30 Eylül 1933 Tarihli Milliyet Gazetesi Sayfa 2

Tarihi tefrika: 125 Tarihi tefrika: 125 BEZE GL, Yazan: 8.N. Kbdülhamidin Mitat Pş. ile mülâkatları alen vükelâ ile e memnu, —Veliaht Hamit Efendi Muradın hastalığı. | arureti hasıl oldu. — Sultan “Abdülhamit veliahtken verdiği özleri, ettiği vaatleri unutmuştu. #ndegândan Yusuf ve esvapçı- sı İsmet, kilercibaşı Karagöz man Seylerle Serhafiye Ahmet âlettin Paşa ve Giriş müdürü lacı Mahmut Efendi, Padi aza çalışmışlarsa da muvaffak o- amamışlardı. lele açık açık, pervasızca söy- si Yusuf Beyi Beruta aklar isimleri geçen zatların lediklerine ve Ahmet Mitat E- di merhumun © “Üssüinkilâp,, Tarihiosmani Encümeninin tiği broşürlerde ve Ahmet Sa Beyin Mısırda tab' ve neşretti- 3i risalelerde £ yazdıklarına göre t Paşa ile cülüstan az evvel i- si defa mi Mi olmuşlardır. im Mehmet Rüştü 'Paşa mer- da hazır bulunmuştur. i tarihi ve mühim mülâkat- görüşülen meseleler içinde iimayunun tanzim ve tem masarifin tenkisi işi de görü- dü ve kat'i vaatler ve kararlar bir saat kadar sürmüş ve iki ta yekdiğerini yakın. n tanımak ve karşı karşıya otu- ıp görüşebilmek fırsatını bulmuş- idi. Çünkü eski saray âdetleri “İstipdat bitatları muktezasım- n olarak şehzadeler ve bahusus Veliaht bulunanlar, | Sadrazamı ir vükelâyı sureti gayriresmi- kabulden memnu idiler. Ta- , bayram, mevlüt, Hırkai- if ve cuma alayında gözüciyle cışıp görüşebilmekten ibaret ka- n “Hoş, sonraları Veliahtlar büsbü. tün namahrem olmuşlar, zi tikâ ZE hapis m nir zavallı "ali Murat, cülüsunu müteakip asabım- MİLLİYET CUMARTESİ, 30 EYLOL 1933 Mer hakkı ÇMMiMiye0) İndir, Sultan ile görüşmek Hamidin kuranzlığı. Çok ihtiyatlı, anlayışlı kodaman lardan koca Rüştü Paşa ile teced- düdüperver Mitat Paşa, (usulen tahta çıkması | İözmgelen ve ta- karrüp eden Veliaht Hamit Efen- diyi, bir kerecik yakından görmek, konuşup söyleşmek ve müşarüni- leyhin ahvaliruhiyesini tetkik ve üs etmek ihtiyacını hisset- katın neticesinde, müşahe- deleri, intibaları pek aykırı çıkar- sa başkaca bir çaresini düşünecek lerdi. Mütercim Koca Rüştü Paşa- nin oğlu Süleyman Reşat Bey, ba- basının ve Mitat Paşa ile arkadaş- ların, aralarında mahremane mü| zakerelerinde, Abdülhamit Efen- di olamıyacak ise, Hünedandan başka birinin ne düşündük- lerini ifşa etmişti. — Kurnaz Sultan Hamit, mülâkat esnasında paşaların her ikisini deta büyülemiş, koca Rüştünün el- lerini öperek, kendisini peder ma- kamında saydığını ve bu devlet ve millete hemmişe mühim ve büyük hizmetler ettiğini görüp işittikçe meftun kalarak hayır dualar etti- ğini ve Mitat Paşaya da millet ve memleketin asri terâkkiyata göre ıslaha ihtiyacından ve kendisinin gayyur rüfekasile bu emrihayra masruf mesaji (o teceddütpervera- nesinden memnuniyetle rak son derecede hürmet ve mu- habbet göstermiş ve maamafiih “Elfazıihtiramiye,, ilâyesile “bira- derimuhteremi Sultan Muradı Hân hazretlerinin ankarip kemali sıh- hat ve âfiyet iktisabile cemiiümur- da muvaffakiyetlerini dilemeği de unutmıyarak hırsı cahtan teber i ihtiyatkârlığında bulunmuştu ki bunlar paşalar (üzerinde, kendi lehine