a Çocuklar için sinema “Milliyet, in sinema sayıfasını okurken gözüme bir havadis ilişti: Geçen sene Rusyada gevrilen 950 filmden 300 tanesi sanat, 650 si ise terbiye ve öğretme filmleri imiş. Şu rakamın belâğati, ispata kâfi- dir ki, Ruslar, öğretme ve terbiye filmlerine çok büyük bir ehemmi- yet vermektedirler. Bizde yeni bir stüdyo var; fakat henüz rüşeym halinde olduğundan bugün için ondan bu nevi filmler istemek doğru olmaz. Fakat buna mukabil sinemacılarımızdan halka gösterecekleri alelâde filmler ya- nında — velev ki tecrübeten (ol. sun — bu kabil filmlerin gösteril- i istemek hiç te yersiz ve ma- masız deği Bir sıra gazetelerde o (Asri) sinemanın belediye tarafından ço- cuklara mahsus bir terbiye ve öğ- retici sinema olarak açılması tasav- vurundan bahsolunuyordu. e Ben, bunu okuduğum zaman, doğrusu böyle güzel bir tasavvurun dönüp dolaşıp nasıl belediyemizin fikrine sokulmuş olduğuna hayret etmiş- tim. Şuna kaniim ki böyle bir fikrin tahakkuk sahasına isali ile belediye şehre ve çocuklarımıza en o büyük bir hizmeti yapacaktı. Yalnız o ha- vadisin intişarından bugüne kadar bu kadar zaman geçmesine v. sine ma mevsimine girdiğimiz Asri sinemada böyle bir abi başladığına dair henüz bir emma- reye tesadüf edilememesine bakı- hırsa bu güzel tasavvurun, beledi- yenin fikrinden değil, o havadisi yazan ın kafasından çıkmış olduğuna hükmedilebilir. Sinema bugün, umumi ihtiyaçlar yonun girmiştir. Yaz kış demeyip dolup boşalan sinemalar bunun bir delilidir. Binlerce lira fedakârlık ibtiyarile getirilen ve getirenlere bir o kadar menfaat temin eden si- nemalar bunun delili, de bir kaç yüz bin lira sarfile vüc: da getirilen stüdyo bunun delilidir. Sinemanın umumi ihtiyaçlar ara- sına girdiği kabul edildikten sonra ondan büyükler kadar küçüklerin de istifade hakları (o bulunduğunu Ekonomi Yeni ölçüler Siparişler için Avrupaya bir heyet gönderilecek Yakında tatbik edilecek yeni ölçüler kanunu etrafında hazırlıklar devam et- mektedir. Olçüler ve bunlara mütenllik alât ve edevatı satın almak üzere Avrupaya bir heyet gönderilmesine karar verilmiştir. Gidecek heyet üç kişiden mürekep o- ketar, ye Vekâletine mensup olacaktır. a ve yolcu tarifelerinde 2 mii Iktısat Vekâleti bir çok müracaatleri nazarı dikkate alarak Deniz nakliyatı ve yolcu navlun tarifesinde bazı tadilât yapmak üzere tetkikatta bulunmakta dır, Tarifenin tamamen (değiştirilmesi mümkün görülmemekle beraber, şimdilik tüccarı ve müstehsili zararda bırakan edilmektedir. Ta- anında, yani Na kabil olacaktır. Sahillerimizdeki balık'ar hakkında tetkikat Balıkçılık gemisiyle adalarımızı ve cenup sahilerimizde iki aya yakm bir gezi büyük bir sayakst yapan be İkçılık mütehassısı Mr. Simpsan bu iz ilinin salli baksa bir ve , Bu vapor İktısat Vekiletien verilecektir. Raporda kara sularımızda deniz hayvanları yuva ve balık mıntakaları gösterilmekte ve alın ması lizim gelen bazı tedbirler zikredil- mektedir. Yaş Uzüm ihracatımız Son günlerde İzmir ve Marmara ha- halisinden dirmeye miktarda