7 Aralık 1933 Tarihli Milliyet Gazetesi Sayfa 1

Şehir bütçesinde bir milyon küsur lira açık var. Bu açı- ğın tasarrufla kapatılmasına çalışılacak. 8 inci sene No. 2812 Sahip ve Bapakmarii; Siirt Meb'usu MAHMUT © PERŞEMBE © 7 KÂNUNUEVVEL 1933. Büyük faşist meclisi Italya- nın iştirak şeklinde tadilât ya- pılmak üzre Cenevrede kal- masına karar verdi. © Telef Müdür: ZA3IA, Yazı İdare ve Matbanı 24310, FİYATI 5 KURUŞTUR Sanayi Misakı Eskişehir şeker fabrikasınm a- çılma merasiminde hazır di oldular: Daha altı ay evvel Es- kişehir ovasının çıplak tarlaları üstüne bina edilmiş modern bir fabrika. Memieket yolundaki a- zimkâr çalışmasile saçlarını ağar- tan İsmet Paşa, Vabrikanın nasıl yapıldığını Recep Zühtü Beyin dinledikten O sonra bu önünde alçak bir bi- nanm üstüne yapılmış bir kürsü üzerine çıkıyor. o Sağına Meclis Reisi Kâzım Paşayı, soluna İkti- sat vekili Celâl Beyi, karşısına da Ankara, İstanbul ve memleketin her tarafından gelen millet vekil- lerini ve müessese müdürlerini a- h ediyor. Hitabesinin b yerinde “Türkiyenin milletler ai. İesi içinde lâyık olduğu vüksek tutmak için behemehal sa- nayiini kurmak lâzımdır” deyin- ce, hazır bulunanlar bir ağızdan bu sözleri heyecanla alkışlıyor. lar, İsmet Paşa bu sürekli alkış tan sonra bir saniye duruyor, son- ra bundan anladığı manayi İzah ediyor: — Memleketin her tarafından | buraya toplanan güzide arkadaş- larm gösterdikleri heyecan, azim için yeni bir temindir. Sanki memleketin sanayiine verilecek yeni hız ve veçhe için bir misak aktedilmişti. buna sanayileşme misakı rilirse, bu misakın akti ay gibi kısa bir zaman içinde ku- rulup ta çalıştırılmağa başlayan bu fabrikanın önünden daha iyi bir yer intihap edilemezdi. Türkiye için sanayileşme me- selesi artık medenileşme meselesi halini almıştır. Filhakika yeni me- deniyet sınai inkılâp ile başlıyor. Medeni memleketler sanayileşen memleketlerdir. Münhasıran zira- at memleketi olarak kalan mem- leketler de geri memleketlerdir. Şimdiye kadar (beynelmilel mübadelede ziraat memleketleri daima sanayi memleketlerinin ta- hakkümü altında kalmışlardır. letler Cemiyeti tarafından yapı- lan bir istatistiğe göre bir sanayi işçisinin b ünlük ücretini te- min etmek için beş ziraat amele- sinin çalışması lâzımdır. Yani bir isi beş ziraat müuadildir. On dokuzuncu beynelmilel mübadele bu esas dai- almıştır. Bunun içindir memleketlerinde hayat seviyesi yükselmiş, ziraat memle- ketlerinde binnisbe aşağı kalmış- tır. Sanayi memleketleri zengin. leşmişler, kuvvetleşmişler, nüfus- ge alabalıklaşmışlar. Ziraat mem- k etleri ise, bu zengin memle- ketlerin haraçgüzarı olmuştur. Harbi umuminin uyandırdığı #ntibahtır ki sanayii geri kalan memleketleri bu sahada çal, ğa sevketmiştir. Her li kendi iptidai maddel, rek hiç olmazsa kendi nı kendisi tatmin etmeğe mağa başlamıştır. Eğer beynelmi- Jel mübadele bugünkü şekle gir. memiş bulunsaydı, bu, . cidden müşkül ve belki de imkânsız bir iş olacaktı. Fakat bir çok zaruret- ler altında memleketler arasın- daki ticaret münasebetleri inkita halindedir. Mübadele yapılamıyor. Binaenaleyh batınlarca zama; yecek bir teşvik ve himaye si; inin yapabileceği şeyi bugün man içinde başarmak dür. Binaenaleyh belki de geçici olan bu fırsattan istifa. de etmek lâzımdır. Unutmayalım kibu fırsat, az kaldı, Londra Ci- han İktısat konferansında elden kaçıyordu. Londra konferansının istihsal ile istihlâk arasmda mü- vazene teminine çalışan komisyo- hu, ziraat memleketlerinin sana- yileşmelerine mâni olacak tedbir- İer alınmasını tavsiye etmişti. Sa- nayii çok mütekâmil olan bir mem- leket