22 Mart 1934 Tarihli Milliyet Gazetesi Sayfa 2

ll hi İ j ı 4 i İ li , Tarihten Parçalar:8 ÇANAKKALE! Yazan: Amiral Sir Roger Keyes “Fransızlar fena bozulmuştu. Va- a Bahri ve askeri kumandanlar; İİ o Tüfeklerin doldurulmaması em ri verilmişti. Emirde şöyle denili- yordu: i “Düşmana sünğü ile hücum e- iz. Bir adım bile geri çekilmiye- niz. geri ceğiz; çekilirsek vatan ve milleti- miz mahvolacak.” Sahillerdeki sandalları yak- mak için müştail maddeler taşı- maları hususi mangalara tebliğ e- dilmişti. Harp kargaşalığı.. Türklerin 1 Mayıs gecesi, bü- tün gece durmadan taarruz ettik- lerini gün defterime kaydetmişim; tüfek ve m'tralyöz gürültüsünü duymak insanm fenasına gidiyor. a. Yapılacak bir iş olmadığı için sağ gemilerden meyüsane cek bir işaret verildiğini söyledi. Anlaşılan Fransızlar fena bozul- muşlardı. Vaziyet hiç te hoşuma gitmedi. Onun için derhal “Ken- net” muhribine geçtim. Bredie'yi yanıma alarak tam yolla sağ ce- naha gittim, Oraya vardığım zaman Morto Limanında bir miktar sandalla ie Sel tarama gemisi vardı. ğır bi nel ateşi 1 tari li alamama de Gökbela sahiline ateş ediyordu. , Bu karışk vaziyette “Kennet” in harekâta iştirak etmesi doğru değildi. Bahusus Geliboludan açı- © ppm iki iyfa, bir de güvertede idik. Gene taliimiz varmış ki, Anado lu sahilinden atılan 6 pusluk bir sine çarparak bulunduğumuz nok- Şayet tayfa topun etrafında bulunmuş olsaydı, hepsi ölecek veya yarala- nacaklardı. leyip mukabl taarruza geçtikleri, biraz evvel püskürtülmüş oldukla- rı siperleri zaptettikten sonra bin yarda kadar daha ileriye gittikleri ni gördük. Y Ertesi gün, cephemiz'n müthiş bir hücume maruz kaldığını öğren dik; Türkler kesif kitleler halinde i cephesine (tevcih mişlerdi. Sol taraflarında bir sene. yal taburu bozulup tabura yardım. eden bir İngiliz bataryesini açıkta bırakmıştı; maamafib bir silâhen. daz müfrezesi ile bir Worcesters. hice alayına mensup bir bölük on- ların siperini işgal etmişti. Fran- sizlar o kadar fazla sıkıştırılmıstı ki, onlara yardım için Bahriye Fır kasına mensup iki tabur gönder- mek lüzumu hâsı! oldu. Sabah saat sek'zde İtilâf Cep- hesi her tarafta eski vaziyetini al- mıs bulunuyordu. Saat onda mu- kabil taarnma gecilip bir miktar esir alındı. Fakat kıtaat mevzilere saklanmış, düşman makineli tü- feklerin'n çapraz ateşi altında ka- İyordıs. Bu makineli tüfekleri döv mek kabil değildi. ves aş dEhmtes Seymour) çok muvaf akiyetli bir akım yaptı; elli nefer 2 Mavrsta “Colde muhribi süra | * ziyet hiç te hosuma gitmedi, Za Soldan sağa: Sir Roger Keyes (müellif), Amı- sal de Robeck, Sir Tan Hamilton, Jeneral Braithwaite den mürekkep bir yeni Zelanda müfrezesi Mebrunesi burnuna a- kın etti. Düşmanın burada bir ta- rassut merkezi vardı. Anzac sahi- İine aşirma ateşinin o buradanider re edildiği zannolunuyordu. Bu sırada Lionel Lambart'ın kumandası altında bulunan akm- <ılar Lala Babanın altında Luvba Koyunda karaya çıkarak Türk si- perlerinin gerisine sessizce geç mişler ve siperlerde on yedi kişiyi uykuda bulmuşlar. Bunlardı si öldürülmüş, ikisi kaçmış, bir za bitle on üç nefer de esir edilmişti. Akıncılar bu mevkii iyice tet- kk etmişler, orada de iyi bir pmar bulmuşlar ve dü: tara- fından öldürül el yale işler. Bu hareket Avusturalyalıları di ğer cenahta gayrete geçirmişti; on lar da Kaba Tepeye karşı bütün gayretlerini sarfetmişlerdi. Bu te- pe o cephede bir diken teşkil edi- yordu. Bu mntakaya yapılan aşir ma ateş'nin oradan idare edildiği de muhakkaktı. 