9 Şubat 1934 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 1

Hayat knsîklopedisi 49 uncu cüzü çıktî 5cne» umhurivet «cn ODUl 1STANBUL CAGALOGLU Telgrat ve mektup adreal: Cunüıurlyet, Istanbul Posta Kutusu: Istanbul, NO. 2M Telefon: Basmuharrlr: 22366. Tahrlr mudürü: 23236. îdare müdürü: 22365. Matbaa: 20472 Cuma 9 Şubat 1934 Hayat Ansiklopedisi Büyük bir kütöphaneyi bir arada evinize getiren en faydah eserdir. Her evde bir tane bılnnmak lâzimdır. Fransanın Geçirmekte Olduğu buhran ransa büyücek bir buhran geÇİriyor. Son günlerde Mebüsan Meclistnm itimaduu haiz ol duklan halde iki hükumetm istifa et mek mAcburiyetinde kalnus olmalan millet efkân umumivesinin tazyikın dan ileri gelmektedir. Bu tazyik ise Pari« sokakknnda kanlar dökülecek su v rette ileri götürülmüş kargasalıklarla tezahür etmis buhnıuyor. Fransada hemen heraen ihtilâle benzer bb vaziyet karşısmda bulunduğumuz meydan • dadn. Bunun'a beraV>er Fransa hesa bına bu hâdiseleri lüzumundan fazla buyültmeğe mahal yoktur. Fransanın, çok defa höyle vaziyetleri, herhangi btr fevkalâdeliğe asla mahal oîmaknzın kolayhkla atlathğı göriilmüştür. Fransa demokrasinin hakimiveb'nde ileri gitmiş bir memlekettir. Orada akıbet otoritenin gene daha kuvvetli bir millet hakimivetile teessüs edeceğine mtizar etmek bizce daha muvafıktır. Fransada bir rejim buhranından korkulabilir mi? Teşkflâtı esasiyemn müsaadesine rağmen meclisi feshetmek • ten kaçmacak kadar mutaassıp ve dikkatli cumhuriyetçi olan bu memleket te bir rejim buhranı çdcabileceğini farzetmek abestir. Fransada detnokrat rejîmîn hükumetmi takviye ihtiyaciie gittikçe büyültülen bir buhran vardır. Orada bu buhranm demokrasiyi daha ziyade kuvvetlendirecek bir zaferle Beticeleneceğine hükmetmek daha doğrudur. Malum olduğu üzere de • mokrasi söVün avağa ve sokağa düş mesi demek değîldir. tdarede hem miliî hakimiyete istinat etmek, hem kuvvetK olmak, temini zannolunduğu ka dar kolay olmıyan büyük bir marifetHer milletin millî hakimiyete bir dayanış tarzı vardır. Aimanyada nasyo nal sosyalizm bile millî hakimiyete istinat ettiğini iddia ediyor. Fransada millî hakimiyete istinat edişin şekli, IMTM olursa oisun, hürriyet teıneline o r ..,.. « « ta« mr IKI asnıat ttn««mülfin aetfcesı olduğu ıçîn ne öyle bir iki kalem vurmasile, ne de bir iki so kak patirdısile ortadan kalkıp gitmis olmaz. Bu hususta imparatorhdc ve krallık olan tngilterenin Fransadan daha eski ve daha esaslı olduğunu her • kes bilir. tngiltere içm, Avrupanm ve belki bütün dünyanra adı krallık ve imparatoriuk olan en büyük cumhuriyetidir, denilebilir. Bu mülâhazalan hiçbir memleketi medih veya zemmetmek için kaydetmis bulunmuyoruz. Maksaduntz mevzuumuz olan Fran • sada demokrasi renminin fikrimizce îyiden îyiye kök salmış kuvvetmi an • latmaktan ibarettir. Orada olup bi+en lıâdiseleri büvüherek olrmyacak ih timallere zahip olmakta