murahhası da sanayi mem- leketlerinin ziraat men.leketleri a- leyhine bir blok yapmalarını ileri bulu- | hanlar, ülvi bir manzaranın şahi- | gi Beş Sesiölik Program İcra Heyeti Gâzi Kiz.nin | riya$etiğide : ANKARA, 6 (Müliygi— Te. Jefonla) — İcra Vekillâri heye: EE ti yarın Reisicümhur“İHöğretlg/ rinin veislikleri alginğef iğtifia, larına başlıyacağilti Bip / haç gün devam Sila” çak rpşite- mel olagi'bu Vebimilerili iktısat vekâldip Tarühulden” Karirlanarı beş sendlile iihayidi” prazram müzakere editeğdfetir. Bu münaselietter”/ JBâşvekil, Paşa ile Iktısat Üpkilinin Td hal ve Samsun hav indE” yi pacakları seyahat bir kaç” gün Başvekil Hr. Eskişehir fabrikası önünde putu k söylüyor, Küs Pg.Hiz. küşat resmini yapıyor (Hamsi fotoğraf muhabirimiz Etem Beyin o Kekişehirde çektiği kıymetli intbalar bugün 3 inci sahi lemizdedir.) Eskişehirde yeni enerji ve yeni faaliyet başladı Beş sene içinde T4 faktika yapaca- &ız, progtâmın üç sen€de de tahak- kuk eftirilmesi muhtemeldir Başvekilin Söğelğ öy AS/ö84x başlıyor toplanıyor Narillah Eşat Böyler'üe diğer E bazı zevakldüğd halde ayın zE on beşine düğru tetkik seyaha- S| tine çıkacaktı; | Bu şoydhatte evvelâ Turha- Es la giilecek, Turhaldan Tokada | Teeil#fek orada bir gece kalın — diktan sonra gene Turhal tari- kile Samsuna ve Samsundan (Devamı 6 ıncı sahifede) Üçüncü şeker fabrikasında işlenecek 50 bin ton pancar var, köylü memnun! Eskişehir 6 (Mil- liyet) — Eskişehir şeker şirketi murah bas azası Recep Zü btü Bey Ankaraya Şirketin umu- mi müdürü mühen- dis Kâzm Bey bir kaç gün sonra Tur- halaya gidecek, o- rada inşası mukar- rer olan yeni fabri- kanın inşaat hazır. liklarını tetkik ede cektir, Kâzım Bey, ayni zamanda Tur- hala fabrikasmın da Şeker fabrikamız normal faaliyetin de devam ediyor. Eskişehir ve havali sinde işlenecek daha elli bin ton pan- car var. Fabrika, bu mikdar pancarı sürdü. Beynelmilel istikbalde nasıl bir şekle gireceği mübadelenin malüm değildir. Fakat her halde bugünkü vaziyetten kalmış memleketlerin meleri lâzımdır. Memnuniyetle işitiyoruz ki An- karada bir sanayi programı hazır- i geri tifade et- lanıyor. Bu, çok lüzumludur. Ev- Eskişehir şeker fabrikasının kuraluşunda büyük bir gay- ret ve muvalfakıyet gösteren ve umumun takdirini alan Recep Zühtü ve Kâzem Beyler ancak kırk günde işleyebilir. Kış ve (Devamı 6 ıncı sahifede) ten sonra tesbit edilmeli ve dev- letin herkese itimat verecek bir sanayi programı olmalıdır. Sana- yi ancak böyle itimat ve ii havası içinde inkişaf edebilir. Ahmet ŞÜKRÜ Mahkemeler işe başladı, geriye kalanlar da cumartesi günü faaliyete geçecekler İcra ve mahkemeler için muvakkat binalar bulurdu ve dün enkaz arasından bir çok sağlam kasalar çıkarıldı Yangın tahkikatı ve mes'ullerin vaziyeti tavazzuh etmiş gibidir — Dün neler yapıldı ve neler oldu? Müddeinmumilik bürolarından biri muvakkat yerinde çalışıyor Adliye Vekilinin beyanatı “Endişeye mahal yoktur. Eksik kalacak evrak ve senedata ait mesail hukuki bir tarzı tesviyeye tabi olacaklardır,, Adliye yangını tahkikatıma dün de devam edilmiştir. Tahkikat 3 cephe- den yapılmaktadır. 