4 Mayısta yüz Avusturalyalı “Ribble”, (o (Usk), £ (Chelmer), (Colne) gemileri tarafından çeki. len dört büyük can kurtaran san. dalma binmişlerdi. Bunları “Buc- chante” ve “Dartmouih” gemileri Akıncıları Avusturyalılar bununla braber uçurum sahilin şimalindeki kumlu ğa hücum etmişler. Kırk yarda me safeye gelinceye kadar Türkler hü işler. Kırk yardaya ge İnce üzerlrine:. tüfenk, makineli tüfenk, el bombası ile ateş etmeğe başlamışlar. İçlerinde bir çoğu san dallarda yaralanmış; fakat buna rağmen bütün müfreze karaya çı - kıp uçuruma çıkmağa muvaffak ol muşlar. (Devami var) Kontenjan Yeni ve mühim bir tamim ANKARA, 21 (AA) — 1 nisan - dan 1904 tarhinden itleren mepiyete halde ardiye ücreti a- bir milyası dahilin- taksim olunan kon- dolayısile gümrük- de beyannamelere ter ” il ” — loğru lan tatbikatta ona | Müzmele ifası gümrükler urum ak yeniden tamim edilmiş. IHARİCİ HABERLER MİLLİYET Amerikada binlerce amele greve başladı! M. Roosevelt greve mani olmak için bazı tedabir almağa çalışıyor Bir müddetten beri Amerikada iş federasyonu ile, otomobil sana” yi şefleri arasında bir ihtilâf vardı. Bu ihtilâf amelenin mesai saatleri. nin tenzili ve ücretlerin fazlaluştırıdması noktasından çıkıyordu. Di- ğer taraftan patronlar &melenin teşkilâtlı bir halde bulanmasına mâ- ni olmağa çalışıyorlardı. Dün gelen telgraflardan Öğreniyoruz ki ba ihtilâf büyümüş ve umumi bir greve doğru yol almağa başlamıştır. rikada bir işçi diktatörası tesis edeceğini beyan ederek reddedilmesi hususunda teşebbüsata girişmişlerdir. Diğer taraftan iş federasyona vaziyete hâkimdir. Bu emir verdiği takdirde 250 bin amelenin birden grev yapacağı bildirilmektedir. Şimdiki halde vaziyet çok karışıktır. Bu hususta aldığımız tel. grafları aşağı dercediyoruz: Dok amelesi de greve karar verdi NEVYORK, 20. A.A. — Büyük sa- | rin bizzat kumpanyalar tarafmdan teşkil nayi idarecileriyle amele mü edilmiş olan sendikalara o amelenin ilti- cadele şiddetlenmektedir. Bu milli kalkın | hak etmeleri için yaptıkları gayretlerin ma isüessesesi tarafından takibedilen si- | her trlü itilâfı imkânsez halo getirdiği- ie | mi bildü federasyonu emir ile in otemebil sana- h üz” ve ona merbul sanayi mmelesinin grev la ilân edeceği ve federasyonun bu hareke- ör. tinin M. Roosveltin düzeltme programı- i la- | na büyük bir darbe teşkil edeceği tah- i | min edilmektedir. i iü gef- VAŞİNCTON, 21, A.A. — Otomo- “ | bül sanayiinde çalışan 100 bin işçinin grev çelik iü mani olmak için son dakika. ine si iz gayretlerde. bulunulmuştur. il M. Roosvelt, patronlarla arasında» lesi grev ilân etmiştir. Vaşingüon devleti | ki müzakerat akim kaldığı takdirde, mil- işindeki Takomda 6616 dok amelesi grev | li kalkınma müessesesinin kendisine ver- ilânını Bahrimuhit | diği selâhiyetleri kullanacağını bildirmiş- sahilinde 60800 dok amelesi sendikaları | tir. tanınmadığı ve İş saatinin azaltılması ve Amerika iş federasyonu reisi M. Col- leri kabul edilmediği takdirde ayni sw- | rinin 22 marta tehirini istiyen bir telgraf- retle hareket etmeğe karar vermişlerdir. | fından malümat aldığın: beyan eylemiş- Pemsilvanyadaki Hariberg'da ve Vindi. | tir. i 'de karışıklıklar | © Patronlar, reisicümbur M. Roosveltin