8 Temmuz 1933 Tarihli Milliyet Gazetesi Sayfa 2

Yazan: $. N. Yemen Ellerinde Veyselkarani Hamal sırtında şehre çıkan vali. — İskelesizlik felâketi. — Padişa- hun, askerlere ettiği zülum. — “Am an Padişahım izin ver bi , Yemene mu- sul ve Hüseyin Hilmi Pa; Yüsaletle işe başladığını mer'i İdete tevfikan Dahiliye Nezaretine resmi tabriratle bildirmişti. Dahiliye Nazırı Memduh Paşa, nazik, zarif bir devlet rücülü idi, Hüseyin Hilmi Paşa — emsoli değerli zatların yetiş melerine çok yardımı dokunmuştu. Hüseyin Hilmi Paşa, Dahiliye Na- zırma yazdığı resmi tahrirata bir de hususi arizacık leffederek başından geçenleri hikâye etmiş ve bu vesile i- le Hüdeyde iskelesinin yapılması için müessir bir teşebbüste bulunmuştu. Hüseyin Hilmi Paşa, mektubunda, aynen şunları yazıyor: “Vapurumuz Hüdey: sahilinde üç limana» #1 bir şey yapılmadığından, daha ileri gidilemiyordu. vapurumuzun o büyücek ve sonra dabir zanbuğa izinde ve bilhasa Yemen lerinde işliyen kayıklar) binerek iskeleye doğru ilerledik. Epeyce git- tik, bir noktaya geldik ki burada alt- ları düz olduğu halde Zanbuk ta iş- liyemiyordu. İnsanım dizine kadar su içinde yürüyüp geçmesi icap ediyor. du. Ağlanacak bir âdet! olduğu üze- re Zanbuk tayfası mellâh hamal ser- tına binmeğe ve öylelikle Hüdeydeye çılkmağa mecbur kaldık, Hüseyin Hilmi Paşa, ilk ye ki hissiyat ve mtıbalarını kadar- cıkla anlatıvermişti Paşanm yazdığı pek doğru idi. #Hüdeydemizde bir iskelemiz yoktu. Gidenler, gelenler çok zorlukla karşı- laşırlardı. Hele denizin dalgalı gün- lerinde daha fena, daha berbat müşkülü ta maruz kalırlardı. Sahile çıkarılacak harp silâhları ve mühimmatı, efradı. askeriye, eşyalar, anir yolcular, hülâ- sa çoluk çocuk, es, herşey Zan- buklarda, sonrada hamal gemiciler sırtında taşınırdı. Bu taşmıştaki fecaat, bir gözönü- ne getirilsin. Taşınırken yüvarlanmak âdi ve en olağan şeylerdendi. pie düşen, ıslanan toplar, tüfekler, haneler küflenip paslanıyor, Birinden hayır kalmıyordu, Şair eşyalar da böy le idi, sonra, emik kumlara bulanıp rezil, kepaze oluyordu. Bu hali gören Abdulah Mansur E- fendi, (Mister Vayman Beri), Hacı Ali Efendi (Mister Herbret), Ental- servisin casusları Mane lee du kan ağlıyorlardı. Bu hakikaten gülünecek ve ağlana- cak bir haldi! Yemende icrayı hükü- met etmek, saltanat sürmek istiyen Osmanlı İmparatorluğu, asırlardan- beri oraya doğru dürüst yanaşabil- mek için bir iskelecik bile kurmamıştı, öyle bir yor ki devlet, seneler ve seneler katlığını bu hal, bu zihniyet bütün be- lâgatile gösteriyordu. Muhtelif un- surları idaresi altında tutmak, uzak iklim ve kıt'alarda saltanat sürmek ve bunları merkezden idare etmek is- tiyen imparatorluk; sahip ve hâkimi addettiği sahillere yanaşamıyordu. Osmanlı İmparatorluğunun büküm- ran olduğu iklim ve kıtaların ekse- gisi, işte böylece pamuk ipliği ile