9 Şubat 1934 Tarihli Milliyet Gazetesi Sayfa 2

Milliyet'in tefrikası: 9 Stavisky İ Hayatı ve ölümü M. Herriot Fırka grupunda ne demişti?, — Hapishanede bir müvacehe. — Belediye Bankası müdürü ne diyor?. — Stavisky sahte bonoları nasıl sürüyordu?. — Hapishane locasında bir mebus! Bu takririn kabulünü müteakip kongre dağılıyor, içtima salonu boşalıyor, Mösyö (Herriot) riyaset kürsüsünden inerken etrafını saran gazetecilerden biri soruyor: Dün grupun içtimaımda azadan biri size fırkanızın o Stavisky'den beş milyon frank alıp almadığını sormuş, bu doğru mu? Mösyö (Hrriot) cevap veriyor: — Evet böyle bir şey sorulmuştu. Ben de şu cevabı vermiştim; Ha- Yer! Ayni cevabı şimdi size de, tek- rar ediyorum. Değil Stavisky, hat- tâ fırkamızın en o samimi dostları — ona beş milyon vermemişler. ir.,, Yukariki izahattan anlaşılıyor ki fırka, bu çıbanı deşmek arzusun sadır. Hapishanede bir müvacehe Kânunusaninin 10 cu günü. Müs tantik Mösyö (Uhbat), bir müd- det sonra kendisine iltihak eden maznunların avukatlarile birlikte (Bayonne) hepishanesine gidiyor ve meb'us o Gariet ile (Bayonne) belediye bankası müdürü (Tissier) i müvacehe ediyor. Bu müvacehe tam üç saat sürmüştür. Mahpusların ziyaret günlerinde misafir kabul ( ettikleri kül rengi badanalı bir oda, ortada geneo renkte bir çoha örtülü uzun bir ma- sa, bu masada karşılıklı iki mev- kuf oturuyor. Maznun banka müdürüne soru- yorlar: — Sahte bono (ihracı meselesi hakkındaki müzakerata tabii va- kıfsınız. Bu hareketin cezası mü- ebbet kalabentlik olduğunu bile bi le yaptınız? Sizin vaziyetinizde bu- İanan şeriki Ocürmünüz Mösyö (Garat) bu mücrimane teşebbüs neticesinde her zin kazanaca- ğınız paradan size bahsetmedi mi? — Ben on para almadım. İşten menfaat temin edenler Stavisky ve Garat'tır. Ben daima bu işin temiz olduğunu zannetmiştim: ”— Temiz o mi? Sahte bono ile idare edilen bu iş temiz olur mu? - Ben bu o bonoların karşılığı olduğunu zannediyordum. Esasen her şey Pariste Stavisky ile Garat tarafından yapılıyordu. — Mösyö (Garat) Stavisky'yi nerede tanıdı? Kendisi bu dolandı- rıcıya kimler takdim etti? Diyorlar ki Bayonne belediye reisi, Stavis- ky'yi Biaritz gazinosunda tanımış- #, halbuki o bu hususta bir şey söylemiyor, bu ciheti h: ğın: iddin ediyor. : -— O zamanlar Stavisky'nin et- tâfmda siyasi o mahafile, baroya, yüksek memurin sınıfına mensup insanlar o kadar çok dolaşırdı ki., Meselâ a — Bu hususta ketum olmağı ha; siyetime daha müvafık bulduğun için hiç bir isim söyliyemem. Bu son sualleri avukat sormuş, müstantik te tasdik etmişti. Maz- Bunun avukatı hiç ses çıkarmıyor, gr re uzaktan şahit olu, yordu. (Garat) sorulan suale <evap vermemekte ısrar ediyordu. yüksek sesle; Bir aralık ———-—--—-—— stediler.. Halbuki bir taraftan di bu teklife lüzum kalmadan meclisi idarede temsil edilen Tavil xade, Ko- kabul yedekler geçti. Bu çekilişi müteakip içtimaa biraz sükünet geldi. Mürakp liğe Liman şirketi komiseri Aziz Be- yin seçilmesini müteakıp yapılan da- hili talimatname tetkik edildi. Heyeti umumiyenin