30 Mart 1933 Tarihli Milliyet Gazetesi Sayfa 8

YE EŞ YT | Garp cephesinde anarşi Muntazam ordu mu, milis teşki. lâtı mı olsun?.. Ankara: Kâmunuevvel 1920 Ankaranm ve bütün milletin ü- midi cephelere dayanmış.. Her- kes: “Cephedeki iş.crimiz intizam içinde yürümekte, müdafaa ve mu- harebe kudretleri biraz daha art- maktadır!” diye müteselli oluyor, yarının ıstıraplarınt karşılamak vetleri, başı boş, alabildiklerine gi- diyorlar. Çerkes Etem ve Tevfik Beylerin kumandasındaki bu ku. vetlere, mantteessüf O cephe ku- mandanı Ali Fuat Paşa da söz ge- çiremiyor. Söz geçirmeyince de onların noktai nazarına iştiraktan başka bir şey yapamıyor. Biz, ordusunu böyle manm modern e şı bozuk teşkilâtla mı yeneceğiz? Yazık ki, buna inananlar bir düzi- ye çoğalıyor. Hattâ bu inanış Bü- yük Millet Meclisini de kapladı. Çünkü cephelerde, halk arasında, mecliste o kadar propaganda ya. pıyorlar ki, ... Nerdeyse | bu üç #ergerdenin diktatörlüklerini bile bile, seve seve herkes kabul ede- cek... Hakikaten şu üç kardeşin, Etem, Tevfik ve Reşidin propa- ganda kabiliyetleri çok yüksek. . , Meb'uslar arasmda bile: “Munta- zam orduya ne lüzum var? Hepi- miz kuvvayi milliye olalım, düşma- nı daha kolay yeneriz!,, fikrinde olanlar var. Buna mukabil daha ciddi düşünenlerin endişesi şudur: Mustafa Kemal gibi büyük bir ku- mandan, bu başıbozuk cereyanı na niçin bu kadar müsamaha edi yor? Mustafa Kemal değil miydi ki, daha küçük rütpeli bir zabit ken bile ordunun İttihat ve Terak- ki Cemiyeti ile alâkasmı muhafa- za etmesini istememiş, muarızlari- le şiddetli mücadelelere girişmiş- ti! O tarihi yaşamış olanlar hatır. İarlar ki, orduyu İttihat ve Terak- kiden ayırıyor, onu bitaraflığa gö türüyor, diye Selânikte kendisine kurşun atmadılar mı? Bu kıratta, bu karakterde bulunan bugünün reisi; nizam düşmanlarına, anarşi Şropagandacılarma niçin ve nasıl lahammül ediyor. ... Mustafa Kemal için, zahire ba- karak, böyle düşünenler haksız de- Zildirler. Fakat onun hariminde bulunanlar, bu tegallüpten hoş lanmadığmnı, bu anarşiye nihayet vermek için bir düziye düşündü. Zünü çok iyi bilirler. Hattâ Etem ve arkadaşları Yozgattan Eskişe- hire giderlerken, Ankarada ken- vesile oldu, harekete geçmek için fırsat hazır. Fevkaiâde odalar 3 Liradan itibaren ladı: Etem ve Tefik Beyler; Garp | cephesi kumandanlığının delâleti- | le Kedisteki Yunan Fırkasına ta. | arruz etmek müsaadesini istediler. | Erkâniharbiyei Umumiye (Reisi | İsmet Bey böyle bir taarruzun mu- vafık olamıyacağını bildirdi. İs- met Beyin mütaleası şu idi: Düş- man ordusu, bizim ordumuzdan | çok kuvvetlidir, daha mücehhez- dir. Cephanemiz azdır. Teşkilâ- tımız henüz bitmemiştir. Mahalli | bir muvaffakıyet temin etsek bile | düşmanın umumi bir taarruzu fe- na neticeler verebilir. Taze taze hazırlamağa çalıştığımız kuvvet. | lerimizi beyhude yere yıpratmış | olacağız. İntizar halinde olan düş. | manı vaktinden evvel tahrik ede- ceğiz. .. İsmet Paşanm msrarma rağmen bu taarruz yapıldı. £ Neticesi ma- lümdur: Mağlâüp olduk. Düşman Bursa istikametinden de ileriledi. Yenişehri, İnegölü işgal etti. Dum- lupmar sırtlarına kadar çekilme- ğe mecbur olduk. ... Gediz mağlübiyeti; (o Mecliste | Etem ve milis teşkilâtı taraftarla. rını biraz yere baktırdı. Fakat po- litikacılık hırsının hududu olmaz. Çerkes