Tarihten Parçaları 14 , ÇANAKKALE! Yazan: Amiral Sir Roger Keyes Tahtelbahirden yüzerek sahile çıkan dinamitli adam! ür > 5 HARİCİ HABERLER İ sumunu yüzde elli nisbetinde tezyit ve- E. - 11 Tahtelbahiri ile zabitan ve mürettebati.. l 21 inci cumartesi | di. günü Suvladan yapılan büyük bir Karanlık bir gece idi. taarruzu seyretmek üzere (o Triad | saat ikide Ağustosun gemisine bindim. Mısırdan 5000 kişilik kuvvet gel miş, Seddülbahirden de 20 nci fır-| ufacık bir sal üzerine elbiselerini ka nakledimişti. Yarım saat gemiler bombardı- man ettiler. Ayrıca topçu ateşi de açıldı. Bu ateşin ne tesir yaptığını kestirmek mümkün değildi. Zira bütün ovayı sis ve duman kapla- muştı. Bütün hattımız sanki topraktan çıkıyormuş gibi fırlayıp ileri atıl dılar, 3 eylül 1915 tar'hinde kayma- kam Nasmith'in Marmaradan dö- nüşü, içinde yaşadığım boğucu ha- va içinde bana tıpkı bir temiz hava rüzgârı tesirini yaptı. E. 11 tahtelbabiri ile Tekrar İs- tanbula gitm'ş, adamakıllı yüklü bir vapuru torpilemişti. Ancak o noktada deniz pek derin omadığı için vapur tamamile batamamıştı. İtalyan sefareti hâlâ İstanbuld. idi. Ve bu taarruzun tafsilâtı bu su- retle bize kadar erişti. Anlaşılan vapur 3.000 ton kömür yüklü olduğu halde Karadenizden henüz gelmişti. Bu muvaffakıyetten dolayı izha- rı şadümani ediliyormuş. Gemi Haydarpaşa şimendifer istasyonunun rıhtımına yanaşmış imiş. O sırada bazı yüksek memur- lar vapurun önünde imişler. Kö- mürün ne suretle tevzi edileceği tezekkür ediliyormuş. Şimendifer nakliyatı, vapurla- Mehtap batmıştı. Kaymakam Nasmith'in birinci zabiti olan mülâzim Doyley Hughes koymuş; ayni zamanda bir taban- ca, ucu gayet sivri ve keskin bir süngü ve bir hayli dinamit te yer- İeştirmiş. Salı öni iterek deniz- de yüzmeğe başlamış. Maksadı sahile çıkıp köprüyü dinamitle atmakmış. Köprüye takriben bir mil mesa- fede karaya çıkmış. Sahili takiben yürümeğe başlamış. Bu sırada kü- çük bir dereden takriben yüz elli yarda mesafede ateş yakıp otur- muş üç müsellâh (o Türk neferile karşılaşmasına remak kalmış. Buna meydan © vermemek iç'n geniş bir dolambaç çizerek dolaş- miş. Fakat çok gitmeden bu sefer bir çiftlik evine düşmüş. Köpekler u- yanıp ha ya X Bereket versin (oki ev halkı bu gürültüden uyanmamış. Oradan kurtulduktan yonra bie rüye ej rün bayanda büyük'üiz kelebek görmüş. Aralarındaki ışıklardan bunların, tahtelbahir taarruzu ne- ticesinde köprünün harab olan kıs- mını tamirle meşgul olan amele ol. duğunu anlamış. O sırada tevakkuf halinde bulu- nan bir lokomotifin istim salıver- diği duyuluyormuş . Demiryolu münakalâte münkati Mülâzim köprüye yaklaşmak ka- rn, un fabrikalarının elektrik fab- | bil olamıyacağını anlayınca demir rikalarının işlemesi hep kömüre mütevakkıf idi. Kömür de ancak Karadenizden gelebilirdi Bu tevziat meselesi müzakere e- dilirken vapur gözlerinin önünde berhava olmuştu. Akıncılar yüzerek sahile çıkıyorlar! Kaymakam Boyle (o 12 ağustos tarihinde Marmaradan döndüğü zaman onun yerine 122 numaralı tahtelbahirle o kaymakam Stocks Marmara seferine çıkmıştı. Ben kaymakam Stocks'u az'm- ği omar a Bm bir tahtelba- ir