bağ- W idi. Yemene gönderilen valilerilen bir Üç sadrazamın ihtilâfı alan e Sait Paşa, ne fikirde? — Kâmil Paşa, ne diyor? Türk Diş tabibleri (o cemiyeti dün öğleden evel Halk evinde i- kinci altı aylrk içtimalarını diş tabibi Şemsettin Nusret Beyin ri- yasetinde aktetmişlir. Kâtiplikle. re diş tabibi Talât Hanımla Ha: rettin Zeki Bey seçilmiştir. Evelâ | cemiyet umumi (kâtibi diştabibi | Mebmet Riza Bey Reisicümbur Hazretleri ite Başvekil Paşaya ve Sıhhat ve içtimai O muavemet ve- kâletle Maarif vekâletine tâzim | tevellit sair hastalıkları Her bakin (Müliyet) iadir. hayır ve iş severi,bozuk düzen | bir aptırmak için o Hüdeyde iskelesi olacak mevkia bir hayli taş döktürmüştü. Fakat Babısaraskeri, Bahriye Nezareti, Tophane Müşiri- ! yeti, İdareimahalliye aralarında tah. | sişat meselesi çıkmış ve ihtilâf sene- | lerce hal ve fasl edilemediğinden taş- larmı deniz öğütmüş ve teşebbüste ya- rım kalarak unutulmuş gitmişti. Hüseyin Hilmi Paşa, işe başlayınca bunu resmen ve mükerreren yazmış | ise de o da bir şey yapmağa veyahut | yaptırmağa muvaffak olamamıştı. Hüseyin Hilmi Paşanm bazı mu- vaffakiyetleri olmuştu: Bütün vilâye- tin sahillerinde gümrük kaçakçılığı nı, silâh ve i-ühimmat idhalâtını me- ik lü. zum gösterdiği süratli ve yeni sistem bir kaç ganbotun sipariş ve mübayea ihsal edebilmişti. mezkür sahillerde | bulunan gemiler Nuh Nebden kalma bir kaç köhne tekneden ibaret olup âdi yelkenli Zanbukları bile takibe yaramıyacak halde bulunuyordu. Bu gemilerde bulunan bahriye ef- radı, karadaki askeri kıt'alar ofradı gibi günagün yoksuzluklar içinde pe- rişan ve mustarip bir halde idiler. Yemene sevkolunan berri, bahri efrat, artık unutuluyordu. Uzun seneler o- rada kalırlardı. nO, on iki sene tezke- re verlmez, istipdal edilmezlerdi. Se- kiz yüz mevcutlu giden bir taburdan meselâ sekseni geri dönemezdi. Has- talık, bakımsızlık bir yandan, e leri bir yandan pulat denli Türk yavrularını meç ritiyor, mahrütebah ediyordu. Bu ka dar zülme takat. getiremiyen biçare- ler kaç kere canlarından bezerek is- yan çıkarmışlardı. Ağlıyarak, bağıra- rak tezkere istemişlerdi. Hünk. şidince, mahsus yaverler, - vapurlar göndererek askerleri sdacı etmişti. Son zamanlarda Hicaz tarafında çıkan bir hâdise üzerine Yemenden bir alay asker alınarak Ciddeye gön- derilecekti. Canlarına tak deyen as- ker kıyam ettir Gitmeyiz! Dediler, bağrıştılar ve dertlerine tercüman olan şu türküyü hep bir a- ğızdan okudula: Eridik akdık bak halimize Ölü solgunu çöktü benize Seksenli takım indi sehize Aman Padişahım izin ver bize İzin vermezisen döktür denize On iki yıldır gurbet elinde Kızgın kumlarda, Yemen çölünde Yandık kavrulduk zalim elinde Aman Padişahım izin ver bize İzin vermezisen döktür denize Güya bu şarkıyı, Yemende sürgün olarak bulunan £ Şurayidevlet reisi Kemal Paşa zade Sait Beyin