kardeşler, bu mağlübiyete sebep kendi müfrezeleri değil, ni- zamiye askerleri olduğunu propa- gandaya başladılar. Mustafa Ke- mal Paşanın iki gece evvel sofra- da söylediği sözlerden kat'i karar arifesinde bulunduğumuz anlaşı- hıyor. Paşa söz arasında: “Ali Fu- at Paşa, cephede çok sıkılmış ola- cak.. Ankaraya gelsede biraz dinlense iyi oolur!...,, demişti. Anlaşılıyordu ki, cephe kumanda- ının müsamahası; Etem ve Tev- fik Beyleri daha ziyade şımartı. yor. Her halde vaziyeti düzeltmek lâzımgelecek. , . Reis Paşa kararımı vermişti; o, sırada Ali Fuat Paşa © Ankaraya | gelmek için izin (istedi Hemen müsaade edildi. Ankaraya gele- ceği gün, Mustafa Kemal Paşa da istasyona inmişti. Ali Fuat Pa- şa, omuzunda bir tüfek © olduğu halde trenden çıktı. — Reis Paşa, omuzunda tüfek taşıyan cephe kumandanma takıldı: “Nedir, bu omuzundaki tüfek?,, dedi. Yann- daki bazı zevata da: — “Bu vaziyetin delâlet ettiği zihniyeti | farkediyorsunuz ya.. Tasavvur ediniz ki, bu zihniyet bü- | tün cepheyi sarmış.. netice ne olur?,, dedi, Moskovaya bir sefir göndermek icap ediyor. Ali Fuat Paşa; Reis Paşa tarafımdan teklif edilen bu vazifeyi memnuniyetle kabul etti, MiLLiCI VERNER Ankaranın en lüks TUVALET salonu Bankalar caddesi Tel: 3240 Ankarapala: Tel: 400 ivy! Jtülliyet İstatukoyu Muhafaza 1 Nisanda Ankara Be. iediye meclisi açılıyor 1 Anhara Valisi ve Belediye Reisi Nevzat Bey ANKARA, 29 (Telefonla) — An- kara Belediye Meclisi Nisanm birin- ci Cumartesi günü içtimalarına başlı- | yacaktır. Ankara Belediyesinin bu #8 ne her şeyden evvel (nazarı ibare al- dığı şey mütevazin bir bütçedir. Geçen sene (904,475) ira olan bütçe bu sene biraz fazlisile (979,041) lira olarak tevzin edilmiş- tir. Belediye Meclisinin bu sene ruzna mesinde çok mühim mevzuların görü lememesinin yegâne sebebi bütçe dar lığıdır. Esasen şehir için en hayati ve- sait ve mesaili bugün; asğari da olsa, tazmin edilememiş olan Belediyemi- zin her seyden ziyade bilhassa bütçe sini düzeltmeğe ihtiyacı vardır, Filhakika Belediye Meclisinin on bir maddelik yeni ru; kizini; 933 senesi bütçesinin. heyeti umumiyeye takdimi, bütçede hazı f, sıl ve maddeler arasnda münakalât icrası, müesseaat ile evlerden alına- cak Vidanj ücreti, yeni mahalle isim- lerinin tasdiki, Vergi komisyonuna aza intihabı, maktu cezalar hakkın- da Belediye encümeni kararı, Nühap şirketine sit kazanç hissesi ihbarından | dolayı ikramiye, sergi rilecek yer gibi bazı usul ve idareye ait maddeler teşkil etmektedir. Mü- tebaki öç madde de dahi evlerde ça- lşan hizmetçi ve saireye dair talimat name, sergi binası için verilecek yer, hayvan pansiyonuna Belediy: dan ilâve edilecek ahır gibi ve yahut pek az para sarfma ihtiyaç hissettiren icraat bulunmaktadır. Buna rağmen Belediyemiz asıl va- zifelerini :-i yapmakta, memleketi mizin her Belediyesine örnek olarak devam edebilmek için parasin Lilhas sa şehrin zaruri ihtiyaçlarma tahsis etmektedir. — ere —— Şimendifercilik müte- hassısı Ankarada ANKARA, 29 (Telefonla) — Demiryollarımızda ikat yap- mağa ve bir rapor ğa davet edilen Amerikalı şimendi- fercilik mütehassısı yarm İstan. buldan şehrimize gelecektir, Mütohassıs yarm Nafia Vekili tarafından kabul edilecek ve Dev- let Demiryolları Umumi Müdüriy- le temaslarına başlıyacaktır. Yurttaş Türkiye malı, Türkiye