12 Eylül 1933 Tarihli Milliyet Gazetesi Sayfa 1
Tütün konferansı dünden itibaren içtimalarına başladı. Bulgar murahhasları da ge- liyorlar. FİATI 5 KURUŞTUR İNSAFSIZ HÜKÜMLER! Gazi Hz. M. Milli iktısat cihazımız hergün geçtikçe daha iyi organize edil- mekte ve daha iyi yürümektedir Tetkik ve tahlil mahsulü olmı- yan hükümler; yazanlara ve söyli- yenlere şeref vermez. Matbunttaki tenkitler, eğer ciddi mesai ve tet- kika istinat ederse, bu içtimai mü- essesenin faydası, değeri daha iyi anlaşılır. İzmir gazetelerinin birinde yeni Alman — Türk klearing mukavele- si münasebetile aynen (şu sözler vardı: “Almanyaya göndereceğimiz ih- racat bedelleri Almanyadan idhal edeceğimiz emtaa bedellerinin tah- siline bağlanmış bulanmı Binaenaleyh mallarımızın bedelle- ri aylarca Alman Devlet Bankasın- da kalacak veya Cümhuriyet Mer- kez Bankasar emrinde tutulacak- bary, Piyasamızı, alâkadarları m endişeye sevkeden ( bu yanlış hü- kümler; hangi malümata istinaden veriliyor? Bu cihetin izahı,bakika- ten-zordur. Hakikat şudur ki, İkti- sat Vekilimiz, ihracatımızın bedel leri mark olarak Almanyada öde- nir ödenmez, derhal (o Türkiyede Türk lirası olarak tesviye edilmesi esbabını Berlindeki müzakeratın başlangıcındanberi gözönünden a- yırmamıştır. Bu hususta Cümhuri- yet Merkez Bankamızın da Reichs- bank'le anlaşması ve her türlü mah- zurların, fena ihtimallerin iza- lesi için Berlin müzakeratına iştirâk eden bankanın mu» mi Müdürü Salâhaddin Be yefendi / tarafındanda azami himmet Ove gayret sarfedil miştir. Filhakika bünyesi itibarile her şeyden evvel memleketin ikti- sadiyatını tanzim etmeyi gaye edi- nen Cümhuriyet Merkez Bankamız, kendisine düşen vazifeyi çok iyi kavramış, Berlinde (o müzakeratın devamı sırasında hükümete karşı bu hususu kat'i olarak taahhüt altı- iştir. Hemen şunu da ilâve edelim ki, vaziyet; o Cümhuriyet Merkez Bankasının herhangi bir kambiyo riskine maruz kalmaması ciheti tamamen temin edilmiştir. Hakiki vaziyet bu merkezde iken, dedikodu mahiyetinde olan bu tür- lü neşriyata niçin cevaz veriliyor? Merkez bankamızın Anadolu A- jJansı vasıtasile neşrolunan beyana- tından da anlaşılacağı veçhile Türk ihracatının bedelleri - gene gaze- telerin birinde iddia edildiği gibi milli sermayemiz aylarca bağlı ka- istinat ettiği müsavatı kabul ede- lim bu takdirde dahi klearing usu- lile yürümeğe imkân yoktur!,, Daha ilk büküm yanlıştır: Klea- ring mukavelesi müsavatı kabul et: menin; Bilâkis Türkiye lehine Ye 30 bir ihracat fazlası tanımıştır. Siirt Mebusu: MAHMUT Gene tekrar edelim ki, her ne $€- kilde olursa olsun, klearing hesap bakiyelerinin nakden ve dövizle ö- denmesi kapısı tamamen kapan- mıştır. Yalnız şunu da ilâveye mec- buruz ki, klearing sistemi, bazı hu- susi menfaatlerin aleyhindedir. Bu sistemden zarar görenler de var. Meselâ: İhracatın dövizlerini muh- telif şekillerle kullanmak, memle- lek girmemek imkânları kalkmış- edi meselesinde: İthalât kre- dilerinin kalkacağına dair mukave- lede hiç bir kayit yoktur. Alman ihracatçısı muvafakat ettikten son- ra mesele kalmaz. İhracat kredisi meselesine gelince: (o Cümhuriyet Merkez Bankası, diğer bankalarla da sıkı bir teşrikimesai yapacak ve ihracatımız bu suretle finanse disponibilite, oo pek yüksek