tasdik cttiği talimatna - müdürlüğü rak yerine müdürü umumi muavinliği ihdas sediliyordu. Bu arada Meclisi idarenin bir talebi daha kabul edile- rek yerine yeni vapur alınması şerti” le küçük vapurların tasfiyeye tâbi tu- tulmaması ve satılması kararlaştırıl. dı. Bunların yerine yeni vapurlar alı- nacaktır. Sermayenin 200 bin lira tez yidi hakkındaki talep te kabul edil - . ve toplantı bu suretle nihayet bul. lu. Diğer taraftan içtimar terk ve iş - kat edilen üç i men kanuni mercil büsünde bulunmuşlardır. re müracaat teşeh | — Öteden Stavisky, polis müdi- riyeti umumiyesi ile teklifsiz oldu- ğunu söyledi fakat ben ikisini bir Dedi. Müvacehe burada hitam buldu. Bu hâdiseden bahseden (Huma- nitâ) gazetesi “Meb'us Garat polis müdiriyeti umumiyesini ele veriyor” serlevhalı bir yızısında bu mesele- yi hikâye ettikten sonra işi Mali- ye Nazırı Mösyö (Bonnet)e inti- kal ettirerek diyor ki: “Siyasi bir rovelver kurşile ken- di cezasını kendisi verdi. Bu, tam deki şerik mücrimleri mak isteniliyor. ll palarlizle KEZ Göğü olaya tadır. İşin içine öyle (o büyük eller karışmıştır ki hakikatin ( top gibi patlamasmı menetmek mümkün o- Tamıyacaktır. En başta Maliye Nazırı Mösyö Bonnet geliyor. Anlaşıldığına gö- re bu zat Stavisky meselesinde bi- rinci derecede bir rol oynamıştır. Stavisky Macar © bonoları işini hazırlarken o aralık Mösyö Bonnet biri bulunuyordu. Bu adam Maliye len heyete memur edilen- ei elm bir vazifei mahsusa ile vzif olunmuş v vazil kl a azifede do- , Bu Ribaud'nın Maliye nezareti binasında seyyar bir dairesi vardı ve orada kabul ederdi. Bu Ribaud kimdi? Bu adam Sta- visky'nin 15000 frank aylıklı bir aletinden ( başka bir şey değildi. Klaritz otelinde Stavisky'yi, Ha- yotte'yi, Garad'yı görmeğe o gider. di ve orada hep birlikte meşveret rlardı. Maliye Nazırı. ne Stavisky'yi ne de bu Ribaud'yı tanrmadığını söy- liyor. Haydi buna peki diyelim, fa- kat Steresa konferansında meb'us Bonnaure'yi görmediğini de iddia edebilir mi? Bir gün Stresa'da bir öğle yemeği masası etrafında Sta- visky, Bonnaure ve bilâhare Mali- ye nezareti muamelâtı nakdiye mü- dürlüğüne tayin edilen Boisanyer ile toplandığını inkâr edebilir mi? Mösyö (Bonnet) hiç bir vakit Riartz otelinde Stavisky ile bir tek öğle yemeği yemediğini söyliyebi- a 4 bu müşkül itün bu müşkül sualler Mösyö Bonnet tarafında cevapsız bırakı- m m * gerek dolandırıcı He gerek onun dostlarile münase- betleri hakkında izahat vermeğe mecburdur.,, D veriyor; “ Mösyö Bonnet bu Stavisky i da te gırtlağa kadar betmei nun bu meseledeki vaziyeti, şeklen ED olmakla beraber, esas itibari- Halbuki © halâ ikiler mevkiinde. dir.,, (Bitmedi) Tavil zadelerin şirketinde Sandet Selâmet, Ali Fuat Beyin Bartın ve Ali Rar Beyin Uğur ve Kocaeli vapurları şirket kadrossuna dahildir. . Tavil zade Hâfız Hüseyin Bey ken gö irimii li disile görüşen muharririmize yanları lar, Heyeti umumiyeden birgün eva, line kadar ihzar edilmedi ve herke. sin almasma şu suretle imkân bırak. madı, i , Nihayet dün (evvelki gün) mecli- si idare