ve grevler olduğu bildirilmektedir. Di- | gösterdiği arzu üzerine görüşmek için ğer cihetten müessese şefleri de içtima- | Vaşingtona bir heyet gönderdiklerini bil. İsr yapmışlardır. Bunlar ayandan Nev- | dirmişlerdir. York arasından smele murahhası Vagne-| © Diğer taraftan işçiler iş federasyonuna rin bir iş ofisi ihdası hakkımdaki lâyiha- | mı yoksa muhtelif otomobil sının i #çm (kongreye istida | ları tarafından teskil edilen sendikalara i âyihasının red ew ilhak etmek İğzım geldiği hakkında göndermişler ve bu ofisin sanayi ve - | bir karar vermeğe hazm N careti amele sindikaları şeflerinin teşkil | | Flint ve i Şevrole fabrika- ettikleri küçük grupun keyfine tabi kıla. | Jarmın 16 bin amelesi şimdiden greve ka- ğe bildirmişlerdir. Pemilmammamm | var yemiştir. Şimdi yimemierer meze: Ohiyonun, Marilandın ve garbi Virjinya- | lesine benzer karşısında bulu- Dayi Kalemkar ME İba Mİ Gerellrin istemişler milli kallonme müessesesi tarafından tes- pit edilmiş olan asgariden ve hatta yaşar irdiği çık | mak için lâzım olan asgari öğretten az ole : duğu kanmalindedir. yelleri, Aİ NEVYORK, 21. AA, Smene onunun verdiği emirlere itaat etmiye- | kumpanyaları müdürü in ta Zeklerini v sendika şefleri de patronla. © vassütilnü resmen kabul etmişlerdir. Sovyet Rusyada Kâşgırdaki hadise ya —— “ys : : e... Türkiyeye ait İngiltere Çini . : : İlmi tetkikat Protesto etti LONDRA, 21 (A.A.) — Çindeki İn- giliz sefiri 2 martta Kâşgırda İngiliz konsoloshanesine ,apılan taarruzdan do layı Çin hükümeti nezdinde protes - toda bulunmuş ve konsolosluğun hi Kendisine verilen cevapta Çin hü- MOSKOVA, 21 (ÂA.) — Ulüm skademisinin şark ensttüsünde Türki- kikat yapan 25 âlim dahildir. Akademi azasından M. Marr, fahri reis intihap edilmiştir. Önümüzdeki ayında cemiyet ilk içtima dev- İren drkeiyeni olduğundan ba yesini açacak ve Türkiyenin iktesadi- > tarihi edebiyat ve mi hakkın» mn alınmamakta olduğu Loit Corç İtalya mahkemesinde Silâhsızlanma ve işsizlik Mussoliniye karşı hakkında radyoda bir nutuk söyledi LONDRA, 21 (A.A.) — Havas bil- diriyor: M. Loyd Çorç radyoda dün ak- şam söylediği bir nutukta İngiliz ei- kürt umemiyesini işgal etmekte olan günün İki esmalı meselesini tetkik et- Suikast hazır- lıyanların davası ROMA, 21 (A.A) — Hükümeti mü- Zafasya sanhsus hususi mahkeme ge - çen 25 haziranda Sen Piyer kilisesine karşı yapılan suikastin muhakemesini miştir. bun bitirir. o Silâhırlanma ve işsizlik. İsticvap o esnasında birinci mütte - Hatip demiştir ki: him 20 yı 'iyanka bombayi diğer arkadaşı ile birlikte mal ederek, küçük Açıkta kalan müderrislerin diğer vazifelere tayinlerine dair lâyiha ANKARA, 21 (Telefonla) — Sanat mekteplerinin Maarif vekâle- #ine devr'ne, Darülfünunun lâğu: dolayısile açıkta kalan müderris ve muallimlerin diğer hizmetlere tayinlerine dair olan lâyihaları hükü « met Meclisten geri almıştır. Bunlardan başka hükümet Ankarada inşa edilecek devlet da'relerini ve memnrin apartımanları kanununun birin- ci maddesinin tadiline dair lâyihale muamele vergisi kanununun 9 uncu fıkrasının bir fıkrasının tadil'ine dair olan lâyihayi da Meclisten geri istemiştir. Trakya U. müfettişlik kadrosu ANKARA, 21 (Telefonla) — Traky: umumi müfettişliğinin had « rosunda yapılan tadil ve ilâvelerden sonra kadronun aldığı son şekle göre emniyet müşaviri 80 lira, muavini 55 