22 Şubat 1933 Tarihli Milliyet Gazetesi Sayfa 1
Amerika'lıların Bir yıldönümü Bugün EE Kain nın banisi olan Waşington'un dönümünü tesit edecekler. İngil müstemlekesi olan rmda mütevazı bir evde (doğalı âradan tam iki asırlık zaman geç- miştir. Waşington memleketini ve milletini İngilterenin boyundu- ruğundan için Ameri- ka ihtilâl ordularının başına geç- tiği zaman Fransız ihtilâline daha on üç sene vardı. Binaenaleyh mil letlerin kendi mukadderatlarma hâkim olacağı hakkında prensip için mücadelede Waşington bü- yük Fransız ihtilâline de tekad- düm etmiştir. Fransız inkılâbmın on dokuzuncu asırdaki gözkamaş- tırıcı parlaklığı içinde Amerikada ki milli mücadelenin bu inkılâl olan te iyice o görülememiştir. Fransız ihtilâlini tacil eden amil- lerden biri, Amerikadaki milli mü cadeleye iştirak edip te memleket- lerine dönen Fransızların “Yeni dünya” dan beraberlerinde Fran- saya getirdikleri fikirlerdi. Büyük Fransız inkılâbına bile (o müessir olan bu milli hareketin kahrama- nı Waşington'dur. Bu kadar bü- yük bir mücadeleyi başaran Wa- şington büyük bir asker (değildi. Muntazam tahsil bile görmemişti. Bildiği bi iyatı da kendi- liğinden öğreni . Waşington'- un Ameril orduları ku- mandanlığma intihabı £ tesadüf! denecek kadar beklenmedik bir sekilde olmuştu. 1774 senesinde Filadelfia şehrinde ilk kongre top landığı zaman Waşington, Virgin- ia Hükümetinin bu £ içtimaa gön- derdiği yedi mümessil © arasmda Waşington'un gerek bu kong- rede ve gerek birinci kongre ile e i la harekete geçtikleri zaman istik- Iâl ilân eden on üç hükümetin en ehemmiyetlisi Virginia ile Massa Şusets idi. Muharebe Beye civa rında “yani, Massaçusets Hükü- seti içinde başladığından bir Vir- ginia'lının başkumandanlığa inti- habı zaruri idi. Bunun içindir ki Massaçusets'li olan John Adam'ın teklifile Waşington kongrenin it- tifakile başkumandanlığa seçildi. Waşington'un bundan sonra ge- rek lanlığı ve gerek Cümhur Reisliği zamanmdaki ha- yat ve Faaliyeti müşkülât içinde seçmiştir. Amerikalılar gibi di- sipline ve darma dağı- nık bir mi lar meydana bizim mi W mücadeledeki mea ihaneti getirmek, bi e Çerkes gibi Benedict Arnold'larm ile karşılaşmak, İngilizlerin ordu. larile çarpışmak, istiklâl harbini kazanmak, sonra bir devlet teşki. lâtı meydana getirmek — Bunlar bir adamın azmi, iradesi ve meta. neti ile başarılmıştır. Devlet ku- rulduktan sonra artık o zaman da denildiği gibi o Cümhur Reisliği W. di un “üzerine göre biçi miş bir elbise” idi. Biribiri arka- 8ı iki defa ittifakı ârâ ile reisliğe seçildi. Waşington ( fırkalardan hoşlanmazdı. Fırkacılığın önüne geçmek içindir ki (o Hamilton ve Gefferson gibi siyasi prensipleri i- tibarile iki kutpu işgal eden adam ları ayni kabinesine aldı. Bunlar, sonra bir tarihçinin söylediği gibi bir kümes içinde iki horoz vaziye- tindeydiler. Waşington gerek başkuman- ğı, gerek Cümhur Reisliği za Manında dedikoduya hedef ol- vo de &der- dim” dediği yazılmıştır. işin azameti ancak aradan Sar ğr geçtikçe anlaşıldı. Waşington'un çocuğu olmadı. Amerikalılar “hiç bir ferdin değil, memleketinin ba. basıdır” dediler. Filhakika mü- €adele senelerindeki bir kaç mil- lan Amerikalılar, bir buçuk e inde göstermişlerdir ki öyle yk bir babaya lâyık evlâttır. Ahmet ŞUKRU ÇARŞAMBA 22 ŞUBAT 1933 8 irci sene Ng NUSHASI 5 KURUŞTUR jppdan 120 milyonluk millete ba- | 2527 ANKARA, 21 (Telefonla) — İki gündenberi Heyeti Vekile mun tazaman içtimalarına devam et- mektedir. Bu toplantıda 933 büt çesinin anahatları ve memleketin umumi iktisadi vaziyeti tetkik e- dilmektedir. Alınan netice ve ve- rilen kararlar memnuniyete şayan dır. Bütçenin (175) milyona yakın bir yekün üzerinde tevzini müm- kün görülmektedir. Hükümet mü yazeneyi temin için yeni vergi ve mükellefiyet düşünmemektedir. Kontenjan Diğer taraftan İktisat Vekâleti de yeni kontenjan tanzimi ile meş guldür. 