kuvvetli bir teveccüh ve temayülü mucip olmuştu.,, « Paşalar, Şehzade Abdülhamit E- fendi hakkında, hariçteki rivayet- lere ve şayıalara rağmen müsait bir duygu ile avdet etmişler ve ara- larında konuşup düşündükten son- ra, Veliahti bir kere daha görüp konuşmağı ve bu telâkide, işi açı- ğa vurup, kendisinin cülüs günü yakmlaştığını arzile cülüstan son- ra yapılacak esaslı ve mühim mad- deler için teminat almağı kararlaş- tarldı, - Hassıvükelâca verilen bu ka- rar mucibince, Mitat Paşa, Kalen- der kö Veliaht Abdülhamit Efendi ile yalnızca görüşecekti. (Arkası var) E Abdülhamidin yla Pş. ile mülâkatları | Kalender köşkü — Mitat Paşa ile Veliaht Hamit Sağ © Efendi, iki buçuk saat konuştular. — — Mitat Paşa, tevkir di ve ihtiramla içeri alınmıştı. Topkapı müzesine duvar- dan giren “ Hırsız değilim, param olmadığı için duvardan girdim” diyor “Evvelki gün Topkapu Sarayında ga- vip bir bâdise olmuş, müze bekçileri Köşkünde bir yabancı adam ye- İyi ilem iski mekietlede adamın bir Alman olduğu ve saraya, atlamak ve «Dolap kapısı» mevkiden aşmak suretiyle gir- © Polis derhal tahkikata girişmiş ve Al nın saraya ne maksatla girdiğini tes- it işin uğraşmağa başlamıştır. çalma ilk ifedesinde fena bir mak: tercih edişini de şöyle tevil etmiş- Ben Alman Üniversite çalebeşin. aba yet İşin e ; ll bası 'opkapu Sara: da gezmek emelimdi. Tıpkı bir me kapıya geldim. Memurlar benden irn duhulive istediler. Bu cok para yabancının hüviyetini tahkik HARICI H | Mançuride bir Mesele çıkacak Rus demiryollarından Rusları uzaklaştırıyorlar MOSKOVA, 29 (A.A.) — Harbin den bildirildiğine göre, Çin aŞrk demir- yollarının Rus müdürü Rudyi, geçenler de Mançuri makamatı tarafından tevkif edilen mezkür demiryolları şeflerinin yerine ayni servislere Sovyet memurları nın tayinleri hakkındaki emri mevcut ni zamnameye tevfikan imzalamıştır. Müdür muavini olan Mraçurili Çan gminço mezkür memuriyetlere Mançuri li olan Muavinlerin tayinini istemiştir. Rudri bu tayinleri inzamnameye tev- fikan yaptığını, çünkü bu servislerin şef liğinde dalma Sovyetlerin bulunması lâ zen geldiğini söylemiştir. mr makamlara Sovyet me murlarının tayininden sonrx ciddi ted- birler almacağını bildirmiştir. Rudyi bu tedbirlerin, ittihaz etmiş ol duğu kararlarda kendi kanaatini teyit edecek mahiyette olduğunu va şimdilik Çin Şark demiryolları müdürü bulun ğu cevabını vermiştir. Diğer taraftan Sovyetlerin Harbin ceneral konsolosu Slavntaki M. Sinamu ra'yi ziyaret ederek tevkif olunan Şark Demiryolları şeflerinin derhal tahliyesini tekrar istemiş ve mevkuflar ile görüş mek talebinde bulunmuştur. Mumaileyh ayni zamanda mezkür demiryollara iştirak etmekte olan Man- çuri makamatınım son hareketlerinin, Yüksek Sovyet memurlarını uzaklaştır" rak yerlerine kendi adamlarını getirmek ve bu suretle demiryollarına vaziyet et- mek istediklerine dair mevcut kanaati mata göre yeni yek göller bi lerine nümayişlerle mukabele etmeleri için Mançurili maavinler taat alış. lardır, Belçika başvekili Romadan döndü ROMA, 29 (A.A.) — Bir iki gündenberi Romada bulunmakta olan Belçika