1 Kasım 1933 Tarihli Milliyet Gazetesi Sayfa 3

Şehir meclisi için güzel bir iş başlangıcı Bundan evvelki (bir türlü ödenmi - Yen borç) isimli fıkramda, elektrik, ha- Yağazı saatlerine ait kira bedellerinin, #enelerden beri muntazaman aboneler ypafından tediye edilmesine rağmen türlü ödenemediiğnden Mistim. Makale çerçevesinin darlığı, be- hi, bugün bu yazımla başka bir cephe- Ayni mevzun sevketmiştir. Ben, © Yözmla halkın en haklı şikayetlerinden Pürini üzerine parmağımı koymuştum. Saat, kofra kiraları, hak mefhunule tabantabana zıt, halkın pek kaha bir ş5- ilde istismarı, bir seri vergi cvaaf ve Mahiyetindedir. Her haksızlığın görük düğü, hatti sezildiği takdirde tamiri, devletin en tabii vazifelerindendir. Yukarıda isimlerini saydığımız üç **kilden birisi, son günlerde belediye - isin eline geçti. Temennimiz, diğer * kabil teşekkülleri de pek yakında ay Ni âlabete erdiğini, şehir halkının Öz alı olduğğunu görmektir. O kanaatteyiz ki bugün Terkos gir - ini devralan belediyemiz, halka karşı vim bir vazife ile karşı karşıya bulunu- * Bu da Terkos kumpanyasının 80 - xi halktan fuzuli olarak ala- #eldiği saat kirası bedelini derhal kak ktır. Usullerini, âdetlerini beğen - a, Yek tenkit ettiğimiz ve fenalıkları. tL düğümüz müesseselerin, bize in- linde onların fena âdetlerini kaldır. yarak olara merbutiyet göstermek ve kikar, vamna müsaade etmek, ha - halle birincisinden daha ağır bir ka - tir. İşte belediyemiz, bu gün bu karşı 'da halka karşı böyle bir vazife ile Gesi dar? Bunu, mi e ledi: e terettü; €den en tabi bir mülk heal dd ği bir Mecburiyet addediyoruz. he eledinye, bu vazifesini ifa etmekle bir | Eleketrik ve Havagazı şirketlerine Mim gel mümünesi vermiş olacak, iken, © onlara bu husustaki vazifelerini tekni pize bir bak ve selikiyet bah Belediye reisimiz tarafından şehir yedirine vâki olacak böyle bir teklifin, cap NÜ bir tasvip ve kabulle karşılaşa - kalple süphe değil tereddüt bile a - Spor İspanya ile ticaret Ataşe komersial tevakku devrinin geçeceğini söyliyor Türkiye ile lspanya arasında aktedi- len ticari modus vivendinin 2 teşrinisa- ni tarihinden itibaren müddeti bittiğin- den bir daha temdit edilemiyeceğini yaz- Hükümetin bu kararı İspanya tica- ri mehafilini telişa düşürmüştür. İs- panya sefareti ticari müşaviri Mösyö Lui Garcia Guyarro bu hususta şu be- yanatta bulunmuştur: — Modus vivendinin temdit edilme- mesi Türkiye ile İspanya arasmda ti- cari münasebatı müşkül bir safhaya ko- yacaktır. Bununla beraber her iki ta- raf vaziyeti tekdir ettiğinden itilâfin tecdidine çalışmaktadır. Türk hükümeti, Şevki Bey gibi bir satı Madrit sefirliğine tayin etmekle İs- panya piyasasının, Türk mahsulâtı için olan ehemmiyetini takdir etmiş oluyor. Ticari itilâf için Madritte müzakerat ce- reyan ediyor, yeni bir itilâfin bugünkü müşkülâtı bertaraf etmesini temenni & derim. Türk ihracat tacirlerinin bana va- ki olan ifadelerine Ispanyaya sattıkları eşyanın bed. tahsil için müşkülâta maruz ei yeri kat, bu müşkülât İspany: yo müikakabe merkezinin, mültarı kâK de- vise malik