24 Aralık 1933 Tarihli Milliyet Gazetesi Sayfa 1
Senede bir “ Tiftik günü ,; yapılması teklif edilecek; Eğ- lence yerlerininin kapanma saati için yarın karar verilecek FİYATI 5 KURUŞTUR Hariciye Vekili Tevfik Rüş Romanya İntihabatı Romanyadaki intihabat | bu memleketteki siyaset an'anesine uygun bir netice verdi. Romanya - daki an'ane şudur: Memleketi i - dare eden hükümet, ademi itimat reyi almaksızın istifa eder. Meclis- teki kuvveti pek az olan bir hükü- met iktidara gelir. İntihabat bu ye ni hükümetin idaresi altında yapı- ır ve dajma hükümet lehine bir netice elde edilir. Bu hükümet te değişecektir. İktidara geldiği za - manki siyasi tabiye tekrar edilir: Durup dururken iktidardan çeki - lir. Yerine bir ekalliyet hükümeti geçer ve Romanyadaki fırkalar devleti böyle münavebe ile idare ederler. hükümeti meclisin ek - iz olduğu halde geçen ifa etmişti. Yerine M. geçti, Dünkü Ajans telgrafları, liberalle- ri intihabatta kahir bir ekseriyet temin ettiklerini bildiriyor. Filha » kika liberaller üç yüz küsur azalı- ğın iki yüzünü kazanmışlardır. Dün mecliste oldukça büyük bir ekseri yet teşkil eden Milli Köylü fırkası intihabatta ancak 29 azalık temin edebilmiştir. Yakın zamanlara kadar Roman yanın siyasi hayatında başlıca üç âmil vardır: Biri Kral ve ikincisi Liberal fırka, üçüncüsü de Milli Köylü fırkası, Romanyayı müna - vebe ile idare eden iki fırkadan bangisi Kralın teveccüh ve itima - 'dımı kazanırsa, iktidara geçerdi. Son zamanlarda bu âmillere dördüncü bir unsur daha karışmıs tır. Bu da Faşist fırkalarıdır. Söy- lendiğine göre, Vaida hükümeti - nin nikbetine başlıca sebep, Faşist zümrelerine karşı fazla mümaşat göstermesi olmuştur. Kralm bu zümrelere karşı asla müsamahası olmadığı malümdur. Hükümet Kral ile geçinemediği içindir ki bir ay kadar istifa etmişti. Şimdi neticelenen £ intihabat Milli Köylü fırkasının kahir bezi - meti ile neticelendiği gibi, Faşist zümreler im muvaffakıyet kay dedemediler. Bununla beraber, bu fırkaların Romanya siyasi ha - yatındaki ehemmiyet ve rolleri in- tibabatta temin ettikleri kuvvetler ile ölçülmez. İntihabattan evvel Li beral fırka da aşağı yukarı ayni vaziyette idi. Liberal fırkanın temin ettiği ek #eriyet geçen ay iktidara geçen Duca ine uzun bir ömür te min etmek'lâzımdır. Ancak Ro - manyada bir fırkanın mağlâbiyeti gaafınm ölçüsü olmayacağı gibi, ga hibiyeti de kuvvetinin derecesine delâlet etmez, Duca hükümeti, Kral ile istinat ettiği fırka ara- sındaki münasebetleri tanzim et - tiği müddetçe iktidarda kalabilir. Gerçi şimdilik bütün zevahir Kral ile Liberal fırka arasında âhenk olduğunu gösteriyor. Fakat bunun ne dereceye kadar hakiki olduğu vaziyeti ise ne zamana kadar de - vam edeceği de bir meseledir. Romanyanın harici siyasetine gelince; Romen milletinin bu nok tada büyük bir siyasi olgunluk gös terdiği anlaşılıyor: Yunan komşu - muzda olduğu gibi, Romanyada da harici siyaset fırka politikasına &let olarak kullanılmayor. Fırka - lar değiştikçe harici siyaset değiş - miyor, Bu defaki hükümet değişme sinde Hariciye nazırı bile değişme miştir. Esasen M. Titulesco, fırka mücadelelerinin