8 Mayıs 1933 Tarihli Milliyet Gazetesi Sayfa 8
WE lil DİY Celâleddin Arif Beyin maksadı ne imiş? Kâzım Karabekir Paşa ilk temas. larında bunu anlamamış.. Mustafa Kemali düşürmenin yolları ne imiş?- Karabekir Paşayı yerinde tutmak için Gazi'nin çektikleri... Dünkü yazımızda Celâleddin Arif Beyin Erzurumda yapmak is- tediği politikadan, Kâzım Karabe- kir Paşanın bu zata karşı aldığı vaziyetten bahsetmiştik. o Bugün- kü yazımızda da ayni mevzu üze- | rinde duracağız: İşin hülâsası şu ki, Şark Cep- besi Kumandanı ilk temaslarında | Celâleddin Arif Beyin asıl maksa- dımı anlıyamamıştı. Taraftarları. nın “en büyük hukuk üstadı,, diye isim verdiği bu zatım tatlı tatlı söz- lerini dinlerken, ayni zamanda cephede yolsuzluk ve idaresizlik olduğuna dair Ankaraya bir düzü- ye şikâyet yağdırdığından şüphe etmemişti. Bütün bunları anladık- tan sonradır ki, o Celâleddin Arif meselesinde tuttuğu yoldan geri dönmeğe mecbur olmuştu. o Celâ- lerdin Arif Beyin Ankaraya, Mus- tafa Kemal Paşaya yazdığı şifreli telgrafnamelerde, aslı, esası olmı- yan birçok kaba şikâyetler de vardı. Bize gönderdiği yeni mektubun- da: “Celâleddin Arif Beye, vali ve- killiğini verişimin & sebebi, onu mes'ul, madun vaziyetine koymak- tı. Ona ordu ambarlarını gezdir- dim, gösterdim. En nihayet hata- sını anladı! ,, diyen Karabekir Pa: şa Hazretleri lütfen hatırlasnlar ki, Celâleddin Arif Bey muvakka- ten Erzurum Valisi olduğu güri bi- le madun vaziyetine girmemiş, or- du ambarlarmdaki suiistimal hak- kında fikrini değiştirmemiş, hele Erzurum Vali vekilliğini kendisi için değil, Hüseyin Avni Bey için ısrarla istemiş ve bunun için Ân- karada Büyük Millet Re- isine şöyle bir telgrafname çek- re cat ve halds çaresi addeylemiş olduğu bir günde buraya geldik. Karabekir Paşanın de hareketi, memleket mena- fiine tevafuk etmedi. Ba sebeple ale- nen yapılan fenalıklara hemen niha- yet vermek ve müsebbiplerini tecsiye etmek lüzumunda ahali müttefıkan bizzat kabul etmekliğim — paşa da dahil olduğu halde — ahali tarafın. dan istirham olundu. Vekâleti Hüse- lüzumunu yoz- /emleketin, — kendilerinden addederek emniyet gösterdikleri meb” us Hüseyin Avni Beyin yirmi dört sa- ate kadar tebiliği memuriyeti. Erzurumda, şark havalisinde ko- pan feryatların sebebi ne idi? Yüz- lerce imzalı şikâyetnameleri An- karaya yağdıranlar kimlerdi? A- caba ve tesirler, Ce- rum meb'uslarına o havali halkı- nın kıyam istidadından bahsettiri- yor ve o temiz halkı © Ankaraya, hükümete karşı bir tehdit vasıtası | gibi Ni Şark havalisin- | de, orduda yüksek bir itimat ka- zanmış, o kadar sevilmiş oldi söyliyen muhterem Karabekir Pa şa; bir taraftan bu sevgi ve itima- da, diger taraftan malik olduğu cephe kumandanlığı salâhiyet ve kudretine dayanarak ortalığı tes- kin edemiyor muydu? Hele dar mumi o Valilik va li vekilliği meselesi, millet vekili- nin salâhiyet ve nüfuzundan istifa- yüksek sali iyetler, sevgiler, kud- retler, itimatlar toplamış olan bir | kumandanın fikrinde yer bulmalı mı idi? .. Karabekir Paşa Hazretlerinin mektubundan şunu da anlıyoruz: sebep lâleddin Arif Beylere, bazı Erzu- | şahsında bu kadar | Celâleddin Arif Beyin bazı sözle- rinden — şüphelenmiş... Mustafa Kemal Paşa ile aralarında bir şey olup olmadığını sormuş. . Aldığı malümata göre, Celâleddin Arif Bey, Mustafa Kemal Paşayı isti- Daikâhından mahrum etmek için her şeyden evvel Kâzım Karabe- kir Paşayı şark cephesinden ayır- mak, sonra da Erzurum halkı va- sıtasile onu büsbütün & düşürmek fikrindeymiş. ... Biz, bu malâmatın doğru olup olmadığı üzerinde duracak değiliz. Ankaralının defterinde, ileride o- kuyacağınız bazı notlar; size her karanlık köşeyi biraz aydınlata- caktır. Bizim bu meselede en ziya- de dikkatimizi, (hattâ hayret ve teessürümüzü celbeden şey; Kö- zım Karabekir Paşa, Celâleddin Arif Beyin maksadını, Mustafa Kemalin aleyhinde hareket edeve- ğini anladıktan sonra ittihaz etti- ği battı harekettir: Demek ki, Ce- lâleddin Arif Bey, Büyük Millet Meclisi Reisi Mustafa Kemal Pa- şa aleyhine yürümeyi kurmuş. Kâzım Karabekir Paşa da buna inanmış... Mustafa Kemal Paşa- nın, milli hareketin ruhunu, mih- verini teşkil eden bir şahsiyet ol- duğunu herkesten ziyade Karabe- kir Paşa biliyordu. Öyleyken Celâ- leddin Arif Beyin gizli maksadını anladıktan sonra ona karşı alacağı vaziyet, ittihaz edeceği hatı hare- ket bu mu olmalı idi? Mustafa Kemali, Erzurum hal. kınm tazyik ve kıyamile düşürme- yi kuran Celâleddin Arif Beye, bu işini kolaylaştırmak için mi Vali Umumilik veya Erzurum Vali ve- killiği verilmek isteniyordu? Biz, Kâzım Karabekir Paşanın bu işte fena bir niyetle hareket et- le yardım ettiğini bir an bile dü- ye Karabekir Paşanın her- esçe malüm olan ruhi O asalet ve safiyeti, böyle bir hüküm, böyle bir mütalea yürütmeğe (o mânidir. Mesele bir takdir meselesidir. Söz- leri, şahısları, işleri, ( vaziyetleri tam vaktinde görüş ve seziş mese- lesidir. Bu kabiliyetin behemehal her insanda (tecellisini istemek | | gayritabildir. Asıl Odavamız da işte budur! ... Şunu da ilâve etmeliyiz: Kâzım Karabekir Pş. Hazretlerinin, vak- tile Celâleddin Arif Beyin: “Sizi cepheden ayıracaklar!,, diye söy- lediğisöze inanmasını © vakit için mazur görebiliriz. Fakat bu inanmı bugün de tekrar eder gibi söz söy- leyişini hiç yerinde bulmuyoruz. Çünkü, o tarih üzerinden çok za- man geçti, çok acı tecrübeler geç- i: Kâzım Karabekir Paşayı mev- , cephesinde tutabilmek için Gazinin ne çetin mücadelelere gi- riştiğini, ne büyük husumetler cel- bettiğini o tarihe yakından ve w- zaktan karışmış olanlardan bilmi- yen var mı? Yarın da alt tarafını yazacağız... MİLLİCİ Askeri fabrika- lar ilânları Zeytinburnu fabrikası hu- e yetişen otlar satılacaktır. o Talip olanların şerâitini görmek üzere Pazar tesi, Perşembe günleri ve mü zayedeye girmek içinde 15 Mayıs 933 Pazartesi günü sa at 14 te Bakırköy barut fab- rikasında satınalma komis- yonuna müracaat etmeleri. (241) (1847) 2407 Son konser Riyaseticumhur orkes- trası veda konseri verdi ANKARA, 7 (Milliyet) — Dün; Ri- yaseticumbur filarmonik orkestrası tara» fından, Musiki Muallim mektehinin ko- ralınm iştirakile mevsimin veda konse- | ri verildi. Beethoven'in dokuzuncu s€n- fonizi muvaffakiyetle çalmdı; dakikalar. ca alkışlandı. Prorramın ikinci kısmi Haydn veda senfonisi idi, Bu mevsim irinde 23 bü- yük senfonik konser verilmiştir.. Her konserde orta hesapla beş parca çaldığı na göre 115 klâsik eser halkımıza tanıt- meş olundu. Bundan başka Başvekil Paşa Hazret- erinin emriyle her program eyni hafta zarfında ikişer defa da Halkevi salonun da tekrar edilmistir. Bu suretle Anka- ra senfonik konserlerinin yekünu elliyi geçmiştir. Konserlere halkımızın österdiği rağ bet, büyüdüğü nispetinde kaymetlidir, Ankarada bir tecrübe yarışı yapıldı Altı spor klübü tarafından hazırlanan tecrübe binislerinin birincisi dün Başve- kil İsmet Pş. Hz. lerinin önünde koşu sahasında yapılmış ve Başvekil Hazretle- | ler beğenilmiştir. n kadın