olmamasından ileri gelmek- tedir. İspanyaya ihraç edilen malların peçete olarak mukabili, dalma tüccarm emrine amâde bulunduğundan Türkiye- Yakın bir âtide bütün müşküllerin izale edileceğine ve Türkiye ile İspan- ie sebatın, yal- ayni zamanda halkın Ispanyollara kar- şt olan hissiyatını benim gibi herkes, ar- Ee silen Wir ireceğindi ; Ben Türkiyenin iktisadi ve içtimei vaziyeti hakkındaki mü: ime gö- re, iki hükümet ticari münasebatınmn yl Şehir meclisimizin bu seneki açı- | daha sılaşacağını zannediyorum. Balan ©» güzel bir işi, en güzel bir iş Umuru nafia, bahriye tezgâhları ve gicı olacaktır. büyük İspanya sanayiinin, Türkiyede Salâhattin ENİS | çalışabilmeleri kabil olacağına Etnikos 1, Galatasaray 2 Maçın sonlarına doğru müessif bazı hadiseler oldu eğ 'iksim stadyomunda, Yuna- ırmdan Etnikos ile, Gala- yapıldı da futbol kaidelerinin iği şekilden çok fazla inhiraf /kalâde sert oynadılar. ki Galatasaray klübü ge- ele alarak kc oynu- ne kadar sakim bir taktik bizzat kendileri hisset müddet bu sistemi | terketmiş- di gene ona rücu İş işi in i # 5 ü,Bu rücu keyfiyeti, Galatasaray klübü min vet Yarn kaybetmiş ei: Şa çak vazıh bir delildir. Miz gr Kırmızı formayi taşıyanlar, te- dukça m MN Salda cıki ve kire tarzda oyun 07- dün eler Tüzen gelen tek şey var- haki sahit. olduğumuz bir hâdise, hip iler man br had Pörvel na, maşa anyan Mi Bey, amaca şar, Oyun saat iz 5 Bo 15,35 te Beşiktaşlı Hüs idaresinde betladı Tie dakikalar ve temiz devnm alez even yavaş yavaş çığırdan çıkmağa başladı. Her iki taraf sert oyun aynamağı daha muvafık | baldulları için, topa değil bi- ribirlerine hücum etmeğe başladılar. Hüsnü Bey bu hareketlerin bazılarmı ce- zalandırıyor, ve bazılarını da cezalandır- Masmafik, buna rağmen Yunanlılar binnisbe ağır basıyorlar. . Fakat oyunun. beşinci dakikasında Galatasaraylılar, sağ dan bir hücum yaptılar. Top ortaya geldi, Ve antrenör Mister Padifüt gü- zel bir şütle birinci golü yaptı Top sam- traya geldi. > Hemen iki dakikm sonra,. gene bir akın esnasında sağiç oynayan Nihat B. ikinci Galatasaray golünü kaydetmeğe muvaffak oldu. N Bundan sonra, oyun sert ve zevksiz devam ederken, 15 inci dakikada Yu- nanlılar, bir. gol attılar. Bunun üzerine tehlikeyi daha ya kından gören sarı kırmızılılar büsbütün unun cereyanını sertleştirdiler tek- Selin oç barfçlen ei bir hal de du, Birinci devre böylelik- maal e : Tebrik telgrafları Cümhuriyetin onuncu yılı münase- betile Vali ve Belediye Reisi Muhittin Bey tarafından Meclis Reisi | Kâzım Paşa, Başvekil İsmet Paşa Hazeratına şu telgraflar gönderilmiştir? Büyük Millet Meclisi Reisi Közim Paşa Hazretlerine Cümhuriyet idaresinin dönümü memleketin her gibi İstanbulda da örülmemiş bir onuncu yıl- tarafında ol- hakikaten eşi la ve nin bu yeni delilini arzederken Mecli- se mütemadi muvaffakıyetler ve. 78- tıdevletinize sonsuz saadetler dileriz efendim. Umumi meclis sene faaliyetine geçti İstanbul Umumi Meclisi buzün ye- ni sene içtimalarına başlıyacaktır. Bu- gün Daimi Encümen ve Riyaset Diva- nı intihapları yapılacaktır. Daimi En- ümende