15 Nisan 1933 Tarihli Milliyet Gazetesi Sayfa 2

Ri Sirel e ema m Mer — mr 7 — Tarihi tefrika: 146 93felâketleri velgnatief i İ ! İngiltere şimdiye kadar iki yüzlü bir tavır almıştı.. Rus başmurahhası, Türklerin işi sürüncemede bırakmak siyasetine bağ lanamazdı. Besbetit idi ki o Türkler İngiliz filosunun gelişinden ve Avru- pa büyük devletleri arasmda Şark i- çin bir kongre aktine karar verilme sinden h #eketi bu temayülü arttarda. 10 İngiliz filosu İstanbulda Server Paşa Kezanlıkta; — Türkiyeyi muharebeye tutuştu- rarak bu hale getiren ( İngilteredir. Bitaraflık kılığı içinde bizi O ümitten yeise. yeisten ümide atarak şu belâya uğramamıza o sebep olmuştur! Diye feryat ettiği zaman, bir Hari- ciye Nazırıma yakışmıyacak bir basi- retsizlik yapmıştı belki, ama pek te yalan söylememişti. Balkan meselele- görülmüştü. İngiltere, 1856 Paris ve 1871 Lond- ra muahedelerinin mahfuziyeti sark ve am sas olan yegi li büyümesi, dünya Islavlarına hâmi kesilmesi, Tür- kiye ve Avusturyanın doğrudan doğ- ruya zararma olduğu kadar, İngilte- renin de bilvasıta zararına İdi. Rusya- nın Siberyadan Orta Asyaya, Kafkas- yadan İran yaylasna doğru attığı a- dımlar, nihayet Hindistan kapılarına varacak, büyük Petronun vasiyotna- mesindeki edecekti, Böyle bir hale karşı Rus- yayı Avrupada olsun, Asyada olsun İngiltere lehine durdurabilecek kuv- vetler lâzımdı. İngiltere, Avusturya- Macaristan, Türkiye ve İran vasıta- sile bu tehlikeyi kendi başmdan uzak- laştırabilirdi. Fransanm 1870 felâke- tinden sonra Londra kabinesi Viyana, Jstanbul ve Tahranı kendisine bağla” mak fırsatını kaçırmıştı. — Gözlerini Ü abigureiö Kraiiçesindi Alman Veli- ahtile evlenmiş olan kızının nazik par- aklarını kullanmak gibi bir yola dö- daima eli boş kalması Rusya dostluğuyln kaim olduğunu anl eğil parlâmentoyu fevkalâde toplanmağı Şaamk, kraliçenin açma | nutkum ia da: “— Muhasamat, maalesef, devam etmektedir. Beklenmiyen bazı hâdi. selerin zuhuru, İngiltereyi ihtiyat ted. birleri almağa mecbur edeceğini giz- i Bu tedbirlerin filen icrası a mütevakkıf oldağundan bu iktiza eden esbasın hazırlan- man hususunda pörlümenteten cö- mert dı (MA EMİNİM. Cümlesini bulundurmağa mecbur ol du. İngiltere, böylece harpten önce ve harp arasmda Türkleri hep oynattık- tan sonra, artık Türk orduları ortadan | kalktığı bir zamanda, harekete geçe- cek gibi görünüyordu. Fakat Pilevne düştükten sonra başlıyan bu hareketin artık Türkiyeye bir faydası olamaz. İstan- — İngiltere buğün Rusyı ” in ayiran kor rönderemez. © Üç aya kadara Rusya İstanbula gelmiş okur. Sırplar YE Yunanlılar da Rumeliyi iygal eder. Demişti. Aklı eren herkes, İngilte- renin artık vaatlerine değer verilme- mesi fikrindeyken, & Abdülhamit ile vükelâsı bir türlü buna da karar vo- rememişler, bu yüzden ( Pilevneden sonra Şipka ve İstanimaka felâketle- rine de yolaçımı İngilterenin muhafaza etmek iste- diği ana menfeatler şunlardı: 1. — Boğazların Rusya eline geç- memesi, Boğazlardan geçme hakkı üzerine Rusya lehine bir karar veril. memesi, 2. — Muvazene içim Avusturyaya Bosna - Herseğin verilmesi. 