bir yekün arzediyor. Bundan — muayyen şartlar o dahilinde — bankanm ayrıca emission yapmak salâhiyeti de mevcuttur. Binaenaleyh eğer hariçteki alıcılar dahildeki muta- vassıtlara kredi vermek isterlerse bankacılık cephesinden bunun hal- li pek basit bir iş olur. Bir de şunu unutmamak lâzım. lr? 1 — İdhalâtrmızın en mühim kıs- mii Almanyadan yapmaktayız, Merkez bankamız. Bu idhalât işin- de döviz vermekten kurtulmuştur, 2 — İhracatımız bedelinin yüzde otuz kadarı, altın ve döviz olarak Reichsbank tarafmdan muntaza- man Merkez bankasının emrine hazır tutulacaktır. Bununl, - il isi , AL manya dahilindeki altın döviz ta- ahhütleri ödenebilecektir. 3 — 1933 1934 senelerinde bil. hassa teraküm etmiş olan devlet yal taahbütleri ancak mal ile ö- ir, Tad lirası ihtiyacı), bankalar bankası olan Cümhuriyet Merkez Bankamızla diğer bankalar tara- fından tamamen karşılanacağını tekrar etmiye,bilmiyoruz,hacet var- mı? Bu işi hiç tetkik etmeden yan- hş hüküm veren arkadaşımız bil- miyor mu ki, bu gibi muamele ve müracaatlerde nâzım ve feal bir vazife alması (içindir ki, Merkez Bankası teessüs etmiştir ve onun iktisadi hayatımızda da müspet te- siri olan buna benzer âmme hiz. metlerini kazanç mülâhazası madan yapması için devlet bütçe- sinden fedakârlık yapılmaktadır. Bu münasebetle şunu da memnuni- yetle ifade edelim ki milli iktisadi cihazımız, gün geçtikçe daha iyi organize edilmekte ve iyi yürümek. tedir. Ancak beynelmilel iktisadi (Devamr 5 inci m AK ar Rİ ele) © Makineye verilirken verilirken ———— << Gazi Hz.nin yoldan İsmet Paşaya gönderdikleri telgraf baloda okundu ANKARA, 12 (Saat 1 Telefonla) — Reisi ümh leri yolda ilörlizi Başvekil İsmet Paşaya biz tâlraf pir tir Bu telgraf baloda okunmuş ve hararetli tezahürata vesile teşkil etmiştir. Telgrafın metnini bildiriyorum; Başvekil İsmet Paşa Hazretlerine; Muhterem misafirlerimizin huzurlarile geçirmekte olduğu- nuz dostluk ve kardeşlik anlarma gıpta ederim. Sizi sami mesainizle yalnız bırakırken b: kü mülâ i ettiği tatlı intibaları teyit rik Kem Beşeriyetin huzur ve saadeti ii gibi hakiki dost olmasını temen; Kıymetli misafirlerimize ve di ve hakiki duygularmı Zum bütün arkadaşlara için bütün milletlerin bizim ni ederim. Anxara Türk dostluğunun cid- ieiermekta olduklarma emin oldu- Gazi M. KEMAL sene No, 2126 12 EYLÜL 1933 Kral Faysalın cesedi cuma günü Bağdada varacaktır. Ce- naze alayına 250 bin kişi iştirak edecek. Tel: ( Müdür: 24318, Yarı müdürü: 24319 İdare ve Matban: 24310. Çaldarisi kabul ettiler, ülâkat iki saatten fazla sürmüştür Gazi Hz.nin beyanatları: “Dost milletin sıcak havasını teneffüs ediyorum, Başvekil diyor ki: “Yunanistan ve Türkiye arasındaki dostluk münasebatı iki memleket için emniyet, huzur ve kuvvet temin etmektedir. Bu münasebat ,insaniyet için güzel bir nümune ve şarki Avrupa için sulhün sağlam temelidir.,, İki başvekilin mühim nutukları. Yeni muahede hazır.. ANKARA, 11, A, A, — Relsicümhur Hazretleri Yunanlı misafirler | şerefine verdikleri çay ziyafetinde kendilerine takdim olunan Yunan gazetecilerine gu beyanatta bulunmuşlardır: “Karşmızda dost milletin sıcak havasını teneffüs ediyo- rum. Memleketinize döndüğü- nüz vakit bizim, Yunan milleti hakkındaki dostluk hissiyatı « mızı