17 Haziran 1933 Tarihli Milliyet Gazetesi Sayfa 2

YA AŞ A © yaz Eatifesi mucibince» her sahah Edirne yen örün Dİ mlemüüdilen Tarihi tefrika: 32 Yazan $. N. DELİ Mİ, SUİKASTÇI MI? —ı Rum Patrikine süikast mi? — İsimlerini neye değiştirmişler ?—Su ikasiçi tahtı müşahedede. — Borsa oynarken oynatmış! 1321 senesi Eylülünde, iki, şahıs, Beyoğlundan bir faytona binerek Fe- nerde Rum patrikhanesins giderleri Bu iki şahan patrikhaneye bıraktık ları kartıvizitlerde şu isimler okum- maktadır: Kırk Kilise kasabası aha- lisinden ve deri, komisyoncusu Y. İs tilyanos ve Ligar. Patrikhanede Patrik Efendiyi 80- rarlar. O gün, Altımermer civarımda- ki Patanya “Meryemana” kilisesinin günü olduğu Yovakim Efendi, oraya gitmiştir. İstilyanosla | Ligor,* tekrar faytona atlarlar: — Çek Altrmermere... Fakat âyini ruhani bitmiş ve Pat- rik Efendi de Panaiya kilisesinden çi kıp gitmiştir. — Nerede bulunurlar? Ne taraf- tan gittiler? Ne tarikle gitiler? İstilyanosla Ligor, böylece sorar, a- rarlar ve 9 ci Rum muteboranın dan bir zatın hanesine uğramış olma- » haberini ö oraya da baş miş, Bir gün evvel, Romanyadan ge- len bir mektupta Bulgar komitecileri- nin kendisine süikast tasavvurunda oldukları bir Hisanla haber verilmiş i- mişi Patrik Efendi, kendisini iki şahsın musarsan aradığı ve takip ettiğini öğ- renince meseleyi derhal Zabıta nazırı Sefik Paşaya bildirmeği ihtiyata müs vafık bulur we Romanyadan gelen mektubu da göndermeği ihmal etmez. Zabıta nazırı, zabıtaca icap eden ted birleri almakla beraber keyfiyeti “Atebelülya” ya arzeder. Hünkâr, hâdiseye muttali olunca bidavet müddei umumisi Etem ve müstantik Müsevi Süreyya Efendi ile beni çağırarak, işin fevkalâde neza- ket ve ehemmiyeti siyasiyesinden ve bahusuz Yovakim Efendiyi şahsen çok sevdiğinden her halde meselenin sıkı tutularak merkumların hemen bulun- durulap isticvap olunmalarını ve ha- kikat maddenin meydana çıkarılması nı sureti mahsusa ve müekkidede ira- de buyurmuştu. O iki şahıs Patrikhameye o müracant- lerinde kart dö vizitlerini Vardı... Malöm olan nokta bu kadardı. Patrikhaneye faytonla geldikleri de tesbit edilmişti. Arabacıların deynek- ci ve kol başıları çağırılarak fayton bulduruldu. Fayton bulununca, ara- bacıdan, “Otel Dezetranje” öğrenildi ve o iki şahıs akşam yatı vaktinde celbadilerek istintaklarına başlandı. Ayni saman, otel misafir defteri de tetkik edilerek merkumlarn Kırk Kilizeli olduklar: ve isimlerini “Y. Penkof va,Hıristidiç diye yazdıkları anlaşıldı. Bu izim değişikliği şüphe | uyandırmağa değer bir şeydi. Merkumlar ayrı ayri sorguya çekil | diler. İstintaktan şu netişeye varıldı: Y. İstilyanosla Liğor Kırk Kiliseli: İ A GL Yarın: DELİ Mİ?. SUİKASTÇI ME. miri Deli ile mülâkat! — Hünkârın, Rum Patrikine iltifatı! — Bul gar komitecilerinin fesadindan kurtuluyor! — Abdülhamit, Rum. ila Bulgarların arasını açmak istiyor! Edirneye ucuz yolculuk Har bakkı CMilliyet) imei. Bulgar iki kardeştiler, Deri komisyon culuğu yapmaktalar iken Liğor anlı- Bı oyüütır. İstilyanos, kardeşini Kırk Kilibeüe tedavi ettiremiyeceğini anlar ve İstanbula getirir. Liğoru