ü: yükselen ve Romanyanın mil rici siyase- tini tedvir eden bir devlet adamı Yaziyetine geçmiştir. Harici siya - #ette vuzuhun ve istikrarın çok e- hemmiyetli olduğu bir zamanda Yaşıyoruz. Dahili politika sarsmti- larına rağmen, Romanyada kil M. Duca'nm da işaret ettiği gi bi, bu vuzuh ve istikrar vardır. Ahmet ŞUKRU 8 inci sene Ne. 2829 Sahip ve Başmuharriri: Siirt Meb'usu MAHMUT PAZAR tüB. Dü 24 KÂNUNUEVVEL Tecavüzüntarifihakkında| Italya ile ticaret imzaladığımız mukavele Hariciye Vekili dün mecliste suallere cevap verdi. Mukaveleler kabul edildi ) 5. Hariciye vekili Tevfik Ri Karada, denizde fırtına ve kar devam ediyor Karadenizde vapurlar Ereğliye iltica etti, Boğazdakiler iyi hava bekleyor Boğazda bir vapur diğerine bindirdi ANKARA, 23. A.A. — B. M. Meclisi nin bugünkü ruznamesinde hükümeti: mizle Çekoslovakya, Romanya, Sovyet sosyalist şuralar cümhuriyetleri ittihade | ve Yugoslavya hükümetleri arasında te | &avüzün tarifi hakkımda 4 temmuz 933 de Londrada imza edilen mukavelenâme ile yine hükâmetimizle Efganistan, Es- tonya, İran, Letonya, Lehistan Roman- ya ve Sovyet Sosyalist şuralar cümhu- riyetleri ittihadı hükümetleri arasında tecavüzün tarifi hakkında 3 temmuz 933 de Londra'da imza edilmiş olan mukave lenamenin kabul ve tasdikine ait kanun lâyihaları bulunuyor. Tecavüzün tarifi ve Yunanistan Bunlardan Türkiye, Çekoslovakya, Romanya, Sovyet sosyalist şaralar cüm huriyetleri ittihadı ve Yugoslavya hükü metleri arasında tecavüzün tarifine dair aktedilen mukavelenamenin müzakeresi münasebetiyle söz alan Kocaeli mebusu Sırrı Bey, bir kısım devletlerin tecavü- zün tarifine sit bu mukavelenamelere il tihak ettikleri halde diğer bir kısım dev- etlerin böyle bir tarife iştirak etme melerinin neden ileri gelmekte olduğu- Du sormuş ve bu meyanda dost Yunan hükümetinin böyle bir mukaveleye işti (Devamı 6 imet sahifede) Her gün mühşer yeri gibi kalabalık olan > köprü üslü dün har fırtınasından tek Karakış, olanca şiddetile hükmünü sürmekte devam ediyor. Beş gün evvel başlayan kar, dün de akşama kadar ek seriyetle kesif tipi e ve kısa fasıla hala yağmakia deram emir. Soğuk arttırmış, şehrin muhtelif semilerinde sular donmuş, etraf ve tenha meydan ve on santimetreden fazla irti- i ve tenha idi. fada karla bembeyaz örülmüştür. Dün akşama doğru en işlek caddelerde bile birkaç santimetre kar vardı. Tramvay şirketi, dün sabah yollara tuz döktlüre - rek bat güzergâhıdaki karları eritme- ğe çalışmıştır. Şirket, dün mubiklif sa- atlerde önünde karı hattın iki tarafına at mağa yarayan demir süpürge tertibatını (Devamı 6 snct sahifede) Costes iyi hava bekleyor Eskişehirden avdetinde Bükreş, Belgrat Parise dönecek Milâno yoluyla Selânikten bir harp tayyaresile şehrimize geli i yazdığımız Fransız tayyarecisi Costes Eskişe- hire gitmek için havanın iyileşme- sini beklemektedir. Fransız tay- yarecileri dün öğle yemeğini Fran- sız sefarethanesinde yemişlerdir. Akşam üzeri Union Française- de şereflerine bir ziyafet verilmiş- tir. Dün ni sonra Tayyare Cemiyeti İstanbul şubesi reisi Ha- san Felimi Bey Tokatlıyan oteline giderek Fransız tayyareciye