11 Mayıs 1933 Tarihli Milliyet Gazetesi Sayfa 8
Beşinci cevap Tarihe malolan bir hakiket, Küzım Karabekir Paşa Hazretleri- pin mektubunda müphem, mânası iki tarafa çekilebilen bir halde kalmış. ken Gazi Hazretlerini Şişlideki ev- lerinde gördüm. Kendisini davet ettim” diyen Karabekir Pa- şanın ifadesinden şöyle bir mâna da çıkabiliyor: “ Şark havalisinde kolordu ku- | mandanıyım. Oradaki vaziyetim kuvvetlidir. Teşkilât yaptım. Kuv- vayı milliyenin nüvesini hazırla. dım. Bu hazır kuvvetten istifade için Mustafa Kemal Paşayı davet eltim.” Halbuki hakikat böyle değildir. Karabekir Paşa, Gaziyi Şişlideki evinde ziyaret ettiği gün Şarkta kumandan değildi. O dünlerde ken disini Tekirdağındaki mevkiinden ayırmışlar, Erzurumda Ön beşinci kolorduya tayin etmişler, hattâ bu nakil muamelesinden memnun ol- AAMUŞ, Mektuplarmın karanlıktaii kür- tarılması lâzım bir noktası'daha var. Erzurumdaki Vilâyatı Şarkiye Müdafaai Hukuk Cemiyetini ken- dileri kurmuş değildirler.Bu cemi- yetin asıl merkezi İstanbulda idi. Erzurumda şubesi vardı. Kâzım Karabekir Paşa, oraya gittiği za- man bu cemiyet, faal bulunuyor. du. nin nüvesini hazırlamak iddiasma karşı bu noktaların da bilinmesi lâzımdır. Bütün bu ilâve ve izahlarla biz Karabekir Paşanın memleket kur- tuluşunda faydalı, müessir olmağa çalışmadığını iddia etmiyoruz, Bi- Yâkis muhterem Paşanın fıtri ka- biliyetinin, medeni cesaretinin, mevcudiyetinde yaşayan ihtilâl ve inkılâp zihniyetinin müsaadesi nis- betinde çalışmak istediğini her vesile ile tekrar ettik. Burada an- laşılması icap eden en mühim nok» ta, kendilerinin hiç bir vakit, mil- Mi ihtilal hareketinin başında bu- İunmağı göze almamış olmasıdır. Hele ilk günlerde aklından böyle bir şey geçirmemiş olmasıdır. Birçok hâdiseler, hâtıralar var ki bu hükmümüzü teyit ediyor. Bir hâtıra: Erzurum Müdafaai Hu kul: cemiyeti azasından bir zat an- latt:Müdafaai Hukuk Cemi; fa aliyettedir. Kâzım Karabekir Pa- şa kolordu kumandanıdır. Cemiye- fin işlerini yürütmek için kuman- dan paşanın yardımma ihtiyacı- mız vardır. Fakat Karabekir Paşa davayı bir türlü tesahüp etmiyor, “Ben, daha İstanbulda i- | PE Dİ Karabekir Pş.başlanğıçta mesuliyetten korkmuştur Teşkilâtla alâkadar olmak için ba. lâdan gelen bir emre muhtaçtı Zaman zaman kendisine olan mü- racaatlarımızdan belli ki sıkılıyor, çekiniyor. Günün birinde fırka ku. mandanı Rüştü Bey, müdafaai hu- kukun rehberi olan mütekait kay- makam küçük Kâzım Beyle eski meb'us Necati Beyi, Yakutiye kış- lasındaki odasına çağırdı. Kolor- du kumandanının şu sözlerini teb- iğ etti: — Cemiyet azası kolordu merke zine gelmesinler. Sonra İngiliz he- yeti askeriyesi bunları görür de be- ni de alâkadar sayar. Mes'ul eder. Sizinle, Rüştü Beyle görüşsünler. Bu tebliğden müdafaai hukuk merkezi müteessir olmuştu. Bunun üzerinden bir hafta kadar geçti. Kâzım Karabekir Paşanın yaveri görüşmek üzere gene Necati Beyle Kâzım Beyi çağırtmış. Kolordu ku- mandanının kendilerile görüşmek istediğini bildirmişti. Heyet, Raif Efendi ile kâtip Cevat B.i gönder di.Kâzım Karabekir Pş. Üçüncü Or du müfettişi Mustafa Kemal Paşa- nin Amasyadan çekmiş olduğu bir telgrafnameyi Oheyete gösterdi. Mustafa Kemal Paşa, bu telgraf. namesinde vatanın kurtuluşu mil- letin tuttuğu yolda ilerlemekle mümkün olduğunu anlatıyor, or. dunun müdafaai hukuk teşkilâtma müzaheret etmesini emrediyor ve bu emrinin en küçük kıt'a kuman- dirler tebliğini de ilâve ediyor Bu da göstermez mi ki Kâzım Karabekir Paşa, teşkilâtı yapmak #öyle dursun, hazır bulduğu bu teşkilâtla başlangıçta temastan bi- le çekinmiş, mes'uliyetten kork- muş, fakat âmirinden, ordu müfet- tişi Mustafa Kemal Paşadan emir aldıktan sonra harekete geçmiş- tr. Mustafa Kemal P. emri aldığı vakit te İngiliz heyeti aske- riyesi orada idi.Mes'uliyet korkusu o vakit te vardı.