lâyikiyle ifade edeceği- miştir Mi “Gelen devlet ricaliyle sa- mimi mülakatlarda ( bulun- dum. Çok memnun ve müte- hassis oldum. Mülâkatımızın iki millet için çok hayırlı neti- celer vereceğine şüphe yok- tur,” İsmet Pş. nın beyanatı ANKARA, 11. A. A. — Başvekil İs* met Paşa Hazretleri Yunan rine şu beyanatta bulunmuştur : “Türk milleti ve Türk Cümhariyet Hükümeti Yunan Başvekilini ve nazır larını hakiki meserretle karşılamıştır. i islerimizi ve t fikirlerimizi ihata edecekler- ni memleket arasında ciddi, de- vamlı ve geniş dostluk münasebatına komşularımızın atfettikleri O kıymeti görmek bizim hislerimizin ğ olmak itibarile bahtiyarlıktır. .. Ankarada yöni bir misak imza edecek olan iki dost memleket başvekilleri “Yunanistân ve Türkiye arasındaki dostluk mündsebatı iki memleket için emniyet, huzür ve kuvvet temin et- mektedir. Bu münasebat insaniyet i- çin güzel bir nümuna ve şarki Avru- pa için sulhün sağlam temelidir. “Misafirlerimizin seyahati beynel- milel sulh için de yeni bir inkişaf ve teminat merhalesi olacaktır. Yeni muahede hazır ANKARA, 11. (Telefonla) — Yunan blarla aktedilecek yeni muahedenin bü- tün esasları üzerinde bugünkü görüşme lerde mutabakat hâsıl olmuştur. Muahe- 'denin imza günü ve sâati yarın takar. rür edeçektir, Metin hazırlanmıştır. Çar samba de imzası çok, muhtemeldir, Hz. nin ziyafetleri ANARKA, 11. (ALA,) — Reisicüm- bur Hazretleri bugün ( sant 16 da Yu- nan Başvekili M. Çaldaris ile Hariciye azı M.iMaksimos ve İktisat nazırı M: Pasmezoğlunu kabul buyurmuşlar - dır. Hariciye vekili Tevfik Rüştü Bey- le Yunanistanın Ankara ve Türkiyenin Atina elçileri hazır bulunuyorlardı. Ka- bul iki saatten fazla sürmüştür. Kabul resminden sonra Reisicümhur masaaeeseamamee. Hazretleri tarafından Yuanlı misafirle- re 60 kişilik bir çay ziyafeti verilmiş tir. Çayda Başvekil İsmet Paşa Hazret leri vekiller, C. H. F. idare heyeti aza- ları Yunanlı ve Türk gazeteciler bulun muşlardır, Ziyafet saat 19/30 a kadar de vam etmiştir. Ziyaretler ANKARA, 11. A. A. — Yunan nar zırları saat Ti buçukta Hariciye Vekili Tevfik Rüştü Boy saat 12,45 te ve İs- met Paşa Hazretleri 13,15 te — Yunan misafirlere iadei ziyarette bulunmuşlar dir. Yunan iktisat nazırı M. Basıazoğlü saat 12,30 da İktisat Vekili Celâl Beyi ziyaret etmiş ve müteakiben Celâl Bey bu ziyareti iade eylemiştir. Hariciye Vekilinin ziyafeti ANKARA, İl. A. A. — Hariciye Ve- kili Doktor Tevfik Rüştü Bey tarafın- dan misafir Yunan nazırları (o şerefine bugün -Ankarapalasta bir öğle ziyafeti verilmistir. Ziyafette Başvekil İsmet Paşa Haz- Gazi Hz. bugün Geliyorlar ANKARA, 11 (Telefonla) — Gazi Hazretleri saat yirmi bir onda hususi re İstanbula hareket bu- N ... Reisicümhur Hazretlerini bugün va- Ni ve belediye reisi Muhittin Bey, Kolor du kumandanı istikbal edeceklerdir. retleriyle iktisat Vekili Celâl, Cümhu- riyet Halk Fırkası kâtibi umumisi Re- cep Bey, Büyük Millet Meclisi Hariciye encümeni azaları muhtelit mubadele ko- mizyonü Yum beyi ei M False ve ayni komisyonda Türk heyetine ri- yaset eden Türkiyenin Madrit elçisi Şev» ki Bey, Hariciye vekâleti ve Yunan se- fareti erkânı bulunmuşlardır. İstikbal ANKARA, 11. A. A. — Yunan başves kili M. Çaldaris cenapları ve refikaları rex fakatlerinde