6 aylık bir müddet için yapılacak olan bu liste eski liste- İere nispetle daha geniş olacaktır. İthalât, ihracat Bundan maada Omuayyen bir hat dahilinde ithalâta imkân veri- lirse ihracatı da arttırmak için €- saslı tedbirler almacaktır. Alına- cak bu tedbirler meyanmda ihraç maddelerimizin o üzerinden alın. makta olan bazı vergilerin hafif. letilmesi ve bazılarının büsbütün kaldırılması düşünülüyor. Maksat döviz vaziyetimizde tam bir mü- vazene temin etmektir. Bütçe müvazenesi, ithalât mü- vazenesi ve nihayet döviz müva- zenesi İsmet Paşa Hükümetinin mali ve iktisadi politikasının de- vamlı ve sabit bir esasını teşkil et- mektedir. Sanayi işleri Iktısat Vekili Mahmut Celâl B. bu hafta sonunda kontenjan liste- sini tetkik ettikten sonra gelecek Bir yobaz daha! ——— Burada tevkif edilerek Bursaya gönderildi Dün şehrimizde Demir hafız is- minde bir hoca tevkif edilmiştir. Kendisinin Orenburg Darülfünu nu” sabık müderrislerinden oldu- ğunu söyleyen bu hoca Bursada ruhsatsız vaız vererek halkı türkçe ezan aleyhine tahrik (etmekten maznun olarak Bursa müddei umu miliğinin gösterdiği lüzum ve gön- derdiği ihzar müzakkeresi üzeri- ne tevkif edilmiştir. Demir hafız dün jandarma mu- hafazası altında Bursaya gönderil- miştir. amk er Vapurda kaçakçılık Kömürlerin arasından çıkarılan şekerler ve Nâzım vapurunun ikinci ve ücüncü kaptanları Ziya ve Şükrü Beyler. . IYazısı iç sahifelerdel | —..aaaeaaeeeeaaaaeememeesemeseeaseeeieremeeeeaeme meme Başvekil Ismet Pş. Hz. ve İktisat Vekili Celâl Bey hafta zarfında sanayi işlerile meş- gul olmağa başlıyacaktır. Bu işler meyanında teşviki $a- nayi kredi ve ofis ka- nunlarına verilecek son şekil nasıl olmalıdır? meseleleri vardır. Her halde bu kanunlarda esas- k tadilât yapılacağı muhakkak- İktisadi mühim kararlar veriliyor İhraç maddelerimiz üzerinden alın- makta olan bazı vergiler hafifletilecek Maaşlarda tenzilât yok . Yeni vergi teklif edilmiyor ESMER Resmi lebliğ ANKARA, 21 A.A. — Daşve- kâletten tebliğ edilmi Vekiller Heyeti, 1933-34 bütçe sinin Büyük Millet Meclisine tek- if olunacak yekünunu tetkik etti çinde bulunduğumuz 1932.33 bül çesinin sekiz aylık varidatı olarak İyon tal edildiğinden sen& nihayetine kadar 170 milyon elde edilmesi ümit edilmişti 1933.34 bütçesinin © masarifi 175:milyon olarak teklif edilmesi ne zaruret ve imkân görülmüştü 5'hilyon lira fazla masraf düyunu umümiy” taksitini: İarm a” pa farkları ve yeni istik- rağıp t# giti ile yeni mektep, mü- z t ve sıhhiye teşkilâtının za- masrafları farkıdır. Gümrük Bu suretle yeni iŞ teklif edilmiyerek maaşlardan ; yeni hiç bir tenzilât düşünülmiye- sek 175 milyon üzerine mütevazin bir bütçe teklifi tekarrür ettirilmiş ti tar. Mahmut Celâl Bey iki gün son- ra, Heyeti Vekilede kontenjan müzakere edildikten sonra, Kayse riğe kadar bir seyahat yapacaktır. Tavmin edildiğine göre bu seya- hat orada kurulacak pamuk ipliği fabrikasının işlerile alâkadardır. Celâl Bey bu seyahate perşembe günü çıkarsa cumartesi tekrar An- karada bulunacaktır. Çinde harp başladı! Japon kuvayı külliyesinin de ileri harekete geçmesi bekleniyor CHİNGOV, 21. A. A. — Japon men bamdan gelen bir habere nazaran dün akşam sant 22,30 da Çin ve Japon kıtaa- ta arasında Jehol hududuna yakın Chao- Gazeteler yalnız tebliğ neşredecekler? 