Şişlideki Fransız “Emrazı akliye si” ne yatırmak ister, fakat buna halleri, vakitleri müsait olmadığından Rum Patrikine müraca- st etmeği düşünür. Patrik Efendiden, Liğorun meccami veya az bir ücretle Yedikuledeki Rum İspitalyesi Emrazı kasan, ümü “ri di ilerini Bulgar ola- rak gösterdikleri takdirde kabul olun mıyacakları mülâhazasile sahte isim vermiş oldukları itiraflarile tebeyyün etti. Mecnun Ligorun isticvabından bir netice hâsl olmamıştı; onu doğruca Tabibi adliye sevkederek tahtı müşa- hedeye a! Hâzım geliyordu. Fa- kat usulüne tetkikan kendisine; hü- viyeti, buraya niçin geldiği soruldu. Bu sünllere Ligor, abuk sabuk cevap- lar vermekte idi. Tahkikat, istinlak ve isintak neti- a Ni ime arzolum- sarrflağı Dikran Sarafim E- femdi ve baş 8 len Etıbbayi iden Tap kanuna muallimi Miralay Ali Rüştü Bey tara- fmdan merkum Ligor tahtı muayene ve müşahedeye alındı. Üç dört gün Mavri Yani Paşa ko- nağında bulundurulan merkum Li; Tun csason zaafı asaba mi lâ ğu ve kardeşile birlikte deri komisyon culuğu yaparak namerde muhtaç ol- iken bazı kimselerin iğfalâtına kapıla rak birdenbire zengin olmak hevesi” ne düşüp Romanya petrol şirketi tah vilâtına bin lira kadar para yatırma 4ı ve tahvilâtım mezküre fiyatinin düş mesi yüzünden parasmı kaybetmesi sebebiyle dimaği rahatsızlığa uğradı- ğs anlaşılmış ve doktorların isticvaba- tma verdiği cevaplar, bep mezkür petrol tahvilâtının temevvücatma in- hisar ettiği ve daima ayni mevzua ait sözleri tekrar etmekte bulunduğu ci- betle bir müddet hastahanede teda- visi lüzumunu havi tanzim olunan ra- por fezlekei tahkikiye ile beraber tak dim olunmuştu. Diğer taraftan dahi Kırk Kilise Mutasarrıflığına yazılan tahrirata ce vaben merkumların büsnü bal asha- bından olup bir güna sabıkaları olma dığı bildirilmiş veancak Liğorun akıl hastalığı hakkında ademi malümat dermeyan edilerek orada bulunduğu müddetçe öyle görülmediği cevabı Fezlekei tahkikiyenin arzü takdi- #eniye üzerine merkum Liğor Emrazı akliye hastahanesine sevkolunmuştu. Tedavisine itina olunması dahi iradei seniyye muktazasmdan bulunmakla merkumun tedavi Emrâzi âklıye mütehassıs Avni Bey deruhte etmiş ti ( Arkası var ) Şark demiryollarında dünden itibaren yeni tarife tatbik ediliyor Şark demiryolları şirketinin İstanbul. la Edirne arasında 15 hazirandan itiba- ren doğru ve seri gündüz seferleri tertip , ettiğimi yazmıştık. rihine kadar tatbik edilecek olan yeni Medir. Trenler, Sirkeciden sabah ÜR, Emile e 0D Balak ve ayni sünün aksamı Edi 1 ea a ren emirin demiryollar idaresi Tren ü p — ren ücretlerin Istanbuldan Edimeye ikinci mevki a. sömet avdet bilet ücreti caki tarifede 23 44,5 kuruş tutuyordu. Yeni tarifede azimet avdet ikinci mevki ücreti ancak ira 5 kuruştur. Üçüncü mevki bilet ücretleri de enzil edilmiştir. Evvel. ce üzimel avdet 3 üncü mevki bileti için yolculardan 1429,5 (o kuruş alınıyordu. Yeni tarifede 3 üncü mevlsi azimet av- det bilet ücreti yalmız 1082 kuruş tutu- yor Birinci mevki biletlerde tenzilât yok- tur. Şark demiryollarının halka gösterdi gi bu kolaylılılar sayesinde tren yolcular rın