başvekili Kont de Brocgueville Brüksele gitmiştir. Kont de Brocgueville istasyon- da müsteşarlardan M. Rossoni ile Belçikanın Roma ve Vatikan elçi- leri tarafından uğurlanmıştır. e Gevgilide bir boniba patladı ** BELGRAT, 29 diliyle — yi Yugoslav ve Yunan hüdüdü rinde Gevgili'de bir makine! Mez ba infilâk etmiştir. Makineli bor- bayı ilk gören bir kahveci ile po- lis ve daha üç kişi parçalanmış, etrafta bulunanlardan 6 kişi de ağır surette yaralanmıştır. İtalya ve Arjantin gümrük muahedesi ROMA, 29 (A.A.) — İtalya i ik le Arjantin arasınd mon Mexice'in reis! maya gelen Arjantin murahhası heyeti dün Cenovaya gitmiştir. Heyet orada vapura binip Bue- nos - Ayrese dönecektir. Heyet istasyonda müsteşarlar- dan M. Asguininde ile Hariciye nezareti yüksek memurları ve Ro- ileri tarafmdan uğurlanmıştır. bir adam dişi yar ad tana yur ln ba zi Börmeden Jatanbuldan ayrılmak te- İâfi edilemez bir mahrumiyet olacaktı Bunun için saraya girmenin kolaymı a- alırdım ve duvarı aşmağa karar ver. , Bin müşkülâtin duvarı aşarak içeri Zabıta saraya gizlice ve sabah ka- giren ve talebeyim diyen bu emektedir. Rusyadan alacağımız makinalar MOSKOVA, 29 (A. A.) Türk mensucat o mühendisleri Şevket Turgut ve Fahri Beyler fabrikala- rı ziyaret ederek siparişler hakkın. da izahat vermişlerdir. Türk mü- hendisleri Peterfot (o müzesini de | gezmişler ve akşam Leningrad ti- | yatrosundaki müsamerede hazır | bulunmuşlardır. Leningrad teşki- lâtları misafirlerin şerefine bir ak- şam ziyafeti vermişlerdir. İ Venedik sarayında imzalanari yeni muahede her iki memleket arasmda mer'i bulunan gümrük tarifesini İtalyayı Arjantine bağ- İıyan an'anevi dostluk rabitaları- na uyun bir surette tadil etmek- tedir. Üç sene müddetle cari ola- cak bu değişiklikler ber iki mem- Ieketin harici ticaretleri için kar- şılıklr kazançlar temin etmekte- dir. Bir harp hatırası ROMA, 29 (A.A.) — Büyük harpte bir Avusturya tayyareleri grupuna kumanda etmiş olan ve şimdi Junker sisteminde tayyare- ler yapmakla meşgul bulunan yüz- başi Böno Faizle 1914 Şılnda Ger riça üzerinde bir hava çarpışma- sında kendisinin ve daha başka Avusturya tayyarecilerinin yere düşürdükleri 111 numaralı İtal yan kabili sevk balonuna ait pus- İa ile haritayı M. Mussoliniye gön- denmiştir. “Beno Pinle har: selma sebetle gönderdiği bir mektupta da diyor ki: “Bu eşya, kahramanca bir ölü- mün insanı şeref ve şan hedefine nasıl ulaştırdığını şimdiki gençli- ğe gösterip anlatabilir. Lehistanda dahili istikraz VARŞOVA, 12 (A. A.) — 120 mil- yon ziloty'lik dahili istikraz işin kayıt mmmmelerine' dili beşimmnşta, Bilkesia Leh toprakları dahilinde kayıt ve işti- rak yekünu saat 18 de 160 inilyonu bul- muştur, BN ABERLER| | Fransız ve Alman silâhları Fransız ve Alman Hariciye nazırları konuştular CENEVRE, 29 (A.A.) — M. Paul Boncour Alman hariciye na- zır Baron Fon Nuerath ile dün saat 15,30 dan 16,30 a kadar gö- rüşmüştür. M. Paul Boncour, Pariste ya- pılan son müzakerelerden doğan ve esasa taallük eden ra Fransanın ne gibi sebeplerden dulayı bağlanmağa ve daha ziya- de ehemmiyet vermeğe mecbur