değişiklik olmıyacağı tahmin lenecek ve cumartesi günü tekrar top- lanarak bütçe müzakeratına başlana- caktır. Galata köprüsü Eminönüne verildi Cümhuri; Bayramı münasebetile yapılan tezyinat ve tenvirat işlerinde Galata köprüsü gene orli le çıkarmıştır. Galata köprüsünün ya: rs Eminönü Kaymakamlığına, yarısı Beyoğlu Kaymakamlığına merbuttur. Bayram münasebelile tenvirat ve tezyinat yapılırken köprünün süslen- mesi bu mıntaka ayrılığından müşkül olmuştur. İki kaymakamlık köprüyü yarıya kadar süslemişler fakat ortada bir kısım kalmıştır. Belediyece bu hu- sus nazaruitibara almarak badema Ga- lata köprüsünün Eminönü Kaymakam Jığına raptına karar verilmiştir. Okiruva kalkınca Bu sene oktruvanın lâğvi münase- betile belediye varidatınım o mühim bir miktarda azaldığına göre oktruva varidatmın lâğvinden sonra belediye- nin yüzde onlardan aldığı | varidatın 231 tutar bedeli ile diğer varidat yekü- nuna göre 934 bütçesi hazırlanacak- tar. Ancak belediye yeni kanun ile yap- mağa mecbur olduğu yeni hizmetler. den bir kısmını bu sene yapmak mec- buriyetinde olduğundan bütçede eksi- len miktar için yeni varidat memba- ları sranacaktır. Bunun için yakında faaliyete geçecek olan Belediye Ban- kasından bir miktar para istikraz edil- mesi zaruri görülmektedir. Furgonda yangın Ankaradân gelen yolcula- rın eşyası yandı Dün sabah Ankaradan gelen posta in furgonunda, — “Eskişehirden ir cigaradan ateş çıkmış yanmağa başlamış- tr. Bidayette işin farkına varılama- mış, fakat furgondan duman çıkma- ğa başlayınca faaliyete geçilerek, bir kısım yolcu eşyası yandığı halde, ateş söndürülmüştür. Gemiyetlerde Esnaf Bankası Yardımcı bir banka teşkiline çalışılıyor İstanbuldaki esnaf cemiyetleri bir Esnaf Bankası teşkiline çalışmaktadır. Esnaf Bankası, her türlü esnafa muh- taç olduğu krediyi temin edecektir. Esnaf, bugünkü şartlar dairesinde bu parayı güçlükle bulabilmektedir. n göre şimdiye ka- için yatırılan para- nın yekünü 10 bin lirayı bulmuştur. ME Hilmi B. Viyanaya gitti Vilâyet bu seneden itibaren hayvan- clığa bir kat daha ehemmiyet verme- e başlamıştır. Teşrinisanide İstanbulda açılacak 0- lan hayvan sergisinde memleketimiz- de yetişen bütün hayvanlardan birer nümüne teşhir edilecektir. Serginin daimi olması için de Baytar Müdürlü- ğü Vilâyete müracaat ederek teşebbü- ir yerli hayvanatın besleniş, bakım tarzı- nın ıslahı ile Macar ve İngiliz kadana- ları gibi damızlık aygır yetiştirilmesi- ne bir kat daha dikkat edilecektir. Kız muallim mektebinin müsameresi güzel oldu Istanbul Kız muallim mekte- inde dün akşam cümhuriyetin onuncu yıldönümü münasebetile güzel bir mü- samere verilmiştir. Müsamereye Vecihe Ziya Hanımın (Cümburiyet halkında bir kaç söz) mev pulu hitbenle başlamıştı. Bundan sonra istiklâl marşı söylenmiştir. Ve bu marş canlı tablo halinde temsil edilmiş» tir. Telebeden Nedime Hanım £ (Geçen on yıl içinde) isimli bir şiir okumuştur. Eski mektep piyesi oynanmıştır. İstan- bul marşı söylenmiş, zeybek dansı, kır dansı oynanmış, Türk kadınları revü; daha bir çok numaralar. gösterilmiştir. Talebeler