3. — Süveyş üzerinde İngiltere hâ- | da birincilik kazanmaması. Londra kabinesi, bu maksatları el. de etmek için, bir taraftan (o Viyana kabinesile anlaşmakta, bir taraftan Yunanlıları himayesi (o altına alarak lâşürmeğe çalışmak! satvetini göstermek için fili bir hare- kete zaruret görünce, en kuvvetli va- sıtasına müracaat etti: Donanması göndermeğe karar verdi. İngiltere Sefiri Babıâliye (İngiliz Akdeniz donanmasından bir filonun İstanbulda bulunan İngiliz tebeasını himaye için geleceğini bir takrirle bil. dirdiği zaman Ahmet Vefik Paşa ka- binesini yeni bir korku ve şaşkınlık al- dı. Rusya ile yeni mütareke imzalan- maşken İngilizlerin bu gelişi Rusları kızdıracağından korkuyorlardı. o Ab- dülhamit, İngiliz Sefirile sıkı fıkı gö- rüsmn har volir' Fiyd özne, | — btanbulen asayişi ihlâl edecek bir hal yoktur. Türkiye Rusya ilemü- salehaya karar vererek Edirneye mu- rahhas göndermiştir. Böyle bir sera- da İngiliz donanmasından bir filonun k İstanbula girmesi Rusları ürküterel Çatalca önlerine kadar gelen ordı rmm ileri hareketini mucip olabilir. Bunun için Türkiye bu filonun gelme- sine razı olamaz. İngilterenin de Tür- kiyeyi böyle bir büyük & muhataraya ilka etmiyeceğini umarız. ( Devamı var ) Cemiyeti tedrisiye Dün Darüşşafakada senelik toplantısını yaptı Kongrede | item, ia 2 Decünyataka müdürü Ali Kâmi, Telg- fen memurlarından Bekir Vefa Bey- ler seçilmişlerdir. Kongre Mere " i ! Gazi Hazretlerine, Başvekil ve Meclis | Roisi Payalarla Maarif Veletine tazimat sonru vefat eden ceciyet aza sından İstanbul mebusu Ahenet Kaslar we Cemal Beylerin hatıralarını taziz için bir dakika sasularak ayağa kalkılmıştır. Mütaakibon erısiyeti, Durü; - kann varidat ve masraf © bükme ie muşulmuş, cemiyetin irat ve masraf büt. MİLLİYET CUMA4 HAR Elbirliği Tİ İ İtalya ile Almanya | beraber yürüyecekler | ROMA, 14 (A.A.) — M. Fon| Papen ile M, Goering, İtalyan ga- | zetelerine beyanatta bulunmuşlar. | dır. Bu beyanattan anlaşıldığına | göre M. Fon Papen her ne kadar | hususi surette seyahat etmekte ise de dört devletmisakı hakkında M. Mussolini ile uzun uzadıya görüş- müştür. Mumaileyh bu misakın Al manyanın bütün kalbile müzaha- ret etmekte olduğu dahiyane bir fikir olduğunu, ancak vücude ge- tirmiş olduğu anda mevcut telâk- ki dairesinde tatbik edilmesi lâ- zım geldiğini söylemiştir. M. Fon Papen, muahedelerin | yeniden tetkiki hakkında Roma. da, Berlinde beslenilen fikirlere mümasil düşünceler bulmuş oldu- ğundan dolayı memnuniyetini iz. har etmiştir. Italya ile Almanya arasındaki | hava münakalelerini artırmak me- | selesi hakkında görüşmek üzere | M. Goering'in yapınış olduğu se. | yahat, resmidir. Esasen M. Balbo yakında Berline gelmeğe davet e- dilecektir. Yalnız M. Goering'in Duçeyi ziyareti, Nasyonal