miktarı artacağı simdiden mahak- kak nddedilebilir. iş taraftan öğrendiğimize göre Şark İnresi Florya plâjları için yaz mevsiminde hususi hir tarife tatbik edecek ve fiatları indirecektir. Şark demiryollar idaresi mevsim: müna- *betile kavun karpuz ve diğer eşya nak- panaştar. | Para yok! Fransa taksiti veremiye- ceğini bildirdi VAŞİNGTON, 16. A. A. Fransız elçisi dün hariciye tezsre tine verdiği bir notada, Fransanın 15 Haziranda vadesi hülul eden 40 milyon 738 bin dolarlık taksiti ö- VAŞİINGTON, 16. A. A. — Fran sanın 15 haziran taksitini ödeme- yeceğini bildirmek için Fransız el çisi tarafından dün bariciye mezâ- retine verilen notada deniyor ki Geçen 1932 senesi bi i kânununun 15 inde vadesi gelen taksitin ödenmesinin sonraya bı- rakılması kararını vermeğe meb'u san meclisini sevkeden hal ve va: ziyette hiçbir değişiklik olmadığın dan Fransa 15 haziran taksiti hak- kında da ayni vaziyeti hâlâ muha faza etmektedir. Bununla berabe fransa, yeni bir tesviye sureti bulunması için Amerika hükümeti ile müzakere- ye girişmeğe hazır ( bulunmakta- dır. Dostluğa münafi Değilmiş M. Dollfus Av asbıryada HARİCİ HABERLER| Silâhsızlanma ! Misakın sonra yeni bir içtima var LONDRA, 16. A.A. — Gaze- telerin verdikleri haberlere göre silâhları azaltma konferansı ter j edilecek ve dörtler misakının im- zasından sonra Romada toplana-. caktır. WONDRA, 16. A.A, — Alman bazı haberlere göre dörtler misa- kı bur hafta içinde Londrada im- zo edilecektir. Büyük ve mutantan merasimle yapılacak bu imza muamelesinden sonra dört devlet -ilühların. wzel- tılması hakkında ameli bir anlaş- ma elde etmek maksadile müzake reye girişeceklerdir. Bir Alman komseri mahküm oldu BERLİN, 16. A. A — Volffa- iansından : Çalışma ve iş imkânları vücuda getirme idaresinin başında bulu- nan sabık alman komiseri M, Ge- reke, irtikâp suçundan dolayi iki buçuk sene hapse ve 100 bin Ra- yişmarkı para cezasına mahküm edilmiştir. 4 Dörtler görüşmesi alınan tedbirleri anlatıyor e K — BERLİN, 16 A.A — Valf Ajans Fransada pek tabii A İRE ya şi R DAMİ, Ma telâkki ediliyor tar Alm Bİ muhakikine Üüğemetin |. PARİS, EA. A. — Oemvreya sırada, Avustürya nasyonal | otesi, bu sabah reisicümhur M. sosyalist ferkasına hükümet tara di fından ittihaz edilen bütün tedbirlerin Albert Lebrun'ün riyaseti altında haksız yere Almanya dostu, | toplanacak olan nazırlar meclisi ân münafi bir hareket gibi telâkki edil. | nin Londra konferansında müza- nız Avusturyayı ve şimdiki gerginliğin izalesi için ber iki tarafın iyi niyet göstermesi lâzım geldi- ğini ve Avusturyanın bu iyi miyete sahip bulunduğunu söylemiştir. Alman hülcümeti Dollfuss hültümeti- nis bu tedbirlerinin yalnız Avusturyayı alâkadar etmekte olduğu fikrindedir. A- vusturya bükümetinin Avustryada otu- van Almanların gamali salip işaretimi ta- şımalarını menelmesini ve Basyonal 408- yalistler diye bir takım Almanları tevkif eylemesini ve hukuku düvele"muhalif 0©- larak Viyanadali Alman sefareti matbu- at ataşesini hapscimesini hiç bir zaman müttehit Avusturyayı alâkadar eder bir mesele farzedemez. “e İşte iheliğf sekepleri