4 Nisan 1934 Tarihli Milliyet Gazetesi Sayfa 5

Radyoya ardım edelim Radyolar muhtel'f şekillerde i- e edilmekted Bazı memle- tlerde doğrudan doğruya hükü- netler, yani posta ve telgraf neza tleri tarafından, bazılarında da bak imtiyazlı şirketlere verile- k hususi eller vasıtasiyle işleti- ir. Radyo idarel, izzat halk tarafından temin edil tedir. Radyo sanayii olan yer- rde varidat kısmen radyo âlet ve devatı imal eden fabrika ve 3elerden, kısmen de hariçten hal edilen radyo öletlerinden alı n muayyen bir resim ve bilhas- memleket dahilinde radyo din. İyen ve radyo idarelerine ruhsat rmek mecburiyetinde tutulan a- İSone'erden alınan ücretlerden te- in edilmektedir. Varidatın en mühimmini teşkil deni şüphesiz abonelerden alman ettir. Bu para her yerde takriben ay fi miktarda alınır, Meselâ Alman da radyo hükümete merbut ol- ğu halde radyo idaresine bir his ayrılmıştır ki, bu, neşriyat ve di r zaruri macarf ve maaşlara sustur, Burada abonelerden ayda iki- €r mark alınır. Bunun bir markı- m radyo ile olmayıp hazineye t edilir. Diğer bir markı yukar- bahseltiğ'miz üzere radyo mer lerinin işletme masrafları için İlıkonulur. Almanyada takriben 250.000 abone olduğuna göre Inız abonelerden bir ayda temin dilen varidat on buçuk milyon man markı, yani takriben beş ilyon Türk lirası eder, Yeni merkezlerin inşası için Jükümet kend'ne düşen hisseden Pir tahsisat ayırır've icap eden yer iförde yeniden merkezler tesis e- T. N nü kle “Abone bedelini vermeden rad- dep dinliyerler ses kaçakçıları ad- Blirler. Garipti rki, ses kaçakçıla gümrükten eşya kaçıranlardan a ağır surette tecziye edilirler. Tinkü radyo bir memleketin var. ğını dünyaya ilân eden setini en klara duyurtan bir vasıtadır, naeneleyh radyoların masarifini min etmek ve bu suretle memle- ın manevi yüksekliğini bütün Yaya bildiren bu müesseseye vazifedir. Varidatı pek mahdut olan İs- hbul radyosuna da mümkün o- in varidatları” İrdım etmek her vatandaş için | Suni tren Mikrofondan gelen sadaları ta nıyanlarca malümdur ki, her sada tahmin edildiği veçhile kulağa gel | mez, Bunun her gün tesadüf edi- | len bir şey'ile mukayese edebil. riz. Bir çok merkezlerde haberler l Sun'i rüzgâr ve fırtına veya konferanslarm yazılı kâğı- dın bir sahifesi kıvrılınca mikrofo İ na krak, krık, kruuuk... nevinden bir sada akseder ve stüdyoda bir kapının açıldığı hissi ni verir, Bunun için verilecek bir temsil veya skeç esnasında “bir e- vin yıkılmasını, yağmur ve fırtma- Ya atlı bir adamın dolaşması gibi hâdisatı yaşatmak icap edince bunların verdiği hakiki sadaları ihsas ettirmek başlıca bir hüner- ve uhdemize tereti eden K dımda bulunmak ye e mil. ve memlekete lâyik bir şekilde âmülüne yardım etmek bütün nelere bir borçtur. Turgut MITHAT im Hanımın öştürükile dana A, 1415 m (Hafif be. 21: “Peterie Bey ir piyes, 23; Son haberi UN Zel wecki p E Le $TE, 23,484 Biz er takımı.) rai 50 dan Z habe. 21: Emmerich Kalman” ahevrası,. operet, (Stüd, nbahar mi 3 ana mi Hi; Kahvehane | 2320: D, in Ne ESAU mem derya musiki 1930: Robert , Nisan Pazartesi Asi pl BL 1845: Pramarzca RADYO ders. 19,15: Türk musiki neşriyatı ÇEK B. Cevdet B. Taha örük e- | va borsa haberleri, 21,30 ma: tarafından mahte- VARŞOVA idism 7, fil musiki konseri, 18.50) ferana. 