tanzim ettiği Hünkâra jurnal edilmişti. Za- yallı edip, m en bir hayli baş ağrısma uğri Löstik Sait Bey böy böyle yy dir ler söylemekle sabıkalı idi. gitmezden evvel bütün il uzun bir kasidesile hicvetmişti. Bu hievi- Hele ol'Naziribahriye Hasan Paşa ki Denlet ve millet için afet tafan | gi bidi Demişti. Bu kaside, elli altesiş be- yitten mürekkepti, devrisabıkta çok kimaeler istinsah etmişti, mahremane okunurdu. Arkası var) telgrafları çekilmesini teklif et- miş ve bu teklif ittifakla kabul e- dilmiştir. Bilâhara altı aylık ida- re raporu uş,rapora nazi ran cemiyeti Belediye tarafından ilk mektep talebesi ağız dişle- rinin müayene ve tedavi: için | Cemiyete 700 liralık muavenette | e memnuniyetle karşı- ai lanmıştır A diş hastalıklarından mü- gösterir Zeplin Cenubi Amerikada MİLLİYET CUMARTESİ Sağ bulundu Dünyayı tek başına dolaş- mağa çıkan tayyareci MOSKOVA, 7 (A.A.) — Dört haf- taya yakm bir müddet süren uzun bir sössizlikten sonra bugün Miskovaya c- len bir habere göre Amerikan tayyare- ci Mattorn, Siberyada Avadirchtka'da bulunmaktadır. Matterne hiç bik şey ol marmıştar, Alaskaya gitmek için 12 Haziranda Harberevsk'dan havalandığı vakitten. | beri Mattern'den hiç bir haber alınma- | "nsşta, rm eke ka Bir vapur oturdu KASABLANCA, 7. A. A. Paguet kumpanyasının Nicolas vapuru Marsilyadan Casablancaya giderken Sparter burnu yakinle- rinde dün akşam kayalara otur- muştur. Vapur o mürettebati ve i- çinde bulunan 25 yolcu sandallar İn salimen: Tenca'ya gelmişler. dir. MARSİLYA, 7. A. A.— Nicolas Paguet posta vapurunun ait oldu- ğu kumpanya bu geminin ümitsiz bir vaziyette olduğunu açıktan a- çığa bildirmiştir. Gemi iskele tarafından tehlikeli surette yana yatmıştır. Gemide yalnız birinci ve ikinci (o sivariler kalmışlardır. Nile RİO DE JANEİRO, 7. A.A. — Volff Ajansından: Dün öğleden sonra Rio de Ja- neiro'ya gelen Kont Zeplin balo- nu bir saat durduktan sonra Per- nambuk yolu ile Almanyaya dön mek için tekrar havalanmıştı. | Fransız hz yolları PARİS, 7. A. A. — Mebusan meclisi demiryolları şebekeleri i- daresinin günün zaruretlerine uy durulması hakkındaki lâyihayi 10 muhalife karşı 580 reyle kabul et- miştir. Meclis ayni zamanda pet- vol inhisarınmı teşkili için isabe- den tetkikat yapmak üzre birko- i, i leştirilmesini temin eden İayihayi da kabul etmiştir. İspanyol misafirlerimiz.. e profesör ve darülfünunluların- dan mürekkep bir kafile şehrimizde.. | ki akşam “Guidad de Cadiz” vapuru ile gelmişlerdir. e Vapur Bogazi- sonra Vapur damirlemezden pi İspanya Ispanyol Darğlfünunları profesör talebesinden 190 kilişilik hir grup evvel l Jeneral konsolosu M. Julio Palencin bu 8 TEMMUZ HARICI HABERLER 1933 Dörtler misakı — Sir John Simon sulhün müeyyedesi addediyor LONDRA, 7 (A.A) — Hariciye na zırı Sir John Simon, Avam kamarasın- da sorulan suallere verdiği