bunlardır ve bu sebepler hiç hir zaman ML Dolifus'un bah settiği Atina suikastı ATINA, 16 — Dahiliye nazırı M Rallisin M, Venizelosa yapıla suikast işinin tahkikatına tesir icra etiiği bak- kındaki ittihamlar devam (ötmektedir. Bütün mubalif fırkalar tahkilnt işinde hükümetin ihmalkir davrandığını iler sürüyorlar, Hükümet taraftarları gexe- teler ise ortada ihmal olmadığını söylü- yerlar, Diğer taraftan istintak bükimliği şahitleri ve maznunları mütemadiyen sor şahsiyetler tevkif edilmiştir. beli bir zabitin tevkifi için de tiyor, fakat şu ve ya bu timsali yoktur. yle bir kannat yalnız bir hata değil, Yunanistanın siyasi veçhelerini de bil kere olunan meselelerle meşgul o lacağını ve ayni zamanda parlâ- mentonun içtima devresi nihayeti- ne ait bir programını tetkik edece ğini lr. Ayni gazete, kabinede M. Dala dier ile M. Mussolini ve M. Ht ler arasında yapılacak mülâkkaat larin da görüşüleceğini ilâve edi- yor. Bu bapta hiçbir şey söylenilme wekte olmasına rağmen Fransa hükümetinden bu mesele hakkın- da her halde istimzaçta bulunul- muş olduğunu mutaleasını ileri süren Oeuvre diyor ki : —- Henüz karar verilmiş bir şey yoktur, fakat dörtler misakının imzasından sonra yakın veya w- zak bin istikbalde o bu kabilden doğrudan doğruya görüşmeler ya pılması pek tabii bir şeydir. 32 harp gemisi Amerikaya. 238 milyon dolara mal olacak VAŞINGTON, 16. A, A. — M. Svanson gelecek 3 sene içinde 32 harp gemisi yapılması hakkında- İki programın 238 milyon dolara İ mal olaca bildirmiştir. lin Ziraatte yenilik İzmirde bir kongrenin toplanması kararlaştı ANKARA, 16 — Ziraat Veküleki bi. e br adım atmak evvel bir xi: keti olan Türkiyede, zirai sahadaki sik in i noktasından bir dö- caktır. tebinde ir faaliyete haşlaması çok muhte. e Mek ağanın Muzaffer a bayım düşmüştür. Fat- kaldırılmışsa da baya” Bu kısma girecek sözler liste liste! neşredilecek ve cevap bulunacak ANKARA, 16. A. A. -—-T.DF. Cemiyetinden : 4 Cemiyet pek yakında anketin ikinci kısmına baslıyacaktır. kısımda bulunacak sözler şunlardır. > 1 — Amma, lâkin, binaenaleyl hette gil bağlamıye yarayan sözler. 2-- Esasen, ekseriya, külliyy en gibi çok kullanılan zarflar. 3 — Mümkün mertebe, alelümum, farzı mahalli gibi birleşik ler ve ayrı bir mana anlatan söyley işler. f Anketin bu hesmından beklen en en değerli netice yeni list: ortaya konacak ve karşılıkları are nacak sözlerinde kılavuzda masıdır. Bunlar dilimizde pek çok kullanıldığı için ve bir çoğun lirli karşılığı olmadığı, yahut varsa da kullanılmadığı için yazımız! zaman biraz örimektedir. Bugünkü yazı dilinden bugünkü arap farsça kelime ve terkipler kaldırılarak yerlerine türkçe karşılıkla, nunca yazımızın üstünden ağır bir perde kalkmış olacağını um Anketin bu ikinci kısmında da şimdiye kadar gidilen yoldan a; yacaktır. Ankete girecek sözler liste liste neşredilecek ve her biri: vaplar beklenecektir. leleri bir 8 Yi radyoları ve bütün türk gazete ve mecmualara cektir. Anketlere pek bir gayretle çalışmış olan Ajans, matbuatımızın bu işte de özlü ve değerli yardiinlarını İerinden eminimizin da yinşe istekli