isabet yok • tur. Fransada bugün olun biten seyierin vukuu dünden ve evvelki günden belli idi. Bu meyanda Avrupada bile bizim o olmıyacak dediğimiz iHtunallere zahip olanlar görülmüştür. Yenice Viyanadan dönmüş bulunuyoruz. Paristen Viyanaya gelen bir mnhibbimiz kulağımıza Fransada, için icm kuvvetli bir hükumet hesabma, adeta askeri bir idare tertibatı kaynadığmı fısladı. Hatta hükumet başına geçecek kumandanm ismini bile söyledi: Vegan! O dostumuza da söylemut olduğu • muz vechüe Fransa için bnz o kana atte değiliz. Büyük ihtilâlin binbtr ihtilâcmi geçirerek nihayet üçüncü cumburiyetle bugünlere gelen Fransann bünyece teşekkülü önun demokrasiyı bilkülliye mkâr eden herhangi bir tarza döknlmesine mântdir. Fransa dah' 1 kuvvetli bir hükumet teşkil edece tedbirlere girebiHr, işte o kadar. Fransayı sıkan şimdiki buhrand? Staviski rezaletleri sadece Sardağı taşuan damla kabilindendir. Hnsızlık ve sahtekârlık gibi fena hareketler dünyanm her tarafında hergün görülen islerdendir. Fransada bu fena hare ketlerin bazı büyük mikyasta olanla rınm görülüsü repmm ithamına bir vesiie teşkil edemez. Ne hacet, Fransa hükumet Hibarile daha Staviski rezaleti çıkmadan da ısteap içhıde idi. Edvar Heryonun sukutundanberi bir buçuk sene gibi kua bir müddet zar fında alh yedi hükumet değiştirmis olmanm manası yok değildar. Hüku metler zayrf oldukça haricî «yaset zaman zaman zayıflık emareleri gös • termekten hâH kalamadığı gibi dahilde verınlerin çokluğile bütçe muva zenesizliği içinden çıkılmaz bir dert Heyeti Vekile dün Gazi Hz. nin Galeyan yatışıyor, bütün riyasetlerinde toplandı ümit M. Dumergde! Fransada son vaziyet İçtimada Balkan misakı meselesi görüşüldü Romanya ve Yugoslavya Hariciye Nazırları Atinaya vardılar, Yunan Hariciye Nazırı misak ve Bulgaristan hakkında mühim beyanatta bulundu Ankara 8 (Telefonla) Heyeti Vekile bugün saat beşte Gazi Hazretlerinin riyasetleri altında toplanmıs, geç vakte kadar müzakeratta bulunmuştur. Bu içtimaa büyük bir ehemmiyet verilmektedir İçtimada, Balkan misakı me selesile Gazi Hazretlerinin son seyahatlerinde edindikleri inti balann görüsülmüş olmast çok muhtemeldir. • •••» »m * Eski Reisicumhur Parise alkışlar arasında girdi ve kabinesini teşkil için çalısmağa başladı Tevfik Rüştü Beyin mölâkatlan Atina 8 (Hususî) Tevfik Rnstii Bey dün büyük devletlerin bu radaki sefirlerini kabul etmi*tir. Hariciye Vekilünizin Fransct sefirile mülâkab epey uzun sürmuftâr. Gazi Hazretlerinin Ankara ya avdetlerinden bir intıba zirlarmon muvasalatlan akabinde dört Hariciye Nazın mühim bir içtima aktedeceklerdir. Cumhurretsi Hariciye Nanrlan ferefine resmî bir öğle ziyafeti ve recek, akşam da hükumet tarafın • dan bir ziyafet verilecektir. tü Beyi yarm öğleden sonra kabul ederek kendisiie mülâkatta bulunacaktu". Evvelki gece yapılan kanh nümayişler Paris 8 (A.A.) Gece sehrin birçok noktalarmda