hariciye nazırı M. Maksi- mos ve refikası, iktisat nazırı Pezmezoğ- lu ve refikası ve maiyetlerinde bulunan zevat,bugün Sant 10.30 da hususı trenle Celâl, Cümkeiye Halik F, umumi ya mebusu Recep , Bal kan birliği Türk grubu reisi Hasan ve Ankara valisi Nevzat beyler tarafından karşılanmışlardır. Bir piyade kıta'sı resmi selâmı ifa et- miş ve muzika, Yunan milli marşını çal. me şar, (Devamı $ inci sahifede) Üniversite ıslahat heyeti-| Tütün konferansı açıldı ne hücumlar devam ediyor “Çıkarılan hocalardan artık fazla bir şey beklenemez,, rd Maarif V. makamında tebed- dül olunca, ortaya bir çok şayialar çık mıştı. Darülfünun hocalarından bir kısmının üniversi- teye tekrar alma- cağı şâyi oldu. A- çıkta kalan profe- sörlerden bazıları» nın başvekâlete mü Tacaat ederek yapi- Jan aslahatta, kadı rolarda acele edil. diği, bu yüzden yanlışlıklar olduğu Hücum edilen kadroyu yapan eski ıslahat heyeti yazmıştık. Şayialar de- | leri de devam etmektedir. Kadroların e kadro kat'i şeklini al- madığı için sabık profesörlerin ümit- darı Yazım iç şimdi vazifesini bitirerek dağılmış o- (Devamı $ inci sahifede) Dün açi ve enter. tedrisata başlandı. Sınıfların talebe kadro- * sayfa mızda — İlk iş olarak şark tütünleri için müttehit bir ofis teşkil edilecek Şark tütünleri konferansı, dün öğle- | den evvel Ticaret Odasında ilk içtima- ımı yapmıştır. İçtimaa, şehrimizde bu- lanan Ticaret Umumi Müdürü Naki B. riyaset etmiş ve hükümetimiz namma murahhas olarak İktisat Vekâleti mü- şavirlerinden Halük, Ticaret Odası U- i Kâtibi Vehpi, tütün tacirlerin- Şubesi Müdürü Hakkı Ne-ihi bulunmuşlardır. o Yuna; Bakkalbaşı, © M. Grigoriyı M. rg o kongreye iştirak etmişler- "Bulgar Hükümeti namma müşahit wfatile konferansta M. Baklaciyef bü- Tanmuştür, Konferans açılınca; Reis Naki Bey 4öz almış ve tütün konferansının içti- ma:ndaki gaye ve maksatları izah et- miştir. Buna Yunan başmurahhası M. Bakkalbaşı mukabelede bulunmuştur. Konferans ilk iş olarak Şark tütünleri için müttehit bir Ofis teşkil edecek- tr. Ofisin nizamnameri hazmlan- mak üzeredir. Bund. rede yapılacak tütün içtimamd sürülecek esaslar tespit edilecektir. Bulgar murahhaslarının konferansa iştirak etmiyecekleri doğru değildir. Sofyadan dün gelen malümata göre, Piyango çekildi 40 bin liralık büyük ikramiye dün çıktı On beşinci tertip Tayyare Piyango- keşidesi dün Üniversite Düm- kü keşidede 40 bin liralık ikramiye Ka- sımpaşada ilerde Ankara gazinosu sahipleri Hasan ve Bahaettin Efendilere çıkmıştır. On bin liralık ikramiye de ge- ne bu gişe müşterilerinden birisine çık- mıştır. Fakat henüz adresi tesbit edile- memiştir. Seyyar bayilerden birisinin sattığı bir bilete de 40 bin lira isabet miştir, Fakat bayâ müşterinin adresi alınadığı için hüviyeti malüm değil Dün çekilen numaralar ikinci sahifemiz- dedir. Keşideye buzün de devam edile- cektir. Bulgar murahhasları, yola çıkmışlar» dır. Bugün şehrimizde bulunarak ken feransın ikinci celsesine iştirak ede- ceklerdir. Konferans fasılasız devam edecekti, Bu içtimalara iştirak eden Türk mu rahhasları şunlardır: Reis: Naki Bey, Ticaret Umum Mü- dört beş gün Yunan başmurahhası M. Bakkalbaşı dürü; aza: Vehpi B., Ticaret Odası Tütün pre Müdürlerinden; Halük (Devamı 5 inci sahifede)
