. , Bu cevap sinemacılar arasında büyük bir heyecanla karşılanmıştır. Çünkü belediye sinemalardan yal. »iZ Yüzde yedi buçuk değil, darül- in iğ yele on ve istihlâk o- üz n e de 5 alayla rk yi inemacılar belediyenin yü ondan fazla resim alımamıyanıZ bizzat itiraf etmesini de öne süre- rek darülâceze resminin verilme. mes lâzım geldiği kanaatinde ke, lunmaktadırlar. Esasen alâkadar, talebe ve seyyah geliyor Paskalya yortuları münasebeti. le Balkanlardan şehrimize muhte Nif seyyah (grupları gelmektedi Evvelki gün Atinadan Regel Ca rol vapurile Atina Üniversitesi ta- lebesinden bir grup şehrimize gel miş ve Park oteline inmişlerdir. Ayni vapurla şehrimize gelen Ati- na Amerikan kız kolleji talebesin- den 19 kişilik bir kafile de Arna- vutköyündeki Amerikan kollejine misafir olmuşlardır. Bu grup Mat- mazel Grocodilou'nun idâzesi al - tında bulunmaktadır. Dün de Köstenceden limahımı - za gelmiş Principessa Moria vapu- rile Romanyadan avukat, tüccar, mühendis ve doktorlardan mürek- kep bir seyyah gelmiştir. Bunlar da Tokatliyan oteline inmişlerdir. Ayni zamanda Yugoslav talebe - sinden mürekkep bir kafilenin de şehrimize geleceği haber verilmek tedir. Atinada Yunan Cümhuriy. in 10 uncu yıldönümü merasimine iş tirak etmiş olan Romen talebesi- nin de bu hafta şehrimize gelme si beklenmektedir. İnkılâp Abidesi Kızkulesine yapılacak Şehri n en göze çarpan bir yerine, büyük Türk inkılâbını can- landıracak bir â- bidenin dikilme- si, öteden beri © İ kuvvetli bir tasav İ vur halinde idi. Bu tasavvurun tat bik sahasına gir- mesine çok az bir şey külaiştr. Öğ rendiğimize göre; ki, çok muvafık görülmüştür. Kız- kulesinin şehrin hemen her köşe - sinden görülebilen müstesna bir vaziyeti vardır. Boğasiçinin Ana - dolu ve Rumeli kıyıları ile Marma radan ve şehrin bütün hâkim te - pelerinden Kızkulesini görmek mümkündür. Bundan dolayı Kızku lesine dikilecek bir âbidenin, şeh rin her noktasından görülmesi te - min edilmiş olacaktır. Âbidenin muazzam bir eser olmasına çalışı- lacaktır. Maamafih, Amerikada Nüyork önündeki eli meşaleli hür- riyet timsali âbideye model olarak alınmıyacak, âbideye daha ziyade milli bünyemize ve zevkimize uy gun bir şekil verilecektir. Henüz âbide için faaliyete geçilmiş de - ğildir. Bu faaliyet, bir proje tanzi Amiral Hojime Bots Ushita 12 Nisanda limanımızı ziyaret edeceğini yazdığımız iki Japon mektep gemisinin isimleri Asama ve İwate'dir. Asama 1899 da İva- te de 1901 de İngilterede inşa edil miştir, Asama'nın hacıni 9280 ton, uzunluğu 124,36 metre, genişliği 20,45 metredir. 4 adet yirmi santi- metrelik, 8 adet “15 santimetrelik ve 5 adet sekiz santimetrelik 17 to pü vardır. Mürettebatı 630 kişidir. İvate'nin hacmi 9,180 tondur. uzunluğu 121,22 metre, genişliği 20,93 metredir. 