edilmeğe bağlamıştır. Iki, üç İk ar yaş olarak ta Av rupa pazarlarına çıkan üzümlerimiz bü- yük bir rağbet görmeğe başlamıştır. Fa kat bazı Musevi ticarethanelerinin İz- mirden daha kemale gelmemiş, koruk denilecek üzümleri ihraç etmekte olduk- ları nazarı dikkati celbetmiştir. İzmir Ticaret odası bu vaziyeti ha- ber alınca, derhal İktisat Vekâletine mü racaat etmiş ve tedbir alınmasını iste- miştir. yaş, Muafiyet listesi Sanayicilere verilecek | gümrüksüz iptidai madde bstesi henüz meşredilme- tastik etmek lâzımdır. Ve gene tas- tik etmek lâzımdır ki sinema, bir hokkabaz, bir orta oyunu gibi ale- Jâde bir eğlence vasıtası değildir. ilmin bir çocuk © kafasındaki intibaı, yüz sayıfalık bir eserin in- tibalarından daha kuvetli, daha de- rin ve daha müessirdir. Bizim çocuklarımız, diğer millet-|, lerin çocuklarından fazla öğretici, ilmi, fenni, terbiyevi mahiyetteki filmlere muhtaçtırlar. miştir. Bu teehhürden dolayı bu sene sanayicilere muafiyet verilmiyeceği hak eği bir Kür sara Şümmete, İsazdır. Muafiyet Tstesi Taklalırlk çıkacak ve Mmtaka sarayi müdürlüklerine tebliğ edilecel İşin uzaması, hangi de hi mayesi icap edeceği hakkındaki tetkika tn henüz devam etmekte olmasından i- leri gelmektedir. Muaddel kararname Yeni muaddel kontenjan kararname- sinin bugün gümrüklere tebliği beklen- mektedir. Yeni kararanmenin derhal tatbikine , Belediyenin elinde bugün (Asri) | Üres#ecektir. e çok müsati bir bina vardır. Hükümet tarafından bu kabil filmlerin memlekete gir- mesi hususunda diğerlerine nispet- le daha müsaadekârlık gösterildiği takdirde bu işin tahakkuk sahasma isali bir gün meselesidir. Hüküme- tin de böyle bir e ik göstermesi şöyle dursun, memnuniyetle telâkki edeceği, hat tâ daha ileri giderek bu hususta müzaheret göstereceği yüzde yüz muhakkaktır. Bir çok kimseler artık Amerikan- vari filmlerden, ipsiz sapsız mevzu- suz operet filmlerinden bıkmışlar- dır. Böyle bir sinemanın çocuklar- la beraber umumun istifadesine a- şılması halinde zarar etmesi şöyle dursun kâr bile getireceği pek kuv- etle muhtemel Bu hayırlı işin tahakkuk sahası- na isalini, Muhittin Beyin şahsın- dan rica etmekle sadece bir çok ba- baların arzularına değil, halkın ar- Zusuna da tercüman olduğuma ka- nim. Nasıl ki trainvaya her inen; sa- bık şehremini Emin Beyin sigara memnuiyetini de — aradan senele- rin geçmesine rağmen — asla unut- madan şükranla hatırlıyorsa Mu hittin Beyin de bu eserini babalar, ve yarının büyükleri ve temel taşla- " Öz çocuklar şükran ve memnü- miyı yadedecekler ve unutmıya- <aklardır. Baki! kalan bu kubbede bir hoş sada imiş. Salâhaddin ENİS Haydarpaşa banliyönünde tenzilâtlı tarife Devlet Demiryolları idaresi Ban- liyö Kattında yolcular için ücret tari- fesinde bazı tenzilât yapmıştır. Bu tenzilâtlı tarife 1 teşrinievvelden iti- baren tatbik edilecektir. Diğer taraftan askeri ücret ve me ire Konser veciliği MİZ randman derecelerinden çok aşağı bir derecede ve dar bir kadro ile çalıştık- la halde gene vaziyetlrini , doğrul; Ticaret