'TOK1O, 21. A. A. — Hükümet, lilerin askeri barekltr re şamki Chaoyangs müsademesinden son- ra bunun pek yakm olduğu tahmin edil- mektedir. İlk safha TOK1O, 21. A.A — Chaoyangsu mu- el haklımda gelen son telgraflar mukabil bir taarruza giriş ların miktarı i- Asıl büyük taarruz TOR1O, 21, A. A, — Jehol eyaleti: de karşı yapılacak i karaselarin Gazi Hz. İSTANBUL, 21 (A.A.) — Reisicümhur Hz. bugün bir ta- rafa cıkmamaışlardır. Muhârebelerin cereyan ede- ceği Jehol vilâyeti Mançuri oltimatom verdi LONDRA, 21. A. A. — Selâhiyettar menabiden öğrenildiğine göre yeni Man guri hükümeti, yarın öğleden sonra Çi- pe 24 saatlik bir ultimatom göndermeye karar vermiştir. Japonlar takviye gönderiyor ,PEKİN, 21. A.A. — İtimada şayan bir menbadan bildirildiğine göre Çince | Cenevreden ayrılık hazırlığı CENEVRE, 21, A, A. — Japon heye- on dokuzlar komitesi ra- Cemiyeti fevkalâde mecli #i tarafından tasvip edildiği takdirde Ce 8, dün akşam por, Milletler (Devamı 6 imcı sahifede) aaa Yeni Kazanç Kanunu Lâyiha- sının Bütçe Encümeniride aldığı son şekil tabedilmiştir. Millet Mec lisinin Mart içtimaıda azalara tevzi edilecek olan bu Löyihayı Ankara muhabirimiz bize gönder miştir. Alâkadarlarının çokluğu na ve lâyihanın ehemmiyetine mebni projenin aldığı son şekli bugün neşre başlıyoruz: BİRİNCİ KISIM Verginin mevzuu Mâdde. 1, — Bu kanun muci- bince A; — Bilânçolarını neşir ve ilâna mecbur tutulan ticaret ve sa- nat müesseselerinin, B. — Ticari ve smai teşebbüsler (o erbabınm, C. — Ticari olmıyan ve meslek- ler ve teşebbüsler erbabının, D.— Hizmet erbabınm O “mütekaitler, yetimler, dullar dahil” temin et- tikleri kazançlarla, E. — Menkul kıymetler sahiplerinin — gelirleri, ve mesbuk hizmetlere müteallik ve onlarla alâkadar ber nevi istih- kaklar kazanç vergisine tâbidir. Ecnebiler Madde. 2. — Türkiyeye yerleş- Beyoğlu mehafi. £— linde tanınmış bir 5 sima olan M. Şor” $ wn kızı Mel Ernes- tine Şor'un ebevey- ninin rızası halâfı. na Yunan artistle rinden M. Papas &- le birlikte tayyı ile Atina'ya gi ni yazmıştık, Bu hâ dize, M. Şor'un iş gal ettiği içtimai mevki, bilhassa Be- yoğlu modern âle- minde çok tanm- maş bir çehre olma- m itibarile ber tı rafta büyük bir a- lâka uyandırmıştır. Bir aşk macera- amdan ibaret olan bu hâdise, bir aile muhitinde matem havası uyandırmış- girişmeden hakkında tafsilât verelim. M. Şor, İtalyan tebaasmdan zengin bir tüccardır ve musevi milletine men suptur. Bu zat Bazar dö Levant şirke- ti murahhas azasından olduğu gibi, bir çimento fabrikasında hissedar ve Sahip ve Başmuharriri Siirt Meb'usu MAHMUT Umumi Neşriyat ve Yazı Müdürü ETEM İZZET le kaçması bir kaç gün zarfında ter tip edilmiş bir ma- ceradır. Vak'anın sin tafsilâtma giri evvel, M. Şor Yeni kazanç vergisinden kimler istisna edilecek? Meclisin mart içtimaında görüşü. lecek lâyihada mühim esaslar var Bütçe Encümeni Reisi Hasan Fehmi Bey miş ecnebi müesseseler de bu ka- nunun hükümleri dairesinde ver- giye tâbidir. Merkezi ecnebi mem- lekette (o bulunan bir müessese: (Devamı 2 inci sahifede) Kızı nasıl kaçırdı? Hâdisenin çok karışık ve o nis. bette meraklı safhaları var MI Şor'la sevgilisi M. Papas ve kızın allesi- oturduğu aparltıman rindendir. Kızı Mel Şor, 18 » 19 yaşlarında ol- dukça güzel bir kızdır. M. Şor kızımın tahsil ve terbiyesine pek ziyade itina (Devamı 6 ıncı sahifede) kimselerin bilmediği milletinin başardığı bu iş o kadar kolay o olmamıştır. rilerine anlatacaktır. rumu un Milli mücadele senelerinden çok meraklı ve heyecanlı hatıralar nakledeceğiz. Milli mücadelenin malüm safhaları haricinde, henüz çok ibret alı- nacak noktaları da vardır. Türk büyük Daha kitaba geçmemiş, ancak hatıralarda mahfuz duran daha bir çok hâdiseler var ki, “Müli- yet” bunları da pek yakında ka- “ANKA- RALININ DEFTERİ” ismi al. tında neşredeceğimiz bu hâtıra lar, o çetin günlerin / karanlık kalmış bazı safhalarını da ay- dınlatacaktır. Bu tefrikamız ya- kın inkılâp tarihinin ayrı bir ay- nası gbidir. Çok meraklı ve çok heyecanlı hâdiseleri nakledecek olan bu hâtıraları alâka ile ta- kip edeceğinize emin bulunu- yoruz.