mamur lâtı, Türkiye mahsulü her Tür- kün süsü, şerefi; gıdası, ikramı Milli İletasat ve tasarruf cemiyeti ANKARA'DA inası için ve- | Hizmetçi Buhranı! Ankarada artık hiz- metçi derdi kalmıyor ANKARA, 29 (Telefonla) — An karada ev hizmetçileri derdi henüz haledilememiş bir haldedir. Bunu na- | zarı itibare alan Ankara Belediyesi Belediye Kanunundan aldığı salâhi- yetle bu derdi de ortadan kaldırma- ğa, hattâ biraz da fedakârlık vupa- rak halka azami derecede o mukayyet olmağa karar vermiş ve bir talimat- name hazırlıyarak tasdik için Beledi- ye Meclisine vermiştir. Belediye Kanumunun on beşinci maddesi mucibince evlerde müstah- dem erkek ve kadm her nevi hizmet” çilerle, aşçı, süt nene gibi ev işçileri- nin murakabesini temin için hazırla- Ban bu talimatnameye nazaran, Bele diyemiz teşkil ettiği bir büro vasıtasi le erbabı ihtiyaca bunları temin et- meği düşünmüştür. Belediye, teşkil edeceği bu büro- yü mevcut teskilâtile idare ederek yeni masraf yapmıyacaktm. Bugün evlerde çalışan bu kabil iş İ erbabı tescil edileceği gibi işe yeni gi receklerin de birer sicili bulunacak- tır. Bu siciller zabıta tahkikatile tev- sik ve fiş usuliyle tnnrim olunacak» İşçiler senede dört dola sihhi mu #yeneye tabi tutulacak, işsiz kalan» lar olursa bunlara yeni kapı buluna- caktır. Bu gibi işçilere iş bulan müstah- demin idarshanoleri de kanunun tef- riki veçhile Belediye tarafından mu- rakabeye tabi tutulacak, tescil edil- miyen ve muayenesi yap'lmıyan bir hizmetçiyi kapılandırdığı takdirde bi rinci defada otuz lira cezaya çarpıla- rak ikincisinde iderehnnesi Kapatıla- caktır. Talimatnamenin kabul ve ilânm- dan sonra evlerinde hizmetçi kulla sanler Belediyeye ihbar olunacaklar- dır. Ruhsat cüzdanı bu', 'mıyan çalı» şan hizmetçilerden birinci dı on li ü ra cezası almacak, tekerrürü halinde bu cezalar elli liraya kadar arttirla- enketir. Belediyenin şehir haller için göste- receği bu fedakârlığın Ankarada o- #aalı bir derdi kökünden halledeceği- ne eminiz. e — — Fırka idare Heyeti ANKARA, 29 (A.A.) C. H. Fırkası umumi idare heyeti bugün toplandı. - Samsun vilâyet idare heyeti reisi Dr. Nazif Şerif Beyle Kütah- yanın son Vilâyet kongresine mer kezc m reis gönderilen Mümtaz Beyin oralardaki Fırka yaziyetleri üzerinde verdikleri izahlardan ya na müzakereler oldu. Çanakkale, İçel, Niğde Vilâyet idare heyetlerinin ve bu vilâyetler le Şibinkarahisar Vilâyeti ve Kes- kin kaza heyetleri reislerinin yeni den intihapları tetkik ve tasdik o- lundu, A, Alman sefaretinde ANKARA, 29 (Telefonla) — Almanya maslahatgüzarı ve refi- kası yarm akşam sefarethanede bir suvare verecektir. AKA GÜNDÜZ'ün Yeni 5 Romanı : “ is UVEY ANA, n 1 3: ONLARIN ROMANI, 3: BEN ÖLDÜRMEDİM, 4 : ÜÇ KIZIN HİKÂYESİ, 5: AYSEL ANKARA, 29 (Milliyet) — Vi lâyet »öz derleme şube ve ocakla- rından vilâyet söz derleme heyeti ne gönderilen üç bine yakın söz derleme fişinin tasnif ve numara- lanması yapılmıştır. Manrif Mü. dürlüğünce, Gazi ilk erkek mek- tebine davet edilen ve bu işleri bi len on kadar muallim ve müfettiş Maarif Müdürü Rahmi Bey de da- hil olduğu halde fişlerin tasnifini ikmal etmişlerdir. Tasnif edilen fişler Dil Cemiyetine gönderil- miştir, Yıkılacak son saltanat Ankarada bazı resmi dairelerin odacıları bir sultan kadar azametli Bunlara muaşeret adabı öğretecek