kaptanı ol tanıyordum. Kaptan şimdiye kadar harpten geni şöhretini tamamile muha- 'aza etmişti, Bağdat demiryolu üzerinde İz- mit körfez'nin methalinde uzun bir köprü e ii leri çekilmeğe mecbur etmişler. Buğday konferansı Arjantin ihracat Kontenjanını Kabul etmiyor VAŞİNGTON, 30. A.A, — Amerikan resmi mahafili hafta Roma'da taajanın imkânsız olduğunu bildirmiştir. Bu tadilde Arjantin kontanjanları de. Zörmensi, fakat Rusyaya ihraç hissesi ve rilebilmek jçin Kanada ve Ameri kontanjanları azaltılmıştır. Arjmutinin kendi istihsalâtını daha faz- la azaltılmağa mecbur edecek olan Ras kabinasından korkduğu zannsdilmekte- l yolunu tak'ben yürümeğe £ başla- mış. Maksadr hat üzerinde kolay- ca tahribi mümkün bir nokta bul- makmış. Fakat aradığını bulamadan üç neferin nöbet beklediği kulübeye kadar gelmiş. Ve kimseye işittir. meden yanındaki dinamiti kulübe. nin altına sürmüş. Fakat dinamitin fitilini ateşledi. ği zaman gece pek sessiz olduğu için üç nöbetçi gürültüyü işitmiş. ler. Üçü birden yerlerinden fırla- mışlar. Mülâzim kaçmıya başla- muş. Kendisini kovalıyan nöbetçileri durdurmak için arasıra rovelverle arkasına ateş ediyormuş. Bir mil kadar koştuktan sonra demiryolu- nun den'ze yaklaştığı bir noktaya kadar gelmis. Oradan denize atlamış. Tahtel- bahirin beklediği nokta (oradan tarmış. — Bitmedi — Fransada Adli tensikata | Dair kararname İmzalandı PARİS, 30. A.A. — Dün Reisicümhu- dn e Nazırlar meclisi, yeni dan imza edilecek olan mali tedbirleri kati surette tasvip etmiştir. İçtimam hitammnda dahiliye nazırı ga- zetecilere beyanatta bulunarak bu ane kada bir çok gazeteler tarafından ka- yarnameler hakkında verilmiş olan malü- matın yanlış olduğunu söylertiştir. Na- zırlar meclisinin içtimamda M, Barthou şlarına İnyriliblerin silâhları bırak. dir. Arjantinin Roma konferansında se | Ma ve emniyete dair olan notası kikkın- Bestan mdan temsil edileceği iştir. Yı » idedi- lecek başka bir çılmada” demir yollar MİLLİYET CUMARTESİ 31 MART 1934 Mümessiller meclisi Amerika Reisi cümhuruna ticaret muahedeleri aktetmek için bir salâhiyet verdi VAŞİNGTON, 30 (A.A.) — Düm mümessiller meclisi tarafından kabul edilmiş olan proje reisicümhura kon- #renin tasdikine arzetmeğe lüzüm gör! meksizin. milletlerle ticaret itilâfneme- | leri ai k ol ei i Bu projenin mer'iyet müddeti üç se- neyi geçmiyecektir. Bu suretle aktedilecek olan itilâf- nameler, altı ay evvel haber veril - mek şartile | feshedilebilecektir. Üç sene sonra, ecnebi milletler A- merika mahsullerine karşı farklı mus- mele yapmağa kıyam ve gümrük rü « ya tenkis eyledikleri takdirde bu mua hedenameler | feshedilebilecektir. En ziyade mazharı müsaade millet maddesini ihtiva eden ve Amerikayı 48 millete bağlıyan muahedeleri hal - | lâlden korumak için reisicümhur tara- fından her hangi bir millete be've - dilmiş olan menafi, bütün diğer mil - etlere teşmil edilecektir. 