bir yolda bu sözlere karşılı rayacaklarına inanımız vardır. Tevfik Rüştü Beyin Londra konferansındaki nutukları miş olan Türkiye Harici; nin harpten sonra Türkiyede vazi olduğunu hissetmiş olduğunu söyled ikten sonra demiştir ki: “Bu vazifeyi ifa ederken gayet vahim bir cihan buhranı ka bulunduk. Dahili piyasamız pek o kada- inkişaf etmiş değildi. ce vukuatın almış olduğu istikametlerden pek ziyade müteössir Ve bütçemizin varidat membaları olmak özere büyük bir nisbet di de gümrüklerimize istinat etmek mecburiyetinde kaldık. Harpten sonra, harbin neticesi olarak, muhtelif metalebatı di! mek ve bunları yerine getirmek mecburiyetinde kaldık. Bunlar bi çin birer ağır yük teşkil etti. Bu sebepten dolayı gayet ciddi bütçe? külâtı karşısında bulunduk. Harici ticaretimizde inhitat görüldü. nelmilel teşriki mesaiye hususi bir ehemmiyet atfederiz. Fakat Bir teşriki mesaiyi nazarı itibare alınca her memlekette hüküm sür te olan muhtelif ahval ve şeraiti hesaba katmak lâzımdır. Her tin ihtiyaçlarım müsavat esasına müsteniden tetkik etmek gerektir» ran dolayısile her memleket kendi menfaatleri namına bü takım birler almışlardır. Binaenaleyh bunların ilga edilebilmesi için çok! mamlı mali ve iktısadi tetkikat icrası zaruridir. Biz daha şimdiden didatın tedrici surette ilgasına matuf tedbirler alıyuruz. Biz be, lel teşriki mesai zaruretine kaniiz. İtihaz edilmiş tedbirleri ay manda tediyatın muvazenesini temin edecek diğer tedbirler almak ilga etmek faydasız olacaktır. Zira bu suretle hareket önümüzd külleri arttırmaktan bir netice vermiyecektir. Yeni bir Tâflar meydana buhran ve inhitata çare olmak üzere birtakım tedbirler ittihaz etmek her memleketin vazifesidir. Borçlar hakkında memnuniyete şayan itilâflar yaptık, Ala mızın anlayiş ve kavrayış zihniyetini çok takdir ediyoruz. Harici kili borçlarımızı muntazaman tı ediyoruz. Müşküllere azi: is geriyoruz. Ve icap eden feda kârlıklarda bulunuyoruz. Türkiyenin vaziyeti ve Türk milletinin halini ıslah etmek için kum nafia işlerine teşebbüs ettik. İhraç edemediğimiz pamuk ve kallanmak mecburiyetindeyiz. Binaenaleyh, bu maddeler sanayüil kişafına çalışıyoruz. Fakat, bunu rken ,,kendi kendine kâfi gi âlemden müstagni olmak” siyasetin istihdaf etmiyoruz. İktısadi tecavüz misakı projesine taraftarız .” M. Venizelos'un muhafızı öld ATİNA, 16. A.A. << Mi Veniz elosa yapılan suikast esnasınd n birisi ölmüştür. 23 Haziran cuma g otomobil yarışları Geçen yılki 5-48 rekoru kırılacak! Cuma gönü sâbali saat dokuz buçu kta ikinçi ototobil sür'at ya! pdacaktır. Asfalt yolun bütün noksan arı yapılmıştır. Yarışta a İçin sporcu gönçlerden mürekkep bir k afile er yüz metre mesafede alacak. Belediye polisi ve jandarma bütün yol ağrzlarını kordon altınd; ter, Yarışlara girecek otomobiller İstin ye höprüsü gerisinde numarö. ırdır. Yarışı seyredecekler en mühim viraj yerlerinde, İsi 64 rakımlı tepede, tamirat nohtasının cenahlarınd! inde ve nihayet yarış müntehası olan yaralabilecekl erdir. Bu seneki yarışlara ç- ee en yüksek rekar olan 5 da em epesinde yol kenarında otomobiller gireceği için gre