Sosy. list sıfatile ve Faşizm ile Nasyonal Sosyalizm arasındaki fikir ve his | birliği dolayısiledir. Artık Almanya ile İtalyanın birlikte hareket etmesi bir zaruret halini almıştır. M. Goering, Almanyanın yeni kuvvetlerinin diğer devletler için bir tehlike teşkil edecek bir Al. belki diğer milletle. An akik olaki illeri. kuktan müstefit olan bir Almanya istemekte olduklarını söylemiştir. Roma misakının ilk şekli, Av-* rupaya zaruri olan uzun bir sulh devresini temin edecek olan yegâ- ne misaktır. ! İtalyadan da para alacakmız BELGRAT, 14 (A.Â.) la ajansından: Zagrep'de çıkan Obzor yazete- si M. Mussolinin siyasetinden bah settiği bir yazıscada bilhassa diyor kiz M. Mussolini Almanya ile A- — Ava | Z ile hoş geçinmek- ten yeni bir istikraz yapmak ümi- dine düşmektedir.” bulunanlar varidat ve masraf bütçeleri de 96,950 li- ra olarak kabul edilmiştir. Bundan sonra müfettişlerin raporu o kunmuş, bazı münakaşalardan ve müdür Kâmi Beyin verdiği izahattan sonra | bazı kararlar ittihaz edilmiştir. Nihayet intihebata geçilmiş, müddetlerini ikmal eden Besim Ömer Paşa | ile Mühendis Salim, Osman Nuri, Esat Fuat, Beyler yeniden azalıklara intihap © edilmişler, mwüfettişliklere de Maliye mütahassısı İb rahim, Telsiz telefon — şirketi komiseri Hasan Beyler seçilmişlerdir. İçtimadan | miştir Cİ i talep hususundaki arzuda syacaktır. | tayyarenin kanatlarından nistanda Kırallığm tekrar avdet e- | deceği hakkındaki şayiaları tek- zip etmektedir. Plastiras arandığı | halde hâlâ bulunamamıştır. M. Ve ; | nizelos Meclisi meb'usanın tatilin. den istifade ederek Yunan adala- rında bir seyahate çıkacaktır. Bu sonra yralara çay ve püskiri ikram edil | seyahatte bazı siyasi nutuklar söy. | liyecektir. Alman birliği yanname neşretti BERLİN, 14 (A.A.) Dahili- ye nazırı M. Frick, Alman milleti- ne hitaben irat ettiği bir nutukta | demiştir ki: “Tasarruf, idare, basitlik ve ta- | mamiyet, millete ve devlete karşı | tam bir merbutiyettir. Vazifenin teferruatına varıncaya kadar sa- dakatle ifası, kendisini müdafaa ve serbestliğe muktedir olma arzu su vatan aşkı işte hükümetin tat- bik etmek istediği bu Alman mille | tini yükseltmek için kullanacağı | prensipler. Kabinenin son haftalar zarfın- da çıkardığı kanun ve kararlar ev. | vel emirde Alman hükümetinin sa lâhiyetini takviyeye Alman mem- leketlerinin hükümet ve parlemen, tolarmın teşkilâtını, Reich kabine | sinin ve Rayhiştağın teşkilâtına uydurmağa ve idare teşekkülün- de tasfiye yapmağa matuf idi. Bu | icraat az zamanda m bulacak ve bunu Alman milletinin tam bir | surette siyasi ve iktısadi hürriyeti nin teminini gözeten kurma hare- | keti takip edecektir. Bu iş pek zi- yade güç olacak, “yüksek gayeye | erişmek için pek çok gayret sarfr | lâzım gelecektir. Hükümet bu işte tekmil Alman milletinin kuvvetli | müzaheretine güvenmektedir. Mu İ waffakiyet ancak tekmil vatandaş ların müdafaa ve milli hürriyeti | irleş- | melerile