lira, iskân müşaviri 70 lira müşaviri 55 lira maaşlı olacaktır. Kadronun ücretliler kısmındaki kâ- tiplerin aylıkları 125 lira olarak tesbit olunmuştur. Daire ve levazım müdürüne 150 lira aylık verilmesi kararlaşmıştır. Tapu, kadastro müfettişlik kadrosu ANKARA, 21 (Telefonla) — Tapu ve Kadastro umum müdürlü « ğü, tapu ve kadasiro müfettişleri hakkında b'r kanan lâyihası hazır - lamıştır. Memleketimizde senede 450 bin tapu muamelesi yapıldığı halde müfettişlik kadrosunda mevcut 18 müfettişin bütün sene çalışma. larına rağmen ancak 100 bin muameleyi teftiş edebildikleri anlaşıl « miş ve teftiş muameles'nin tamamen il i için bu kanun lâyi » hası hazırlanmıştır. Lâyihaya göre müfettişlik kadrosuna 22 müfettiş - dik daha ilâve edilmektedir. Mevcut mülettişlerin hakları mahfuz kal - mak şartile yeni alınacak müfettişler yüksek mektep mezunları ara - sından seçileceklerdir. Maaşları 6 ile 7 bin kuruş arasında olacaktır. Yeni adliye tayinleri ANKARA, 21 (Telefonla) — İstanbul ikinci ağır ceza azasından Hidayet Naki Bey Üsküdar müddeiumumiliğine, Usküdar müddeiumu- misi Bürhaneltin Bey İstanbul asliye mahkemesi azalığına tayin edil « mişlerdir. Ayniyat ve emanetlerin muhafazası ANKARA, 21 (Telefonla) — Maliye vekâleti bütün devlet devai- rinde kullanılmakta olan ayniyat ve sureti muhafazası halt kında bir nizamname hazırlayarakşürayi devlete vermiştir. Vali B.ve Şükrü Naili Pş. geliyorlar ANKARA, 21 (Telefonla) — İstanbul valisi Muhittin Bey ve Şük- rü Naili Paşa İstanbul hareket etmişlerdir. Maarifte yeni tayinler 'ANKARA, 21 (A.A.) — Davutpaşa orta mektebi fransızca mual - limi Fethi Bey Maarif müfettişliğince Gelibolu orta mektebi müdürlü- üne, Cemal B. Elâziz maarif müdürlüğüne tayin edilm'şlerdir. Balkan misakı protokolu ATİNA, 21 (Milliyet) — Atina gazetelerinin Sofyadan aldıkları telgraflara nazaran gazetesi olan “Zora” Balkan misakına merbat olan metnini neşretmiştir. Protokolda “mütecaviz deplet” Londra mukaveles'nde gösterilen hareketlerde bulunan devlet olarak tesbit edilmektedir. Bundan başka şayet bir memleket bir Bal - kan develtinin tecavüzüne maruz helırsa ve şayet bir Balkan devleti böyle bir mütecaviz devletle ayni a veyahut bilâhara birleşecek olursa m'sakın ahkâmı böyle bir Balkan devleti aleyhine cari olacağı tesbit olunmaktadır. Akıt devletler mizakın gayelerine ittibahan altı ay zarfında maahedeler akdine mecburdurlar. Keza âkıt devletler Bal kan devletleri arasında mevcut muahedelere riayet etmeğe mcburdur- lar. Balkanlarda arazi hususunda vaziyeti hâzıra muhafaza edilecek - tir. Nihyet protokolda misakın müddeti 7 seneye tesbit edilmektedir. — : i Ajans heyeti umumiyesi toplandı “ANKARA, 21. A.A. — Anadolu Ajansı heyeti mumiyesi Bugün Ajans Bi toplanmıştır. İçtimada maliye vekâleti namına müste şar Faik Beyle iktısat vehâleti namına şirketler komiseri Halis Bey ha- zır ar, Ajansın heyeti umumiye raporanda ve bir senelik faaliyeti hakkın da Jverilen izahat ile bilânçosu okunmuş ve ittifaklara ile kabul edil miş ve idare aynen ipka olunmuştur. Avusturyada yeni bir hadise daha VVİYANA, 21. A-A. — Dün İnsbruk meclisinde Haymverler kı- taatı kumandanı yeni Tirol vilayeti hükümetine hiristiyan sosyalist par tisine mensup Gamber'in dahil olmasını şiddetle protesto etmiş ve der- hal azlini istemiştir. Hükümet konağında intizamın muhafazası