kartı- nı bırakmıştır, Costes, gazetecilere vaki olan beyanatında demiştir ki: — Seyahatimde bir fevkalâde- lik yoktur. Bildiğiniz veçhile bir propaganda seyahati yapıyorum. Yunanistanda dört beş gün kal dm, Buradan Eskişehire gidece- ğim. Avdette Bükreş, Belgrat, Mi- lânoya uğrayarak Parise dönece ğim.,, Numan Rifat B. gitti, B. bugün gidiyor Numan Rifat ve Vasıf Beyler Haydarpaşa istasyonunda İtalya ile memleketimiz arasında ya pılacak ticaret anlaşması için müzake - iman Rifat Bey akşamki ekspresle ya hareket! etmiştir. Ticaret umum mü- dürü Naki Bey bazı işleri çıktığından bugün Romaya hareket edecektir. Ro - mada ecreyan edecek müzakeratın pek uzun sürmiyeceği ümit edilmektedir. Her iki memleket te bu müzakere lanmış vaziyette bulunmaktadır. Japonyada Türk muhipleri Gazi Hz.ne kıymetli bir kılıç hediye ettiler Japonyada teşekkül eden ve Türk « Büğe muk'p olan bir cemiyet tarafından Gazi Hazrelerine Japonyada Samurai denilen ve asilzadelere ve saray muha- fızlarina #ahsys ve kıymetli taşlarla iş İenmiş kıymettar bir kılınç hediye edil- imiş ve limanımıza gelen Japon bandı - rali Tooyo Ka Maru vapurunun kap - tanile şehrimize gönderilmiştir. Kaptan ayni zamanda cemiyeti tarafından gön - derilmiş bir de mektubu hâmil bulun- malıtadır. Kılınç gümrükte bulunmakta dır. Bugün muamelesi ikmal edilerek çıkarılacaktır. Kastamonuda Yeni zelzeleler Ilgazda yirmi dört saatte yirmi zelzele oldu KASTAMONU, 23 (Milliyet) — Bu gece biri 4, biri de 2 defa daha zelzele oldu. Hasar yoktur. KASTAMONU, 23, A.A. — Bu sabah (Devamı 6 ıncı sahifede) M. Zarhi'nin Sanaryosu Sanaryo beğenilmedi, yeni bir film çekiliyor Inkilâbumiza sit bir film çevirmek ür yare velen Rus sing senesi M. Zar hi memleketine dön müştür. Aldığımız nialümata göre M. Zarhi'nin tertip et- diği senaryo inkelâ- bmmızı tam bir şekil de ifnde edecek kud rette bulunmadığın dan bu Filmin çev rilmesinden vazge - gilmiştir. Bunun ye rine şimdilik Cüm- huriyet onuncu yıl bayramını göster mek üzere Ankara da bir film çevrile cektir, â | M. ZARHI ENES MA Yedi güreşte Beş şampiyonluk Kazandık “ Dün âkşamki müsaba- kaların tafsilâtı ikinci sahifemizdedir. ,, Iraktaki 25,000 Asurinin Brezilyaya nakli düşünülüyor. Reichstag yangını maznunu Van der Lubbe idam edilecek 1993 Müdür 24318, Yam işleri müdürü: 24318, İdare ve Matba: 24310, n Mecliste Izahat Verdi Komisyon toplanıyor! Nskil Yangından sonraki vaziyetin ıslahı çaresi ehemmiyetle aranıyor Kenan, Memduh, Meki Hikmet Beyler Vekâletin davetile Ankaraya gittiler dağmık ve perişan hali döv: 'tmektedir. Mahkemeler faaliyetlerini meh- maemken devam ettirmeğe çalışmak» ta iseler de muhtelif dairelerin biri- birlerinden uzak ve ayrı ayrı yerler- de oluşları bilhassa ashabı mesalihin şikâyetlerini mucip olmaktadır. Avukatların kazanç vaziyetleri çok bozulmuştur. Bir taraftan bir çok iş sahiplei ngından sonra âvu ten vazgeçtiklerini söylemekte, di taraftan adliye daireleri muhtelif bi malarda çalıştıkları; bunlar biribirin- den uzak oldukları için her işi tahi- be vakit kalmıyacağından avukatlar unamaktadırlar. Bas yaptığı toplu şikâyetler. don