4 adet yirmi santi- metrelik, 8 adet on beş santimetre- lik, Sadet sekiz santimetrelik 17 topu vardır. Mürettebatı 650 kişi- dir. Bu gemiler Çin - Japon ve Rus - Japon harplerinde düşman gemi- lerini batırmıslar ve yararlıklar göstermişlerdir. Yeni gemiler cep- hane ve vesaiti harbiye ile mü * cehhez bulunduklarından fazla nü fus istiap edemezler. Pek eski sistöm olan bu gemile- rin, yeni sisterâ donanmaya işti - rak kabiliyetleri"yoktur. Bu sebep le yalnız tahin vE mektep gemisi o kullâir larak İmiâktadır. “Gemiler 12 Nisan saat onda İl da bul 've beş gün kaldık - tan sonra 16 Nisan saat 16 da Pi- reye hareket edeceklerdir. Limanı mızda bulundukları müddet zar - fmda, her gün saat dokuzdan on altıya kadar halk tarafından ziya ret edilebilecektir. Hareket günü tir. Asama gemisi yalnız 15 Nisan pazar günü öğleden sonra ziyaret | kabul etmez. İ Japon gemileri Vis. Amiral ! Majime Matsushita'nın kumanda - sr altındadır. Asama gemisinin ku İ mandanı Taiji Ohta, İvate gemisi- rin kumandanı da Kiyosti Hara - dır. a m tetkikat bittikten sonra, âbidenin ihalesi yapılacaktır. Maamafih, bu hususta henüz verilmiş kat'i bir ka rar yoktur. mi ile başlayacak, proje üzerinde Biz böyle düşünüyoruz, Siz acaba ne dersiniz? — Yavaş... O taraf, i Bu tarafta! mrgit iz — Göremiyorum ki pek ha - — Göremiyorsan bir kibrit çak... Ve öyle bak... Alaca karanlıkta bir kibritin pembe ve isli ışığı parladt ve iki a dıvarda aradıklarını bul lar. rı » » Vaka nerede geçiyor, tahmin ediniz: Tahtelar bir mağarada mı, bır si, amı, yoksa ü bir evde mi?.. e Bu iki adam kimdir? Surları gezen iki seyyah mu, yoksa bir e- vi soyan iki hırsız mu2.. gale bunların hiç birisi de « Vaka Beyoğlu Adliye daire - sinde geçmektedir. i dam da eshabı me: şidir. Aradıkları da listenin üze rindeki isimleridir. Beyoğlu Adliye dairesi Köçe- oğlu konağı denilen ve eskiden Abdülüzizin eğlencelerine tah - sis edilmiş olan gayet muhteşem bir binadır. Bu binada elektrik tesisatının bir kısmı da tamire mühtaçtır. Cereyanın gelmesi ve tamirin yapılması için 70 liralık bir keşif yapılmış, fakat sonra - dan tahsisat olmadığı görülmüş tür. Binanın içi gündüz ortasın- da bile gözgözü görmiyecek ka dar karanlıktır. Bunun için halk mahkeme listelerini kibrit yaka- rak okumaktadır. Listelerin bu - lunduğu yerde kürekler dolusu kibrit çöpü vardır. Bir belime yangına mâni olmak için > der alınırken diğer taraftan koca binaya bir tek elektrik lâmbası koymayıp halkın kibrit ışığiyle liste okumasına meydan vermek doğru mudur? İstanbul o Adliye yangınının yar hâlâ yüreklerimizi sızlatı - yor.. Hiç olmazsa bundan ibret almartız lâzımdı. Kibrit ışıkları altında göze çarpan bu kadar ba riz tehlikeye karşı göz yumma » malıyız. Biz böyle düşünüyoruz, lar darülâceze resminin bir lütuf o- larak verildiğini de söylemektedir. Siz acaba nedersiniz? öğleye kadar ziyaret kabul edilecek | ODADA, Takdiri Kıymet parası Vapurculuk şirketi ile çıkan ihtilâf halledildi Vapurcular şirket'le vapurlara takdiri kıymet yapan heyet arasın da heyete verilecek ücret mesele - sinden çıkan meşhur ihtilâf dün Ti caret odası idare heyetinin yaptığı fevkalâde bir içtimada verilen ka- rarla halledilmiştir. o Vapurculuk şirketi takdiri kıymet