İşin doğrusu Kâ- zımKarabekir Pş.milli teşkilâtl. kından alâkadar olmak için bâl, dan gelmiş bir emre mühtaç bulu- nuyordu. Muhtemel müşkül bir va ziyette “emir aldım da onun için yaptım” diyebilecekti. Bu tafsilât o zaman Erzurumda. ki teşkilât vaziyetini, Karabekir Paşa Mezretlerinin zihniyet ve hâ leti rubiyesini biraz daha aydınlat mıyor mu? MİLLİCİ s.. IZMIR, 10 (Milliyet) — Gazete- mizde Kâzım Karabekir Paşanın vi tubu ile “Millici” tarafından m. ba verilen cevaplar şehrimiz me leri tarafından iktibas edilmeğe baş lanmıştır. Gazeteler yarınki nüsha- larmın iki sahifelerini bu cevaplara tahsis etmişlerdir. İ nkara SİNEMALARI v ni Bu gece ni Beyaz Şeytan İlâveten: Dünya haberleri Bugün bu gece Kulüp 24 kısımlık fevkalâde zengin sahn- elerlerle dolu aşk ve sergüzeşt Garp: Kahramanları İHTİRA İLANI « Zatülharake tüfekler için tetik ter tibet” hakkında istihsal olunan 2-6-930 tarih ve 916 numaralı, ve «Kendi kendi e imlâ edilir alâti harbiye, bilhasn xüfekler için sademe teskin edeci alete hakkında istihsal, olunan 20-11025 te 'rih ve 856 numaralı, ve «Zatülharake endaht eslihası için ve bilhassa tüfek- er için gaz hücresi» hakkında İstiheni olunan 20-950 tarih ve 915 numerolu, * ve «kendi Kendine imlâ edilir tüfek» hakkında istihsal olunan 2-6-990 tarih ve 914 numaralı ihtira beratlarının bu defa mevkii fiile konmak (üzre ahere 'devrüferağ veya icar edileceğinden ta Tip olanların Galata'da Çinili Rahtm Hanında Robert Ferriye müracaatları ilân olunur. (2856) 2543 Askeri fabrika- lar ilânları Bakırköy barut fabrikaları muhafız efradnm 1 Haziran 933 tarihinden o Teşrinisani 933 nihayetine kadar temini iaşeleri için (1650) kilo sığır eti münakasa ile alınacağın- dan vermek isteyenler şartna- meyi görmek üzre her gün ve münakasaya girmek içinde 29 Mayıs 933 pazartesi günü saat İ4temezkür fabrikada Satmalma Komisyonuna mü- racaat etmeleri, (250 (2040) 2623 Bir milyon daha! Belediyenin E her sene bu kadar paraya ihtiyacı var ANKARA, 10 (Milliyet) — Anka- ra belediyesi yeni bütçesinin 978,041 lira olarak tesbit ve tevzin edildiğini evvelce yazmıştık. Belediye, bu para ile ancak en lüzumlu alı vazife- lerini görebilmekte, fakat, daha şü- işebilmek imkânını bu- lamamaktadır. Belediyemiz son gün lerde, eline bolca bir para geçtiği tak- dirde neler yapabileceğini tesbit eder bir proje taslakçığı hazırlamıştır. Bu projeciğin çok fazla hayali olmama- ı için tasavvurlarını gene geniş tut madığı halde, bunun tatbili için bu. günkü varidatından başka bir milyon küsur liraya ihtiyacı olduğunu gör- müştür. Bu küçücük tasavvur proje sinde masraf bütçesi ülyon küsur | Tirayı bulmuştur. Bu yekündan büzün- kü varidat yekünu olan 978,041 lira. yı tenzil edince sarkacak bir milyon küsur liranın memba henüz bulunma mıştır. Bir milyonu dahi tutamıyan kü gücük bir varidat bütçesile pek çok işler gören Ankara belediyesinin eli- ne böyle bir milyon daha g€çs6 yap- masını tasavvur ettiği işler meyan. da itfaiyeye yeni makine ve levazım alınması, sıhbiye revirinin tevsii, müs. takbel kanalizasyon projesinin tanzi. mi, temizlik it ve kadrosunun tev sii, mezbahada daha asri tadilât