bir kurs açılmasını ANKARA, 29 (Milliyet) — Herkes farkındadır, herkes şikâyetçidir, ber yer- de dedikodusu yapılır; — Ankarada bir Odacılar Soltanatı varl Koca bir vekili ziyaret edersini teşar, yahut müdürü umumilerle işiniz vardır konuşmak için (o gidersiniz. Sizi mahçup düşürecek kadar nezaket ve tes- hilat gösterirler. İşiniz kanuni olmadı- ından terviç edilemese bile siz müz büsnü kabulden ve cankulağıyle din- lendiğinizden dolayı memnun çıkarsınız. Bilhassa ve bilhastn; vatandaşlık hak- kınıza gösterilen bu riayetten, bu hiz- metlerden dolayı biraz da gurur ve fa- hir duyarsınız. Fakat size gösterilen bu hürmet ve riayet pek çok dairelerde yalnız, ziy retinde bulunduğunuz büyük zatın oda kaj Eşiğinin iç tarafından başlar. Çünkü: Resmi dairenin daha cümlekapısından girerken odacıların hepsinden soğuk mu- göre göre, muaşeret âdâbma tar mamen ayları vaziyetlere ve dürüşt söz- lere muhatap olu ola bu eşiğe kadar gel- mişsinizdir. İçeri adımımızı attığınız se- niyede de bundan kurtulmuşsunuzdur. >. İçeri girer, ilk odacıya © xatın odas- nin nerede olduğumu sorarsmız, yüzünü. #6 ters ters bakar. Odayı bulur kendi 6- dacısma sorarsınız, alelekser gene cevap yoktur. Yahut aksi bir sözle karşılaşır. snızt — Şimdi meşmuldör. Ne bileyim ben?... “a Bu küçük adamlar kimlerden yüzba. lurlar, kendilerinde na sıfat tevehhüm e- derler, mağrur odaları nedendir? Bu su- allerin cevaplarını ben bulamadım. Her yak vala kendi şayalkya > bazan aslanlar. re renk renk, biçim iydirdiği ba istiyoruz.. şekkülü yıktığımız bu devride de hâlâ devam etmektedir. Okur yazar, mektep görmüş bir çok insanların yirmi lira için ark kapı çaldıkları bu zamanda acaba bunların dürüşt muamelelerine mi âşıkız? mesalih erbabını adam yerine koymıyan, iskemlelere ayak ayak üstüne atıp otu- ran bu sultanları büyüklerimiz göremi- yorlar, Çünkü; onlar cidden başlarını kaşıya- muyacak kadar meşguldürler, herkes ön- lara bunları göremediklerinden dolayı da hakveriyor. Fakat her dairede bun- larla uğraşacak bir memur vardır zan- mındayız. ... Biz meslek hasebile her daireyi bili. - riz, her gün görürüz. Başvekâlet ve İn- hisarlar Vekâleti, biraz da Hariciye is- tisma edilince diğerlerinde katiyetle bir ıslah hareketine mecburiyet vardır. Hele bilhassa ismini kaydetmek iste mediğimiz bir daire, şikâyet mevruumu- zun birinci cephesidir. Küçük bir hükümete yetişecek mo- mur kadrosu kadar geniş bir odacı kad- rosu mevcut bulunan bu vekâletin kü- çük bir bina içinde bu kadar adamı no- rede çalıştırdığına biz hayret ediyoruz. Korldorlarmdaki odacı kalabalığın gürültüsünden ve duvar diplerine kon- maş szâlara oturan bu hademelerin u- sattıkları ayaklardan vekilet koridorları geçilemez bir hâl aldı. Bu vaziyet bir çok dairelerde de aynen böyledir. le balk arasm- " daki bu tahta Perde artık yelelemi,, Ankara SİNEMALARI Yeni Bazün bugece FEEL NORMA SCHERER - CLARK GABEL tarafından temsil edilen Metro-Gok dvin-Mayer'in on böyük filmi SERBEST RUHLAR | Bugün bugece Kul p Deniz Kahramanları Kraxi Delriya fransızca sözlü ve şar kılı mevsimin en müheyyiç ve fevka- lâde filmi İlâveten: Köpeklerin dördüncü komedisi Fiatlarda Çok Büyük Tenzilât Şarkın En Muhteşem Oteli Amerikan bar . Lokanta . Oyun salonu . Danslı çay - Hususi salonlar . Kalton . Band orkestrası daimi 1057