ol- duğunu Fon Neurath'a anlatmış- tar. M. Fon Neurath, tahmin edi- len ihtirazi kayıtları ileri sürmek- Ii: beraber, bu hususta hükümeti- le görüşmek üzere hafta sonunda Beline gideceğini ihsas etmiştir. Nazırlar Meclisinde PARİS, 29 (A.A.) — Nazırlar meclisi bugün öğleden sonra ya- parağı toplantıda billtassa Cenev- yede diplomatlar arasında konu- sulan meseleler hakkında tetkik- lerde bulunacaktır. Cenevredeki konuşmalardan M. Daladier ber saai haberdar edilmektedir. Nazırların gene bu toplantıda mali vaziyetin düzeltilmesi, bütçe müvazenesi, milli cihazlanma lâ- yihaları, geçinme pahalılığına kar $ı mücadele, tasarrufun himayesi ve müstemlekelerin imarı mesele- leri üzerinde de konuşmaları muh- teme De Valera hakkında bir takrir Dublin, 29 (A.A.? — Mebusan Meclisi de Valera hükümeti aley- hinde verilen muaheze ve takbih kararını, uzun ve bazı safhalarım- da hararetli bir müzakereden son ra, 65 muhalif reye karşı, 80 reyle reddetmiştir. Amele fırkası mensupları, ev- velcede tahmin edildiği ceçhile, hükümet aleyhinde rey vermişler- dir. e AE Yeni bir İtalyan transatlantiği TRİYESTE, 29 (A,A.) — törlü Urania Transatlantiği İtalya ile cenübi Amerika arasında ilk se ferini yapmak üzere Triyeste'den Esi ei Roma operasında ROMA, 29 (A.A.) — Opera Dın yeni lirik temsiler mevsiminde güftesi ve bestesi Rossini'in opera larmdan' almmış parçalarla değiş tirilmiş olan ve başka tarzda ko- nan Guillaume Teli operası da oy nanacaktır. Bu operanın “son perdesi bap- tan başa yenileştirilimiştir. Alman maliyesi BERLİN, 29 (A. A.) — Wolff Ajan- m: Maliye Nezaretinin bir mümessili nez- dine kabul ettiği gazetecilere yaptığı be- yanatta bilhassa demiştir kiz mali senesinin geçen beş ayın- da varidat ile masarif arasında hemen hemen tevazün husule gelmiştir... “Almanyanın muhtelif Alman Hükü- metllerinin ve belediye idarelerini, senesine doğru 14,5 milyara © kadar in- miştir. “Almanyanın borcu 1933 martının ©- tuz birinde 11,7 milyar rayışmarktı.Büt- çe açığı da 1,88 milyardan ibaret bulu- muyordu. Sldamanii daimi borçları 31/3/93 a 9,9 ve 30/6/933 te 98 mil "Dalgalı borçlar 31/3/933 te 1,64 ve 31/8/933 tarihinde 1,70 rayışmark ola- rak tesbit edilmiştir. Bu miktara banka- lara yardımda bulunmak için çıkarılan hazine bonolarını da ilâve etmek lizım- gelir. Bu bonolar 31/6/933 te 310 milyon ve 31/8/933 te 360 milyon rayışmarktı. “1933 mali senesine masarif ilk tah- minlere nazaran umumüyetle daha az ol- b "Hazinenin vaziyeti, bugüne kadar, fevkalâde tedbirlere başvurulmasına tü zum göstermemiştir.” Alman-Leh münasebatı VARŞOVA, 29 (A. A.) — Gazeteler Leh gazetecilerinden birinin Cenevrede sorduğu bir suale M. Goebels'in verdiği ait inkişafı haklanda ne “düşündüğünü M. Gocbelr'e sormustur, Alman Propa- ve Nazırı bu sorguya şu karşılığı ver» miştir “Almanya ile Lehistanın, agri men- faatlerindeki ortaklığa istinat muvakkat bir tesviye sureti ankle rım umuyorum. “Lehistan ile Dantzig arasında son an- laşmalar pratik bir hal sureti işin en iyi birer örnektir., İ Türkiye - aa Kral Hz. salı veya çarşamba günü şehrimizde