1930 tarihli gümrük kanununun deriş etmekte olduğu'müteharrik mik yas, reisicümburun aktedeceği yeni i- tilâfnamelerde münderiç olmıyan mah- sullerin Amerikaya ithalini tanzim mak sadile bu nevi mahsullerin kâffesi - | Yunanistanda Balkan misakı Protokolu etra- fında müzakereler ATİNA, 30 (Milliyet) — Mösyö | Terkovasilis öyan meclisi ha em | .cümeninde Balkan misakmın müzakere- sinden evvel misaka merbut protokolün âyan meclisine tevdii hasusunda bir talep yapmıştı. Bunun üzerine Mösyö Çaldaris, Mös| yö Maksimos, Mösyö Metaksas ve Mös- yö Kondilis dün öğleyin toplanarak bu hususta bükümetin hattı hareketini ta yin etmek üzere müzakerede bulun - dular. Mösyö Çaldaris Balkan misakma mer ö ine tevdii etmelerine dair mezkür devletler nez- dinde teşebbüste bulunulması için ya- pılan talebin doğru olmadığını söylemiş- tir, Uzun münakaşalardan sonra Mösyö Maksimos alelicele encümen reisi Mös- yö Mihalakopulosa bir mektup gönde: rerek hükümetin, protokolunu. âyam yepollme tevdi almekin sirri odasi nu iş'ar etmiş ve misak meb'usan mec- lisi ve fırkalar ğa karar verilmiştir. Bulgarlar ve Balkan konferansı.. ATINA, 30 (Milliyet) — Sofya - dan bildiriliyor: Bulgar Balkan cemiye- tinin verdiği karar üzerine Bulgaris- tan Balkan konferansı meclisinin içti « malarına iştirak edecektir. Bunun için Mösyö Yanko Saki - doktor Penalof ve doktor Boris “Otro, gazetesinin yazdığına göre, bu heyete Balkanlarda meydana ge” len yeni vaziyet hakkında Bulgarista- nun nokai Stratosfer İlk ilmi konferans Lenin- gradda açılacak Leningrada j Konferansın programında ilim ve fennin muhtelif sahalarma ait her türlü tetkikat siminin tabakalarına, hararet de- yaçiyime, kazyika, rutubete, İlah... mit bet. tr. Konferans — > İngilterenin emniyet garantisi PARIS, 30. A.A. — İngiltere hükü- metinin hali hazırda emniyet E. ri meselesini tetkik etmekte olduğun- dan bahseden Temps gazetesi diyor ki: Almanyanın tekrar silâhlanmakta ol- ması dolayisile İngilterenin de kendi em- niyetini düşünmek ve bu hususta müte. yakkız olmak mütaleasmın neticesi olan bu istihale beynelmilel vaziyette aylar- dan beri görülmemiş derecede mühim hadisedir. Diri diri yananlar ELBERFELD, 30 (A-A.) — cuğun bulunduğu bir tavan arası oda- sında yangın çikmeş ve çocuklar yan- miştir, teşkilâtı meselesi tetkik olunacaktır, Ha- va işleri nazırı ceneral Denain, cumarto- si günü kimyevi ve zirai sanayi erbabı tarafından verilecek ziyafette hüküm ti temsile memur edilmiştir. Sanayi babı kongresinin büyük bir ehemmiyeti olduğu ve bu kongreye 43 milletin işti- rak etmekte bulunduğu kayde şayandır. İ reddetmiş oldukları bir tedbirin kabulü | mektedir. Gazete, bu kararın mem hat yeni bir tkem malları bu Tistele- re “sokmak salâhiyeti re. söcümhurundur. Küba mahsulitma tatbik edilmek» te olan Rü &sasma müstenit tari. fe ipka edilmiştir. M. Roosvelt'in son hezimeti ve Amerikan gazeteleri NEVYORK, 30, A.A. — Matbuat, he- yeti umumiyesi itibariyle, | Roosveltin kongrada ki hezimetinden dolayı izbarr teessüf eylemektedir. Nevyork Heralde Tribune gazetesi bu kararı memleket için bir hezimet ola- Fak telakki etmekte ve sabık reisicümhur Coolidge ile Hoover'in Cümhuriyet fır kası ekseriyetinin müzaberetile | d den dolayi cümhuriyetçileri takbih sarsa Hin hükümetten olan itimad: kanaatındadır. Nevyork Times gazetesi, âyanın