i Frengi ile mücadele Aydın Halkevinde bir doktorumu. zun istifadeli konferansı AYDIN (Milliyet) — Dün ak- $am halkevi salonunda bakteriyo- ğ bey tarafından “Frengi bir konferans verildi. Konferans çok alâka ile karşılandı. Salonda hiç yer kalma» dı. Bir çok zevat konferansı ayak- tn dinlediler. ra Hatip, konferansma frengının içtimâi bir hastalık © olduğunu, milletlerin sağlam ve gürbüz ol- maları için, içtimâi (o dertlerden masun bulunmaları lâzım geldi- ğini ve kuvvetli görünen millet lerde yapılan tetkiklerden, onla- rin içtimât dertlerden masun ol- dukları anlaşıldığını söyleyerek konferansına başladı. Bu mukaddemeden sonra fren- gi hastalığının tarihine geçerek, hastalığın 15 inci asırdanberi ma- löm olduğunu, daha evvel de bu- lunduğunu, hattâ tevratta kaydı. na tesadüf ettiklerini söyleyenler Mis mumyalarında frengi ârâzr görenler olduğunu, fakat hasta- liğın 15 inci asırdanberi bilinerek sirayet ve fert ve cemiyetler üze- rindeki rinin ve tahribatının mütalaa olunduğunu izah ederek hastalığın ilk defa Cristof Kolomb tarafından Amerikadan getirilmiş ve kâşif tarafından bir çok kişilere asılandığının arkadaşları tarafın- dan görülmüş olduğunu, 1495 se- mesinde (Fransız kralı oŞarlın ordusunun Napoli muhasarasında hastalığın Napoli'de çıkdığını, bu yüzden İtalyanların buna fransız fransızların da italyan dediklerini, - ve 16 mcı sonra bütün o Avrupaya yayıldığını ve ilk defa İspanyadan hicret eden yahu- dilerin getirdiğini, bu muhacirle- rin gelmesile Selâniği istilâ ede- rek oradan yurdumuza yayıldığı Dı anlattı. Sonra hastalığın içtimâi bünye üzerinde yaptığı tesirleri ve has- talığın ârâzını, devrelerini, sirayet ve koruma çarelerini, tedavisini, uzun uzun ve sihhi müzenin mulâj ve lavhaları üzerinde izahat ve- rerek anlattı. Bu hastalığın memleketimizde Kastamonide, ve Çarşanbada ke- safetli bulunduğunu, mamafi beş mıntakada frengi mücadelesi ya- pıldığını, umum Sıhhiye ve Beledi ye dairelerinde frengililerin mec- canen tedavi olunarak hastalığın önü alındığnı, fakat hastalığın en çok bulund yerlerde bile “o 3 ü geçmediğini, âile reisleri- nip âile fertlerini, (o musllimlerin talebelerini ve umum münevverle- rin muhitinde bulunanları bu has- talık hakkında tenvir ve irşat etme lerinin bir vatan vazifesi olduğu- nu kendisine müracaaa eden Ka- dir namında bir köylünün, tedavi- sine ehemmiyet verilmeyerek te- davi olunmadan köyüne döndüğü- nü ve az bir zaman sonra O köyde yapılan tetkikatta hastalığı 16 ki- şiye aşıladığının ( görüldüğünü, bu hastalık için kullanılan ilâçlar her ne kadar pahalı ise de hükü- metçe temin olunduğunun hasta- nın yalnız usanmaması icap ede- ceğini söyleyerek alkışlar arasında konferansını bitirdi. Vilâyetimizde 430 tane frengili tesbit edilerek Sihhiye Dairesince tedavi edilmekte olduğunu oğren- dim. Osman HİLMİ Narlı köyüne su GEMLİK (Milliyet) — Gemlik (Narlı) köyüne (Yalıpmar) mev- kiinden muallim Nurettin Muhtar Osman Efendinin teşvikle Ti üzerine çok-iyi bir su getirili- yor. Köy halkı yalçm kayalıkları delmek suretile bu güzel suyu köylerine (getirmek hususunda toplu bir gayret gösteriyorlar. Raşit Riza heyeti Aydında AYDIN, çMülliyet) — Raşit Riza be yeti dört temsil vermek © üzere Nazilli. don şebrimize gelmişlerdir. Heyet park sinemasında akşam — temsillerine Kudret helvası vodovilile | başlayacak- tir, —.e— Derleme işleri AYDIN, (Milliyet) — Dü derleme heyeti sanatlar koluna ayrılan zevat be. Pier ip reis vekili Salih Do tinde toplanmışlar ve bilâhar sanat erbahınt ziyaret ederek tetkikler yapmışlardır. Sıvas fırka idare heyeti SİVAS (Milliyet) — Sıvas Halk fırkası idare heyeti intihabmda mütemetliğe memlekete çok hiz- meti görülen Dr. Hüseyin Veli B. tecdiden intihap edilmiş ve kendi- sine f takdirname verilmesi ne karar verilmiştir. Azalıklara da belediye reisi Hikmet, Eskici Z. Ahmet, Çekem Z. Rıza, Avunduk Z. Hüseyin, mütekait kaymakam Behçet ve Molla Z. Aptullah bey- er seçilmişlerdir. Sıvas kongresinin yıldönümü SİVAS (Milliyet) — Gazi Hz. nin Sıvasta kongreyi açtığı 919 yı. İn eylâlünün 4 üncü gününün mem şümullü ve canlı syrette tes idine, merkezde ve Di birer Orta mektep açılmasına vilâyet fır ka kongresince karar verilmiştir. m Sıvas kömürü SİVAS (Milliyet) — Sıvas ma- lerinin (kömür) tetkiki için Ankaradan bir maden mühendisi- Bin gönderilmesi İktısat vekili Be Yin buraya vâki seyahati münase- betile takarrür etmiştir. Si Bitliste kar 'LİS — Kar kesilmiş, yağan karlar da erimeye mel Metreye yükselen karlar erime- tile çaylar taşmıya başlamıştır. Nazilli ortamektebi NZİLLİ (Milliyet) — Orta mek- töbe “yöpdacek HMüveler için | nilen tahsisat vekâletten vilâyete gönderilmiştir. Vilâyet makamının inşaata başlanılması için mahalli- ne emir verilmiştir. Frengi hakkında konferans Bu akşam © Hilkevi © sa lonunda Baktiriyoloğ (o Nuri Bey tarafından Frengi hakkında bir konfrans verilmiştir. sihhf müzeye getirilen Frengiye ait tablo molajlar da gösterilmiştir Sökede yeni mektep AYDIN ( iyet) — Tahsisa- tan kifeyetsizliğinden ran Söke mektebinin sinden evvel bitirilmesi için vilâ- yet encümeni, vilâyet Bütçesinde münakale © icrasını kararlaştır. Maıştar. Sall se Yanan Bozdogan mektebi YDIN (Miliyet) —Birkaç ay evel yanan Bozdağan mektebinin sigorta o bedeli olarak tahsil olu- nan 13000 liranın vilâyet fevkalâ- de bütçesine irat kaydolunarak mukabilinde Bozdağan mektebi için bir madde açılması vekiller hey'etince tasdik olunarak vilâyet makamına tebliğ olunmuştur. Vi- lâyetce heman İnşaata başlanıl- mak için tetbirler o alınmaktadır. Yalnız bu para yapılacak binaya kifayet etmiyeceğinden vilâye. tin bu seneki büdcesine bir mık. tar daha tahsisat konulacaktır. Muğlada derleme işi MUĞLA, 13 (A.A.) — Bütün vilâyet içinde dil derleme işi çok Sanlı bir çalışma mevzuu olmuş. tur. Folklor