cevapta dev. etler arasında dostça ve el birliğile ça- kıymak gayesine ulaşmağa her vakit ça lışmakta olan M. Mussolinin teşebbüsü sayesinde dörtler mirakmn sulhü sağ- lama bağlanmak yolunda yeni bir mer- hale olduğunu teyit etmiştir. Sir John Simon bu cevabında harp borçlarımı da anarak bu işle ilişiği olan gimdilci itilifleren tadili işin bu yıl Va şingtonda bir takım müzakerelere gi- rişileceğini söylemiştir M. Henderson Romaya gidecek LONDRA, 7 (A.A.) — Silâhları a saltına konferansı reisi M. Henderson sonbaharda Avrupa hükümet merkezle- rinden bir çoğunu ziyaret edecektir. M. Henderson ML Museolini ile gö- rüşmek için bir Eylölde Romaya gide cektir. eği Cezairde bir hadise ARAN, 7. A. A. — Bir çok yer- li halk ellerinde sopalar | olduğu halde sokakları dolaşmış ve ma- ğazalar rtahrip etmiştir. Jandar- malar mücahale ederek beş ki tevkif elmiştir. Tlemcen'e mühim jandarma kuvvetleri gönderilmiş tir. Fri Almanyada tevkifler RECKLİNGHANSEN, 7. A.A. Zabita gerek Almanyada, gerek hariçte tethiş hareketleri hakkın- da yalan haberler inşan etmiş olanı komünist fırkasının o beş rel tevkif etmiştir. şa. Amerikada komünistler ALTONA, 7. A. A. — Zabita komünist fırkasının yeni bir gizli teşkilât vücuda getirmiş olduğunu meydana çıkarmış ve 70 ki kif etmiştir. Bu teşkilât bütün Seh lesvig-Holstein eyaletine şamil bu- lunuyordu. ii Sir Eric Drumond LONDRA, 7.A.A. — Milletler Cemiyeti sabık umum £ kâtibi Sir Eric Drumond yakında — tekaüte sevkedilecek olan Sir O Ronauld Graham'ın yerine Roma büyük el- çiliğine tayin edilmiştir. if Beyler Hapanyol ezlmitini miray ilimli söy | pi Temizlerdir. İspanyol talebesi mühim bir kısmı kız olmak üzere Madrit edebiyat fa- külteleri prof. Garcia Morrente'nin. i- daresi altında hulunmaktadırlar Profe- | sörler arasmda ilim ve fen âleminde ta- nınımış bir cok zevat vardır. Bu meyan: | da Edebiyat Fakültesi umumi kâtibi | rot: Perle prufesörlerden Fatrandis | Torves, Obermayer, Bali Ters | mo Manza, Genez - Morrcmo, Marge Hino Caytano, Erano Sanfelin, Angel | levhalar için Hilâliahmer tarafın- dan yapılan 1000 liralık * nakti | vi dolayisiyle bu levharın ta. | bına karar verilmiştir. | İdare hey'eti raporu ile hesap- | lar aynen kabul edilmiştir. Kırk. | lareli mebusu Fuat Bey cemiyeti | l fahri reisliğine intihap ed ictimaa nihayet verilmiştir. Talebe dün camileri ve müezleri gez mişlerdir. Bugün İspanyol klübü tara fından Park otelinde sereflerie bir ver- mut ziyafeti verilecektir. Yarın İstanbul Darülfünununu 2iya- ret edeceklerdir. Ziyarete sonra Türk ve İspanyol ta lebesi birlikte Tarabyada Tokatliyan 0- teline giderek orada hazır bulunacaklardır. Kafile reisi M. Garçin Marrente dün demistir ki: — Istanbul bi dı, gördüğümüz memnun olduk. Yeni ve Cümkuriyetinin genç Türk yenilik sahasında ba- sardığı işleri yakından sörmek