19,20: Pik (Salon : Litvanya müsikisinden mürakkep ere komser. 12: Müsahabe. 22.45 Harp ie siki. 23: Dana musikisi. — Müsahabe, 2g sikininim devam, BÜKREĞS 3ö8m. Piâk. berler. 14,20: Pkk. 18: Rad 19: Haberler. 19,20: Radyo or. niversite ady. i e Konferans, Zir K, habe, | Yeni sanatkâ: üren: Müsahabe. 21,40, in eserlerinden mürek- haberler, lerinden Yalmdan konser. 23,10: Haberler; 2330 « Sa van 2420: Trio (Hetenyi - Buday ARESLAY 3iöm Hafi emindi ap ki. — Müsahabe, 1906: Aktü- vr rosikisi, — Münakel, emsikd (Sili 224 ar İn ya bestekârlarım, 10 Nisan Salı ISTAN 18,15: Plâk in eserlerin 5. Mest Cemil (Eftalya Sadi HA, Sap ürk fik Bayı) Zi; Refik Ahmet Bey takalım 0 ae Radye arkada KEreğLER z inleyicilere | Radyoda Sun'i Sesl dir. Bu hususta son zamanlara ka dar Avrupa radyoları stüdyo reji- sörleri güçlük çekmişler ve kulağa tabii görünen sadalar mikrofon- dan geçince tamamiyle ak:i netice ler vermiştir. Radyonun ilk teessüsünde bir skeç temsilinde büyü kbir evin ha reketi arzdan yıkılması tarif edi mek icap etmiş. Stüdyoya üç, tahta sandık, b'r miktar tuğla, de- mirden deynekler ve tahta parça- ları getirilerek muvafık bir tarzda üstüste konulmuştur. Zelzele baş- langıcında sandığın biri kımıldatıl mış, biraz sonra da bütün yukarda saydığımız şeyler büyük bir gürül tü ile yere devrilmiştir. M krofon- da büyük bir tahrikât yapan bu gü ültü hiç te yıkılan bir evin neşret yade bonbardımana benze. miştir. Sonraları ev yıkılmasına da ha pratik çareler bulunmuş ise de bugün bunu ne kadar basitleştir. * diklerine inanmazsınız. Bir stüd- yoyu alt üst eden sandık ve diğer taş 'opaçın yapamadığı işi şimdi ufacık bir kibrik kutusu en büyük ifa etmektedir. Kibrit rofon yanına götürüle- rek dikkatle iki el ile sağa, sola kıvrılıp avuçta suretiyle mikrofondan en ük en duvarla rının yıkıldığı kulakta tamamiyle canlandırılıyor. Buna benzer daha pek çok şeyler vardır. | | Enteresanlarından bazılarını re simlerile dercediyoruz. Resimd” görülen eleğin içerisindeki bezel- ya taneleri mikrofon önünde sarsı İmca şiddetli bir yağmuru ifade e- der. Beyaz gömlekli adamım iki e- linde ilen ortadan ikiye ayrıl. i mw Hindistan cevizi de bir tahta pia vurulunca tamamiyle at yü- Üzüşüne benzer, Resmini dercetmedi : marifetler de vardır. Meselâ "stanbul radyosunda 7 - 4 - 934 Cumartesi akşamın- itibaren Udi Nevres Beyin bul radyosunda könser ver- başlıyacağım memnuniyetle haber aldık. Herkes bilir ki, Nev- inin âşıhı ve sazının kahramanıdır. Mumd'leyhin rad- yoya geleceği muhakkaktır ki, bü- tün radyo dinleyicilerini neşelen- direcek ve sevindirecektir. Istanbul radyosunda Siğün musikisi Budapeşte radyosunun karakte- ristik Sör program kısmı olan Si « gan musikisi İngiliz ile Amerikan ve daha bazı mühim radyo prog - ramlarına dahil olduğu gibi bir kere İstanbul radyosuna gelen böy le bir heyet te bize bazı cuma ak- #amları