kabildir. Yalnız milleti ve | vatanı sevenler her şeyden ziyade | mukaddes vazifeye ve Alman hü- riyet kavgasına iştirak etmeğe lâ. yiktirler. Reick kabinesi, milleti beş Martta kendisine verdiği va fe ve salâhiyeti icra mevkiine ko- | İki tayyarenin kanadı | koptu i VİLLACOUBLAY, 4 A.A. — | Hava işleri nazırı M. Pierre Cot- un bir pillet bir turizim tay. | yak Gekianı eee nice ie külmüş ve tayyare hangarm üzeri- ne düşmüştür. Pilot o anda ölmüş | tür. Ayni dakikada bir avcı tayya | resi de kanatların'dan birinin kırıl | ması üzerine yere düşerek parça- | lanmışsa da pilotu paraşutla atıla rak kendini kurtarmıştır. Hemen iş bulmak BERLİN, 14 (A.A.) — Hemen iş imkânları bulma programı beş te dört nisbetinde tahakkuk etmiş tir. Şimdiye kadar bunun için ya- pılan dahili istikraz 400 milyon mark temin etmiştir. göre Dörtler plânı LONDRA, 14 (A.A.) — Avam kamarasmda Hariciye nazırı Sir John Simon Filistine Alman Ya- hudilerinin kabulü meselesine te- | mas etmiş, Almanyadaki işçi se- nıfmdan Yahudilere dağıtılmak ve bir Nisanda senenin yarımı içinde ye ör bg dilerin miktarından mahsup edil- mek üzere şimdiden bin tane mu- haceret vesikası verilmesi çin Filis İ tin Âli komizerinin lâzım gelenle- re mezuniyet verdiğini bildirmiş- tir, Bu sözlerden sonra Sir John Si mon dört devlet arasında güya ak tedildiği söylenen misak hakkın- daki vesikaları biran evvel Mecli- se tevdi etmek niyetinde olduğu- | nu da söylemiş ve demiştir ki: — Böyle büyük ve tantanalı bir tabir Romada yapılan mükâleme- İer hakkında her halde kullanıla- maz. Her hangi mesul bir kimse de hiç bir vakitte böyle bir tabir kullanmamıştır. Sir John Simon Roma seyahati bakkında şu sözleri söylemiştir: — Bu plânın tasarlanmasından İ maksat böyle bir plânın dünya sul huna hizmet edeceği, Avrupanın garbindeki dört büyük devlet ara sında bir anlaşma Busule gelebile cek olursa bu plânın bir istikrar a mili olacağı düşüncesinden iba- retti, M. Mac Donald ve ben M. Mus solini ile ikinci konuşmamızda hiç bir teahhüt altına girmediğimizi söyledik. Hiç bir nokta hakkmda hiç bir itilâf beyan etmedik. An- ! cak, bu vesikada M. Mussolininin | düşünmeğe ve nazara almağa lü- İ zum göreceği bazı noktalar bulan duğunu ehemmiyetle kaydettik. Sir John Simon bu iş hakkında yakında bir beyaz kitap neşredile ceğini ihsas etmiştir. Sir John Simon Mecliste izhar edilen endişenin dört büyük dev- ea çay a istinat ettiğinide deleyi gi Pe cs Fransız bütçesinde ne | kadar açık kapatıldı PARİS, 14 (A.A.) — Meclis w- zun bir gece içtimamdan sonra sa- bahleyin saat altı yirmide dağıl- mıştır. Meclis içtimamda 1933 büt çesinin heyeti mecmuasını 67 reye karşı 514 reyle kabul ettikten son- ra 16 mayısa kadar faaliyetini ta- til etmiştir. Kabul edilen 1933 büt gesinin masraf kısmı 50092025000 İranka, varidatı da 45.914.900 bin franka varmaktadır. Bu suretle büt çe açığı 1777 milyon 125 bin frank etmektedir, Dük Brnleaut