bizim i- Şin pek zevkli olacıktır. Yolda İzmir burada max uğradı z Mali komisyon da işine devam edecek Komisyonun mesaisinde devamına İngilterenin büyük tesiri oldu LONDRA, 7. (Heyetle berab komisyon bir iş yapmasına imkân er giden arkadaşımızdan) — Mali görülmiyor ve dağılması bekleniyor du. Fakat İngilizler faaliyetin kesilmesini istemeyorlar : Bu sebepten on beş reye karşı yirmi beş reyle ne devam edilmesi kararlaştı. bütün mali meselelerin müzakeresi- İngiltere ile dominyonlar, Şimali ve Cenubi Amerika ve İskan dinavya murahhasları ekseriyeti te min ettiler. Fransa, Küçük itilâf, İ- IKRU dalya ve iti akalliyette kaldı. Ahmet Bulg ar Süvari zabitleri ilk bilal; kazandıla! Mıntaka kongresi aynen ip Şehrimizde bulunan Bulgar süvarile- ri dün ilk temaslarını Taksim stedyo. munda bizim süvarilerimizle yaptılar. de ilk defa bu kadar ge- di hir binicilik te- için stadyom mahşer gi- gi kalabalıktı. Şimdiye kadar biç bir futbol temasının vâsıl olmadığı bir yo- kün, belki on bini mütecaviz bir halk kütlesi stadyomu doldurmuş bulunuyor du. Tribünlerde ayakta duracak bir yer kalmadığı gibi, karşıki duhuliye yerin. de de nefes almakta bile müşkülüt çe- ken bir kesafet toplanmıştı. Balkonda B. M. Mielisi Reisi Kâzm Paşa Haz. retleri, Büyük Evkânr Harbiye İkinci kumandanı Şükrü Naili Paşa, Bulgar se firi Cenapları, Selaret ateşemiliterleri ve daha bir çok maruf simalar bulunu- yordu. Hakem heyeti riyasetini süvari mü- İcttişi Mürsel Paşa kabul etmişlerdir. Diğer hakemler Kaymakam Abdülka- dir Bey, Binbaşı Tabsin Bey, Bulgar Kaymakamı Tinskarof, Yüzbaşı Dobref den ibaretti, Teknik heyet, kaymakam Cevdet, kaymakam Murat, kaymakam Refik Beylerden mürekkepti. Mani komi- serleri vazifesini mütekait binbaşı Ahmet Nuri, binbaşı Avni, yüzbaşı Ziya, mülüzım Kerim, mele Fah- ri Beyler deruhte etmişlerdi Tam saat 15 buçukta Midas sü varileri büyük tezahüratla karşılana- rak, meydana çıktılar. Halkı ve ei kem heyetini at selâmladı. lar. Müzika bu esnada Bulgar ei Hi marşına çalıyor ve halk bu marşı ayakta dinliyordu. Biraz sonra bizim süvari zabitle- rimiz şiddetli alkışlar arasında saha- ya çıkıyorlar ve marşımız din- İenirken selâm vaziyetini almış bulu- 'nuyorlardı. Müsabakalar, iki parkur üzerine tertip olunmuştu. Her zabit iki de- fa koşacak ve bu koşularda aldığı derecelerin umumi vaziyetine göre tasnife dahil olacaktı. Koşu İmer zaman halkın bü- muntazaman cereyanı linde hakem heyeti müsabakaların her türlü tezahürattan uzak kalma- sını rizaya mecbur oldu. Müsabakaya evvelâ yüzbaşı Ce- tıncı, mülâzım Saim deki hayvaniyle ve 6, 2/4 cen şuaniyler yedinci, birinci mülâzm Cevat B, de sekizine | yapmaları umumü yapıldı ve heyetler ka edildi miş ve 19 sabit müsabakayi bitirmiştir. Bunlardan yedisine bizzat Mürsel Pa- $4 tarafından mükâfatları ve Müsabakalara pazar günü