için it- tihaz edilen tedbirler, M. Gamberle grip e hadiseler çık- masına mani olamamış ve zabitlerd er biri mümaileyhi dövmüştür. İhtilâf bugün daha had bir devrededir. Askeri kumandan taleple rinde israr derek M. Gamber'in azlini taleb etmekte ve bu yapılmadığı takdirde Haymver mümessillerinden hiç birinin hükümet sırasında yer almıyacaklarını bildirmektedir. Bu hal Tirol vilayeti hükümeti ile Hay mver arasındaki bütün münasebetle- vin inkitaı demektir. Eyi havadis alan Bu ihtilâf: haletmek için M. Dolfu- Sun bütün selâhiyetini kullanmaya lüzum olduğunu söylemektedirler. Diğer taraltan bu hadise vatanperverler ittihadinin muhtelif te- sekküllerine de sirayet etmiştir. Bunlar Gamber'i iltizam etmektedirler. Mümaileyhe dayak atan zabit mah keme tarafından üç ay hapse mah- küm edilmiştir. “Tam emniyet, ancak Versailles mu- ğ Mükümlerini bi dahili ihtiyaçlara kâfi bir polis kuv- veti teşkil edecek dereceye tenzili i- le mümkündür. Böyle bir ülküden uzak bulunuyo « ruz. Bununla beraber böyle bir ted - birle harp arasında son bir çare yok- tur. Bilhassa işsizliği alâkadar eden iktesadi balımdan M. Loyd Corçun çekilmesinden aldığı dersler henüz yeni görünmektedir. M. Loyd Corç'a göre sele işsizlik meselesidir. hal li memleketin umumi iktisadi müva - en esaslı » Bunun rılması suretile ziraatin inkişaf rilmesini derpiş etmektedir... Hollanda kraliçesinin annesi öldü LAMAYE, 21 (A.A) — Kraliçe « nin annesinin srhhatindeki tehlike ba- kidir, LAHAYE, 21 (A.A.) — Kraliçenin bir çanta içinde kilisenin içine vazet- #iğini ve arkadaşı ile birlikte yakın bir mesafeden bombanın patlamasına inti- Rönsto bir mektup- Diğer la Çiyankayı Pariste oturan ve faşizm aleyhtarı biraderinin nezdine gönderil- diğini ve verilen zat aldığını sö Bundan paranın yarışmı biz- sene kürek cezasını talep etmiştir. Stefani Insull Süveyşten geçti ATİNA, 21 — Amerika banger İnsull'ü hamil olan Yunan yük vapuru “Meotön,, gece Süveyiş kanalını geç - Süvarinin Port Sait limanı riyase » dine beyan eylediğine göre vapur Çi - botiye gidecektir. Vapurun Acemista - na kadar seyahat etmek için Port Sait- te ihrakiye alıp almıyacağı ve yahut Mösyö İnaull'ü Çibotiye çıkarıp çıkar. mıvacağı mali değildir kararlar ANKARA, 20 (AA) —C. H.F, grupu idare heyeti reisliğinden: C. H. F, grupu bazün öğleden ev. vel yeis vekili Cemil Beyin riyasetin- toplandı. Fırka grupu encümenimde Öp “üilmekte olun varidat teklifleri Yeni bir lâyiha ANKARA, 21 (Telefonla) — Tapu ve kadastro umum müdürlüğü kanunu medeninin e mer'iyeti üzerine ilga edi - len tapu işlerine müteallik bazı hususi hükümlerden kanunu medeninin temas etmediği hususi hükümleri bir araya toplayarak bugünün ihtiyacına göre | bir iiyiha hazırlamıştır. “Fırka grupunda verilen Toprak altında kalan amele BELGRAT, 21 (A.A) — Prişti- ne ile Peç arasında yapılmakta olan bir şimendifer tünelinde husule gelen yı - kılmada yirmi amele toprak altında kal muştur. Beş amele ölü, dört amele ağır ol- mak üzere diğerleri de hafif surette yaralanmışlardr. ——— İngilterede bütçe fazlalığı LONDRA, 21 (A-A.) — 31-3 tari hinde biten mali sene bütçe varidat fazlası, geçen hafta sonunda 22,038,874 isterline baliğ olmuştur. Tayyareci Byrd NEVYORK, 21 (A.A) — Byrg bir tayyare ile heyeti seleriye arkadaşların” dan buzlar içinde mahsur kalmış olan İ- ki tayrarecinin yanma varmaştır,