bu ka- rarını doğrudan doğruya M. Roosvelte indirilmiş bir darbe olarak göslermekte- dir. Almanyada Yeni iş planı ve | Ingiliz gazetele- rinin neşriyatı BERLİN, 30, A.A, — Alman istihba- rat bürosundan * rinde çıkan Barsa gazetesi, Tay- mis gazetesinin 23-3 tarihli nusbasında Almanyanın iş plins hakkında çıkan bir makaleyi mevzu bahsetmekte ve İngiliz gazetesinin bu neşriyatın tahrikâmız bir sürette yanlış ve hiçbir delile istinat <t- ini yazmaktadır. Gazete diyor ki: nebi matbuatı Alman milleti ara sinda sınıf ihtilifları çıkarmak teşebbü- sünden hakikaten içtinap etmelidir. Ec- nebiler şurasını açıkça - bilmelidirler ki, milli sosyalizim iktidar mevkiine gelmez- den evvel, Almanya bolşevizim uçurumu» na iki parmak mesafede idi. Ve bu dalga Alman hudutlarında tevakkuf o etmeye- cekti” medi İfayi hizmet eden Alman zabitlerinin vaziyeti (AA) — Bazı ecne- lerinin Çinin hizmetinde bu- ları hilâfina olarak salâhiyettar ma- hafil, Alman zabitlerinin hususi eşhas gibi hareket etmekte olduklarını ve Al man hükümeli tarafından kendilerine tevdi edilmiş her hangi bir vazife mev- cut olmadığını beyan etmektedir. Avrupa için bir tehlike addetmekte ol- dukları bolşevizme karşı mücadele et- mek olmuşfur. Şimdi bunların bir çoğu Almanya- ya avdet — etmiştir. Kalanlar sadece muallimlerdir. Halihazırda Nankinde Buz üstünde Balık avlıyan balıkçıları deniz götürdü LENİNGRAD, 30, A.A, — gecesi, Finlandiya körferi ge 28 Mart kâin To- bangizi deniz alıp getirmiştir. Bunun ü- zerine Leningrad limanında hemen im- dat teatibatı alınmış ve Truver ve Oc- tibe buzkaranları kesif sise rağmen he- men hareket etmişler ve 29 Mart sabahı Romanyada zelzele Zelzelenin şiddetinden bazı binaların damları çöktü BUKREŞ, 30. A.A.— Dün saat 22,15 de bir zelzele hissedilmiş- tir. Bu zelzele şimdiye kadar misli tescil edilmemiş derecede şiddetli ol- muştur. Zelzele şiddetli sarsıntılar şeklinde olmuş ve kısa fasılalarla yirmi dakika devam etmiştir. Zelzelenin şiddeti o derecede idi ki, payı- tahtın başlıca caddesine hâkim olan muazzam telefon dairesinin — ki betonarmeden yapılmış olup yetmiş metro irtifanındadır. — Cephesin- de boydan boya bir yarık hasıl olmuştur. Taşrada barlada postahane ile muallim mektebinin tavanları çökmüş, kalasta bir lokantanın tavanı müşterilerin üzerine yıkılmış ve bunlardan on iki kadarı hafifçe o yaralanmıştır. Zelzele Bükreş — yaş sürat kadarı, yolcularını telâşa düşürmüş ve bunlar zelzeleyi hisse- der etmez vagonların kapılarına koşuşmuşlardır. Bu sırada da tren istasyona girmek üzre süratini tenkis etmiş bulunuyordu. BÜKREŞ, 30 (A.A.) — Saat 22,09 da bütün memlekette 50 sani. ye devam eden bir zelzele hissedilmiştir. Bu zelzelenin merkezinin Ro manya olması muhtemeldir. Zelzele, Bükreşte tiyatro ve lokantalarda panik tevlit etmiştir. Ehemmiyetsiz iki yangın çıkmış, bir ev yıkıl- miş ve bir çok evler hasara uğramıştır. Nüfasça telefat yoktur. Zel zelenin şiddeti bütün rasat öletlerinii durdurmuştur. muhtelif yerlerini gezmişle, gelmiştir. Almanya - Estonya ticaretini ıslah etmektir. Çeşmede bir müsamere ŞME, 30 (A.A.) — Çeşme genç” ler “bilği” maki ve temel ila ta- rafından bayramın ikinci günü ak - tamı Çeşmede parlak bir müsamere verilmiştir... "aman piyesini oynayan genç - ler yn gösterdiler. Musiki ko. bu gençleri çüzel parçalar. çalılar Çek alkışladılar. bütün balıkçılarla atlarını salimen kur. tarmışlardır. Ertugrul Muhsin için MOSKOVA, 30. A.A. — Bir çok geze. teler Ertuğrul Muhsin Beyin sena diğinin 25 inci semesi münasebetiyle ma- kaleler : zetesi yor. Ertuğrul Muhsinin asıl meziyeti Türk sahnelerinde bütün dünyanın kla- sik ve asri temaşa eserlerini göstermek ayni ap trmek maksadiyle Türk artist ve mu- harrirlerini Türk tiyatrosunun etrafına toplamak vazifesini de üzerine almıştır. M. Karahan ile Sovyet Rusyanm pek iyi Diyene, Erta Male Nemiroviç ve o, Vul sin Beye tebrik telgrafları göndermişler- dir, yazılan bu tefrikayı M tefrikaya başlıyacaktır. Üniversite talebesinin ziyaretleri ZONGULDAK, 30. A.A. — Universiteli konuklarımız dün mem leket hastahanesini ve şehir dahilindeki sinai müesseseleri gezmişler Halkevi tarafından onuncu Cümhuriyet bayramında Başvekil İsmet Paşa Hazretlerinin Zonguldak gösterilmiş gece Fırka salonunda üniversiteli talebeler bir müsamere tertip etmişlerdir. Misafirler gece Ege vapuru ile avdet etmişlerdir. Burdur ve Afyon muallimleri ve ta- lebesinin Antalyada ziyaretleri ANTALYA, 30. A.A. — Burdur ve Afyon muallim ve talebesine dün akşam C. H. F. de bir ziyafet verilmiştir. i . Bayramı burada geçirmek ve yapılacak maçlarda bulunmak üzre Burdur Afyon we Dinardan 1500 ziyaretçi Zonguldak ve seyahalına ait filmler Misafirlerimiz şehrin ANTALYA, 30. A.A, — Bayramın birinci günü şehrimize gelen Burdur orta mektep murollim ve tal, ebeleri memleketimizin nefis yerle rini gezmişler bir çok yerlerde ziyaretlerde bulunmuşlardır. Ayni ze- manda Afyondan gelmiş olan liselilerle de tanışmışlardır. mektepliler arasında bir de maç yapılmıştır. Londra Büyük Elçimiz Geliyo LONDRA, 30 (A.A.) — Türkiye büyük elçisi Münir Bey Paris tarikiyle İstanbula gitmek üzere Londradan hareket etmiştir. İstas- yonda hükümet namına M. Mank ile Türkiye sefaredi ve diğer muhte- lif sefaretler erkânı tarafından teşyi edilmişlerdir. Almrnya - Estonya ticari itilâfı BERLİN, 30 (A.A.) — Almanya ile Estonya arasında iki memle- ketin mütekabil emtia ticareti hakkında dün aktedilmiş olan itilâfna me 15 Nisanda meriyet mevkiine girecek ve sene nihayetine kadar devam edecektir. Bu itilâfnamenin gayesi, muvazene halinde bulunan #icaret blânçosunun çerçevesi dahilinde emtea Iki misafir dis meni Niğde Halkevinde vi salonunda ev mesi temsil besi tarafından mutat im > birisi daha verilmiştir. Salon hınca hınç dolmuş, bir İasmn halk koridorlarda ve kısmı azamı da bahçede ayakta dinlemişlerdir. Musikiciler çok alkışlandı ve tak- dir olundular, Lİ İTTİHAT ve TERAKKİ Merkezi umumiye verilen Bahaeddin Şakir Bey merhumun bıraktığı vesikalara gö İLLİYET 4-5 güne kadar Yukaridaki klişe Ittihat ve tera kkı merkezine verilen bir jurnalın metnidir. Bir çok jurnalları, raporlar ve gizlievrakı toplıyan bueser İttihat ve terakki tarihini aydınlatacak en mühim bir eser olacaktır.