çok muvaffak olmuşlar ve al- kaşlı “ * Mlektepte bir sergi açılmıştır. Gezi köşesi çok güzeldir. Elişleri ve tabiiye köşeleri de takdire değer. Müsamere çok samimi olmuş, talebe yğlileri çok güzel bir gece gesirmisler. Maarifte Ayrılış çayı f Bugünden itibaren yeni Deniz Harbiyesi mezunları diplomalarını alıyorlar Deniz harbiyesinin 933 mezunları: nm diploma tevzii merasimi, bir kaç güne kadar Heybeliada Deniz Harp mektebinde yapılacaktır. Bu seneki mezunlar 48 gençten ibarettir. Dün öğleden sonra Heybeli | Deni mektebinde mezunlar şerefine bir ay- rılış çayı verilmiştir. Çayda kuman- danlar ve matbuat müntesipleri, diğer davetliler hazır bulunmuşlardır. Talebe birliğinin serpuşları değişecek Talebe Birliğinin yeni serpuşlarının değiştirilmesine karar verilmiştir. dile yeni ve daha zarif bir kasket şekli dü- şünecektir. Nuruosmaniye kütüphanesi Nuruosmaniye kütüphanesi Türk ya- pıcılığının ve mimarlığının kıymetli bir #aheseridir. Bina baştanbaşa kiymetli mermerlerle yapılmıştır. İçindeki ie itibarile kütüphane çok zengindir. Bü- tün müsteşrikder ve seyyahlar bu kü töphaneyi mutlaka ziyaret ederler. Yal- Bız son yangınlarda kütüphanenin şimal tarafındaki mermerler çatlamış ve duva ri da sakatlanmıştı.. Maarif müdürlüğü bu sakatlığı tesbit etmiştir. Son zaman. , lnrda sakatlık ilerlemiştir. Bu feni pencere kapakları bile kapanmamıya baş- lamıştır. mal altındaki dükkânlarda demirciler çalışıyor. Ors darbeleri bina- nın vaziyetini büsbütün tehlikeye sok- için Maarif Müdürlüğü bu tehlike- ni nizalesi için teşebbüste bulunmuştur. Galatasaray lisesinde Cümhuriyetia onuncu yıldönümü- kutlulamak maksadile pazartesi günü ve akşamı, salı günü Galatasa- ray lisesi konferans salonunda top- lantılar yapılmıştır. Mektebin orkestra ve koro heyeti tarafından istiklâl ve onuncu yıldönü- mü marşları söylendikten sonra mekte- ki musişi munllinilerinden Seyfettin A- saf Bey tarafından bestelenen Galatasa- ray marşı ayni heyet tarafından çalın- mış ve alkışlanmıştır. Bunu müteakip muallim Rüktettin Bey tarafından huriyet mevzulu; konferans verilmi: Sonra Farük Nafiz Beyin (Kahra man) piyesi talebş tarafından temsil e dildi. Müteaddit defâlar alkışlandı. ardında Müsamere talebenin yap- tığı inkılâp sergisi ve bilhassa Gazi kö- gesi takdirler kakihde. ikinci perdenin sonunda mektebin al- tı yaşındaki talebesi Hamidin Mozart'in (Türk marşı) büyük alkışlar topladı. Piyesin sonunda bütün sahneyi kap- layan Türk bayrağı önünde hazır bu- Iunanların da iştirakile istiklâl mı herkesin söylemesi (Yaşasın Gas) seslerile salonu çınlattı, Hastaları ziyaret Cümhuriyet bayramı münasebetile, Evkaf Umum müdürlüğünün tebligatı üzerine İstanbul Evkaf müdürü Niyazi Bey şehir hastanelerini dolaşarak hasta- ların hatırlarını sormuş ve bazı hediye- ler vermiştir. Büyük bayramımız münasebetile, Ev- kaf ideresinin hatırlarını sormalarından dolayı hastalar, fevkalâde memnun ol- muşlar ve teşekkürlerini ifade etmişler. dir. Inhisariarda Tuz fiatleri İnhisârlar idaresi tenzili İ için tetkikat yaptırıyor Inhisarlar İdaresi