heyeti tarafından bu raporlar müzakere için meclisi idareye verildi. Tabü bu, mubalifi kanundu. İtiraz ete tiki kabul ettiler. Ticaret müdiriyeti. De mesbuk müracantımız da nedense pazarı dikkate alınmadı. Bu şekilde bunların kanunen bugünkü heğeti “e mumiyede müzakeresine imltân yok- Bunlardan | tu, fakat müzakere ettiler, Bu vazi MILLİYET CUMA 9 BAT 1934 HARİCİ HABERLER M. Dollfuss Peştede Bazı naziler aleyhirde te- zahuratta bulnndular BUDAPEŞTE, 8 (A.A.) — Avus- turya Başvekili M. Dellfuss dün iki sa- atten fazla M. Geomboes ile, sonra da Hariciye nazırı ile görüşmüştür. Mülâkat Macar nazırları ile umumi bir görüşme şeklinde olmuştur. M. Dellfuss şerefine dün akşam ve rilen ziyafette gayet samimi nutuklar söylenmiştir. M. De'lfuss, Macar siyasilerinin nu- tuklarma cevaben iki memleketin dost- Tuğunun her hangi misak veya munho- deyi icap ettirmiyecek kadar sıkı oldu- ğunu söyledi ve dedi ki; “— Siyasi hi hususundaki kat lardan daha kaymetlidir.” Gece, her iki hükümet reisi, Tadyo ile nesredilen nutuklar söylemişlerdir. BUDAPEŞTE, 8 (A.A) — Polis, M. Dellfuss geçerken bağıran bir çok genç Nazileri tevkif etmiştir. İizteriçii hava müdafaası LONDRA, 8 (A.A.) — Avam ka- marasında, muhafazakârlardan Blar- Ty'nin İngiltere ile İngiltere impera - torluğunun bir hücuma karşı fona bir şekilde almış olduğu müdafan sis temine nazarı dikkati celbeden tak- ririnin müzakeresi esnasında, M. Bald vin, İngilterenin Milletler cemiyetine sadık olduğunu tekrar ettikten sonra ezcümle demiştir kit “Eğer silâhları bırakına hakkında le karşılaşırsa, hükümetin yazi evvelâ İngilterenin menfaati ile uğ - yem M. Baldvin'in arzu- su üzerine M. Clarry'nin takriri reye konmuştur. iğ Amerika madeni bir dirijabl yapıyor VAŞİNKTON, 8 (A.A.) — Ticaret mezaretleri made- ve bahriye tamamen ni bir dirijabl inşası için mutabık kal- muşlardı Bu çenubi Amerika ve bel- ki de Kap iğin kullanılacaktır. Avrupa ve ri bir hat tesisi dirijabi de yapı. maksadile bir lacaktır. Inşaat masrafı nafiaca temin edile- cektir, Bir Asya ittihadı kongresi mi? LONDRA, 8 (ALÂ,) <-Düliy Ex press gazetesi, de bir Japon heyetinin,'bir Asya itti. hadı kongresi toplamak üzere hazm- lıklar yapmak için toplanacağını yazı- yer Gazete Hint milliyetperver rüssa - sının bu teşebbüsü ne kadar heyecanla karşıladıklarını kaydettikten sonra bu teşebbüsün Japonyaya karşı muhtelif devletlerin müşkülât çıkarmalarını da- vet edebileceği fikrinde bulunuyor. Bir köpek 34 koyun öldürdü KIRN - RHENANİE vilâyeti , (A. A.) — Bir köpek geçen gece bir koyun sü müş, yirmi ralananları da keimek icap etmiştir. Çok eski üç lahit bulundu BENVENTO, 8 (A.A.) — Şehrin tiyatro binasının #mda dört lâhit meydana çıkarılmış. ter. Bunların milâdı İsadan üç asır ev- veline ait olduğu e Gayet iyi muhafaza bir hal. de bulunan bu bilme dala YE Isra veya diğer bir kavme ait tahtelarz bir mezaristan mevcut olduğunu farzet tirmektedir. e Almanya fazla münevver istemiyor aj B(AA) en Univer- site ve yüksek mektepi talebesini dimi . yet karşısında, biz, bütün