ile uğraşma için yeni bir heyet ilya gele heyet Halkevinin dil tarih şubesiyle bir- likte çalışacaktır. T. D. T. Cemiye tinin ajansla yolladığı ve yaydığı kelimeler çok içten gelen yeni bir gli uyandırdı. Herkes eli in Türkçe karşılıkları nı bulmak için uğraşıyor. Aydın - Muğla yolu MUĞLA, 13 (A.A.) — Aydın Muğla yolunun Muğlaya ait kısmı ile Muğla - Tavas , Fethiye - Köy. ceğiz yolunda çalışmalar devam ediyor. Bu yolun sarp kayalık yer- leri açılmıştır. Konfrans- | Aydın koperatifi| Motör batıyordu Son toplantıda birlik teşkili kabul edildi AYDIN (Milliyet) — Aydın vi lâyeti zirai kredi kooperatiflerine devam edilmektedir. Aydın mer- kezi 200 numaralı zirai kredi ko- operatifi umumi heyeti de Halke- vi salonunda toplandı. İdare mec lisi raporu tasvip ve idare meclisi ye mürakıplerin ibrası kabul olun du. Esas mukavelename ahkâmi- na riayet etmiyen ve taahhütlerini yapmıyan bir ortağın koöperatif- ten çıkarılması tasvip olundu. Ye- ni sene idare meclisine avukat Na fiz, Sarayköylü Mustafa, zahire tüccarı Kemal, ziraat baş kâtibi Hafız İbrahim ve bahçıvan. Ye- dek azalıklara: Saatçi Halim, ve Sabuncu Ahmet Cemal, mürakıp- liklere muhasip Osman, Hüsnü Behçet, ve Zeki beyler seçildiler. Bundan sonra kooperatifin teşek- kül edecek satış kooperatiflerin- den birisine iştirak etmesi müzâ- kere olundu. Bu mesele uzun mü- zakere ve münakaşaları mucip ol- du, bir kısım aza henüz teşekkül halinde bulunan ve sermayesinin yüzde 30 u temin olunan koopera- tifin birliklere iştirakinin mahzur Yu olacağını söylediler. Bir kısım aza ise bu sehe rençberin mahsulâ tinm istihsal masrafını bile ödemi yen fiyatlar teklif edildiğini birlik teşkilinin zaruri olduğunu mü- dafaa ettiler. Netice birlik teşkili kabul olunarak murahhas olarak Etem Kadri, avukat Neş'et, Raif Feyzi ve bakkal Necati beyler se- çildiler. Kooperatifin birliğe ayı- racağı sermayenin tesbiti idare meclisine terkolunarak kongreye nihayet verildi. Müstahsilimizi ko rumak ve mahsulümüzü değer ba basile satabilmesini temin etmek için satış kooperatifleri ve birlik. leri teşkili lüzumunu müteaddit yazılarımda bahsetmiştim. Dünkü kongrede Ziraat bankası müdürü lüzumu da heyeti umumi. yeyi çok kıymetli mütalenlarile tenvir ettiler, Müdür beyden öğ- rendiğime nazaran vilâyetimiz da hilinde teşekkül eden kredi koope ratiflerinin hepsinin umumi heyet leri birliklere iştiraki kabul etmiş v murahhas azalarını seçmişler - ir, — ee emer —— Akşehir bir lise isteyor AKŞEHİR, (Milliyet) — İkiyü zü mütecaviz mevcudu bulunan şehrimiz ortamektebiden; geçen sene olduğu gibi, bu sene de bir çok talebe mezun olacaktır. Geçen sene mezunlarından bali vakti iyi olanlar memleketin muhtelif ma- hallerinde büyük mekteplere git mişler, fakir olanlar İse bu tahsil lerile hayata atılmağa mecbur kal mışlardır. Bu sene de birçok tale- benin mezun olacakları nazara alı narak şehrimizde bir