tuz fiatlerinin in- dirilmesi meselesini tetkik ettirmekte- di ir. Gümrük ve İnhisarlar Vekâelti,mah sulât fiatlerinin düşkünlüğü karşısm- da, köylünün zorlukla tuz aldığı hak- kındaki neşriyatla alâkadar olmuğ, bu meselenin tetkiki için, İnhisarlar İda- resine emir vermiştir. Sigara fiatleri İnhisarlar Müdürlüğü cigara fiatle- rini indirmek için tetkikatına devam etmektedir. Bu hususta (Başmüdür. lüklerin mütaleası sorulmuştu. Bun- lardan gelecek cevapir » göre, kat'i bir karar verilecektir. Bir gümrük muhafaza gemisi ısmarlandı BREMEN, 31 (A. A.) — Wolff A- e Hükümeti Luersen gemisi ısmarla» Rejiden inhisara İnbisarlar müdüriyeti onuncu yıldönü- mü münatebetile bir kitap çıkarmıştır. Bu kitaba göre 923 senesinde reji ida resi hazineye ancak 4 milyon 650 bin li- ra varidat verdiği halde yalnız tütün in hisarının 932 senesinde hazineye 20 mil. yon 100 bin lira verdiği kaydedilmekte- dir, Vilâyette Daireler Bugün bütün resmi aireler âçılıyor Cümhuriyet Bayramı münasebetile üç gündür tatil edilmiş bulunan dai- reler bugün açılmıştır. Takas komisyonu kas Komisyonu buzün Vali mua- vini Ali Rıza Beyin riyasetinde topla- narak takas işlerile meşgul olacaktır. Ziraat sergisi Ziraat sergisi dün de binlerce halk tarafından gezilmiştir. Sergi cuma ak- şamı kapanacak ve bugün de mükâfat lar verilecektir. Eski Nafia vekili Viyanaya gitti Eski Nafia vekili Hilmi Bey, tedavi için Viyanaya gitmiş Üniversitede —— Tedrisat bir kaç gün tehir edildi Üniversitedeki ıslahat © dolayısile yeni yapılan bazı tadilât ve inşaat he- müz ikmal edilememiştir. Tedrisata 5 teşrinisanide başlanması mukarrerken, ayın 11 ine tehir edilmiştir. Teşrinisa- Binin 11 inde bütün fakültelerde ted- risata başlanacaktır. O vakte kadar inşaat bitmiş olacaktır. Üniversite kadrosunun önümüzdeki hafta içinde ilân edilmesi beklenmek- Kadro tamamlanmıştır. Talim ve Terbiye Dairesi Reisi İh- san Beyin bugünlerde İstanbula gel- mesi beklenmektedir. Poliste Hiç yüzünden cinayet Üsküdarda bir genç iki yerinden yara- landı ve hastanede öldü .Cümhuriyet bayramının birinci günü teciri Osman, Hasan pehlivan, kantarcı Ömer, odabaşı İbrahiz başında hareminin üzerine yürümüş ve kadını dövmek istemiştir. Bu sirada hanın * odabaşısı Enver araya girerek kavgacıları ayırmak iste- miş, bu sefer de İbrahimle kendi ara- sında kavga çıkmıştır. Enver, İbrahime tokat vurmaştur. Karşıdaki karakol kavgayı görünce mec- Bistekilerin hepsini de karakola çağır- mış, iadelerini aldıktan sonra salıver- miştir, Enver karakoldan çıktıktan sonra Mahtul Enver bana gelmiş, İbrahim de hanın arka kapısından girmek suretile hanın kah- vesinde elinde bıçak olduğu halde sak- lanmıştır. Saat 22 dir. Enver kahveye girdiği zaman İbrahim ile karşılaşmış tır. İbrahim hemen bıçakla atılmış Em ver kalbinden ve sol böğürü ol. mak üzere iki yerinden yaralanmışlır. İbrahim yakalanmış ve Enver Ge kal- dırıldığı hastanede yarım saat sonra müştür, İbrahim busün Üsküdar adli- yesine verilecektir, KULAK BEAN ba En büyük eser — On yılım en büyük eseri ne: dir? Bu sorguya cevap vermek