erkek 23 bi- micisi iştirak etmiştir. Binişler sürat ve dört nal olmak üzere, 8 kilometre devam | etmiş, ve binicilerden hiç biri, bu müd. det içinde zaaf göstermemiştir. Tecrübe bittikten sonra sahayı Büyük Millet Meclisi Reisi Köz Prş. Hz. teş rif etmişler, ve gösterdikleri arzu üzeri ne tecrübeler bir defa daha tekrar edil. miştir. Büyüklerimiz atlı spor klübünün kadın erkek azasma kısa zamanda temin ettiği bu muvaffakiyeti tebrike değer rak Gazi Orman > side ve öğle yemeğini orada yemişlerdir. Yemekte Bü Millet Meelini Reisi Kâzsm, Başvekil İsmet Paşalar o Haz retleri ile Zirnat Vekili Muhlis Bey, teh- rimizde bulunan sefirler, ve sefret er. küm, biniciler ve misafirleri hazır bulun muşlardır. Yemek sant iki buçuğa kadar sürmüş ve ondan sonra şehre dönülmüştür. Atlı spor klübönün her ayın besinde verdiği yemekle, bu ay, öğle yemeği © larak yenildiği için ayrıca bir gece Ye meki olmayacaktır. 10 non MÜJDE! ILIVU in) Su tarifesi Su bir gelir menbaı sayılıyor ANKARA, 7 (Telefonla) — Bele- diye meclisi bugün yeni su tarifesini müzakere ve kabul ederek içtimama nihayet vermiştir. Bel reisi Nev- zat Bey bu münasebetle izahat vermiş hükümetin ve beledi in wayu bir ge Tir memba: telâkki etmediğini, eski fiyatlara nazaran yüzde 30 nisbetinde tenzilât yapıldığını anlatmış ve bu ye- ni tarife tatbikatından almacak seti- ceye göre yeniden bir tenzil yapmak imkân: olursa bunun da belediye mec Hisine teklif olunacağını söylemiştir. Isiılahlar komisyonu ANKARA, — Resmi dairelerde kullanılan arapça ve farisice ıstılak- | ların türkçe karşılıklarını araştırmak ta uğraşan “Resmi ıstılahlar kolu” şimdiye kadar Başvekület, Devlet rası ve İstatistik umum müdürlü; tlahlar tesbit etmiş vekâletlerde kullanıla: ynde tetkiklere başlamıştır... halde Dahiliye vekâleti ıstılahları tet kik edilmektedir. Evlenenler | ANKARA, 7 (Milliyet) — Son haf- im zarfında Ankara Evlenme memur- İuğunca; Boyacı Aksaraylı Yahya E- fendi ile Ankaralı o Emine Hanımın, e Ver Eşref Beyle İstanbul - lanımın, bina müteahhidi Api Ef. ile Muteber H. ın, Araçlı Ayşe H. ın, mez- Mucurlu Ankaralı Hatçe H. ın, fendi ile İstanbullu Donna Hanımın, Tayyare Mecmuası Müdürü Fethiyeli iaydar Beyle İzmirli Gılman Ha- mımın, İstanbullu Resam Ali Fahred- din Beyle İstanbullu © Hatçe Sabiha Hanımın, çorapçı Ankaralı Mehmet Efendi ile Trabzonun Hoy kazasından Tenzile Hanımı, Posta ve telgraf me- murlarından Haymanalı M. Ruhi Bey- le Ankaralı Muazzez Hanımın, Top- hanede tornacı İstanbullu Hasan E- fendi ile Ankaralı Hatçe Hanımın ni- kühları ayılmıştar. 20 in MÜJDE! MUHTEREM VATANDAŞLARI Sabırsızlıkla beklediğiniz “EMiR,, markalı yerli tır: bi- çaklarımız piyasaya çıktı, 10 TANESİ 20 KURUŞA satılmaktadır. Her yerde sorunuz, arayınız, hemen alıp güle güle kullanınız. Zira hem iyi ve hem de ucuz olduğundan YERLİ MALI KULLANMAK MEMLEKET BOR- CUDUR. Artık muhtelif marka ecnebi tıraş bıçaklarına ihtiyaç kalmamıştır. Kanaat hasıl ettirmek maksadile, mayısın altısından onbirine kadar Ticarethanemize gelen muhterem halkımıza meccanen tec- rübe için birer tane “EMİR,, marka yerli tıraş bıçağı verilecektir. ©) Radium Ticarethanesi, Galata Leyli kısmı da ikmal ve inşa edile cek olan İsmet Paşa Kız Enstitüsü Ankarada yeni inşaat İnşaata hazirandan itibaren başlanıyor, neler yapılacak? Bu inşaat arasında bir temsil akademisi, bir de lise binası vardır ANKARA, 7 (Milliyet) — Maarif yeli bu sene yaptıracağı binaların avan projelerini ihzar miştir. Vakalar