lise açılması için genç ve kıymetli maarif veki- limiz Dr. Reşit Galip Beyefendi- nin bimmetleri sabırsızlıkla bek- lenmektedir. e Rus konsolosu TRABZON, (Hususi) — Bura daki Rus : konsolosluğunun lâğve- dileceği söyleniyor. Konsoloi mam leketine çağırılmıştır. Burada yal. nız başkâtip kalmıştır. İzmirde asılsız bir şayia İZMİR, 13 — Bugün şehrimizde kuvvetli bir rivayet çıkmıştır. Bu rivayete nazaran Alman Reisicüm hura Hindenburg göya koimünist - ler tarafından öldürülmüştür. Al man Konsolöehanesinin * bayrağı ni yarıya kadar inik olur biri. vayeti daha ziyade kuvvetlendir. miştir. Fakat bittabi bunun aslı — Bayrak harpte ölen Alman as kerlerinin ruhunu tebcil için bu gün yapılan merasim münasebeti- le yarıya kadar indirilmiştir. Ceva bını aldım. —am— Edirne hapisanesi ANKARA, 12 — Edirnede Ya- nık kışlanın hapishane haline s0- kulması için Büyük Millet Meclisi ne bir lâyiha verilmiştir. Mustafa Nedim Bey birlik teşkili”) halekan, Başka bir motör ta- rafından kurtarıldı GEMLİK, (Milliyet) — Rizeli Ali kaptanm idaresi altındaki Ca- nan motörü İmrali batmak üzereydi. Fakat Gemlikli Hasan kaptan tarafından kurtarıl dı. Canan motörü Darıcadaki çi- mento fabrikasından İstanbula çi mento götürmekteydi. Ve havanın bozulmasından yolunu değiştir. mişti, Hasan kaptanın motörü de İstanbula mal götürmekteyken ha yanın sertleşmesi üzerine yolunu değiştirmeğe mecbur olmuş, iyi bir tesadüf eseri olarak batmak tehli keleri geçiren Cananı İmrali açık- larmda yarı çekilmiş işaret bayra ğile görür görmez kurtarmaya koşmuştur. Canandan eşyanın ço - ğu denize atılmıştır. Her iki motör ın yardımcısı olarak ârıza sız bir surette Gemliğe getirilmiş- tir. Motörler martm dokuzunda yo la çıkmışlardı, on birinde geriye dönebildiler. ve Halk edebiyatı Aydın Halkevinde ve- rilen konferanslar AYDIN, (Milliyet) — Dün akşam Halkevi salonunda ; Dil edebiyat ve ta- rih şubesi reisi muallim Hulüsi Erdu- ğan Bey, “ Halk bilğileri ve halk tür küleri” mevzuu üzerine münakaşalı bir konferans verdi.Salon tamamen doluydu Bir çok zevat konferansı ayakta dinle- mek zaruretinde kaldılar, sinin ilk başlayışı hakkında taril skaşa yaparak başladı. Etnog. le Folklor adımı alan ilimler arasındaki farla pek açık bir surette anlattı ve ni- hayet sözü Türk dili tetkik esmiyetinin çalışma tarzma etirerek: | hellan ruhi, içtimai telekkilerini gösteren ve henüz neşr alemine geçmeyen bir çok türkiler den misaller. getirerek ve halk türkileri nih zenğin ve #ngin manalı eserlerini 0- kuyaralk umumun ruhi zevklerini yük- seller © Gidiyorum elinizden, kurtulam di- b en, şilbaş ördek olsam, su içmem gö- sr türküsünü okuyarak; işte efendiler kin ve nefreti, bu basit ve mini mini beyit kadar hangi namdar şâir ifade edebil miştir. dedi, Halkın bu gibi türkülerinde, manile- rinde, destanlarında; — aşkları, hicranla- rı, vak'aları, kin ve nefreti, tarihin kah ramanlık