maada bir çok avukatlar da mesel ia bir çok çareler tes emmül edilmiş, ve nihayet adliye bi- masının yerleştirilmesi, icap eden ted ii Meki Hikmet ve Memduh B. ler katlarma müracaat ederek seneler- denberi takip ettikleri işlerini takip- Kenan Bey birlerin ittihazı ve yapılacak şeyle rin & in bir komisyon teşkil e- dilmesi kararlaştırılmıştır. Bu komisyonlara vekâleten, tem- yiz mahkemesinden bir çok zevat bu- huvacağı gibi İstanbı da müd- detumumi Kenan , birinci ticaret re- isi Memduh ve baro ikinci reisi Me- ki Hikmet Beyler bulunacaklardır. Kenan ve Memduh Beyler dün vekâleten derhal Ankaraya hareket etmeleri için emir almışlardır. Baro- ya da bu komisyon için bir aza gön- derilmesi tebliğ edilmiş, baro da Me- ki Hikmet Beyi intihap etmiştir. (Devamı 7 inci sahifede) | M. Piyos izahat veriyor Ünyon sigorta müdürüne niçin “Lejiyan Donör,, nişanı verildi? Sigorta şirketleri münbessili M. An- tuvah Piyos hakkında, şehrimizde çıkan bir mecmuada bazı neiriyat oldu. Bu neşriyatta, Fransa tebasından olan M. Piyosun umumi harp esnasda Lejiyon dönör nişanı aldığı, bu mişanı, Türkiye aleyhindeki hareketlerinden dolayı ka - zandığı iddia edildi. M. Piyos, kendisi- ne tevcih edilen isnat ve hakaretlerden jiyon dönör nişa nı verilmesinin asıl sebebi ve hakikati hakkında kendisinden izahat almak iste dik. MI Piyos dedi ki: “ Sualinize cevap | verebilmek (için harbi umumiden evvelki günlere doğru geri gitmek lâzımdır. O vakit Pariste bu- lunuyordum. Bir gü 24 Temmuz 1914 tarihi idi —, Ünyen hayat ve Ünyon harik kumpanyalar Di- rektörleri beni davet ederek harbin gay- ri kabili içtinap olduğunu ve şayet Fran- sa da harbe girecek olursa bu iki kum- panyanın ecnebi memleketlerdeki mmua- melâtını talik etmek mecburiyetinde ka- lacaklarını beyan ettiler. Böyle bir tedbire büyük bir kısmı Türk tebasından mü olan müşterileri âmle muhalefet ettim ve bu filri- ar > li ve hayat ve haril İrsımlarının Türkiy. de işlemesi mes'uliyetini tamamiyle ba Ba tevdi etmelerini istedim. Bunun üze- rine muhataplarım daha ziyade israr et- Kaldılar sa : mezun şu şartla ki kendi vessi- timle işleyecek ve merkezi idareden hiç (Devamı 6 ıncı sahifede) Belediye de kapanma saa- tinin 23,30 olmasını istiyor Daimi encümen yarın karar verecek Belediyenin Vekâlete müracaatı, Avni Beyin izahatı, Belediyede hâkim olan kanaat 23,30 un lehinedir Dalmi emel i Avni Bey Sinema ve tiyatroların, gece seans- larının azami saat 23 te kapanmaları hakkında Dahiliye vekâletinden gelen tezkere dün vilâyetten belediyeye gel « pişti. Belediye daimi encümeni yarm- bu meseleyi tetkike baş Xa ve kat'i bir karar N Dil liğde saat 23 ü kapanma saati olarak tes bit etmekte ise de, bu, derhal tatbiki İk zımgelen bir emir mahiyetinde telâkki edilmemektedir. Vekâlet gönderdiği da mimde, son belediye kanununun bu mevzua temas eden mevzu ahkâmı dai- yesinde kapanma 3 dir, Belediye zabıtası talimatnamesinde sinema ve tiyatrola - rın kapanma saatleri 23,30 olarak tesbit edilmiştir. Daimi encümen, vekâletin son ikazmı fili tatbik sahasına koyduğu takdirde, zabıtai belediye talimatname - (Devamı 7 inci sahifede)