hukukumu- zu mahdut bir zümrenin bir şirketi istismar etmesine imkân verdirmiye « cek şekilde kanuni yollardan istimale karar verdik. İktrsat vekâletine ve mahkemeye müracaat ediyoruz. İcap ederse büsbütün şirketten de çekilece- ğiz. Ticareti bahriyeyi idare kabiliye ti mevcut olan ve vapurları en mun - tazam bulunan ilarımızın bir kısmı dahi maattecssüf şirket haricin de kalmışlardır. Şu halde bizimle bu şirket haricinde kı ö . kil edi; ruz. Bilmem, mahdut bir zümrenin in hisar kanunundan istifade etmesi mu vafık olur mu? Memleketin ticareti bahriyesi mahdut bir zümre. lebilir mi? Hükümetin ale ederek bu vaziye» te nihayet vereceğine kaniiz. Meclisi idare zabıtlarının tetkiki, bizim ne dereceye kadar haklı olduğumuzu gös | terecektir.” cumârteii günü Dairen üne hücum etmiş, 34 koyun öldür. yedisini yaralamıştır. Bu ya- tevsii ameliyatı esna- Surye komiseri Fransaya gitti Surye mebuslarımın maaş- ları yarıya indirildi ADANA, 7 (A.A.) — Beyrut'dan bildirildiğine göre Suriye ve Lübnan- daki Fransız fevkalâda komiseri Kont de Martel Beyrut'dan Fransaya hareket etmiştir. Orada Hariciye nezaretinden lâzm gelen talimatı alarak Martin ortalarma doğru Beyrut'a dönecektir, Mumaileyh Suriye Modisinin toplanma tarihi olan 15 Martta Fransadan dönmediği tak- dirde Meclisin, Reisicümhurun bir ka- rarnamesiyle toplanma tarihinin bir müddet geriye bırakılması muhtemel. dir. Vezirler arasında devam etmekte 0- lan ihtilâf ve gerginlik şimdilik zail ol muş gibidir. Fevkalâde komiser Fransaya bareke- inden evvel Meclis reisi Suphi Berekâ tan senelik ev tahsisatmı âğvetmiş ve mebusların maaşlarmı yüz Iradan elli liraya indirmiştir. Japon ticaret nazırı istifa etti TOKİO, 8 (A.A.) — Ticaret nazırı Nakajima, bir mecmunda yazmış olduğu bir dolayı diyette kendisins karşı yapılan hücumlar üze rine istifasını vermiştir. Ayandan M. Matsumoto kendisine halef olacaktır. Bu istifanın siyasi vaziyet Üzerinde bir tesir icra etmesi ihtimali pek az - dır. Leh - Alman misakı VARŞOVA, 8 (A.A.) — Pat Ajan sından: Ayan hariciye komisyonu dün M. Beck'in huzuru ile, hariciye nazı- rı tarafından geçen pazartesi vaziyet hakkında verilen izahatı tetkik etmiş- tir, Ayandan ve hükümet blokundan ovenherz Alman dırmış olduğu endişeler izdir. Muhalif sosyalistlerden Madam Kluszynska Almanya ilç misakım pren sip itibariyle şayanı temenni olduğu - nu, fakat bu misakım Hitlerle yapıl - mış olmasının bir mahzur teşkil etti - ğini söylemiştir. Avustaryada araştır- malar, tevkifler VİYANA, 8 (A.A.) — Avusturya öosyal & ferka merkezinde ya- bılan sraştırimalar neticösinde bazı kim- selerin tevkifine lüzum görülmüştür. Bina tamamile zabıtanın ili alm Neşredilen bir tebliğde, mülga 808- yal — demokrat Sutzbund memurların. dan bazılarınm, zabıtaca, Viyana ci- Yarıda ahiren müsadere edilen silâh, cephane ve patlayıcı maddeleri evvel: ce satım almış oldukların subut bul- duğu bildiriliyor. Leh hariciye nazırı Moskovaya gidecek VARŞOVA, 8 (A.A.) — Pat ajan. sından: Sovyet hükümetinin davetine cevap