inşaat dairesi halen plânla- ra başlamak üzeredir. Bunların bu ay zarfında ikmali ve hazirandan sonra inşaata başlanması mukarrordir. İda- rei hususiyeler yüzde onları evvelce yalnız munllim mekteplerine sarfedi- lirken liselerle kütüphanelerin de bu paradan yaptırılması için ahiren salâ- hiyet alınmıştır. Bu sene Ankaramız- da bu paradan elektrik şirketi fabri- kalarının ön tarafında ve yeni cadde- ye yakın bir lise binası ile, musiki mu- alim mektebinin yanıbaşında bir tem il akademisi yapılacak ve İsmet Paşa kız enstitüsünün leyli kısmı halen kız | civarında yapılacak olan milli müze, Ankara SİNEMALARI Yeni Bugün bu gece Many Bir kıza iki baba Fransızca sözlü, Şarkılı film İlâveten: Dünya haberleri ve şarkılı ilâve kütüphane ve akademi olarak üç kı- sımlık büyük binanm da bedeli olan bir milyon liraya yakın para gene bu yüzde onlardan sarfedilecektir. Maa- rifin bu binalarla diğer o yaptıracağı Hse ve Darülmuailimler için emrine al- dığı beş senelik yüzde onlar; 926 s0- neninde 2,664,922 lira, 927 senesinde 3,463,219 Tira, 928 senesine ait 3 mil. yon 542 bin 230 lira, 929 senesine ait 3,334,666 lira ve 930 senesine mit te 3,610,200 lira olarak ceman 16615276 lira tutmaktadır ki bunun 10,918,518 rası tahsil ve bu nevi binalara sarfe dilmiş olup halen 5,696,752 liralık mü tebaki kısım da tahsil edilerek yazdı- ğumuz binalara tahsis olunacaktır. Pek yakmda Ankaramız ve memleketin diğer yerleri pek lüzumlu olan bu bi- nalara da kavuşacak ve bu büyük boşluklar da doldurulacaktır. .. Bugün bu gece Kulü Büyük vejisör Fritz Lang'ın dev bir eseri DÜSSELDORF VAMPİRİ Le Mandit Pi Dünya bali ve şarkılı live, 1890 senesinde tesis edilen Radebeuler Maschinenfabrik AUGUST KOEBİG G.mb.H. Radebeui bei Deresden Fabrikası zirdeki makineleri inşa ve tesisat içre eyler Filmlerin ve fotoğra' kâğıt ve plâklarının imali ve cildlanması vesaire için makineler. Muşamba, deri, sun deri, kolalı patlıka, Kanaviça ve yağmar örtüleri vesaire İmali için makineler, Zımpara kâğıdı imali için makineler, Sanayi fotoğraf kâğıdı kağıt, mukavva, saman kâğıdı, yazı makinesi için şeritler, şeffaf kâğıtlar imali için makineler, Astaltlı ve katranlı kâğıt imali için makineler, oyun kâğılani yapmak için makineler, Madeni levhaları boyamı, vesalre için makineler, Zamklı bantları imsl için zamklama, kesme parafine tesisan, Boyama kolalama, mermer makineleri, gibi Türkiye için mümessili; Beyoğlu, Posta Kutusu 2329, Telefon 42817 Istanbul tabı, kabartma, zamklama ( katlamak ) ve tabı makineleri ve boyama, vabı ve zamklama vesaire Edvin Stelner (3402 Emlâk ve Eytam Bankası ilânları Emlâk ve Eytam bankasından 17.12-932 tarihinde fevkalâ de surette içtima eyliyen umu- mi Heyetimizin vâki temennis ine 1 — Hesapları muntazam bulunan Kirlenen temdit ettirilmek ar zu edenlerle, 2 — Hesapları muntazam bulunmıyan O müstakrizlerimiz den intizama irca suretile tem-lit istiyenlerin, 3 — Cebri müzayedeler neticesinde gayri menkül malları Bankamız uhdei tasarrufuna intikal eden zevattan İdare Meclisimizce müttehaz ve şera it dairesinde muamele görmek talebinde bulunanların 20 Mart 933 tarihinden 20 Mayıs 933 tarihine kadar merkez ve şubelerimiz müdürlüklerine mü racaatları ilân olunur. MÜRACAATLAR: Şubelerimiz Müdürlüklerine yazılı İacaktır. hastaların sabahtan (1244) 2381 Dr. ARA NİŞANYAN Beyoğlu Toksılıyan oteli yanında mektep sokak 35 No. li muayenehanesinde akşama kadar kabul ve tedavi eder. Telefon 40847 (2995) sama 2141