odası bu mevzu üzerinde tet- kikatta bulunmuş ve şayanı dikkat ne- üicelere varmıştır. Konserv: ,e sanayimiz sahası bulunmaktadır. i dahil sa, diğeri hariçteki pazarlar. dir. İlk senelerde gerek dahilde, gerek hariçte konservelerimize karşı büyük bir rağbet mevcuttu, Fakat iki senedir ge- rek hariçte ve gerek dahilde iki mü- him vaziyetin husulü işi değiştirmiş ör. Konsarvelerimizin e müşterisi olan memleketler, umümiyetle başta Fransa olmak üzere konservelerimize karşı kontenjan tatbik etmişlerdir. 2 — Dahilde, konservelerin pahalı gün mesi zamana bakar bir iş olduğuna ma- zaran dahilde fiyatların mümkün oldu- ğu kadar indirilerek sürümün arttırıl- ması muvafık görülmektedir. imi i zeytin mahsulü Gelen malümata göre, Ayvalık ve Edremit havalisinde yeni zeytin mah- sulü kemale gelmiştir. Geçen sene çok Jasile kapatılacağı kanaati vardır. Ihraç maddelerimi tetkik Ihracat Ofisi yeni ihraç senesi önün- de bu sene muhtelif | ihracat maddeleri nin ihraç vaziyetleri üzerinde geniş bir tetkik yapmaktadır. Ofis, başlıca ihraç maddelerimiz tn ini, üzüm ie parmağın b sene hangi şerait içinde olunabi- İneğin M5 Mei Bu şekilde pasmime malümat bir | Terkos saatleri | MILLIYET CUMARTESİ 23 EYLOL 1933 Yeniler sipariş edildi, eskiler değiştirilecek Terkon tesisatının tevsii için Âv- a smarlanan malzemeden mü- him bir kısmı yeni yapılacak tesisata, bir kısmı da su tazyikini çoğaltmağa mahsustur, Belediyenin, abonelerin şikâyet- lerinin önüne için Avrupa ya uisarladığı yeni önatlerden' mü: bim bir kısmının bir aya kadar ge- leceği haber alınmıştır. Bu saatler Dudaklarımda acı bir kıvrıntı ile ce- iy lerin bozulmasına mani olacak ter- tbatı haiz olmalarına dikkat edildi- ği gibi müşteriler de ne kadar su sarfettiklerini kolaylıkla anlıyabile- ceklerdir. Akliye hastanesinde yeni pavyon Bakırköy akliye ve asabiye hasta- hanesinde yeniden bazı tadilât yapı" lacak ve yeni kısımla; edilecek» veler kanunun istediği ci- emire Şimdi; dar hastanede adiiye- ze eee hastalar, müşahede altına alman akıl hastaları için bir paviyon mevcut değildi. Bu nevi haş- talar için büyük bir paviyonun in- şasına başlanacaktır. miz yağımı, bilir, Fakat bütün bunlardan Boğaz, ay- rı ayrı nasibini alarak her defasında bir başka güzel olur. Sanatkâr kadının ya- Şinu soruyor musunuz?O halde Boğaz için de mevsim diye bir şey kabul etmemeli- siniz. Geçen cuma günü idi. Hava, kâh açıyor, kâh kapıyordu. Kararsızlık ye kadar sürdü. Nihayet, güneş tün İekesizliğile meydana çıktı. Ne olur sa olsun, dedim. Ve bir vapura onu doya doya bir daha Re vaklara kadar peşinden gittim, Eski çarşafa girme zama- nı gelen sevgilileri, açık olarak son defa görüşlerinde nasıl içleri titrerse benim de Boğaza karşı öyle içim titredi. Biliyorum ki çok çok SX sonra, otu Yeni dispanserler açılacak (| 124 cersefi içine Te va lele ler Gü maaklaa Gl çilli vie | gen e aa Fy telif yerlerde vilâyet ve Belediye ta- rafından açılan dispanserlerin çok bü- yük faydaları görülmüştür. Bilhasta ka Za vukuunda ve müstacel