istilâ, rie'at, inhitat ve inkiraz menkıbelerini kuvvetle belâgatle söyli- yen daha nice türkülerimiz vardır, di- yerek bunları ifade eden bir çok tür- küler okudu, Böyle milli, eserleri arayıp bulacak ee ea masallarını, fıkra ye hikâyelerini türk müjdeledi mi Konferanstan sonra du öramofonda; plâka alınmış milli türkülerle ve milli duyğuları hazlar içinde haycana £ geti- ren ninniler, maniler çalmdı, daha son- ra zeybek havalerı çalmırken, heycana gelen gençler milli zeybek raksları ya- parak bu feyiz çatısı altında © çoştukça çoşdular ve nihayet meserretle, heycan- İn dolu duygularla ayrıldılar. © Bandırma ve Bitliste zelzele BANDIRMA 13 — Evvelki ge- ce sabaha karşı, dün de öğleden sonra şehrimizde iki zelzele oldu ve Bandırma şiddetle sarsıldı: BİTLİS, 13 — Gece biribirini müteakıp üç şiddetli zelzele olmuş tur. Hasarat ve insanca zayiat yok tur. Şimdi şiddetli ve'tipi halinde bir kar fırtınası başlı ir, Ski eğlenceleri Uludağda bu sporu kolaylaştırmak için tahsisat ayrıldı e Uludağdaki modern otel BURSA, (Milliyet) — Umum vilâyet meclisinin devamlı toplan ları evvelki gün nihayetlendi. Şehrin terakki ve ümrani da mühim kararlar ii nen meclisin, bu ka mek üzere dün vali Fatin Beyi zi- yaret ettim. Vali Bey aşağıdaki be yanatta bulundular: “Vilâyet umum meclisi bu sene şehri alâkadar eden birçok mev- zular üzerinde konuştu. Yalnız vi- lâyet bütçesinin darlığı yüzünden bu sene yeniden iş yapmak iiçin bütçeye tahsisat konulamadı. An- cak, mevcut müessesatm idare ve idamesini teminle beraber mo- dern bir mektebin inşasr için tek- lif edilen tahsisat kabul edilmiş, İvaz Paşa mahallesinde yapılmak ta olan İstiklâl mektebinin ikmali de kararlanmıştır, Vilâyet meclisi nin en mühim kararlarından biri de yolların inşasına aittir. Geçen sene ihale suretile müceddeten ta mirine başlanan Bursa, Karaca- bey, Mudanya ve Gemlik yolları- nın ikmaline çalışacağız. Bu yol. ların bir an evvel bitmesi için be- deni mükellef ameleden istifade. Bey, bu sualime karşı dedi ki: — Spor işlerine vilâyetçe de pek ziyade ehemmiyet verilmek- tedir, Uludağda yapılacak kış sporculuğunun daha geniş bir şe- kilde ilerileyebilmesi faaliyetine başlanılmıştır. Uludağda yapıla- cak kış sporlarına iştirak etmek ü- zere Bursaya gelecek yerli ve ya- bancı misafirlerin istirahatlerini temin maksadile zirve yolunun mühim noktasında imdat evleri in şası için vilâyet meclisince bu $e- neki bütçeye lüzumu mikdarda tahsisat ta konmuştur. Yapılacak binanın plânı Her Abraham tara- fından tanzim edilmiştir. İnşaata da ilkbahar mevsiminde derhal başlanacaktır. ,, Dağ sporları bilhassa kayak sporu işine pek ziyade ehemmiyet veren Halkevi spor komitesinin bu hu- susta büyük mesai ve faaliyet sar fettiği görülmektedir. o Gelecek kıştan itibaren Uludağda tertip e- dilecek kış sporlarma (iştirak et- mek üzere daha şimdiden kayde- dilmek için yüzlerce meraklınm Halkevine