ölarak > hariciye nazırı M. Beck, ayın Üçyol yapay olak sy vet inde edecektir. eek Hindenburg'un ziyafeti BERLİN, 6 (A.A.) — Reisicümhur ri Binden ve dün Se De banda büyük ve orta elçilerle maslahat. güzarlar hazır bulunmuştur. Avusturya - Macaristan PEŞTE, 8 (A.A.) — Korburcan bil. diriyor: 'Avastarya ve Macar vekilleri ara- sındaki mülâkat bitmiştir. Bu mülâkat hakkında peşrolunan resmi tebliğde de- niliyor kiz “İki devleti alâkadır eden tabaleati Bulgar - Yunan ticareti SOFYA, 8 (Milliyet) 'unanistan ara; — Bulgaris- > 5 ticaret mu meselelerin tanzim ve edilmesi- nin her iki memleket için de faydalı ola cağı: ileri sürmüştür. Stromboli parladı, söndü MESİNA, 8 (A.A.) — Ginostradan aberere göre, Strombeli yanar dağı yeniden şiddetle indifna başlamış- sa da bu indifa bir kaç dakika devam etmiş ve hasar ika eylememiştir. balm Danimarka hükümdar- ları Berlinde BERLİN, 8 (A.A.) — Danimarka kral ve kraliçesi Cannes © şehrine git mek üzere dün Berline vasıl olmuşlar. dar, , Kral, Hindenburgu ziyaret etmiş - a» (LOM Gazi Hz.nin arzuları üzerine Yozgal valisi “Baran, adını aldı ANKARA, 8 (Telefonla) — .Gazi Hazretleri son seyahatleri es * nasında Yozgatta misafir kaldıkları zaman Yozgat valisi Bekir Sami Beyin vilâyetteki verimli çalışması ndan ve gördüğü büyük işlerden mü tehassis olmuşlar ve kendisine bir teveccüh ve ilifat eseri olarak bir mektup yazmışlardır. Büyük Şef bu mektuplarında Bekir Sami Beyin adını değiştirerek Baran adını takınması arzusunu izhar buyurmuşlar- | dir. Baran bütün o havalinin öztürklerince şahika demektir. Vali Be- yin mazhar olduğu bu yüksek iltifattan sonra Yozgat mebusu Avni B- de Gazi Hazretlerinden kendisine öz türkçe bir ad takılmasını rica et | miştir, Reisicümhur Hazretleri Avni Beye de Sungur adını münasip görmüşlerdir. Yozgat valisi ve mebusu yeni adlarının tescili için mah » hemeye müracaat etmişlerdir. Tarihi eserlerin muhafazasına daif Baş vekâletin mühim bir tamimi ANKARA, 8 (A.A.) — Başvekâlet bir tamim yaparak bunda hür kümetçe maddi fedakârlıklar ihtiyar edilerek memleket içinde milli ve tarihi eserlerin tamirine ve hattâ çok eski medeniyetlere ait eserle- rin de toprak altından çıkarılmasına çalışıldığı bir sırada sarih ve mü kerrer tebliğlere rağmen bazı memurların bunları yıktırmakta olduklar ünden bahsedilmekte ve misal olarak da Mimar Sinanın kıymetli eserlerinden Usküdardaki Mehrimah imaretile, Edirnedeki iki kapılı hanın bu âkıbete uğratıldıkları zikrolunmaktadı Tamimde bundan böyle bu kabil mühim eserlerin hüsnü suretle ida- melerine itina olunması ve Maarif Vekâletinin müsaadesi alınmadan hiç bir bahane ile yıktırılmaması aksi halde müsebbipler hakkında şid detli takibat yapılacağı da tasrih olunmuştur. 