hastalıklarda balk bu dürpenserlerde tedavi edilmek: tedir. Belediye, bu seneden itibaren ihti : görülen semtlerde yeniden bir kaç dir | dar kalabalık. Belli ki hâlâ ağustos baş- Panter açmak fikrindedir. Mei Bu dispanserlerde ağır surette has- ta ve yaralı olanlar yatırılacaktır. Zil eri enli çölün ürü ike olda. Dünyanın en muhteşem (kıyılarından böyle vakitsiz el ayak çekilişi ne hazin oluyor. ,Maamafih, herkeste son bir gayret var. diyor. Fakat motordakiler, bir , ki çıplak insanlar değil, . Sırtlarında par- dösü bile var. Sahilde yer yer hicrete hazırlanmış ya- klar görüyorum. Kaburgaları şişmiş, es- ki kalyonlar gibi iskeletinden başka pa- ya eder yeri olmıyan bu harap yalıların çek yakında kalpleri çarpmaz — olacak. Bahçelerinde ne bir tek çiçek açacak, di- vanbanelerinde ne bir tek insan sesi du- Yulacak, Ve'birbirini kovalıyan ihtiyar kışlar, beline yılan gibi sarılarak ciğerlerindeki son hava zerresini de ona cok görecekler. Açıkta kalanlar Vilâyet dahilindeki kaza- lara tayin edilecekler ir formül bulunmuştur. Bu Kartal, Şile gibi vilâyet hududu dahilindeki kazalarda bulu- nan münbhallere tayin edilecektir. L gk sene sonra, bu koca yalıyı soba- Bu şekilde açıkta kalan beş yüzü bark parça yakıp külünü havaya mütecaviz memurdan mühim bir kış. | savurktağı Kandilli sırtlarında, gün © kararmıya başladı. Günler, o kadar kısaldı ki göz Poliste mı gene İstanbul vilâyeti dahilinde kanunun gösterdiği derece dahilin- de bir vazifeye tayin edilmiş olacak” lardır. Kanunun çerçevesine uygun liya- katte bulunan memurlar gene İstan- bul maliyesindeki münhallere tayin edileceklerdir. “Vekâlet binası Altı yüz odalı bir proje hazırlanıyor Gümrük ve inhisarlar vekâleti için. Evvelki gün Yenipostahane Mevrude dairesini fena bir koku istilâya başlamış- » Memurlar, bu kokun olduğu- Ankarada yapılacak yeni hinamın projesi | mu nu anlamak için m a hazırlanmıştır. amaşlarılar. İleride biri, kokunun bir içinden intişar etmekte olduğunu Bu projeye göre yeni bina 600 odalı | paket olacaktır. hissederek bunu arkadaşlarına söylemiş, Gümrük ve İnhisarlar vekâleti mu- hafaza kumandanlığı, İnhisarlar umum müdürlüğü, Ankaradaki inhisarlar bu binada toplanacaklardır. Kaçakçılara karşı iki motör Gümrük ve inhisarlar vekâleti tara- fından kaçak takibi için satın almacak 2 çekmiştir. andıran kerih bir kokunun bu paketten çıktığı anlaşılmıştır. Malkara postahanesinden gönderilen bu paket açılmış ve söylendiğine göre patlamış bir insan başı meydana çıkmış tar. Paketin anda bulunan bir kısım mektuplar da kirlenmiştir. Paket müd- deiumumiliğe gönderilmiştir. Manma- fih bumün bir insan başı değil, bir koyun ciğeri olduğunu söyliyenler de var. Dün Cuma olduğu ve devair kapalı bulunduğu için meseleyi resmi makam- lardan tahkik edemedi. Hakikat bugün anlaşılacaktır. Ev kirası istediği için motörün mübayası kararı . Mo törler yakında satın almacaktır. (İş Bankasından alman cetveldir) 21 EYLÜL 1933 Akşam Fiatları Tahvilöt —— Küçükpazarda bir cinayet olmuş, 17,60 | Mehmet