nasil kolay olur ki, on yılın eserleri üze- rinde bir mükayesa yapmağa, © hemmiyetleri noktasından biri ötekinden ayırt etmeğe yok. Halifenin kapı dışarı atılması mı? Ondandaha büyüğü var: Cümhuriyet idaresinin kuruluşu! imkân Fakat Cümhuriyetin ilânından evvel ve ondan sonra yapılan iş- ler, sanki ofidan daha mı az mü- bim? Ya, dört yüz bin mübadilin yerleştirilmesi? Ya bin müşkülâta karşı konularak, on para borç al maden devlet maliyesi için munta zam bir bütçe yapılması? Ya, para mızın korunması? Ya, ithalâtımı- zı azaltmak için alman tedbirler? Ya memleketi sanayileştirmek yo- lundaki gayretlerin verdiği neti- te? Ya Medeni kanunun kabuliyle beraber Türk kadınına erkeği ya- nında mevki verilişi? Ya, din ile dünya işlerinin ayrılışı? Bütün bir husumet cihaniyle karşı karşıya i- ken bu cihanın içinde yaşayan devletlerin hepsi ile ayrı yarı dost oluşumuz? Milletler arasında ha- tırı sayılır bir varlık sayılışımız? En kuvvetli devletlerin, en büyük adamları Ankaranın cazibesine tululmuş gibi hükümet merkezimi ze toplayışımız? a Ya Anadolunun bağırında vü- cude getirdiğimiz imar faaliyetle- ri? Çoraklıkla, bilğisizlikle, hare- kelsizlikle, heyecansızlıkla, sıtma ile, frengi ile, trahomla ve daha böyle içtimai, sıhhi bin bir illet ve bin bir dertle yaptığımız mücade- leler? Ya, vatanın çepeçevre de- mir ağlarla örülüşü? Ya yeni harf ler, ya yeni dil? Ya yeni ülkü? Ya köhne sarığın ve ciğer kırmızısı fesin atılışı? Görüyorsunuz ki, söz uzayol ve yapılan büyük işler #aymakla bitmiyor. O halde nedir, hangisidir, on yılm en büyük eseri? Bunu, kendi kendime sordum. Aklı eren tanıdıklara sordum. Hiç biri keslirme bir cevap veremedi. On Şılın en büyük eseri?.. On yılın en büyük eseri?.. | Dün, doküz yaşındaki mektep- 4 li kızımla konuşuyordum. Ona da;., , sordum: sene oldu? — On sene... — Söyle bakayım: Bu on sene- nin en büyük eseri hangisidir? > Eber ne demek babet ©“ — Meydana getirilen işlere &- ser derler. Çocuk, hiç düşünmeden kendi- ni gösterdi: — Cümbhuriyetin en büyük ese. ri bizmişiz baba... Mektepte ho- cam söylüyor... i Kızımın hakkı var: En büyük eser, onlar... Yeni yetişen Cümhu- riyet neslinin çocukları... Halifeyi tanımıyan, yobazlığı bilmiyen, bir erkeğin dört karı alabileceğine ak h ermiyen, kadının çarşafla geze- bileceğini hatırına getirmiyen Ga- zi Mustafa - Kemal Türkiyesinin Cümburiyetin on yılı içinde hiç şüphe yok ki, başarılan en büyük eser, böyle bir nesil vücude getiril mesi oldu. M. SALÂHATTİN Geriye kalanlar yaz Aftan istifade edenlerin mütebaki kismi Yeni af kanunundan istifade eden (130) mahkümla (30) mevkuf bayram gecesi tahliye edilmişlerdi. Müddeiumu- mi muavinlerinden müteşekkil heyel bugün de hapishane ve tevkifhanede dos yaları gözden geçirerek aftan istifade e- decek mahküm ve mevkufları serbest bi- rakacaklardır. Kanundan istifade edip €- demiyecekleri tereddüdü mücip olduğu için Adliye Vekâletinden sorulan istike İl mahkemesi mahküamirı haklımda da yarın Adliye Vekâletinden cevap gele ceği tahmin edilmektedir. 4 — Cümbhuriyet ilân edileli kaç” '« fiş