bulunacaklardır BÜKREŞ, 29 (A. A.) — Yugoslâyya Kralı Aleksandr Hazretlerinin Türkiye Reisicümhuru Gazi Mustafa Kemal Hazretlerile (o mülâkatla bulunacağı haberi Romen matbuatında ve siyasi mehafilinde büyük bir alâka ile takip edilmektedir. Siyasi mehafil son zamanlarda Kü- çük İtilâfun ve bilhassa Romanyanın şarka müteveccih olarak inkişaf eden siyasetinden son derece memnun görünmektedir. Kral Aleksandı Hazretleri pazartesi veya salı günü Varnaya hareket edecek, orada bir haç saat kalarak Bulgar Kralı ile görüştükten sonra erlesi günü İstanbulda Türkiye Reisicümhuru Gazi Mustafa Kemal Hazretlerine mülâki olacaktır. Bükreş elçimiz Hamdullah Sup hi Bey bugün Yugoslavya sefiri ile görüşmüştür. Bu görüşmede Yu goslavya saray mareşalı ve saray nazırı hazır bulunmuştur. Bu sırada iki devlet reislerinin mülâkatı- na ait tertibatın konuşulduğu tahmin olunmaktadır. Elçimiz Ham- dallah Suphi Bey gene bugün Romanya başvekili M. Vayda ve Ro- manya hariciye müsteşarı M. Radulesku ile de mülâkatta bulunmuş- tar, Edirne heyeti Dedeağaçtan döndü EDİRNE, 29 (Milliyet) — Edirneden Dedeağaça giden heyet bu- gün döndü. Bugün saat 7.30 da Dedeağaç istasyonundan > “elm 45 kişilik heyeti, Dedeağacın Ticaret ve Sanayi Odası mümessilleri, ban- ka direktörleri, fırka rüesası, belediye heyeti, matbuat erkânı tarafın- dan hararetli surette teşyi edildiler. Meb'us M. Christostomos tarafından kafile reisine hitaben şu söz ler söylenmiştir: — Ziyaretinizle açılmış olan dostluk kapısı ebediyen sizin için açık bulunduralacaktır. Aramızda geçirdiğiniz günlerin kıymetli inti- balarını ebediyeri unutmıyacağız. Edirnelilere ve bütün o Türkiyeye selâm ve muhabbetlerimizi götürünüz. Kafile reisi Edirne meb'usu Şeref Bey, heyet namına teşekkür et- miş, gösterilen muhabbet ve samimiyetin unutulmıyacağını,son Türk- Yunan misakı ile büsbütün tarsin edilmiş olan iki komşu milletin bu vesile ile de tezahür eden kaynaşma ve sevgisinin ne kadar yerinde ol- duğunu, Türk heyetinin bizzat müşahede ettiğini anlatmıştır. Edirnelileri getiren tren Yunan karakolları önünden geçerken se- lamlanmıştır. Yunan toprakları terkedilirken Belediye Reisi Ekrem Bey, Fırka Reisi Akıncı oğlu İbrahim Bey tarafından Dedeağaç Belediye Reisi ile Hükümet Fırkası Reisine birer veda telgrafı keşide edilmiştir. Cümhur riyaseti bandosu geliyor ANKARA, 29 (Milliyet) — Cümhurriyaseti bandosu, aldığı emir üzerine Yugoslâvya Kral ve Kraliç:si Hazeratının kabul resminde bu- lunmak üzere, bugün İstanbula hareket etti. Adanada komünistler mahküm oldu ADANA, 28 (A. A.) — Komünistlikten suçlu ve mevkuf 9. kişi- mahkemesind. bugün nin ağırceza bunlardan beşi dörder sene ağır hapse altında bulundurulmıya ve amme hizmetlerinden mahrumiyete makh- küm olmuşlardır. Suçlulardan dördü beraet ederek tahliye olunmuş. lardır. Dört yüz bin “Alman yahudisi Filistine yerleştiriliyor BERUT, 28 (A.A.) — Alman'adan çıkan Yahudileri İngiltere- nin Filistine yerleştirmesi için hazırlıklar yaptığı söyleniyor. Gelecek mühacirlerin miktarı dört yüz bini bulacaktır. Bu vaziyet karşısında Filistin Hıristiyan