isminde bir adam, kendisinden 8 | ev kirası istiyen Osman i ile oğlu #5 Rüstem Efendiyi ağır surette yaralamış 5130 | tır. Yaralıların veziyetleri tehlikelidir. pa | İki iş idarehanesi kapatıldı nm Tatanbulda bulunan iş idarehaneleri 278 takibata devam edilmekte il dir. Son yapılan tahkikat ve kontroller Za in iki iş idarehanesinin muame- 7es | lâtmda bazı yolsuzluklar gö: ve ali A karar verilmi ia 1206 $ Prağ 19925 ir, aran si Viyana 4375 , Bu defterleri de mü- vve süzün Beri rn geyeş | hürlenerek tetkikata başlanmıştır. KÜ aşağ li Eli tabancalı hırsız Cenevre 24150 $ Belgrat 345 e yi vi Amsterdam 117.698 $ Bükreş 1050 al e aris Bir mila 67,1175 $ Moskova 165 | tenberi Unkapanı in mavna NUKUT (Satış) ve kayıklara bir hırsız dadanmış ve bir me RE m re M67İ 1 $iin OAv 2450 | tertibat lede ya pa a 2 rae > Evvelki gece o si kayıkçı Halil, 23) izZee (oo 24 © | sahilde etrafı gözetlerken karanlıkta bir ie m Meni 3 2 om sahile gelmiş ve kayığına girmiş- meb iğim — |) Meçhul adam kayığın baş tarafında 118 $ 1 Mecidiye oo 057 | ki ambarı açarak içindeki eşyayı alıp İSTANBULDA GEZİNTİLER, Boğaziçinden gecedönüşü Ölen mevsim için mersiyeden başka ne yazılabilir ki?.. 2 Artik Bej iyor.. kapayıncıya kadar, akşam oluyor. Artik Boğaziçinin mevsimi geçiyor.. | açıp kapa, ii Beki a Yertileri bir teklifsizlik vardır. geçirdim. Kısmet olursa balığa — çıkaca- Him... Bazı meyveler gibi bazı balık cinsleri de insana wevsimi hatırlatır. Meselâ ay- va ile kızılcık nasıl sonbaharın kara ha- bercileri ise, uskumru da, yazın ölümü ile beraber sudan başım çıkarır. Balık avcı- lığına dair anlatıklarını acıklı bir masal » Eyvah, uskumru da çıkı öbek öbek, rüne gelerek içimi çekiyorum: — Artık, biti! Yaz, bitti artk. Arkamızda sırsıklam olmuş paltolar, Hâstilder, kapı- düşünüyorum. ay ar ryklmay se ha ba- ri bu sene azacık fırsat verse. .. Teşrinlerin sonuna kadar olsun, kıştan 1 Araziyi ucuzlatmanın yeni bir usulü Haftanın Yazısı? diyelim — eray şöyle iki > wfak kulübe kurar. Tabi astarı kadar yer ancak kal. Haline B; ka- naat sahibi adamdır. Komşuları sorarlar; — Canım Halim Bey! Bu ufacık ara- Lik bahçe olur mu? Gel sane biraz yer a- Gölerler ve giderler. # Aradan iki ay geçer, Halim Beyin ev yeri ile birlikte ancak 50 metre murab- bar olan arsası — Allahın hikmeti — bü- yümeye başlamaz mı? Etrafta bulunanlar, günün birinde ar- sayı çeviren tel genişlediğini ge rürler.. Arsa iki ayda 100 metre eler... Nasıl olur? Orasını bilmiyoruz. o Fakat mıyanlar aldirmazlar. Fakat Halim Beyin arsasına bitişik olan ve belki de biraz ©- nun yerine karışmış toprağı olanlara ha- verirler Bir gün Halim Bey küçük evinin pen- ceresinde otururken uzaktan doğru gelen üç kişi görür ve bitişik arsaların artan ağa, Apik Efendi ve Boğos Reis olduklarını seçer. Köprüden ağır Duvarlara yeni bir takım ilinlar yapıştı- ralmaştı, Sordum: — Vapurların sonbahar tarifesi. . .de- diler, Yüreğimde sanki bir yaranın başı kop- ta, Sonbaharı hiç bir sene, şu Boğaz dö- nüşü gecesinde olduğu kadar