ic- rası, yollar, su meselesi, dış mahalle. lerde esaslı tenvirat ve saire mevcut. | esaslı ve geniş düşünceler meyanında sayılabi- len; kanalizasyon yapılması, çocük bahçeleri tesisi gibi işler ise şimdilik ikinci ve daha uzak vvwurlardan- dır. Belediyenin mevl li mek için siraya ve kafasma koyduğu bu işlerin de kısa zamanda meydana geleceğinden biz ümit varız. Memba suları Efendim: Şimdiye kadar neşrolunan eserle, de İstiklâl harbindeki hizmetlerim. den bahsolunmamasmdan veya hak- cız tenkitlerden müteessir değildim; çünkü ben uhdere düşen vazifemi yapmıştım. Fakat Ankaralınm Defte- ri tefrikasnda büyük yazile (Tek cep heye sadakat böyle mi olur) serlevha- cephe ku- #r altında (anlaşılıyor ki mandanmı da bu fikre kıştırıyorlar. ından nihayetine kadar, her ragatle tek cepheyi tutmak ve kuvvet lendirmek için bütün mevcudiyetimle çalıştığım halde böyle ağır bir ittiha- ma karşı susmamağı büyük bir hak ve vazife bilmiş : ve hokiköti birkaç misal ile göstermiştim. Mili harekât. ta baştan nihayete kadar nasıl istinat- gâh olduğumu gösteren vesikalardan bazılarını da şimdi takdim ediyorum. Ancak 8-5-33 te bütün gazetelere teb- Uiğ olunan beyanata karşı, bugün vu- kuwna inanılmıyan geçmiş hakikatler gözlerimin önünde canlanırken, mek- İ tubum hakkında Reisicümhuh Hazret lerinin mütalealarmı soran insanın Sakarya muharebeleri sırasında okü- 'duğum yazıları da kulaklarımda çın- ladır (Bizim genç ihtilâlcilerimiz iptida vatanperverlik, sonra milliyetperver- Jik örneklerini Rumelinin katil ihtilâl. cilerinden aldılar. Renkli mitingler ve feryatlı Nümayişler bize, Bulgar renç berlerile Yunan garsonlarının bergü- zar bıraktığı emsalsiz çirkinliklerdir. Meşrutiyet İstanbula iki Rumeli ce- maatinin, Bulgar ve Rum ibtilâlcileri- nin gıptasile beraber geldi.) Belediyenin sıkı bir kontroluna alınıyor ANKARA, 10 (Milliyet) — Evvel ce haber verdiğimiz veçhile Ankara- da memba sularının kontrolü için be- lediye lâzım geler teşkilâtı yapış ve işe başlamıştır. Bundan sonra İçeceği miz suların küçük şişe kapuklâri ağ- zma belediye damgası vurulacak ve şişelerin üzerine de; “kapakları gözü” nüz önünde açtırınız” ibaresf yazılı etiketler yapıştırılcaktır. Civar mem- balardan gelen bidonlar ile İstanbul- dan gelen damacanaların ağızlarında da hem Belediye kurşunları buluna cak, hem de şişelere yapıştırılmış; “Kontrol kurşunlarma dikkat'ediniz” yazılı etiketler bulunacaktır. Ankara membalarından gelenler mahallerinde bidonlara doldurular- ken, İstanbuldan gelen sular da şeb- re ithal edilirken ve depolarda küçük şişelere aktarılırken memuru mahsu- sunun sıkı nezaretine tâbi olarak ve İstanbulun kurşunları gene bu memur lar tarafımdan tetkik olunacaktır. Bu kontroller bize hilesiz ve saf su içmeyi temin edecektir. Ekmekten çok bahalı olan su fiyatlarının tenzil de belediyenin tetkikatı neticesini #a- bırsızlıkla beklemekteyiz. Şehir plânları Uşak, Kayseri plân- ları da yapıldı ANKARA, 9 (Milliyet) — Kg Gezginci satıcılar ANKARA, 10 (Milliyet) — Anka- Vesaiti nakliye muamelâtı ANKARA, 10 (Milliyet) — Anlın- | cek, ve levhaların şekli gene ayni ola: caktır. Fakat, hususilerin numaraları beyaz üzerine nefti, taksilerinki de | nefti üzerine beyaz ronk ile yazıla- beer orçun aski vaziyeti muhafa- levhaların Ça Tüşünülmektedir. emaye Ankara | Yunan ordusu vatanın bağrına çök- müş Anadolu i Türkü mağa gidiyor. Türkün genç ihtilâlci- leri tek dağbaşı mezar oluncaya kadar çarpışarak Türkün istiklâl ve hürriyeti