ve bühassa meb'usaa meclisi ile Ehze sarayı ve büyük bulvarlar dvarmda bir takım nümayişler olmuf ve fakat eaıbuk baahnlnushr. Bunnnla beraber bir müctar yaralı vardır. Paris 8 (A.A.) Havas bildiriyort Sak günkü kargaşalıklara nazarâo daha az vahim olan dün aksnfnki pahrdılar saat btrde durmusfur. Bir v«ya iki kişi ölmâf, yüzlerce a • Tevfik Rüştu Beye karşı sammî tezahiirler TSrHiye, Yugoslavya ve Romanya Hariciye nazırlarımn Belg'ratta alınmtf bir resimleri Bugün Atinaya gelecek olan Yugoslavya ve Romanya Hariciye Na Alina 8 (A.A.) Anadolu ajan sının Balkan hususî muhabiri bildiri yor: Matbuat Balkan misakı ve Tür Atina 8 (A.A.) Anadolu ajan • kiyenin sulh siyaseti hakkındaki tak amın Balkan hususî muhabiri bildiri • dakâr nesriyatlarma devam ediyorlar, yor: Tevfik Rüştü Bey ferefine bugün Basvekil M. Çaldaris taraftndan evinBu neşriyatın halkın hissiyatına sa de hususî bir öğle yemeği verilmiftir. nümî makes olduğu hergün Atinada Bu yem«kt* Yunan Hariciye Naznr, ,gpzş, .çarpan muhtelif tezahürlermden M. Maksimos, ve refikası bulunmuş • de anlasılagelmektedir. Bütün sehir, tur. Hariciye Vekilimiz saat ücte M. Yunan ve Türk bayraklarile donanmısÇaldarisin evmden çıktüar ve Riyase tır. Hariciye VekiEmizin misafir oldu ticumhur sarayına giderek deftere isim ğu otelm karşısı kendisini görmek için lerini yazdılar. saatlerce bekliyen daüni bir kalabaldc (Mabadi altıncı sahifede) Reisicumhur M. Zaimis, Tevfik Rüş Yukanda sağda M. Damerg, solda nümayişlerden bir intıba, aşağtda bir nümayifçi duoara tkdhrolsim htrsalar hükâmetih ibarenm (Mabadi alttnct sahifede) "Beşinci asra avdet!,, Mütehassıslar, Haseki hastanesinde bir yatağa iki hasta yatırılmasını şuîJetle tenkit ediyorlar Haseki Nlsa hastenesinia doğum kısmmda, kadrodan fazla müracaat olması yüzünden bazı yataklara ikiser hasta yatmldığmı yazmıştık. Gerek hastane hekimlerr, gerek Sıhhiye müdürlüğü, fakir kadmlan kabul edebilmek için alınan bu tedbtrin sıhhî bir mahzuru olmadiğı mütaleasındadırlar. Salâhiyettar zevat yeni doğum «vi açılıncıya kadar bu vaziyetin d«vam edeceğini söylemektedirler. Fakat doğum mütehassısl&rı, bir yatağa iki kadımn yatırılmasını çok tnahzurlu gördüklerinden Vekâletin müstacel tedbirlerle vaziyeti düzeltmesi lâzım geldiği kanaatindedir • ler. Maruf mütehassıs doktor Beaim ö m e r Paşa dün bu hususta bir muharririmize aşağidaki beyanatta bulunmuştur: Deniz canavarını Köprü Yozgat meb'us ve valisinin isimleri üstünde bekliyenler var! Gazi Hz. bu zatlara EmiııönüKaraköy arasında çalışan kayıkçılardan bir kısmı canavar korkusundan seferleri Baran ve Sungur atlarını koydular ı ıiHiıııııııııiMiıııiıııııııııiMiııııııııııııtııııııııııııııııııııııımıınıiHiııuınııııııııı.