ATİNA, 14 (A.A.) — Dük ve Düşes de Braband bu sahah Brük- sellese hareket etmistir. Einştein'a Pariste bir kürsü veriliyor . PARIS, 14 A, A — Mebusan meç isi College de France'da Profesör Eins- tein için bir fizik — riyaziyat kürsüsü — ihdası için M. Monzie tarafından veril. miş olan projeyi ittifakin kahal etmiş. tir, Plâstiras hâlâ mey- danda yok ATİNA, 13 — Hükümet Yuna- kunda — cemiyetin o mesaisi bak. kında izahat vermiş. — İçki ie uyuştu. rucu maddelerin fonalıldarını birer birer ni yi bulunduğuna söylemi ve kongreye büyük bir hahişle iştirak 6- den gençliğe teşekkür İrem Bundan | sonra kâtibi umumi Hekim oğlu Fikret | muştur. Rapor alkışlarin kabul edilmiş- tir. Veznedar Gazanfer Bey vezme Tapo- | mu okumuş ve kabul edilmiştir. Bun- | an sonra diğer azalar temennilerde ba | lunmuşlardır. Kongrede uyuşturucu | maddeler hakkında Gazi Hazretlerinin Büyük reğslileri altnda başlayan mü- | cadeleden dolayi müşarünileyh Hazret- leriyle, Başvekil Paşaya Dahilye, Man- if, Sikhat ve İnbisarlar Vekillerine te- | şekkür edilmesine, ve kaçakçılara lânet İ ve protesto edilmesine cemiyetin tesisin. | | Çe ” Sulh kulübü | Çorumdakiler Dahiliye nazırı bir be- İngilizHariciye nazırına İ mektedir. Kayseri Bir kişi daha bir sen€ ye mahküm oldu ÇORUM, 14 (A.A.) — Bursado Yıldırımcamit imam Mehmedif muhakemesine başlandı. Mazur bayram vaizlerinde türkçe ezani aleyhinde bulunmakla suçlada” Maznan suçunu inkâra çalıştı 9 tanıklara sağırlık atfetmek istedi Bazı hususlar Bursadan sorulacak tur. Bursalı muhtar Müminin m İ hakemesi bitti. “Ezan arapçayf çevrilecek, müjde” dediği sabit ol duğundan bir sene ağır hapse © o kadar nezaret altına alınmağ” mahküm edildi. Kayseride kar KAYSERİ, 14 (A.A.) — Çek şiddetli kış yeniden başlamıştır Dün akşama kadar yağmur yağ mıştır. Yağmuru müteakip başl yan sürekli kar elân devam ef beyazlara bü rünmüştür. Yağan har 15 santimi geçmiştir. Zonguldak Halkevi teşkilâtı ZONGULDAK, 14 (AA) Zonguldak Halkevinin müze # sergi, halk dersaneleri ve kursl#' şubeleri idare komiteleri intihabi & bütün Halkevi mensuplarını" huzaru ile yapılmış ve bu suretif Zonguldak Halkevinin dokuz ş& besinin teşkilâtı bitirilmiştir. Hek kevi orkestrası parlak bir müsam* re vermiştir. İzmir belediyesinin b#' lıkçılar aleyhine dav: IZMİR, 13 (Milliyet) — İsta) bul Balıkçılar cemiyeti azasındö'| Ahmet Muhtar, Hasan Hüseyin fendiler gönderilen balıkların hiliye Vekâletine isti, te bulunmuşlar. Bel. İ sözlerine ilâve etmiştir. l İçki düşmanı gençler Dün Halkevinde toplanarak mü enişletmeğe karar verdile! | fer, Vecihi, Ali, Riza, A, Şevket, Hekis” da tahkir mahiyeti gördüğündi şikyetçiler «leyhine dava açmif” ter. Bu husustaki tahkikat bit ATAYIM Ye P sine verilmeleri karar altına a Bundam sonra idare | heyeti intihal” yapılmış, Dr. Fahrettin Kerim, Gaze” oğlu Fikret Esat, Tevfik, Tarik, Mehdi Muharrem beyler yeniden idare hey azalıklarına seçilmişlerdir.