heyetine ve- rilmesi lâzım gelen 25 bin liranın mikdarma itiraz ederek bu parayı vermemişti. Nihayet Deniz Ti- caret müdürlüğünün talebi ü- i idare he yeti bu husustaki teamülü tesbit et meğe davet edilmiştir. İdare hey- ti uzun bir içtima neticesinde va - purculuk şirket'nin takdiri kıymet heyetine İngiliz Loydi tarifesine göre ücret vermesi lâzmmgeldiğine hükmetmiştir. İngiliz Loydi takdiri kıymet ko - misyonları için şu ücret formülünü kabul etmiştir: En aşağı 250 tondan aşağı ge - miler için derecesine göre 5, 6, 8, İngiliz birası, Azami 10 bin ton - dan yukarı gemiler için 18, 20, 25 İngiliz Bası. Maamafih oda nizamnamesi mu cibince takdiri kıymet heyetleri - nin saat başına 2,5 Türk lirasını al ması İâzrmsa da bu nazarı dikkate alınmıştır. Bir tüccar komisyoncu pi- yasayı dolandırıp kaçtı Aldığımız malümata nazaran gümrüklerde tüccar komisyoncu na mile iş yapan bir Rum piyasadan ehemmiyetli bir meblâğ dolandi- rarak Yunanistana kaçmıştır. mam Hırsızlık iddiası Kariye Atikali Paşa mahallesin de Bostan sokağında oturan Ma- dam Bayraz polise müracaat ede- rek ayni evde oturan Agop namın- daki şahsm bir hafta evvel yatak odasından 20 lirasını çaldığını id- dia etmiştir. BELEDİYEDE Belediye varidatı Arttırılacak Muhiddin B. Ankaradaki teşebbüslere devam ediyor Belediye reisi Muhittin Beyin, Ankarada daha bir müddet kala- cağı anlaşılmaktadır. Muhittin Bey, belediye için &- saslı varidat membaları aramakla meşguldür. Varidatın halka bar ol- madan, arttırılması bilhassa arzu e dilmektedir. * Nail Bey de çağırıldı — Be- İ lediye hesap işleri müdür muvini Nail Bey, Ankara bulunan bele- diye reisi Muhittin Beyin daveti ü- zerine dün akşamki trenle Anka- raya gitmiştir. berinde götürmüştür. Cetveller An- karada tetkik edilerek belediye i- çin yeni varidat membaları temi- nine çalışılacaktır. Belediye istihbar hürosü kii iç günlük fa, Diyetine ait in ini mun. tazam servisler halinde temin ede- cek bir istihbarat bürosu teşkil e- decektir. . Gazeteciler, belediye haberleri- ni toplu olarak bu bürodan alacak- lardır. başat 580 bin liralık hesap Belediye bütçesinde açık ola- rak görülen ancak nerelere sarfe- dildiği meydana çıkmayan eski .— nelerden müdevver 580 küsür bin liralık borç etrafında, şehir mecli- si hesabı kat'i encümeni , tetkikat yapmaktadır. Şehir meclisinde uzun rüna- kaşaları mucip olan bu borcun a lacaklıları kimler olduğu, tetki- kat neticesinde anlaşılacaktır. Buna dair hazırlanan cetvel- | ler, bugünkü şehir meclisi içtima- ında azalara tevzi edilecektir. * Nuri Bey iyileşti — Bir müd- | dettenberi rahatsız olan belediye | ve mai Nar reis mua Nuri Bey, iyileşmiş gelmiştir. LA ümidi Sükee- Bir suiintihap nümünesi! Kalemimi elime aldıkça hemen her defasında: “Aman, bu defa ol: sun belediyeden" bahsetmiyeyim,, diyorum. Bu arzuyu her seferinde bu kadar çekindikçe ahsi gibi ha- disat, ekser delalar beni ayni mev. zna çekiyor, yahut ayni mevzuu ö- nüme itiyor, görmiyeyim dedikçe gözüme diken gibi batıyor ve