içten duy- mamaştım.. Bu yazı, belki eğlenceli bir yazı olma» dı. Fakat ölen mevsim igin ancak mersi. ye yazılabileceğini hesaba kalarak bana hak veriniz! M. SALÂHADDİN - Kesik insan başı mı? Mualkara postanesinden İstanbul Müd- deiumumiliğine gelen pakette ne var? karşılaşmıştır. Hırsız karşısında Halili görünce, der kip Halil tabancayı görünce bağırmağa haşlamış ve polisler yetişmişlerdir. Tabancalı hırsız yakalanmıştır. Bu- mm ee Hak İrinde birin sila an- la Halilin üzerinde bir çok ta- banca fişekleri de bulunmuştur. Hahilin daha başka hırsızlıklarla da piileneı olduğu anlaşılıyor. Zabıta tahki kata devam ediyor. Deniz üstünde kavga Dün saat yarımda Yedikule açıkla- rında makinist Nebil arkadaşları Mah- mut, Cemil Akif namındaki şahıslarla molörde gezmekte iken bir sanda © yanına o yanaşan Saim, Refik, oYa- şar, İspiro motöre binmek istemişler, a- ralarında kavğa çıkmış, bunlardan Nebil denize atılmışsa da kurtarılmıştır. Ortamekteplerde Yer yok Talebenin açıkta kalma- ması temin edilecek dolmuş ve dilik is'af m Orta mek- teplerde yer bulamıyan talebenin a- dedi yüzlercedir. Meselâ Eyüp orta mektebi ancak 150 talebe alabilmiş ve yüzden fazla ilk mektep me zununa yer bulamamıştır. Boğazda da vaziyet aynidir. Buna rağmen hiç bir talebe açıkta kalmıyacak ve her ne pahasmâ olursa olsun mektep te- min edilecektir. Bu hususta Maarif vekâletine müracaat edildiğinden ye- ni emir beklenmektedir. İlk mektepler için şimdilik vazi- yet müsaittir. İlk tedrisat İstanbul kadrosu ikmal edildiğinden ilk risat umum müdürü Reşat Şemsettin Bey hiddetle: ei. Halim Bey?. — Ne istiyorsunuz?.. — Canım bir kahve içmiye geldik, bü” kadar zamandır komşuyuz diği bunbarlık manzarası, elinde dumanı ile kapıyı açar, » — İçeri buyurun! der ama komşular: — Yok, şöyle bahçede oturalım. . ceva * benı verirler. » Birer ufak iskemle abp otururlar, Bi e rn kaya baka Çe en cesaretlisi olan Boğos Reis 40- — Belki bizim kuyu sizin bahçeye dü- yer diyet, Halim Bey bu kadar acık alaya taharm- mâl mem er değildir. Buna rağmen Çıkıp Halim Beyin her iki ayda bir 100 metre Közüye büyü ta n yaklaşır. isin, Apik Efendinin, ve Vartan Ağanın haberleri var. . Bunlar ayrı ayrı Halim Beye müracaat — Halim Bey/ Şu sizin bahçeyi size satsak!.. — Kaça verirsiniz?. — Ucuz veririz, yirmi kuruşa alir ms .m?, — Almam... — Aram yün yahut Şi be kur he gel amal, O örardaki mazi söhipleri - bu yeni tehlikeye karşı kalın duvarlarla çevirirler, Ve Halim Beyin bahçesi dört dönüm kadar genişledikten sonra bu dö- sorar; gal e ila örn agi sak ne verirsin?. Halim Bey de uzaktan alnını karışlar. meyi eğ yerini e ix bep Gülüm birimde Halim Beyin sak elinin başparmağını sarılı gören Apik Efendi, ÜL meşrep, yük zevki hücra bir yerde bir ev yapmak, biraz bahçe, arazi tedarik etmek, bal'k tutmak, halk tabakasından abpap edinip © felsefesiz ilimsiz ve küMetsiz. konuşan. larla düşüp kalmaktır. taraya adalardın birinin bir ya macında bir ufak yer bulur. elli metre bei Halim Bey halinde kedi katlinin ver.