devam © dilecektir. Pazar günkü © müsabaka € hemmiyet itibariyle bugünkü “karşılaş manın fevkindedir. Bu nihai bir mas biyeti Baizdir.. ür İleri bugünkü e ade Halkın bu müsabakalarda gi büyük alâka ve kportm zim mahafilde ve ge bulunan ecn bir tökdirl lanmiştar Mıntaka kongresi iopiandı İstanbul mıntakası senelik kongresi dün toplanmıştır. Kon, tün İs tanbul kulüpicri temsil e halu- yordu ongreyi mıntaka İkinci reisi Fethi Tahsin Bey açmış ve muntakanın bir senelik icraatı hakkında etraf vat vermiştir. Bu izahat kongrece tasvip edildikten sonra sıra İdman heyetleri» nin raporlarının okunmasına gelmi Bütün heyetlerin raporlar ie okunmuş ve dinlenmiştir. Teferruata ait bazı küçük istizahlar dan sonra bu raporlar umumiyetle tas“ vip olunmuştur. Yeni merkez heyeti ve idman heyet* lerinin intibabatı ümit ve tahmin hilâ- fma çok sakin geçmiştir. Yeniden v fe kabul etmek istemeyen eski hı müntesipleri, kongrenin | kendiie karşı gösterdiği büyük itimada karşı, ittifakla vuku bulan intihabatın netice sini reddememişler ve eski varifelerin de kalmışlardır Bu suretle merkez heyeti ve bütün idman heyetleri yerlerinde ipka edil- mişlerdir » Meclis Reisimiz yarışlarda B. M. Medisi Reisi Kizim Paşa Hazretleri dün öğleden son Tokatli” yan otelinde bir müddut istirabat etmi? İer ve Bulgar suvari zabitlerinin iştira” ki ile #tadyomda yapılan altı mania mü” sabakasında bulunmuşlardır. u mü sant 10 da Birliğimizin yıllık kurultayı toplanacı ğmdan Birliğe yazılı arkadaşların gel Bia selale. Ankarada yüzme müsabakaları ANKARA, 7. A.A. — Bugün Ka" tadeniz havuzunda kalabalık bir seyir” ci önünde Asıkara mntakası yüzme wi sabukaları yapılmıştır. 100 metre sürat yarışında oAltunor“ dudan Faik Bey birinci, Güres ku bünden Faik Bey ikinci 400 metre mukavemet yarışında gem ler birliğinden güreşçi Necmi Bey hit rinci, söyle ilân e Yüzbaşı Cevat B. ikinci kısımda 12,5 ceza puanı alarak umumi tasnifin ye dinciliğine Mülâzim tin B. de 12 ceza puan almış ve altın cılığa düşmüştü. Birinci Mülâzm Eyüp B. de yedi ceza puanı almış ve üçüncü olmuştu. Birinci meli mülüzen O Cevat B. ii | sekiz ceza puanı alarak beşinci olmuştu. Buna mukabil Bulgar zabitlerinden yüzbaşi Lukarski ancak 1/4 ceza puanı almış ve birinci olmuştur. Yüzbaşi Ka #acisf hatasız koştuğu halde, birinci parkurda altı ceza puanı aldığı için i- kinci olmuştur. kaya 24 at girmiş, bunlardan lgar zabiti ile hayvanı yara için ikinci parkur irak ede- yeye uğrün ii Necdet, Ekresk iecdet, Namık, * Şevketi ğe lada de kuvvetli bir kadro İ Je sahaya çikmiştr. Birinci devrede Fenerbahçeliler bi kim oynamakla beraber devre 0-0 b rabere bitti, İkinci devrede takımlarında bazı © dilât yapan Fenerbahçeliler, bu devr” de de hâkimiyeti ele aldılar. Ve kes fasılalarla yaptıkları gollerin adedifi bese çıkararak maçr 5-0 kazandılar. N pl Yüsüt,