orijinal bir Macar şarkı ve havaları dinletecektir. Macar sadayı çıkarmamıştır. Bundan | Sun'i tayyare bombası bir arslanın bağırmasını taklit et- mek için bir boş konserve kutusu- nun içini pergaman kâğıdı döşe- yipkutunun ağzıma bir saz teli ge rilip telin üzerine yaklaşılarak 1s- hk çalınır. Kutudan çıkan sadayı mikrofon bir arslan sadası olarak kabul eder. Resimde gördüğünüz davula vurulunca brt tayyare bomb; şüyor sanmayınız. En kulağı aldatan bir sada da İ ayakta durup mayonez yapmak in yumurta çalkalıyan zannetti niz adamın marifetidir. Halbuki bu adam boş bir kap içerisnde çal kalıyacağı mahirane hareketleri - le tıpkı bir trenin yü; nü termektedir. Ağzındaki düdü lü lo- komotifin düşüğünden başka bir şey değildir. Son resmi görenler de bir spike rin mutlaka şarabı fazla kaçırıp ta kemanın yayını alıp mitkrofon ö- niğde şarap bardağı ile. b'r kon. ser vermeğe kalktığını sanırlar. Fa kat hakikatte keman yayını şarı bardağına sürmekle mikrofon ö- münde en iyi bir rüzgâr ve fırtına uğultusu temin edebilmiş olur. Kısa dalgalı işleme saatleri Bu ay zarfında kısa dalgalı Al man müjrsilelerinin Asya ve Afri- kadan işidilmezi daha kolay olan neşriyat şu saatlerde ve gösterilen dalgalarda çalışacaklardır: 79,74 metrelik'D J B, saat 7,35 ten 16,45 şe kadar da 31 - 38 metrelik DJA | istasyonu işliyecektir. 19,30 dan 23 çe kadar D. J. D. işaretli 25,51 metrelik merkez çalışır. Ayni pro- gram akşamları D:J. C, 49,83 met rel k Alman merkezi vasıtasyle de Beşredilir. Sigan takımları ile anlaşma Budapeşte radyo'unda konser veren Macar S'gan muzikacıları ile radyo idaresi arasinda ( hafta- lardanberi devam eden ihtilâf son günlerde radyo şirketi lehine ola- rak nihayet bulmuş ve şirketn noktai nazarı Sigan musikişinasla rma kabul ettirilmiştir. Programa hâk'm olmak istiyen musikişinaslar programı tanzim €- den şirkete uymak lâzım geldiğini anlamışlar ve şirketin mürakabe ve tenkitler'ni kabul etmeğe razı olmuşlardır. Lausanne stldyosunda org Son zamanlarda büyük radyo merkezleri stüdyolarma bir org â- leti konulmak moda olmuştur. Bu pahalı musiki âleti ile verilen kon- serler radyo programını zenginleş tirmekted'r. Fransız İsviçresinin Lozan (Lausanne) ( sebrindeki stüdyoya da son sistem bir cg ko- nulmasma karar verilmiştir. Dünyanın en son sistem 1 or. gu Lozandaki büyük kilisenit org cusu ile Paristeki Etoil kilisesi cubaşısı tarafından imal ve | edilmiştir. Mısır radyosu Işidenler 1 Nisan lâtifeği « masınlar! Misir radyosunun n yata başladığı haber verilmel dir. Tecrübe neşriyatma b'r m dettenberi devam © etmekte; lan 20 kilovatlık Misir radyı nun 1 Nisan 934 tarihinden it ren muntazam bir program dı linde neşriyat icra edeceği bile liyor. Mezkür merkez tarafıni neşredilen program Kahiredeki kinci bir zaif merkez tarafınd naklen neşredilecekmiş. Dinleyi lerimizin bulmağa çalışmaları taysiye ederiz. Be musikisinden ibaret olan bu güzel konserin birincisini bu cuma taat 21,30 dan 22,30 a kadar dinliyece- PROGRAMI giz. Takıma tanınmış art'stlerden Madam Halevy ile Mr. Mally işti. rak etmektedirler. YARSOVA, Iism 1815: Pozman'dan naklen s0 515: Pozman'dan naklen ilâ konser. 