37 Kaçakçı daha yakalandı 'ANKARA, 8 (A.A.) — Aldığımız malümata göre, bu ayın birinci haftası içinde cenup hududunda yedisi müsademeli 34 kaçakçı vaka- sı olmuştur. Bu vakalardan biri ölü 37 kaçakçı ile biri yaralı 12 ka - çakçı hayvanı ve 1300 kilo inhisar kaçağı ve 350 kilo gümrük kaça * Bu, 192 kasaplık hayvan yakalanmıştı. rı görü Türkiyenin e Sulh siyaseti 1 sahifede) Sanam! Bilka hususi muhabiri bir Mm Balkan misakı ve Türki- yenin sulh siyaseti hakkındaki tak - dirkâr neşriyatına devam ediyorlar. Bu neşriyat halkın hissiyatına sa mimi makes solduğu her gi göze çarpan muhtelif tezahürlerinden de anlaşılarelmektedir. Bütün şehir, Yunan ve Türk bayraklariyle donan- mıştır. inada saatlerce bekleyen daimi lik ile doludur. Halkın alâkasr o de- ir ki, öğleden sonra havanın güzelliğinden istifnde ederek şehirde yaya bir gezinti yapmak isteyen Tev fik Rüştü Bey derhal halk kütlesi ta- rafından çevrilerek alkışlanmış ve bu nun üzerine bir dükkâna gitmiş ve dükkândan çıktıktan sonra bir taksi- ye binerek gene oteline avdet etmiş- © Su canlı alikalie iği memleket rasındaki mü tm ne kadar hal kın malı olduğuna en yeni misaller - dir. Yugoslavya ve Romanya Hariciye nazırları Atinada ATINA, 8 (A.A.) — Atina Ajansı yy ü , Yuroslavya Hariciye nazırı M. Yev- tiç ile Romanya Hariciye nazım M. Ti- tülesko, bugün saat 12 ye çeyrek kala Atinaya gelmişler, M. Çafaris, M. Mak Beyefendi ve baş- tarafından le ziyafeti verilmiştir. M. Muşanofun beyanatı SOFYA, 8 (A.A.) — Bulgar Ajan- #ı bildiriyor: miştir. Başvekil sözlerine şu suretle nihayet vermiştir: “Balan misakının arifesinde Millet- ler Cemiyeti misakına imzalarını koy- muş olan devletlere moktai nazarımızı bildirdik ve yeni misakı imza etmek isteyişimizin Balkanlarda sulhü muhafa za etmek arzusundan ve Milletler Cemi ir. Çankırı - Ankara ara- sında köprü ÇANKIRI, 8 (A.A.) — Çankırı - A kara yolunun Çankırıdaki iltisak nok” tasında yapılması takarrür eden büyük köprünün inşaatı müteahhidine ihale # dilmiştir. Turgutlu suya kavuştu MANİSA, 8 (A.A.) — Turgut belediyesince 16000 liraya ihale edilmi olan su tesisatı ikmal edilmiş ve dü kabulü muvakkati yapılmıştır. Kasaba' dahilinde şimdilik 12 um” mi çeşmeden su akıyor. Bugünden İ* tbaren hususi tesisata da başlanmıf tır. | Ölümü istenen katil kadın ADANA, 7 (A-A.) — Yanlarmd. £ çalıştığı hanımı ve küçük çocuğu | Ağırcezu mahkemesince ölüm cezasın mütaleanamesini yapmış ve Ayşenin lüm cezasına çarpılmasını istemiştir. Muhakeme müdafaa yapılmak üzer Balya madeninde ça- j BALIKESİR, 8 (A.A.) — Bali lışan amele madeni şirketi ile amelesi arasında aff & Vataniler kongri # ADANA, 8 (A.A) — Berutta Humusta toplanmıştır. Kongre bölâ vam etmektedir. Konuşulan meseleler şimdilik tutulmaktadır. Kongre bittikten bir beyanname ile bildirilecektir. Yusuf Vehbi Paşa KAHİRE, 8 (A4) » Edi di kil Yusuf Vehbi paşa vefat etili” Ateşgüneş kulübünde, Yeni açılan Ateş ve Güneş Sıraservilerdeki binasında dün üniversite rektörü doktor Neşet illi kültürümü?*” a Konferanata bir çok üniversii”, fesörleri, şehrimizde bulunan klüp erkânı, davetli bir halk hazır bulunmuştur. Konferans bir saat ve sürekli alkışlarla mihayet bulfu, çaf Konferanstan sonra yapılan lere samimi bir hava içinde geç W dar sürmüştür. Ateş ve Güneş klübü szalari") — A per istifadeli v8 mi bir gün daha geçirtmiştir.