müracaat ettikleri anla ye çalışacağız.” Bu sırada vali beyden, Uludağ- da yapılacak kış sporları hakkın- da tetkikatta bulunmak üzere Bur saya gelen antrenör Her Abraham ım ziyaretine müsaadeleri telefon- iyordu. Uludağ otelinin ük himmetleri ge- gen vali Fatin Beyin gençliğe ve spora olan yüksek alâkası bildi. ğim için kendilerinden vilâyet meclisimizin Bursa sporculuğu hakkındaki düşüncelerine tercü- man olmalarını rica ettim. Vali Yakalanan şakiler Muştan bildiriliyor: o Eşkıyalık etmiş olanlarla dağlarda gezen ve yolcuları rahatsız eden şahıslarm takibine devam edilmektedir. Ge- çen hafta bu kabil 33 kişi yakalan muıştı. Son bir hafta zarfında da Muş civarında 2, Sason civarında 10, Mutki civarında 1, Salahan ci varında 2 kişi olmak üzere 15 şaki yakalanmıştır, ia -—— Edirnede Matbuat müntesip- leri Cemiyeti EDİRNE, 13 (A.A.) — Edirne Matbuat müntesipleri Milli Gaze - te (o idarehanesinde (toplanarak Trakya Matbuat Cemiyeti isminde bir cemiyet kurmuş ve yasasını ha zırlayarak bir istida ile vilâyet ma kamma vermişlerdir. Cemiyet bu- günkü toplantısında Kırklareli ve Tekirdağındaki arkadaşlarıma da cemiyetin kurulduğunu haber ver- meği ve azalık teklifinde bulun- mağı karar altına almış ve faali - EDİRNE, 13 (A.A.) — Soğuk. lar devam etmektedir. Maamafih köylü vaziyetten müteessir değil. dir. Aydin umumi meclis intihabatı AYDIN (Milliyet)— Vilâyeti. miz umumi meclis azaları intihabı “b güilerde işlerini” Bn hususta hazırlıklara başlanmıştır. şılmıştır. Galatasaray lisesi mual İimlerinden M. Gulollo'un Kur ban bayramında Uludağ için bir seyahat tertip ettiği haber alınmış tır. Bu seyahate İstanbuldan yirmi kişi iştirak edecek, Bursadan da bazı meraklılar iltihak edecektir. Kayak sporuna iştirak etmek üz» re burada vesaitin mevcut olma. dığını nazarı itibara alan M. Gul. ollot İstanbuldan'kırk çift ski ge- tirecek, taliplerine bir buçuk lira mukabilinde kiralayacaktır. DERVİŞ Moskovadan Akşehire gelen bir kuş AKŞEHİR, (Milliyet) — Şehri» mizin Sorkun köyünde korucu Bi- lâl Çavuş isminde bir şahıs orman lıkta avlanırken arapacık isminde beyaz, büyük bir kuş vurmuş, ku- gr alüminyondan bir ve üzerinde 19728 rakamile Moskova yazılıdır. Ayni hal geçen sene Adana vilâyetinde de olmuş- tu. Bu koşun Moskova hayvanat bahçelerinden - salıverildiği © tah- min olunmaktadır. Tayyare gidemedi Dün hava müsait olmadığından İstanbul - Ankara seferini yapan tayyare Yeşilköyden hareket ede- memiştir. Fırtına dindi Gelen haberlere göre Karadeniz de fırtına hafiflemiştir. Yeni bir operet heyeti İstanbul Masiki Sanatkârları Ce- miyetinden: Cemiyetimizin müzahe- reti altında Türkiye tabiiyetinde bu- lunan genç hanım ve beylerden bir operet heyeti tertip edilecektir. He- veskârların cumartesi, salı günleri 4 15 - 18 arasmda şeraiti anlamak ve kayıt olmak üzere Beyoğlu Bursa sokağı 40 numaradaki cemiyetimiz merkezine müracaatları.