ve Ray hadisesi İncir çekirdeğini doldur- mayan bir mesele yanlış tefsirlere yol açıyor ANKARA, 29 Eylül — Ray hâdise- si ismi altında son gü ortaya çi- kan meselenin iç yüzü rosmi bir tebliğe le maydana kondu, Günlerce gazete sü- turlarını işğal eden bu meselenin safdi- lâne bir hareket olduğu anlaşıldı. Ortada ne sökülmüş ray, ne de sökü len ray vari Fakat maalesef bazı gazeteler tara fından bir suikast eseri olarak tefsir ©- dilen ve öyle gösterilen ve incir çekir- değini doldurmıyan mesele dünya gaze- telerine böylece akestti ve Başvekilimi- zin Sofya seyahati sırasında cemebi ga- zeteleri bu haberi ayni yanlış tefsirlere istinat ederek kaydettiler, bu gibi halle- Fe maydan içim işin hemen ilk gün anlaşılan iç yüzümden efkâer v- memiye elbette tenvir edilebilirdi ve hil kkümetin 24 Eylülde neşrettiği resmi teb liğ gibi tahkikatın başlangıcında sezilen hakikati daha ilk günde ilân edebilirdi. Ancak bu teferrunt bertaraf, itiraf et mek lüzumdir ki, alâkadar makamların bu hâdise etrafında gösterdiği bassasi- yet takdire lâyiktir. Huzur ve sükün memleketi olan Tür kiyede havayı bulandıracak en ufak ar- za önünde duyulması icap eden heye canla hâdiseye el atıldı ve sahnenin ve sahne aktörlerinin yüzlerinden maslele- Fi en kısa bir zamanda düşürüldü. Yal Bız, duyuyoruz ki, demiryollarımızda KE alm en tesadüf edilebiliyormuş, daha geçenler. Tüye raylar üzerine diğer bir ray parça- ı koydurmuş. Ve tren geçerken, ver- diği bir işaretle katarı durdurmuş, biraz ileride görülen fazuli rayı kaldırmış ve tren yoluna bu suretle devam edebil miş, Tahkikat neticesinde hakikat meyda na çıkmca bekçinin vazifesine nihayet verilmiş... Asıl hassasiyet “bu gibi hareketlere tevessül edenler hakkında gösterilmeli, onları taklit etmek istiyenlere amansız bir hareketle acı bir ders verilmelidir. 'üslümanları heyecana düşmüşlerdir. J Alman geri Rusyadan çıkmak i gün mühlet ist E MOSKOVA, (A.A.) — Hükü: metin kararile Sovyet toprakla rmdan çıkarılan Alman matbuat ürü leri, hususi işlerini teş- viye için iki gün mühlet istedik- lerinden, bunların talepleri is'af o- lunarak Sovyet Rusyada ikamet- leri iki gün yani yarın akşama ka- dar temdit olunmuştur. Gazeteci- lerin bu ricalarıma Alman sefareti de müzaherette bulunmuştur. ai Küçük itilâf ve Lehistan . CENEVRE, 29 (A. A,) — Havas A- jansı bildiriyor: ” Küçük İtilâf Devletleri mümessilleri- le Lehistan mümessili, Milletler Cemi- yetine arzedilmiş olan meseleleri tetkik ve müşterek bir hatıhareket ittihaz et- Bulgar başvekili Cenev- reye gidiyor BELGRAT, 29 (Milliyet) — Bulgar Başvekili eylülün 30 ve bi: rinci teşrinin 5 i arasında Cenevre de bulunacaklardır. Gospodin Muşanof, Cenevrede Yunan Başvekili M. Çaldaris, Yur goslâvya Hariciye Vekili M. Yev- tiç ile de görüşecektir. a İki yağmacı öldürüldü MEKSİKO, 29 (A.A.) — Tam pikoda şimdiye kadar 125 ceset ortaya çıkarılmıştı. Binlerce yara" b çarçabuk hazırlanmış hastane” lerde tedavi edilmiktedir. İki yağmacı tüfek kurşunu il9 öldürülmüştür. Bunların cesetleri halka teşk. edilmiştir. TİYEAA NN a ön eoeomzraasrr —SES833..Y