ııııiHiıııııııımHtmııııııııııııııııiiıııııuııııuıiuımiLiıııııuıııııı» (Mabadi dSrdüncü sahifede) Üazetemize beyanatta bulanan Beaim ömer Paşa Yozgat Valisi Yozgat meVusu Baran Bey Sungur Bey (Evvelce Beklr (Evvelce Ahmet Sami Bey) Avni Bey) Yozgat 5 (Hususî) Gazi Haz • retleri son defaki seyahatlerinde Yoz Vapurculuk Şirketinde (Mabadi üçüncü sahifede) Dün üç aza çekildi, bazılan icap ederse şirketin tasfiyesini istemeye karar verdiler Ingiltere sahillerinde fotoğraf ve gazetedler canavar beklerken [Köşedeki deniz canavamiın hayalî bir resmidİT] Bu kıs tngilterede ve Karadeniz Rus sahillerinde iki deniz canavarı Avrupa halkını ve gazetelerini günlerce meş gul etti. tngiliz sahillerinde gorüldüğü iddia edilen canavnn bir hayal mah sulü olduğu ve bunun bir ağaç kâ • tüğünden başka birşey olmadığı ilân edilmis, halka anlahlmışken o sahüler, haftalarca meraklılarla dolmus, bosalmıştı. Haftalarca Ingiliz efkân deniz üstümde muhtelif insanlar tarafından gorüldüğü iddia edilen bu mahluk ile mesgul iken bir de Karadenizde Rus »ahillerinde böyle bir acibe gorüldüğü haberi geltnisti. Fakat bu haber d« ne teeyyüt etti, ne de tekrar edildi. Bu canavar galiba şimdi de bızım «ahiUere düfÜL Nkckina, Şa güs evvej Haydarpaça açJdarmda gorunen ve bir balıkçı kaytğmı deviren deniz canavarmın dün ve evvelki gün iki köprü arasmda göründüğü şayi olmuştur. Karaköyle Eminönü arasmda işliyen sandalcüar bu haberden telâşa düşmüşler, hatta seferlerini bile tatil etmişlerdir. Birçok kimseler de köprü üzerine toplanarak büyük bir tecessüsle balığm çıkmasmı beklemişlerdir. Bu deniz canavan, denizin üstünde bir ürî defa, vücudünün yalnız bir Insmmı göster • miş, sonra dalıp kaybolmuştur. Bu garip mahlukun Boğazda da göründüğü söylenmektedir. Fakat evvelce de yazdığımız gibi Haydarpasa ö nünde bir kayığı deviren balığm büyük bir köpek yahut U ayıbahğı olduğu olmuf gibidir. tnkılâbımız ve İngilizl er Londra Universitesinde r'erilen mühim bir konferans Londra 4 (Hu susî Muhabiri • mizden) Londra Universitesi Fen fakültesin de altı senedir tahsSde bulunan ve bu sene dip lomasını alacak olan kıymetli genç kririutden Tank Sabur Bey 0«i • versite Rektörü nön teklif ve rica ' sı üzerine 2 subat Tarüc Sabur Bey cuma günü «Gazi ve Cumhuriyet TürVapurculuk Türk Anonim şir •• keti umumî heyeti, dün, saat 14 te Ticaret müdürü Muhsin Beyin riya setinde, şirketin Liman hanındaki merkezinde toplanmıstır. Şirketin 500 bin Kralık sermayesinden 498 bin Hralık hissesinin bu toplantıda tenuil edildiği, binaen • aleyh içtima içm nisap mevcut olduğu anlasıldığandan müzakere lere başlanmıştır. Evvelâ idare meclisi raporu o kunmustur. Bu raporda bazı hisse teskü etmiati. Nihayet denebilir ki radikal sosyalistlerle sosyalist lerin elbirliği etmelerini farzet YUNUS NADl (Mabadi ikinei sahjfed*). Vapurcuiak Şirketînin dünkü münakasalı içtimaında bulunardar darların şirket menfaatlerini ihlâl edecek şekilde harekette bulundukları, şirketin ticari münasebatı olar (Mabadi altıncı sahifede) (Mabadi üçüncü sahifede)