ni kurtarmağa uğraşırken, her yerde millet mitinglerle, feryatlarla zafer ve adalet diye başkan şarkım en hücra köşelerine sokulan ve Falih Rıfla a leyi havi “Dergâh” gazetesinin 20-6- 1337 tarihli nüshası ibretle okunma- ğa değer. Gerçi bugün bu zat Cümhu- | riyet merkezinde bir gazetenin başmu harriridir. Ve yüksek işlerde dahi do- | laşmaktadır. Fakat İstiklâl harbi ha. kikatlerinin meydana çıkması için a- | gılan münakaşadaki rolünün ne dere- | ceye kadar muvafık olduğunu efkâr | umumiyenin takdirine erzediyorum. İ Vesika — 1 On beşinci kolordu kumandanı Kâ- | am Karabekir Paşa Hazretlerine; | M Haziran 335 tarihte İ numaralı lardan yapılan Ankara'da Çocuksarayı caddesinde FESHANE KUMAŞLARI En son usullerle ve en son sistem makinelerle terbiye edildikleri için bu kumaş. İngiliz kumaşlarından ya. pılanlardan farksızdır. Ütü tutar, buruşmaz, çek- mez, giyenlerin üstünde mum gibi durur, pantalon- ları katiyen diz yapmaz. K. Karabekir Paşanın ikinci mektubu Bu mektupta o zamanlar cereyan eden bazı muhaberelerden bahsediliyor Közm Karabekir Paşanın eski resimle, şifre, Madde 4 — Vermiş olduğum ka- | rarm milletin bukuk ve istiklâlini ta- yin uğurunda millet ile çalışmaktan ibaret olduğunu zatı biraderilerine evvel ve âbar arzetmiştim. Bu gaye milletin sinesine iltica ederek vazifei namus ve vicdanı ifaya fedakürane devam etmeği âmirdir. Emsalimiz veç hile İngilizlere esir olmak üzere İs tanbula gitmekte mazurum. Vazifei rarm yarın bütün erbabı namus ve ha miyetten olan arkadaşlarımız tarafın. dan da verilmesi lüzumu tahakkuk ©- deceğine şüphe yoktur. Binaenaleyh buşün meydanı aleniyete vaz'a mec bur olduğum bu kararımız arkadağlı rımın muhassalai kanaatine müstenit- tir, Bu hususa dair kıymetli mütaleai biraderilerine intizardayım. Hükümeti merkeziye biliğfal İstanbula celbede- bilmek plânını takip eylediğinden ben de mümkün olduğu kadar zaman ka: zanmak ve karargâhımı dahil memle- kostümler istanbul'da Sultanhamamında Daye kete sokmak için ayni usulde muka- bele ve muhabere etmekteyim. Üçüncü ordu müfettişi fahri ya veri Hazreti Şehriyari Mirliva MUSTAFA KEMAL Vesika — 2 Cevabım: Uçüncü ordu müfettiği Mustafa Ke- mal Paşa Hazretlerine; Erzurum 16-6-335 2. Haziran ve 15 numara - Geç ge len emiri devletlerine cevapla gecik- tim. Fikri sâmilerine tamamile iştirak ediyorum.” — İstanbul © harice bü- tün kıymetli vücutlerini atacağına birer birer kendi elile alıyor. Evvelâ mezunen dersaadete celp emri veri kaymakam Halit Beyin İngilizlere lim olunacağını haber alarak İstanbul dan sordum. Nezaret Trabzonda tah- tu nezarette bulundurulmasını ve tah” kikat icrasmı yazıyor. Bayburtta ika- meti daha muvafık olan Halit Beyin pek değerli bir vatan evlâdı olduğu tozviratı uğuruna ifna ik olamıyacağnı yaz- dım. Zatı sâmileri lüzum görüldüğü zaman mıntakai âciziye teşrif buyu- rurlarsa arzı minnettari eylerim. İM kumandanı KAZIM “KARABEKİR Vesika — 3 16 Haziran 13358 tarihile Mustafa Kemal Paşa Hazretlerinin bana yaz dıkları şifre: (Anadolunun sakin taraflarında fikir ve teşebbüsünüzü takdir eyle. rim.) Vesika — 4 30 Temmuz 335 Harbiye nezaretin- den gelen emi: emir: Erzurumda K. 18 kumandanlığına Bizzat açılacaktır. Mustafa Kemal Paşa ile Rauf Be- yin mukarreratı hükümete muhalif ef'al ve harekâtlarından dolayı he- Harbiye Nâzırı NAZIM Tarafımdan verilen cevap: (Bu ce- vabı bütün kolordulara ve valilere de tamim ettim.) (Devamı 6 1ner sahifede) Samsun'da Bankalar caddesinde (3134) PN