18, ri müsahabe: 19: Müsahabe. 1920: P, elif ma. 22,15: Radyo or 22,45: Ecmebi lizanlarile konferanı, ve konser, 2220: Halin Son haberler. 23,05: a. takamı (PE: porte öper “GULDITTA,, Sigan takımı, andan aklen 24,30: 5. Kurina opera temsili, konseri, 11 Nisan Çarşamba ISTANBUL: 18,15: Plâk neşriyatı, 18,45; Fra, l Sun'i at yürüyüşü müsahabeler, 21,05: Keman konseri (Bach, Salat - Salma.) 21,45. Konuşmalar, 2205; Vi madan maklen: Mickiewier suvaresi 23: Hafif iü 2405: Dama münikisi. — Plak. 1420: Hafif rası. 19: Haberler Üniversite radye- ma. Zi: Piyama 2 illerde" ft piyanerkonseri, 22,45: Ecmebi dillerde haberler. 23: Cisn'lokantasındanı Hafif musi- hi, musiki, 18: Radyo 1920: Radro vi A . tenevvi 2255: Son haberler, 23,10: Dame BUDAPEŞTE, 580 m. 18,30: Csorba Siçan takımı. 19,40: Htalyansa ders, 20.10: Mma Solymosey tarafımdan tagn- ni. 2045: Roman tefrikası, 21,57 Sahibinin se i plâkları. 2240: Haberler. Zi: Budapeşte kon vr tarafından İsafif musiki, 24,30: 16 m. 19,15: Viyolemeel kanseri. — Müsahabe, siz kahraman, isimli musikili skeç. Günün kısa haberleri, 21,10: Milli neşriyat. 21, 3üz'aşk şarkıları. 23: Son haberler, 24; Berlin den naklen dans musikisi, 12 Nisan Perşembe ISTANBUL 18,15: Plâk meyriyatı. 19/15: Ajnne haberleri #wahtelif neşriyat. 19,20: Türk musiki neşriyatı (Kemal Niyazi B. Hayriye İL Müzeyyen Bi. B.). 21: Selim Seri Bey tarafından kon” Feramı, 21,30: Radyo orkunirası. Mr le” mantik konser, 22; Mürahabe, 22,15: Popüler konser. 23: En iyi kadın mugansiyelerinden 24: Müsahabe, 24,05: Dana musikinin rü cak kuvvetli Avrupa ve Rus istasyon ları ile Ankarayı dinlemekle etmekten başka çare yoktur. duğu yıldönümü münasebetile kendi lerinden mürekkep kanser: Z2481 Son habarlar, 23: Neli musiki (Holer idarsinde ) BUDAPEŞTE 0. İn gçilimce dere, 19,30; swasiki : 3050 Müsükba 2080: Sika yulan Vi siyatre. 2235: Suray sigan den mürekkep şari Konferans. 18,50: 18,15; Hedwing Klimseha tarafında konseri. 1848; Seyyah haberleri, 19.10: Ro Aletiniz zayıftır. Ayırma kabiliye ti olmadığından Moskovadan İstanbu lu ayırmak iktidarında değildir. Bu & lstle, ne yapılsa İstanbulu doğru, dü. almak kabil olmıyacaktır. An iktifa hard STRAUSS'UN 70 ei doğ lininin eser” ler, 21,05: Rirl takımı, 24: İmre Stefanini sarkıları, 22,18: Şarkılar, — a bertekârlarının eserlerin 13 Nisan Cuma ISTANBUL: 12,30; Alaturka plâk 1735: Zem uaikisi.) 18,10; Ppüler Macar şarkıları, 18,30: Mektepli meşriyatı, 19,10: Plâk. 1980: Müsahabe, 21,15: Varşova fihar- monik takımının senfonik konseri, 23/40. Dena musikisi. — Müsahabe, 2405: Dans mupikinin de ci şarkıları... 1755: Plâk (Salon ram, BUKREŞ, 3m. VIYANA,SOT m. m pi İsir © konferanı. 20: Neşeli enik, — Şe Müsahabe. 21,40: Juline Bittner'im 60 mer yaşına 109/181 Mame Pişi girmesi münasebetile seerlerinden mürekkep i . 364 m, onser. 23.101 Haberler. 