1 — Adliye vekilinin direktifleri da hilinde vilâyet ve emniyet müd tarafmdan 2 — Adli noktaj nazardan müdde- lan Her cepheden yapılan tahkikat ay- rı bir anfha üzerindedir. Yangının na- sil çıktığı ve asıl müsebbip ve mesul 1 kkındaki tahkikata müddeii - mumilik tarafından devam edilmekte dir. Yangın neden çıktı? Yangının neden çıktığı dün kati K se ij Enkaz arasından çıkarılan kasa- lardan ikisi yetle tesbit edilmiştir. Yangın mangal dan sıçrayan bir kıvılcımla çıkmıştır | ve vaka” şöyle olmuştur: Adliyenin sol taraf vestiyeri Etesn Efendi isminde bir ayağı sakat malül bir adamdır. Etem Efendi gündüz el- lerini ısıtmak için yardrobunda bir saç mangal bulundurmaktadır. Adam cağız akşam üzeri giderken bu man (Devamı 6 cı sahifede) Türkiye - İtalya Romada yeni ticaret mu- ahedesi aktediliyor “| ANKARA, 6 (Telefonla) — İtal- | ya ile aramızdaki Modus Vivendis'nin tarafımızdan feshi üzerine İtalyan hü kümeti, hükümeti- mizle ticaret mua- hedesi akdi arzusu nu izhar etmis ve müzakerenin Ro - mada yapılması ka rarlaşmıştır. Müza kereye memur edi- lecek heyetimiz ay sonunda Roma'da bulunacaktır. He - Numan Rifat Beyin riyaset etme sini, heyet azaları meyanmda İktısat Vekâleti Ticaret umum müdürü Naki Beyin bulunması muhtemeldir. Vekil Bey diyor ki: “ İhmal ve teseyyüp etrafında, hakikatı meydana çıkarmak için, başlanan tahkikata devam edilmektedir,, Adliye yangını ve açıkta kalan ad- liye daireleri ve mahkemelerin yerle; trilmesile meşgul olan Adliye veköle- & vekili ve Müdafani Milliye vekili Ze- ka: bey dün ug sapahtan akşama ka- dar bu işle meşgul olmuştur. Vekil B. dün Perapalas otelinde bizi kabul ede rek şimdiye kadar alınan tedbirler hakkında sorduğumuz suallere şaya- Bı dikkat cevaplar vermişlerdir. Zekâi Bey diyor ki: liyede bulunmakta olan kemesini gümrüğe yerleştireceğiz. tntak ve müddeiumumilik daireleri ifhanede müdürlük dairesinde kısmen faaliyete başlamışlardır. Hu - kuk ve ticaret mahkemelerinden birer adedinin veya hem hukuk, hemde ticaret davalarma bakan birinci hu » kuk mahkemesinin eskı Maarif nezas reti binasında faaliyete geçmesini te- min edeceğiz. Bu bina muhtelit ha - kem mahkemeleri tarafmdan işgal e- dilmekte olduğundan mahkeme tesisa ta esasen mevcuttur, Muhtelit mahke- meler haftada bir gün çalıştıkları içim diğer günlerde mahkemeler bu daire- leri işgal edebilirler, İcra dairelerini de Sultanahmet civarında bir y Sulh mahkemeleri Ağır ceza mahkemesi içinde geniş bir salon lâzımdır. Bunu temine çalışı yoruz. 80 odalı bir binaya ihtiyaç var Adliye dairelerinin teknik itibarile biribirile irtibatı vardır. Me: tak muddejumumilik öirelerinin mahe melerle icra dairelerinin yekdiğerile si- kı alâka ve rabıtası vardır.Bunları biribi- (Devamı $ inci sahifede) Bankalar satışa hazırlandı İErgani istikrazının iktısadi mahiyeti hak kında Halkevinde bugün konferans var Fevzipaşadan Erganiye kadar o - lan 423 kilometrelik demiryolunun bu ay nihayetinde 347 inci kilometre- si tamamlanmış olacak! bu ay nihayetinde bakıra ancak 76 ki | lometrelik bir kısım kulacaktır. Gele- ecek demiryolu 76 etin bu hattı yap mak için iştirakini beklediği ve mücssesatın, B. tertibinin tiği dört milyon liralık tah ve milli bir mese- sarıldığı ve benim- Hattım inşasında te ması bu işe olan bağlantı ve daha ziyadeleştirmiştir. Hukuk fakül- tesi İktisata döçenti Muhlis Etem Bey saat 17,5 ta Halkevinde Erga- tikrazı hakkında bir konferans müntesipleri, baro azalı direktörleri davetli olarak hazır bu - Iumacaklardır. Muhlis Etem Bey kon - feransta Ergani istik nin iktısadi bakımdan bir yapacaktır. Bankalar yeni tışa çıkarılması için hazırlıklarını ik Ergani madenleri tünelindeki mütefea sih havayı tasfiye vazifesini görmek üzere açılan cereyanı hava kuyusu mal etmişlerdir. Cumartesi günü B tertibi tahvilleri banka arzedilecektir. Ancak hakkı kei leri olan bu tertip sahipleri yeni tah « rini aldıktan sonra, yeniden tah » caklara da tahviler satılacak « Bankalar tahvil alacaklara taksitli şekilde azami kolaylığı gösterdiklerin den tahvillerin kısa bir müddet içinde balk tarafından muhakkak