na- çar insanı çileden çıkarıyor. İşle bu da onlardan: Gazetelerde okuduğumuza göre sözde şehrimizdeki çimento fabri- kaları belediye emrine bir hayli mk darda meccanen çimento verecek- lermiş. Belediye de bununla asfalt yol tarzında çimento yolu yapacak- mış. Çok güzel, çok hoş. Fakat hoş olmıyan taraf, ba yo Jun birisinin Hacıosman bayırından Tarabyaya giden Allahın diğerinin de Istanbul gümrüğünün arkasındaki Reşadiye caddesinde Böyle hep çapraşık ayık nl yi öyle , aykırı işler, defasında belediyemizin karihasın- dan mı çıkar?.. Niçin bu yol, Istan- Bul tarafının kesif insan cereyan- larına memer olan kısmında ya- pılmak tasavvur edilmez de geçici- lerinin hemen ekseriyetini gümrük hamallarile gümrük komisyoncula- rı, bir de karşı tarafa geçen oto- mobiller teşkil eden, İstanbul hal. kının ekseriyeti için tamamen sa- pa ve aykırı olduğu için hiç ayak basılmıyan Reşadiye caddesinde yapılmak istenir, hikmetinden su- al olunmaz. Eğer bu yolda her günkü mürur nispeti 30 ise kesif insan cereyan larına memer olan kısımdaki mürur nispeti 300 - 500 dür. 30 wn rahet yürü esi için beş yüzü kârı kadim paket taşlarında zıplatmak bile. meyiz ne dereceye kadar doğrudur. Filhakika gümrük hamallarımı. sın sırtlarında eşya taşırlarken düm düz çimento bir caddede ayakları sürçmeden rahat rahat yürümeleri çok ziyade arzu olunur. Ve filhaki- ka otomobil râkipleri olan zevatın rahatça, zıplamadan kayıp gitme- leri de çok isteğe değer bir şeydir. Fakat İstanbul halkının büyük bir ekseriyetinin istirahati de muhte- rem gümrük hamallarımız ve muaz zez olomebil rökiplerimiz kadar olsün dü i midir? Bir nümune cadesi mahiyetind, olacak olan böyle caddeler; Bizim j kasir aklımızın erdiğine göre umur mi güzergâhlarda tesis olunmak lüzimdir. kalp Filhakika Reşadiye caddesi baş.. | ka şehre ait bir cadde değildir. Fa hat şehrimizin piyasa muhitinde bu cadde kadar kör, bu cadde kö: | dar sapa bir cadde bulmak hayli müşküldür. Bu, böyle olduğu hal. | de yapılacak bu güzel nümune cad. ie de vi burasını intihap etmeğe ol. Pei me sayılır bir swi intihap Salâhattin “ İlk tahsil Yoklaması Köylerde yapılacak ilk tahsil | yoklaması için her tarafa tamimler N dildiğini yazmış N ve bu hususta taf şilât o vermiştik. Dün, İstanbul vi- lâyeti Maarif ida resine merbut köy lerde de ilk tah - sil yoklaması i - çin hazırlıklar baş lamıştır. Dün ma arif müdiriyetin. | de, Maarif müdürü Haydar Beyin reisliği altında ilk edrisat müfet - tişlerinin iştirakile bir toplantı ya pılmış ve toplantıda yoklamanın | ne suretle yapılacağı hakkında ka rarlar alınmıştır. Yoklamalara bu hafta içinde başlanacaktır. Ali Rana Bey Evvelki gün şehrimize gelmiş olan gümrükler ve inhisarlar veki- li Ali Rana bey dün sabah İnhi- sarlar umum müdürlüğüne giderek bir müddet meşgul olmuştur. Bir katil asıldı MERSİN, 7 (Milliyet) — Mer sinin Buzdan köyünden Telli Meh- medi 931 senesinde (taammüden öldüren deli Halil oğlu Mustafa sabah saat üç buçukta Yı zarında idam edil; Haydar Bey i