2125; Akşam kon 13; — Piük. — Haberler, — Plâk. 17.) geri Plak Me), peri — Dimike orkestrası, 19: Mü- 20: Dini orkerirasnın devami, Bob PİLE İTE S0 m P801 Ünivarite dersi, 20410: Konferanı, 2D;00) SOR de TEL e e omza operanından sakil Budan oparanından Verdinim eser VIYANA,SOZ lerinden “DON CAFLI m. 15: Müsahabe, 18/15: Tiyatro haberleri. 18, imami si temsili, 24,20 Veres 03, (Don karlas) opera Sigma takımı. Ni ülkemi ie yal Radyo aletleri üzerin- deki damgalar Bir kariimizden aldığımız mek tupta piyasada satılan radyo âlet- leri üzerine radyo şirketi tarafım- dan konulan o damgalarmü - zerinde bu seneki Omo - del | olduğu halde 1930 senesi görüldüğü bildirilmektedir. Bu işaret bilha'sa “radyodan çok anlamıyan yeni amatörleri âletin hangi seneye ait model olduğunu anlamakta müşkül mevkide bırak- maktadır. Bu hususta ait olan ma» kamın nazarı dikkatini celbetme- miz istenildiğinden mektubun mea lini yazıyoruz. Radyo ile ders ve televizyon italyada mekteplere mahsus radyo neşriyatma 10 Marttan iti- baren başlanmıştır. Binci, pro- gram “Mussolini ve mev | Zuu üzerinde tanzim edilmiştir. | Neşriyat Maarif nazırı Ercole'in bir nutku ile başlanılmıştır. Mart. m 23 üncü günü Faş'st fırkasının umumi kâtip vekili Marpicati Fa- şits teşkilâtma dair mekteplilere bir konferans vermiştir. Fransız radyo teşk'lâtının müdürü Pollene Fransız mühendislerinden Barthe lemy ve Defrance tarafından icat edilen usulde resimli radyo istas- yonları tesisine karar vermiştir. | Defrance ism'ndeki mucit henüz İ yirmi yaşındadır ve bir katot lâm- bası sayesinde 20 X 20 ebadında ve saniyede 18 Oresim satırı ve 25 resimle güzel ve berrak resimler vermeğe muvaffak olmuştur. O- nun için normal filmleri bu âdetle göstermek mümkün olabalicek. tir, Resimde görülen tanınmış bestekâr Franz Lehar'ın son bestelediği opera , i “Guiditte,, ikinci defa olarak | önümüzdeki hafta 10-4-934 salı ak » | şamı saat 20,30 da Budepeşte opera- sında oynanar«", temsil Peşte radyosü tarafından da naklen neşredilecek - tir. Bu opera birinci defa geçenlerd. da BRESLAU, 1730: Halk mesi 18,35: Gençlik için meşriyat. 19,25; Flüt ve harpa 20: “Yan sil Steirmark.. işimli bir akeç. Zi: Günüm bae berleri. 214157 Hamburg'tan maklen ikinci bör #keç, 22,05: Radyo orkestrası, 23,15: Haberler, 3ü: Neşeli gece musikisi. 14 Nisan Cumartesi ISTANBUL 2 18,15: Plâk meşriyatı, 1845: Franarca ders. 19,15: Anadolu ağını muhtelif neşriyaz. 19,303 Türk musiki neşriyatı (Tanbur Refik B. Ke- mençe Fahire H. Udi Nevres B. Fikret B.). 20, 15: Safiye H. (Sar grüpa tamamen iştirâk e tür.) 21: Suat İsmail Bey tarafımdan kon ferana. 2130; Radyo * orkestrası tarafından muhtelif eserler) VARŞOVA,ISIS m. 7,45: Taganmili konser. 17,55: Trio oda müsi- kisi (Lermber, mler mürekkep komser. 2305; Müsahabe, 24051 Dani BÜKRES Bm Plâk. — Haberler. — Plâk, atı, VİYANA,SOr BUDAPEŞTE,S50 m. 18,30: Askeri konser. 1950: Amatör saati, 2030, Mizahi musikiden mürekkep konser. Zi? Köpecsi . Baver takımı tarafından neşeli bir. suvare, 23,10: Pertiz sigan takımı, Zi: Pataky caz talanı, BRESLAU,3i6m, , roarama 4; Dama musikisi Çeski ve yeni ) 1,184 meyriyat (Kisa dalgalı Alman programa sir,